Log in

View Full Version : Nạn phân biệt chủng tộc và bài Hồi giáo gia tăng tại Na Uy


vuitoichat
07-26-2011, 19:52
Vụ cuồng sát làm hàng chục người chết hôm 22/07/2011 tại Oslo (Na Uy) tiếp tục là tâm điểm khai thác của báo Pháp hôm nay. Theo ḍng thời sự, Le Monde cũng ưu tiên cho chủ đề này với bài viết : « Một vụ tấn công trực diện vào mô h́nh xă hội Na Uy », tờ báo đi sâu vào thực trạng xă hội Na Uy để giải thích cho vụ thảm sát.

http://www.viet.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_43_large/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/Norvegemerfleurslege nd26072011.JPG
Ảnh chụp ngày 26/07/2011, trên đảo Utoeya, Na Uy, nơi diễn ra vụ thảm sát mà người dân không hiểu nổi./Reuters

Vụ thảm sát không những gây chấn động cho người dân Na Uy, mà c̣n cho cả thế giới, bởi v́ nh́n từ bên ngoài, Na Uy, nước chủ nhà của giải Nobel Ḥa b́nh, luôn mang h́nh ảnh của một đất nước « đạo đức, ôn ḥa và đồng thuận ».

Về kinh tế, đây là một nước không có t́nh trạng thất nghiệp, một đất nước giàu có, với nguồn thu từ dầu hỏa trên Bắc Hải đủ đảm bảo cho sự phồn thịnh lâu dài. Chương tŕnh Phát triển Liên Hiệp Quốc (PNUD) xếp Na Uy là « nước mà con người sống tốt nhất thế giới ».

Trong xă hội Na Uy, vai tṛ giới trẻ rất được xem trọng. Như trong ngày 17/5, ngày quốc khánh Na Uy, người ta thấy hàng ngàn trẻ em vẫy cao quốc kỳ dẫn đầu đoàn diễu hành. Theo Le Monde, đây là một sự việc có giá trị biểu tượng cao, cho thấy đó là « một đất nước trẻ em là vua ».

Cũng giống như các nước Bắc Âu lân cận, Na Uy là một nước theo mô h́nh Nhà Nước Bảo Trợ Phúc Lợi (Welfare State- Etat Providence), tức nhà nước chi tiêu tối đa cho việc đảm bảo phúc lợi cho người dân. Xă hội Na Uy được xây dựng trên cơ sở b́nh đẳng, công nhân và giới chủ biết cách cùng thảo luận về lợi ích tập thể.

Đặc biệt, Le Monde khen ngợi Đảng Dân chủ Xă Hội của nước này khi cho rằng, đây là đảng lănh đạo tuyệt vời, và là sự đảm bảo cho mô h́nh nhà nước phúc lợi, một đặc trưng sáng chói của xă hội Bắc Âu. Các lănh đạo đảng này rất xem trọng công tác xây dựng đội ngũ đảng viên kế thừa. Từ năm 1950, lănh đạo đảng cầm quyền này mỗi năm đều đến đảo Utoya để tham dự trại hè thanh niên theo đảng Xă hội Dân chủ.

Như vậy, tấn công ở địa điểm này và vào lớp trẻ rơ ràng không phải là sự việc ngẫu nhiên, mà kẻ ác muốn đánh vào « tâm điểm của ước mơ và mô h́nh xă hội Na Uy ». Trong bản tuyên ngôn dày 1 500 trang của ḿnh, hung thủ cho rằng, giới lănh đạo đang tạo điều kiện thuận lợi cho xu hướng Hồi giáo hóa xă hội Na Uy.

