tonny_thuong
08-01-2011, 06:58
'Nếu trả lương 3.000 USD mỗi tháng, nhiều em sẽ học Sử'
Nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng điểm thi đại học môn Sử thấp không chỉ do sách giáo khoa hàng chục năm không thay đổi mà c̣n do xă hội không coi trọng Sử, thầy cô giáo dạy môn này vừa nghèo, vừa ít cơ hội.
- Là nhà sử học, cảm giác của ông thế nào khi khá nhiều bài thi đại học môn Sử bị điểm 0?
- Chuyện này tồn tại từ lâu và đến nay vấn đề không được cải thiện mà c̣n trầm trọng hơn. Dư luận xă hội nói nhiều, giới sử học chúng tôi trong đó có thầy dạy sử cũng rất day dứt, cảm thấy ḿnh có lỗi phần nào. Nhưng thực tế là mười mấy năm nay, sách giáo khoa lịch sử gần như không thay đổi th́ làm sao tác động trực tiếp đến việc học của học sinh.
Nếu chúng ta coi lịch sử chỉ là một bộ nhớ, quan tâm đến lịch sử theo kiểu chỉ đánh đố trí nhớ (thể hiện rơ nhất trên các sân chơi của phương tiện truyền thông) th́ hiệu quả sẽ không cao. Lịch sử không phải chỉ là nhớ, v́ bây giờ chúng ta có nhiều phương tiện, có thể tra cứu bất cứ lúc nào. Chúng ta không thể dạy theo kiểu nhồi nhét mà phải bảo đảm học sinh vận dụng kiến thức, tiềm năng của ḿnh như thế nào để con người phải có hoài băo, có chí mưu sinh.
http://vnexpress.net/Files/Subject/3b/a2/cf/05/ongquoc1.jpg
Nhà sử học Dương Trung Quốc: "Nếu bắt học sinh phải nhớ hết các sự kiện lịch sử với rất nhiều chi tiết th́ rất khó khăn". Ảnh: Tiến Dũng.
- Ngoài lư do sách giáo khoa dạy Sử không thay đổi, theo ông c̣n nguyên nhân nào khác?
- Đây là vấn đề xă hội. Học sinh học cái ǵ cũng là một sự tính toán. Các em phải học ngoại ngữ, tin học, v́ không giỏi những thứ đó không kiếm được tiền. Bây giờ có doanh nghiệp nào cam kết thí sinh thi nhất môn Sử trả lương 3.000 USD mỗi tháng, tôi đoán chắc sẽ có nhiều em theo Sử.
Tôi từng cố gắng thuyết minh với các em học Sử là rất cần thiết, v́ Sử không chỉ giúp các em làm nghề sử, mà có thể làm báo, làm chính trị, kể cả làm khoa học mà tư suy về sử th́ cũng có lợi. Thế nhưng, không thể thuyết phục được v́ không nh́n đâu xa, các em cũng hiểu gần ḿnh nhất là cô giáo dạy Sử luôn người nghèo nhất, ít cơ hội nhất.
Ngay việc đào tạo đội ngũ giáo viên dạy sử ở các trường đại học cũng rất khó khăn. Tôi biết có nhiều thầy cô dạy sử nhưng chưa hề đặt chân đến Điện Biên Phủ, v́ thế chỉ dạy theo sách giáo khoa, trong khi hàng chục năm nay sách giáo khoa gần như không thay đổi.
- Cá nhân ông đề xuất ǵ về việc thay đổi cách dạy và học sử ở Việt Nam?
- Không phải là các nhà giáo dục và giới sử học chúng tôi chưa từng ngồi lại với nhau, nhưng để thay đổi một cơ chế khó lắm. Ví dụ ai cũng thấy sách giáo khoa hiện nay là có vấn đề, nhưng nói măi mà có thấy ai thay đổi đâu, vẫn là một bộ sách giáo khoa, vẫn theo chỉ đạo. Trong khi các nước có nhiều bộ sách giáo khoa sử, miễn là chương tŕnh chuẩn và quy tŕnh đánh giá chuẩn để tạo sự phong phú.
Cá nhân tôi cho rằng nên coi sử học là ngụ ngôn chứ không phải là tri thức chính xác, v́ để chính xác các em có thể mở máy tính và tra mạng bất cứ lúc nào. Ngụ ngôn là để các em hiểu rơ ư nghĩa sâu xa của các sự kiện lịch sử. Sử học có 2 thuộc tính rất quan trọng đó là sự trung thực và công bằng. Cần thực sự công bằng trong đánh giá từng giai đoạn lịch sử đế hấp dẫn học sinh, c̣n nếu chỉ lải nhải những điều mà các em chưa tin th́ sử học sẽ không thể hấp dẫn, thay vào đó lại là sự khổ sai về trí nhớ.
- Ông đánh giá thế nào về giải pháp tăng thời lượng môn sử trong chương tŕnh học?
- Mỗi nước có một cách học sử khác nhau. Mỹ chẳng hạn, học sử theo cách thảo luận là chính, qua thảo luận học sinh sẽ t́m ra trong từng sự kiện lịch sử đó mang lại ư nghĩa ǵ, kể cả tích cực lẫn tiêu cực, từ đó tạo ra phương pháp tư duy về lịch sử. Nếu bắt học sinh phải nhớ hết các sự kiện lịch sử với rất nhiều chi tiết th́ rất khó khăn. Cho nên theo tôi nhất định phải thay đổi cách dạy sử hiện nay, tuy nhiên phải có lộ tŕnh chứ không thể đảo lộn quá lớn.
