vuitoichat
07-30-2011, 10:16
Nhận xét của Thủ tướng Anh Winston Churchill: “Dân chủ là tổ chức nhà nước vô cùng tệ hại……” phản ảnh rất đúng vào cuộc tranh luận giữa Lập Pháp và Hành Pháp để nâng mức nợ công tại Mỹ vào đầu tháng 8 tới đây.
http://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2011/07/National-Debt-Clock-400x200.jpg
Đồng hồ Nợ Quốc Gia trên đường 44 tại New York cho thấy số nợ đă lên đến 14.39 ức (trillion). Ảnh: Mark Peterson/Redux
Để tóm tắt: luật pháp Hoa Kỳ hiện chỉ cho mức nợ công tối đa là 14.2 ngàn tỷ USD. Do bội chi và khủng hoảng tài chánh mức con số này gần đạt tới, và nếu vào đầu tháng 8 tổng thống Obama và Quốc Hội không đồng ư để nâng mức trần th́ chính phủ sẽ không thể vay mượn thêm để trả tiền lời và các chi phí hàng ngày. Như vậy trên nguyên tắc Hoa Kỳ sẽ “vỡ nợ” cho dù tiềm năng kinh tế vẫn c̣n rất dồi dào.
Cuộc tranh căi giữa toà Nhà Trắng và Quốc Hội khiến thị trường tài chánh thế giới rúng động v́ từ trước đến nay công phiếu của Hoa Kỳ được xếp hạng AAA nghĩa là vô cùng an toàn. Các hăng S&P và Moody‘s doạ hạ điểm tín dụng nếu chính quyền Mỹ tỏ ra bất lực v́ bất đồng nội bộ. Trong hoàn cảnh khối Euro đang lung lay, lạm phát tại Trung Quốc tăng nhanh, Nhật Bản bị tŕ trệ th́ các nhà kinh doanh hết chỗ chạy sẽ dẫn đến khủng hoảng kinh tế và bể bóng đầu tư toàn cầu.
Hoa Kỳ đă nâng mức trần nợ công nhiều lần trước đây cho chiến tranh, hoặc do đồng đô-la mất giá. Điều khác biệt giờ này khi nợ công đă lên quá cao trên 90% GDP, nếu không có biện pháp giải quyết gấp rút th́ trong vài năm tới đây người ta lo ngại Mỹ sẽ thành giống như Hy Lạp hiện giờ – nghĩa là thực sự vỡ nợ chớ không c̣n “vỡ nợ kỹ thuật”.
Trong hoàn cảnh đó, và kỳ bầu cử sắp tới năm 2012 cuộc tranh luận giữa Toà Nhà Trắng và Quốc Hội mang hai màu sắc giữa các tính toán chính trị và những vấn đề kinh tế.
Đảng Cộng Hoà không muốn thoả hiệp v́ cũng như gián tiếp giúp ông Obama tăng uy tín để tái đắc cử thêm nhiệm kỳ hai. Ngược lại nếu kinh tế tŕ trệ th́ đảng này có thêm cơ hội chiếm lại cả toà Bạch Ốc lẫn Thượng và Hạ Viện năm 2012.
Ngay chính trong Cộng Hoà cũng chia làm 2 phe. Cánh hữu thuộc TEA party (viết tắt của Tax Enough Aready – tức Nhà Nước đă đánh thuế quá nhiều rồi, chớ không có nghĩa là nước trà) đ̣i phải cắt giảm và kiểm soát chặt chẻ chi tiêu đồng thời không tăng thuế. Khuynh hướng này được nhiều người Mỹ tán đồng nên TEA party muốn nâng cao uy tín của hai ứng cử viên sáng chói là bà Sarah Palin và Michele Bachmann – cả hai đều là phụ nữ!
Đảng Dân Chủ chỉ có một ứng viên tổng thống năm 2012 là ông Obama. Nhưng các Dân Biểu và Nghị Sĩ thuộc đảng này không thể để ông Obama thoả hiệp với đảng Cộng Hoà v́ họ sẽ bị cử tri Dân Chủ trừng phạt trong 2 năm tới đây.
