Hanna
08-19-2011, 22:13
“Viết những ḍng này, ḿnh thầm cầu mong sự b́nh an cho những người thân ở cách Hà Khẩu 10km, cho những người đội nắng và hiểm nguy đi biểu t́nh phản đối Trung Quốc vào mỗi ngày Chủ nhật… - cầu mong b́nh an cho tất cả và chiến tranh đừng bao giờ quay lại!”.
http://nhipcauthegioi.hu/uploads/2007/images/1313695177.nv.jpg
Quân Trung Quốc đang di chuyển tại Cao Bằng - Ảnh tư liệu
Những ngày này, nhiều thông tin về việc Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông, ồ ạt tập trận tại biên giới và khiêu chiến với Việt Nam làm cho ḿnh có cảm giác thật bất an - chiến tranh không phải tṛ đùa, nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào, tại bất cứ nơi đâu.
Gia đ́nh bên ngoại, mẹ ḿnh và anh chị cùng các cháu vẫn sống ở gần biên giới, cách cửa khẩu chỉ 10km, khiến ḷng ḿnh cũng chẳng thể b́nh yên v́ bản thân ḿnh cũng đă trải qua cuộc chiến tranh biên giới cách đây 32 năm, cho dù chỉ hiểu lơ mơ về nó.
Sinh ra trong thời b́nh, nhưng ḿnh cũng đă nếm mùi cuộc chiến tranh biên giới khi vừa tṛn 4 tháng tuổi. Tất cả những kỷ niệm vào năm 1979 là đều do bố mẹ và các bác kể lại. Lên 4 tháng rưỡi th́ bố mẹ đưa hai anh em về Hà Tây quê nội để sơ tán, sau đó mẹ ở lại trông hai con, c̣n bố phải quay trở lại đi làm.
Mẹ kể chuyến tàu dài 2 ngày 2 đêm mới đưa được người từ Lào Cai về đến Hà Nội - v́ là tàu sơ tán nên không phải mua vé, đông chật như nêm, anh trai ḿnh lúc ấy gần 5 tuổi, muốn đi tè th́ bố phải bế tḥ qua cửa sổ để đi, chẳng có nhà vệ sinh.
Khi mẹ xuống ga Hàng Cỏ (ga Hà Nội bây giờ), trên má của anh có dán băng v́ bị ngă xước mặt, các bà, các cô cứ xúm vào nghĩ là do chiến tranh bị thương nên mang cho quà bánh, mẹ th́ bận bế con nhỏ, đồ đạc tùm lum, vội bắt xe khách nên chẳng kịp thanh minh.
Sống ở quê gần 6 tháng, những ngày tháng đó theo lời mẹ kể khổ lắm, công nhân đă khổ, c̣n nông thôn th́ khổ gấp bội lần, nhất là ở miền quê đồng chiêm trũng, có năm lúa chẳng đủ ăn. Các sản phẩm như sữa, xà pḥng hay thuốc đánh răng th́ không có, hoặc rất hiếm.
Cả nhà có bánh xà pḥng 72 của Liên Xô mẹ mang theo để giặt tă cho ḿnh, giặt xong phải cất đi, v́ nếu để ở bể nước th́ sẽ hết nhanh như bay. Sữa ông Thọ là tiêu chuẩn làm thêm ca của bố, cũng mang theo để pha cho ḿnh uống, cũng phải uống giấu v́ c̣n các anh em khác đông lắm.
Khi ḿnh sang tuổi ăn dặm, thi thoảng chú đi bắt được con cua hay con tép nào th́ mẹ giă vắt nước để nấu bột, lúc không có ǵ th́ mẹ nhai cả cà pháo với cơm để mớm cho con. Mẹ vẫn bảo ḿnh khổ nhất nhà, khổ hơn ông anh v́ ông anh lúc đó lớn rồi, lại hay được ăn tiêu chuẩn đường sữa của bố lúc c̣n bé.