Căng thẳng sắc tộc và tôn giáo gia tăng trong xă hội

Phía sau nét hào nhoáng bên ngoài, Le Monde cho hay, Na Uy c̣n nhiều hạn chế. Từ sau thế chiến thứ hai, thay đổi xă hội và văn hóa diễn ra quá nhanh. Dân nhập cư ngày càng đông, từ những năm 1990 đă tăng gấp đôi và hiện tại chiếm đến 10% dân số. Điều đó tạo ra căng thẳng, không phải về vấn đề việc làm v́ Na Uy luôn la nước giàu có, nhưng trong lĩnh vực văn hóa và tôn giáo. Theo một chuyên gia, chủ nghĩa bài Hồi Giáo đă nhiễm vào xă hội Na Uy.

Từ mấy thập niên nay, hiện tượng phân biệt chủng tộc và việc chính quyền thiếu phương tiện đối phó đă tạo thuận lợi cho sự phát triển của phe hữu theo chủ nghĩa dân túy và chống nhập cư.

Trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2009, Đảng Phát triển (FrP) đă giành được 22,9% số phiếu và trở thành đảng đối lập cánh hữu theo hướng dân túy chủ chốt. Na Uy càng giàu có, th́ đảng này càng muốn tăng cường tư tưởng bài ngoại. Trong ngôn từ của ḿnh, đảng này thường lên án người Hồi Giáo, xem họ như « mối nguy hại, một kẻ ăn bám của nhà nước phúc lợi ».

Sau khi vụ thảm sát xảy ra, lănh đạo FrP lập tức lên án vụ thảm sát. Như ư thức được nguy cơ bị t́nh nghi dính líu, họ đă cảnh báo rằng, không nên trộn lẫn mọi thứ. Họ nói vậy, bởi thật ra tên sát nhân từng là đồng chí của đảng này đến tận năm 2007.

Trong bối cảnh đó, thủ tướng Na Uy vẫn tỏ ra kiên định khi tuyên bố : « Câu trả lời duy nhất là : phải dân chủ hơn nữa, mở cửa hơn nữa ».

Vụ án DSK : thêm một chiêu bài truyền thông mới !

Ngày 1/8 tới sẽ diễn ra phiên ṭa mang tính quyết định đối với vụ án xâm hại t́nh dục của cựu tổng giám đốc IMF ông Dominique Strauss-Kahn. Trong bối cảnh đó, hôm chủ nhật, nguyên cáo xuất hiện trên báo chí để tự bạch, càng làm cho sự việc rắc rối hơn. Đa số báo Pháp hôm nay đều dành bài cho t́nh tiết mới này. Nhật báo Liberation có bài nhận định « Phía công tố bị gây sức ép ».

Ngày 1/7, ṭa án New York. đă quyết định thôi tạm giam ông Dominique-Strauss-Kahn và đặt nghi vấn về tính chân thật của nguyên cáo, nữ hầu pḥng Nafissatou Diallo. Sự việc khiến nhiều người nghĩ đến khả năng bản án sẽ bị hủy. Theo Liberation, sự xuất hiện của Diallo trên báo chí vào thời điểm này rơ ràng là có mục đích gây sức ép lên phía công tố để vụ án không bị hủy.

Ngay sau quyết định hôm 1/7, luật sư của nguyên cáo là ông Thompson đă lập tức phản đối khi cho rằng, ngành công tố « sợ » đi đến cùng vụ án. Những ngày sau đó, vị luật sư này huy động một bộ phận cộng đồng người da đen tại New York để ủng hộ nguyên cáo. Qua sự việc vừa rồi, ông đă tiến thêm một buớc xa hơn.

Một luật sư New York nhận định : « Thông thường trong những vụ tấn công t́nh dục, nạn nhân né tránh công chúng. Thế nhưng, chúng ta vừa biết đến một sự việc có vẻ hy hữu. Rơ ràng là vị luật sư của nguyên cáo không muốn bỏ qua cơ hội nào, và muốn gây sức ép để ngành công tố không từ bỏ truy tố. Ở Mỹ, nếu có tồn tại song song một vụ án h́nh sự, th́ dễ dành chiến thắng hơn trong vụ án dân sự ». Nên nhớ rằng, luật sư Thompson cũng đă không dấu ư định kiện dân sự ông DSK để kiếm tiền đền bù cho thân chủ của ḿnh.