Tóm lại, cả hai chính đảng của Mỹ đang gờm lẫn nhau cố t́nh dồn lỗi để hạ uy tín đối thủ, mục tiêu là nhắm vào cuộc bầu cử năm 2012.
Nhưng dù có tham vọng chính trị nhưng cả hai Đảng Cộng Hoà và Dân Chủ cũng đồng thời cũng rất lo sợ tính trật khiến đàm phán thất bại. Giả sử thị trường tài chánh và kinh tế rơi vào khủng hoảng lớn th́ dân Mỹ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề và nổi loạn bằng lá phiếu trong kỳ bầu cử năm 2012. Khi đó sẽ có hàng loạt các chính trị gia bị dân chúng cho về hưu sớm!
Sân khấu chính trị của Hoa Kỳ phức tạp và bị xem là tŕ trệ. Nhưng dù bị ảnh hưởng bởi cánh tả hay hữu, hay chi phối bởi các thế lực tư bản nhưng rồi chung cục vẫn do quyết định bởi lá phiếu của từng người dân.
***
Bên cạnh các tham vọng chính trị th́ những tranh luận về kinh tế cũng sôi nổi không kém. Ai cũng đồng ư là mức nợ của Hoa Kỳ đă lên quá cao cần phải cắt giảm. Nhưng bao giờ, bao nhiêu và giảm ở đâu th́ lại không có đồng thuận.
Lấy thí dụ cho dễ hiểu: nước Mỹ vừa qua cơn khủng hoảng giống như người bệnh mới vượt cơn ngặt nghèo. Các bác sĩ căi nhau v́ cắt thuốc quá sớm th́ sợ bệnh sẽ tái phát, c̣n dùng thuốc lâu sẽ sanh hậu hoạn sau này.
Thất nghiệp c̣n cao (trên 9%), khu vực tư nhân chưa thu nhận nhân công mới mà nhà nước giảm chi e rằng kinh tế suy sụp trở lại. Nhưng cứ tăng chi trong lúc nợ công đă lên trên 90% GDP sẽ làm tŕ trệ tăng trưởng sau này.
Muốn giảm nợ công có hai cách: giảm chi hay tăng thuế (c̣n hai cách nữa là phá giá đồng đô la khiến giảm giá trị nợ, hoặc kinh tế phát triển nên dù mức thuế không đổi mà số thu tăng). Nếu giảm chi th́ cắt ở đâu trước: an sinh xă hội, bảo hiểm y tế hay quốc pḥng – dĩ nhiên là chẳng ai muốn phần của ḿnh bị xén bớt. C̣n tăng thuế nhà giàu th́ lại ảnh hưởng đến xí nghiệp, dân nghèo nghe thích nhưng bù lại sẽ không t́m được việc làm v́ công ty không có tiền đầu tư.
Tóm lại, nhiều thầy thuốc tranh căi trong lúc bệnh nhân nằm chờ chết đúng là vào trong dịp này.
***
Toàn bộ câu nói của Churchill là: “Dân chủ là một cách tổ chức nhà nước vô cùng tệ hại, nhưng các mô h́nh c̣n lại đều đă thất bại”. Hoa Kỳ đă đứng vững qua nhiều cơn thử thách vào thế kỷ thứ 20 trong khi phong kiến, phát xít và kinh tế tập trung đă bị lịch sử chôn vùi. Nhưng liệu nền dân chủ tại Hoa Kỳ (và Âu Châu – Nhật Bản) có c̣n trẻ trung để thích ứng vào thế kỷ thứ 21 theo đà phát triển nhảy vọt của các nước đang mở mang? Hay một mô h́nh mới Tư Bản Nhà Nước (hay c̣n gọi là Đồng Thuận Bắc Kinh) hiện có sức thu hút rất lớn v́ mang lại nhiều hiệu quả, cho dù có bao nhiêu lời tiên đoán sụp đổ từ 30 năm nhưng Trung Quốc vẫn tăng trưởng như diều gặp gió?