Sau khi đi sơ tán ở Hà Tây về, anh lại được d́ ruột làm cô giáo tiểu học ở Phố Ràng, Bảo Yên đón cho đi học sớm từ lúc 5 tuổi. D́ cũng kể v́ học và ở cùng với đồng bào dân tộc nên họ thương lắm, có trái cây, ngô khoai, hay đồ ăn đều mang cho cô giáo, v́ thế ông anh ḿnh được ăn ké, béo tốt hồng hào.
http://nhipcauthegioi.hu/uploads/2007/images/1313695341.nv.jpg
Thảm cảnh cuộc chiến biên giới 1979
Khi trở lại Lào Cai sau 6 tháng đi sơ tán, mẹ kể nhiều nhà chẳng c̣n ǵ, có nhà th́ giấu đài cat-xet vào đống than đá khi đi sơ tán, về lấy lại th́ hỏng hết. Nhà ḿnh đồ đạc cũng bị thất lạc, đến cái chậu giặt quần áo cũng biến mất.
Mẹ t́nh cờ đi giặt ở giếng tập thể th́ thấy mấy cô bộ đội đang dùng 1 cái chậu nhôm Liên Xô giống của nhà ḿnh, mẹ nhận ra mấy vếtlơm và xin được xem, hóa ra vẫn c̣n ḍng chữ mẹ viết bằng bút ch́ ở thành chậu, có chữ “Thành” là tên của ông con giai, thế là t́m được cái chậu giặt.
Từ đó cho đến lúc đi học mẫu giáo, ḿnh vẫn chứng kiến cuộc sống thấp thỏm lo âu của bà con hàng xóm. Trên đồi gác của bộ đội đóng quân gần nhà, các hồi kẻng báo động vẫn luôn gơ vang, loa phóng thanh thi thoảng lại đọc tin báo địch ở cách ta bao nhiêu km.
Tiếng súng tập trận đ́ đoàng xa gần. Nhà nào cũng có hầm trú ẩn h́nh chữ A trong vườn, các khu tập thể đều có hầm chung, trên nóc hầm th́ trồng khoai lang tăng gia sản xuất, trong hầm th́ khá rộng và mát, xây bằng đá, có bóng đèn để chiếu sáng nên bọn ḿnh rất thích chui vào chơi.
Trường mẫu giáo của ḿnh cũng có hầm, thi thoảng các cô giáo lại đánh kẻng, rung xúc xắc để tập trung các cháu diễn tập sơ tán, trẻ con chẳng hiểu ǵ, đang học được chạy ra sân, chui vào hầm là sướng lắm, cười rinh rích.
Một lần, nghe chừng báo động có vẻ nghiêm trọng nhất, ḿnh thấy mẹ bắt đầu rang gạo, mỗi tối đi làm về mẹ lại ngồi rang vài mẻ gạo cho vàng thơm rồi cho vào túi cất đi, hoặc tiết kiệm hơn là phơi cơm nguội thật khô rồi rang lên cất đi. Hai anh em đều khoái ăn món này, lại hay ăn vụng của mẹ, mẹ mắng cho và bảo là để dành đến khi đi sơ tán mới được ăn kẻo chết đói.
Sau một vài tuần, t́nh h́nh lắng dịu, không đi sơ tán nữa th́ mẹ bỏ gạo rang ra cho hai đứa ăn thoải mái.
Kư ức của ḿnh về chiến tranh hồi đó không có ǵ ghê gớm v́ không trực tiếp chứng kiến cảnh súng đạn bắn giết, chỉ có vài lần công an giải người bị trói sau lưng đi qua nhà ḿnh, mẹ bảo đó là thám báo của Trung Quốc, ḿnh vẫn nhớ mấy tên thám báo đó rất to cao, mặc quần áo xám màu, nh́n kiểu cài khuy rất lạ mà sau này mới biết đó là khuy kiểu Tàu.
Giờ đây, ḿnh đă đủ lớn để biết chiến tranh không chỉ là phải ở trong hầm, không chỉ là phải ăn gạo rang trừ bữa, không chỉ là phải đi sơ tán mà c̣n nhiều là điều kinh khủng hơn thế.
Viết những ḍng này, ḿnh thầm cầu mong sự b́nh an cho những người thân ở cách Hà Khẩu 10km, cho những người đội nắng và hiểm nguy đi biểu t́nh phản đối Trung Quốc vào mỗi ngày Chủ nhật… - cầu mong b́nh an cho tất cả và chiến tranh đừng bao giờ quay lại!