Một giáo sư luật tại New York cho biết, ngay cả khi hồ sơ h́nh sự bị hủy bỏ, th́ vụ án dân sự vẫn có thể đi đến cùng. Bà nhận định, trong vụ việc này, nếu mở vụ án dân sự, th́ mục đích là « đ̣i tiền một người đàn ông giàu có chứ không phải là muốn đẩy ông vào tù ».

Nạn đói tại Châu Phi : các nước giàu « giúp lời không giúp của »

Hội nghị quốc tế về nạn đói tại Châu Phi ở Roma hôm qua đă báo động thảm họa lương thực tại Châu Phi, nhưng đóng góp tài chính để cứu trợ th́ c̣n hạn chế, khiến t́nh h́nh càng thêm nghiêm trọng. Phản ảnh sự việc này, Liberation có bài: « Nước mắt các sấu của phương Tây ».

Mấy tuần qua, hàng chục ngàn người đă chết đói tại Châu Phi. Ở Somalia, có 12 triệu người đang bị đe dọa và LHQ đă công bố nạn đói chính thức cho một số vùng.

T́nh h́nh rất « khủng khiếp », thế mà, hành động th́ không tiến triển. Hết thượng đỉnh này đến thượng đỉnh nọ, người ta chỉ toàn đưa ra những lời tuyên bố gần giống nhau, để rồi cuối cùng việc cứu trợ lại gặp khó khăn do thiếu nguồn tài chính.

Trong cuộc họp báo, ông Diouf đă cho biết, cần giải ngân 1,6 tỷ đô la cho năm tới, trong đó cần phải có ngay 300 triệu đô để tránh xăy ra thảm họa nhân đạo. Tổng thư kư LHQ cho rằng con số 1,6 tỷ đô là không thấm vào đâu, mà chỉ đủ dùng cho Somalia.

Ngân hàng Thế giới đă thông báo sẽ giải ngân 500 triệu đô la. Liên Hiệp Châu Âu sẽ giúp 100 triệu euro. Pháp th́ quyết định tăng gấp đôi mức đóng góp của ḿnh lên đến…10 triệu euro ! Chỉ vậy thôi, ngoài ra không c̣n chi tiết cụ thể hơn về tống số tiền cứu trợ được hứa.

Một chuyên gia nhận định, nên xem xét thận trọng những tuyên bố được đưa ra tại các cuộc họp, đă có trường hợp tiền được hứa rồi mà chờ măi chẳng thấy tới. Mặt khác chuyên gia này cho biết, để ngăn chặn hiệu quả một cuộc khủng hoảng nhân đạo, nên giải quyết vấn đề cốt lơi và nên đầu tư chống biến đổi khí hậu. Thế nhưng, chỉ có « nước mắt cá sấu » thương khóc. Cộng đồng quốc tế đă thất bại trong việc đảm bảo an ninh lương thực. Theo chuyên gia này, nếu không có giải pháp cần thiết, th́ nạn đói sẽ trở thành một x́ căn đan của thế kỷ này.

Theo FAO, hiện có 1 tỷ người thiếu ăn trên thế giới. Trong khi đó, chính sách của các nước giàu đối với những nước nghèo th́ không thay đổi. Cuộc khủng hoảng lương thực hiện tại ở Châu Phi, theo L’Humanité, không phải chỉ có nguyên nhân hạn hán, mà c̣n do hiện tượng giá thực phẩm leo thang bởi đầu cơ tài chính. Các nước phía Nam th́ vẫn bị lệ thuộc về kinh tế, do lẩn quẩn trong nợ nần, từ đó có thể dẫn tới những chọn lựa chính sách sai lầm và tai hại.