Người viết có quan điểm của ḿnh, nhưng xin để từng bạn đọc tự suy nghĩ và kết luận.
© Đoàn Hưng Quốc
© Đàn Chim Việt
http://www.danchimviet.info/wp-content/uploads/2011/07/National-Debt-Clock-400x200.jpg
Đồng hồ Nợ Quốc Gia trên đường 44 tại New York cho thấy số nợ đă lên đến 14.39 ức (trillion). Ảnh: Mark Peterson/Redux
Để tóm tắt: luật pháp Hoa Kỳ hiện chỉ cho mức nợ công tối đa là 14.2 ngàn tỷ USD. Do bội chi và khủng hoảng tài chánh mức con số này gần đạt tới, và nếu vào đầu tháng 8 tổng thống Obama và Quốc Hội không đồng ư để nâng mức trần th́ chính phủ sẽ không thể vay mượn thêm để trả tiền lời và các chi phí hàng ngày. Như vậy trên nguyên tắc Hoa Kỳ sẽ “vỡ nợ” cho dù tiềm năng kinh tế vẫn c̣n rất dồi dào.
Cuộc tranh căi giữa toà Nhà Trắng và Quốc Hội khiến thị trường tài chánh thế giới rúng động v́ từ trước đến nay công phiếu của Hoa Kỳ được xếp hạng AAA nghĩa là vô cùng an toàn. Các hăng S&P và Moody‘s doạ hạ điểm tín dụng nếu chính quyền Mỹ tỏ ra bất lực v́ bất đồng nội bộ. Trong hoàn cảnh khối Euro đang lung lay, lạm phát tại Trung Quốc tăng nhanh, Nhật Bản bị tŕ trệ th́ các nhà kinh doanh hết chỗ chạy sẽ dẫn đến khủng hoảng kinh tế và bể bóng đầu tư toàn cầu.
Hoa Kỳ đă nâng mức trần nợ công nhiều lần trước đây cho chiến tranh, hoặc do đồng đô-la mất giá. Điều khác biệt giờ này khi nợ công đă lên quá cao trên 90% GDP, nếu không có biện pháp giải quyết gấp rút th́ trong vài năm tới đây người ta lo ngại Mỹ sẽ thành giống như Hy Lạp hiện giờ – nghĩa là thực sự vỡ nợ chớ không c̣n “vỡ nợ kỹ thuật”.
Trong hoàn cảnh đó, và kỳ bầu cử sắp tới năm 2012 cuộc tranh luận giữa Toà Nhà Trắng và Quốc Hội mang hai màu sắc giữa các tính toán chính trị và những vấn đề kinh tế.
Đảng Cộng Hoà không muốn thoả hiệp v́ cũng như gián tiếp giúp ông Obama tăng uy tín để tái đắc cử thêm nhiệm kỳ hai. Ngược lại nếu kinh tế tŕ trệ th́ đảng này có thêm cơ hội chiếm lại cả toà Bạch Ốc lẫn Thượng và Hạ Viện năm 2012.
Ngay chính trong Cộng Hoà cũng chia làm 2 phe. Cánh hữu thuộc TEA party (viết tắt của Tax Enough Aready – tức Nhà Nước đă đánh thuế quá nhiều rồi, chớ không có nghĩa là nước trà) đ̣i phải cắt giảm và kiểm soát chặt chẻ chi tiêu đồng thời không tăng thuế. Khuynh hướng này được nhiều người Mỹ tán đồng nên TEA party muốn nâng cao uy tín của hai ứng cử viên sáng chói là bà Sarah Palin và Michele Bachmann – cả hai đều là phụ nữ!
Đảng Dân Chủ chỉ có một ứng viên tổng thống năm 2012 là ông Obama. Nhưng các Dân Biểu và Nghị Sĩ thuộc đảng này không thể để ông Obama thoả hiệp với đảng Cộng Hoà v́ họ sẽ bị cử tri Dân Chủ trừng phạt trong 2 năm tới đây.