Mai Quỳnh Anh, từ Hà Nội
NCTG
http://nhipcauthegioi.hu/uploads/2007/images/1313695177.nv.jpg
Quân Trung Quốc đang di chuyển tại Cao Bằng - Ảnh tư liệu
Những ngày này, nhiều thông tin về việc Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông, ồ ạt tập trận tại biên giới và khiêu chiến với Việt Nam làm cho ḿnh có cảm giác thật bất an - chiến tranh không phải tṛ đùa, nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào, tại bất cứ nơi đâu.
Gia đ́nh bên ngoại, mẹ ḿnh và anh chị cùng các cháu vẫn sống ở gần biên giới, cách cửa khẩu chỉ 10km, khiến ḷng ḿnh cũng chẳng thể b́nh yên v́ bản thân ḿnh cũng đă trải qua cuộc chiến tranh biên giới cách đây 32 năm, cho dù chỉ hiểu lơ mơ về nó.
Sinh ra trong thời b́nh, nhưng ḿnh cũng đă nếm mùi cuộc chiến tranh biên giới khi vừa tṛn 4 tháng tuổi. Tất cả những kỷ niệm vào năm 1979 là đều do bố mẹ và các bác kể lại. Lên 4 tháng rưỡi th́ bố mẹ đưa hai anh em về Hà Tây quê nội để sơ tán, sau đó mẹ ở lại trông hai con, c̣n bố phải quay trở lại đi làm.
Mẹ kể chuyến tàu dài 2 ngày 2 đêm mới đưa được người từ Lào Cai về đến Hà Nội - v́ là tàu sơ tán nên không phải mua vé, đông chật như nêm, anh trai ḿnh lúc ấy gần 5 tuổi, muốn đi tè th́ bố phải bế tḥ qua cửa sổ để đi, chẳng có nhà vệ sinh.
Khi mẹ xuống ga Hàng Cỏ (ga Hà Nội bây giờ), trên má của anh có dán băng v́ bị ngă xước mặt, các bà, các cô cứ xúm vào nghĩ là do chiến tranh bị thương nên mang cho quà bánh, mẹ th́ bận bế con nhỏ, đồ đạc tùm lum, vội bắt xe khách nên chẳng kịp thanh minh.
Sống ở quê gần 6 tháng, những ngày tháng đó theo lời mẹ kể khổ lắm, công nhân đă khổ, c̣n nông thôn th́ khổ gấp bội lần, nhất là ở miền quê đồng chiêm trũng, có năm lúa chẳng đủ ăn. Các sản phẩm như sữa, xà pḥng hay thuốc đánh răng th́ không có, hoặc rất hiếm.
Cả nhà có bánh xà pḥng 72 của Liên Xô mẹ mang theo để giặt tă cho ḿnh, giặt xong phải cất đi, v́ nếu để ở bể nước th́ sẽ hết nhanh như bay. Sữa ông Thọ là tiêu chuẩn làm thêm ca của bố, cũng mang theo để pha cho ḿnh uống, cũng phải uống giấu v́ c̣n các anh em khác đông lắm.
Khi ḿnh sang tuổi ăn dặm, thi thoảng chú đi bắt được con cua hay con tép nào th́ mẹ giă vắt nước để nấu bột, lúc không có ǵ th́ mẹ nhai cả cà pháo với cơm để mớm cho con. Mẹ vẫn bảo ḿnh khổ nhất nhà, khổ hơn ông anh v́ ông anh lúc đó lớn rồi, lại hay được ăn tiêu chuẩn đường sữa của bố lúc c̣n bé.