Giám đốc của tổ chức phi lợi nhuận Oxfam của Anh đă than thở : « Thật đáng xấu hổ khi mà chỉ có một vài nền kinh tế mạnh sẳn sàng cam kết để cứu những tính mạng nghèo khổ và mỏng manh nhất ở Đông Phi ». Về phần ḿnh, One, một tổ chức phi lợi nhuận đấu tranh chống đói nghèo, hy vọng : « Những tuyên bố mạnh mẽ và đầy cảm xúc nên có kèm theo những hành động tương xứng để cứu nguy cho những người đang lặn hụp trong nạn đói ».

Nữ tu ở Thụy Sỹ có nhà dưỡng lă

Cuối cùng, Le Figaro giới thiệu một kiểu nhà dưỡng lăo dành cho nữ tu tại bang nói tiếng pháp Fribourg của Thụy Sỹ. Địa điểm đặc biệt này thoạt nh́n cũng giống như một khu dưỡng lăo b́nh thường, chỉ có khác là người trú ngụ ở đây là những cụ bà đầu đội khăn xanh nhà đạo, trên tường th́ có ảnh Chúa và những lời Chúa dạy. Đây vừa là một tu viện vừa là một trạm xá.

Bang Fribourg là một trong những bang có nhiều tín đồ Công giáo nhất Thụy Sỹ, có đến 80 giáo đoàn. Trong lịch sử, cộng đồng tôn giáo này coi sóc trường học và cứu giúp người nghèo. Hiện tại, có đến 600 tu sĩ trên 75 tuổi. Nhà nước quyết định đầu tư 546.000 euro/năm cho việc chăm sóc họ. Một nữ dân biểu giải thích : « Những vị nữ tu đă xây dựng vùng này, v́ thế cần phải t́m cách giúp đỡ họ ».

Ngoài việc được chăm sóc y tế, các cụ bà c̣n được tham gia lễ cầu nguyện đều đặn. Nhà thờ được thiết kế ngay trong khu nhà. Người mạnh có thể đến tận nơi, người không nghe tốt sẽ được trang bị máy nghe, người bệnh đi không nổi th́ cũng có thể nghe lời giảng v́ trên đầu giường có gắn một loa trực tiếp từ giáo đường. Một nữ tu 93 tuổi cho biết : «Chúng tôi ở đây cũng giống như ở nhà ḿnh ».

Trang nhất các báo Pháp ngày 26/7/2011

Vụ thảm sát tại Oslo và vụ án Domonique Strauss-Kahn là hai chủ đề nổi trội trên trang nhất các báo Pháp hôm nay. Le Monde đăng ảnh nhiều người đến tưởng niệm nạn nhân tại Oslo hôm chủ nhật rồi với hàng tựa : « Mô h́nh Na Uy bị đánh vào trọng điểm », c̣n nhật báo công giáo La Croix chạy tít « Na Uy, những ám ảnh của một kẻ cuồng tín ». Hai tờ báo tiếp tục đưa tin về vụ thảm sát và góp phần t́m hiểu về kẻ sát nhân.

Đặc biệt, La Croix dành bài xă luận nhận định đấy là một kẻ « hoang tưởng », muốn hủy diệt một thứ mà nhiều người hiện tại cũng đang góp phần làm hao ṃn, đó là : sự tôn trọng người khác, và tôn trọng những giá trị dân chủ nền tảng.

Liberation và Le Figaro đều dành trang nhất đăng đăng ảnh nguyên cáo Diallo trong vụ án DSK, và cho biết, gần tới ngày diễn ra phiên ṭa quyết định (ngày 01/08), sự xuất hiện này nằm trong ư đồ sức ép lên giới công tố để cho vụ án h́nh sự không bị hủy bỏ.

Bên cạnh đó, L’Humanité quan tâm đến nạn đói tại Châu Phi, với h́nh ảnh trẻ em ốm đói thảm thương trên trang nhất. Đặc biệt, tờ báo phê phán thái độ thiếu nhiệt t́nh trong công tác cứu trợ của các nước giàu.

theo rfi