Tóm lại, cả hai chính đảng của Mỹ đang gờm lẫn nhau cố t́nh dồn lỗi để hạ uy tín đối thủ, mục tiêu là nhắm vào cuộc bầu cử năm 2012.
Nhưng dù có tham vọng chính trị nhưng cả hai Đảng Cộng Hoà và Dân Chủ cũng đồng thời cũng rất lo sợ tính trật khiến đàm phán thất bại. Giả sử thị trường tài chánh và kinh tế rơi vào khủng hoảng lớn th́ dân Mỹ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề và nổi loạn bằng lá phiếu trong kỳ bầu cử năm 2012. Khi đó sẽ có hàng loạt các chính trị gia bị dân chúng cho về hưu sớm!
Sân khấu chính trị của Hoa Kỳ phức tạp và bị xem là tŕ trệ. Nhưng dù bị ảnh hưởng bởi cánh tả hay hữu, hay chi phối bởi các thế lực tư bản nhưng rồi chung cục vẫn do quyết định bởi lá phiếu của từng người dân.
***
Bên cạnh các tham vọng chính trị th́ những tranh luận về kinh tế cũng sôi nổi không kém. Ai cũng đồng ư là mức nợ của Hoa Kỳ đă lên quá cao cần phải cắt giảm. Nhưng bao giờ, bao nhiêu và giảm ở đâu th́ lại không có đồng thuận.
Lấy thí dụ cho dễ hiểu: nước Mỹ vừa qua cơn khủng hoảng giống như người bệnh mới vượt cơn ngặt nghèo. Các bác sĩ căi nhau v́ cắt thuốc quá sớm th́ sợ bệnh sẽ tái phát, c̣n dùng thuốc lâu sẽ sanh hậu hoạn sau này.
Thất nghiệp c̣n cao (trên 9%), khu vực tư nhân chưa thu nhận nhân công mới mà nhà nước giảm chi e rằng kinh tế suy sụp trở lại. Nhưng cứ tăng chi trong lúc nợ công đă lên trên 90% GDP sẽ làm tŕ trệ tăng trưởng sau này.
Muốn giảm nợ công có hai cách: giảm chi hay tăng thuế (c̣n hai cách nữa là phá giá đồng đô la khiến giảm giá trị nợ, hoặc kinh tế phát triển nên dù mức thuế không đổi mà số thu tăng). Nếu giảm chi th́ cắt ở đâu trước: an sinh xă hội, bảo hiểm y tế hay quốc pḥng – dĩ nhiên là chẳng ai muốn phần của ḿnh bị xén bớt. C̣n tăng thuế nhà giàu th́ lại ảnh hưởng đến xí nghiệp, dân nghèo nghe thích nhưng bù lại sẽ không t́m được việc làm v́ công ty không có tiền đầu tư.
Tóm lại, nhiều thầy thuốc tranh căi trong lúc bệnh nhân nằm chờ chết đúng là vào trong dịp này.
***
Toàn bộ câu nói của Churchill là: “Dân chủ là một cách tổ chức nhà nước vô cùng tệ hại, nhưng các mô h́nh c̣n lại đều đă thất bại”. Hoa Kỳ đă đứng vững qua nhiều cơn thử thách vào thế kỷ thứ 20 trong khi phong kiến, phát xít và kinh tế tập trung đă bị lịch sử chôn vùi. Nhưng liệu nền dân chủ tại Hoa Kỳ (và Âu Châu – Nhật Bản) có c̣n trẻ trung để thích ứng vào thế kỷ thứ 21 theo đà phát triển nhảy vọt của các nước đang mở mang? Hay một mô h́nh mới Tư Bản Nhà Nước (hay c̣n gọi là Đồng Thuận Bắc Kinh) hiện có sức thu hút rất lớn v́ mang lại nhiều hiệu quả, cho dù có bao nhiêu lời tiên đoán sụp đổ từ 30 năm nhưng Trung Quốc vẫn tăng trưởng như diều gặp gió?
Người viết có quan điểm của ḿnh, nhưng xin để từng bạn đọc tự suy nghĩ và kết luận.
© Đoàn Hưng Quốc
© Đàn Chim Việt