Sau khi đi sơ tán ở Hà Tây về, anh lại được d́ ruột làm cô giáo tiểu học ở Phố Ràng, Bảo Yên đón cho đi học sớm từ lúc 5 tuổi. D́ cũng kể v́ học và ở cùng với đồng bào dân tộc nên họ thương lắm, có trái cây, ngô khoai, hay đồ ăn đều mang cho cô giáo, v́ thế ông anh ḿnh được ăn ké, béo tốt hồng hào.
http://nhipcauthegioi.hu/uploads/2007/images/1313695341.nv.jpg
Thảm cảnh cuộc chiến biên giới 1979
Khi trở lại Lào Cai sau 6 tháng đi sơ tán, mẹ kể nhiều nhà chẳng c̣n ǵ, có nhà th́ giấu đài cat-xet vào đống than đá khi đi sơ tán, về lấy lại th́ hỏng hết. Nhà ḿnh đồ đạc cũng bị thất lạc, đến cái chậu giặt quần áo cũng biến mất.
Mẹ t́nh cờ đi giặt ở giếng tập thể th́ thấy mấy cô bộ đội đang dùng 1 cái chậu nhôm Liên Xô giống của nhà ḿnh, mẹ nhận ra mấy vếtlơm và xin được xem, hóa ra vẫn c̣n ḍng chữ mẹ viết bằng bút ch́ ở thành chậu, có chữ “Thành” là tên của ông con giai, thế là t́m được cái chậu giặt.
Từ đó cho đến lúc đi học mẫu giáo, ḿnh vẫn chứng kiến cuộc sống thấp thỏm lo âu của bà con hàng xóm. Trên đồi gác của bộ đội đóng quân gần nhà, các hồi kẻng báo động vẫn luôn gơ vang, loa phóng thanh thi thoảng lại đọc tin báo địch ở cách ta bao nhiêu km.
Tiếng súng tập trận đ́ đoàng xa gần. Nhà nào cũng có hầm trú ẩn h́nh chữ A trong vườn, các khu tập thể đều có hầm chung, trên nóc hầm th́ trồng khoai lang tăng gia sản xuất, trong hầm th́ khá rộng và mát, xây bằng đá, có bóng đèn để chiếu sáng nên bọn ḿnh rất thích chui vào chơi.
Trường mẫu giáo của ḿnh cũng có hầm, thi thoảng các cô giáo lại đánh kẻng, rung xúc xắc để tập trung các cháu diễn tập sơ tán, trẻ con chẳng hiểu ǵ, đang học được chạy ra sân, chui vào hầm là sướng lắm, cười rinh rích.
Một lần, nghe chừng báo động có vẻ nghiêm trọng nhất, ḿnh thấy mẹ bắt đầu rang gạo, mỗi tối đi làm về mẹ lại ngồi rang vài mẻ gạo cho vàng thơm rồi cho vào túi cất đi, hoặc tiết kiệm hơn là phơi cơm nguội thật khô rồi rang lên cất đi. Hai anh em đều khoái ăn món này, lại hay ăn vụng của mẹ, mẹ mắng cho và bảo là để dành đến khi đi sơ tán mới được ăn kẻo chết đói.
Sau một vài tuần, t́nh h́nh lắng dịu, không đi sơ tán nữa th́ mẹ bỏ gạo rang ra cho hai đứa ăn thoải mái.
Kư ức của ḿnh về chiến tranh hồi đó không có ǵ ghê gớm v́ không trực tiếp chứng kiến cảnh súng đạn bắn giết, chỉ có vài lần công an giải người bị trói sau lưng đi qua nhà ḿnh, mẹ bảo đó là thám báo của Trung Quốc, ḿnh vẫn nhớ mấy tên thám báo đó rất to cao, mặc quần áo xám màu, nh́n kiểu cài khuy rất lạ mà sau này mới biết đó là khuy kiểu Tàu.
Giờ đây, ḿnh đă đủ lớn để biết chiến tranh không chỉ là phải ở trong hầm, không chỉ là phải ăn gạo rang trừ bữa, không chỉ là phải đi sơ tán mà c̣n nhiều là điều kinh khủng hơn thế.
Viết những ḍng này, ḿnh thầm cầu mong sự b́nh an cho những người thân ở cách Hà Khẩu 10km, cho những người đội nắng và hiểm nguy đi biểu t́nh phản đối Trung Quốc vào mỗi ngày Chủ nhật… - cầu mong b́nh an cho tất cả và chiến tranh đừng bao giờ quay lại!
Mai Quỳnh Anh, từ Hà Nội
NCTG