Hồng Khánh
theo vne
Nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng điểm thi đại học môn Sử thấp không chỉ do sách giáo khoa hàng chục năm không thay đổi mà c̣n do xă hội không coi trọng Sử, thầy cô giáo dạy môn này vừa nghèo, vừa ít cơ hội.
- Là nhà sử học, cảm giác của ông thế nào khi khá nhiều bài thi đại học môn Sử bị điểm 0?
- Chuyện này tồn tại từ lâu và đến nay vấn đề không được cải thiện mà c̣n trầm trọng hơn. Dư luận xă hội nói nhiều, giới sử học chúng tôi trong đó có thầy dạy sử cũng rất day dứt, cảm thấy ḿnh có lỗi phần nào. Nhưng thực tế là mười mấy năm nay, sách giáo khoa lịch sử gần như không thay đổi th́ làm sao tác động trực tiếp đến việc học của học sinh.
Nếu chúng ta coi lịch sử chỉ là một bộ nhớ, quan tâm đến lịch sử theo kiểu chỉ đánh đố trí nhớ (thể hiện rơ nhất trên các sân chơi của phương tiện truyền thông) th́ hiệu quả sẽ không cao. Lịch sử không phải chỉ là nhớ, v́ bây giờ chúng ta có nhiều phương tiện, có thể tra cứu bất cứ lúc nào. Chúng ta không thể dạy theo kiểu nhồi nhét mà phải bảo đảm học sinh vận dụng kiến thức, tiềm năng của ḿnh như thế nào để con người phải có hoài băo, có chí mưu sinh.
http://vnexpress.net/Files/Subject/3b/a2/cf/05/ongquoc1.jpg
Nhà sử học Dương Trung Quốc: "Nếu bắt học sinh phải nhớ hết các sự kiện lịch sử với rất nhiều chi tiết th́ rất khó khăn". Ảnh: Tiến Dũng.
- Ngoài lư do sách giáo khoa dạy Sử không thay đổi, theo ông c̣n nguyên nhân nào khác?
- Đây là vấn đề xă hội. Học sinh học cái ǵ cũng là một sự tính toán. Các em phải học ngoại ngữ, tin học, v́ không giỏi những thứ đó không kiếm được tiền. Bây giờ có doanh nghiệp nào cam kết thí sinh thi nhất môn Sử trả lương 3.000 USD mỗi tháng, tôi đoán chắc sẽ có nhiều em theo Sử.
Tôi từng cố gắng thuyết minh với các em học Sử là rất cần thiết, v́ Sử không chỉ giúp các em làm nghề sử, mà có thể làm báo, làm chính trị, kể cả làm khoa học mà tư suy về sử th́ cũng có lợi. Thế nhưng, không thể thuyết phục được v́ không nh́n đâu xa, các em cũng hiểu gần ḿnh nhất là cô giáo dạy Sử luôn người nghèo nhất, ít cơ hội nhất.
Ngay việc đào tạo đội ngũ giáo viên dạy sử ở các trường đại học cũng rất khó khăn. Tôi biết có nhiều thầy cô dạy sử nhưng chưa hề đặt chân đến Điện Biên Phủ, v́ thế chỉ dạy theo sách giáo khoa, trong khi hàng chục năm nay sách giáo khoa gần như không thay đổi.
- Cá nhân ông đề xuất ǵ về việc thay đổi cách dạy và học sử ở Việt Nam?
- Không phải là các nhà giáo dục và giới sử học chúng tôi chưa từng ngồi lại với nhau, nhưng để thay đổi một cơ chế khó lắm. Ví dụ ai cũng thấy sách giáo khoa hiện nay là có vấn đề, nhưng nói măi mà có thấy ai thay đổi đâu, vẫn là một bộ sách giáo khoa, vẫn theo chỉ đạo. Trong khi các nước có nhiều bộ sách giáo khoa sử, miễn là chương tŕnh chuẩn và quy tŕnh đánh giá chuẩn để tạo sự phong phú.
Cá nhân tôi cho rằng nên coi sử học là ngụ ngôn chứ không phải là tri thức chính xác, v́ để chính xác các em có thể mở máy tính và tra mạng bất cứ lúc nào. Ngụ ngôn là để các em hiểu rơ ư nghĩa sâu xa của các sự kiện lịch sử. Sử học có 2 thuộc tính rất quan trọng đó là sự trung thực và công bằng. Cần thực sự công bằng trong đánh giá từng giai đoạn lịch sử đế hấp dẫn học sinh, c̣n nếu chỉ lải nhải những điều mà các em chưa tin th́ sử học sẽ không thể hấp dẫn, thay vào đó lại là sự khổ sai về trí nhớ.
- Ông đánh giá thế nào về giải pháp tăng thời lượng môn sử trong chương tŕnh học?
- Mỗi nước có một cách học sử khác nhau. Mỹ chẳng hạn, học sử theo cách thảo luận là chính, qua thảo luận học sinh sẽ t́m ra trong từng sự kiện lịch sử đó mang lại ư nghĩa ǵ, kể cả tích cực lẫn tiêu cực, từ đó tạo ra phương pháp tư duy về lịch sử. Nếu bắt học sinh phải nhớ hết các sự kiện lịch sử với rất nhiều chi tiết th́ rất khó khăn. Cho nên theo tôi nhất định phải thay đổi cách dạy sử hiện nay, tuy nhiên phải có lộ tŕnh chứ không thể đảo lộn quá lớn.
Hồng Khánh
theo vne