PDA

View Full Version : Nghề làm đầu Lân truyền thống ở Hội An


vuitoichat
09-09-2011, 20:03
Nghề làm đồ chơi Trung thu như đầu lân, mặt nạ, đèn lồng truyền thống chỉ có việc chừng nửa năm, bắt đầu từ sau Tết Nguyên đán đến khoảng cuối tháng 7 Âm lịch, thu nhập cũng không cao. Chính v́ thế, nghề này ngày càng mai một.

Thế nhưng, ở Hội An (Quảng Nam), vẫn c̣n một gia đ́nh cố ǵn giữ nghề truyền thống này với mong ước được đem lại niềm vui cho trẻ nhỏ.

Căn nhà nhỏ trên đường Lư Thái Tổ của anh Vơ Trọng Vũ (33 tuổi) ngổn ngang những đầu lân, mặt nạ ông địa cười. Cái đă hoàn chỉnh, cái vẫn c̣n dở dang. Khoảng sân chật hẹp trước nhà được tận dụng để phơi sản phẩm. Lối đi nhỏ xíu trong nhà cũng trở thành “kho” chất đầy mặt nạ. Anh Vũ cho biết anh theo nghề này đă 15 năm. Bắt đầu từ việc học nghề ở một người làm lân nổi tiếng của Hội An. Nhưng thầy anh bây giờ cũng đă nghỉ không làm. Những bạn học nghề thời ấy giờ cũng dần bỏ nghề. Chỉ c̣n mỗi ḿnh anh bám vào nghề này.

Mỗi con lân, mặt nạ đều làm hoàn toàn theo phương pháp thủ công. Chính v́ thế, mỗi sản phẩm đều chứa đựng cái hồn, vẻ đẹp khác nhau, tùy theo tâm trạng và cảm xúc của người làm. Theo anh Vũ, quan trọng nhất là khâu vẽ, sơn màu lên những chi tiết của con lân, mặt nạ. Thần thái của con lân nằm ở đôi mắt. Lân mạnh mẽ, Lân hung dữ, Lân hiền lành,… đều thể hiện qua ánh mắt của lân. C̣n điểm nhấn của mặt nạ chính là nụ cười rộng răi, phóng khoáng. Mỗi ngày trung b́nh anh làm được khoảng 5-6 con lân các loại và chừng 12 mặt nạ ông địa. Giá bán sỉ đầu lân nhỏ th́ 30.000-70.000 đồng/cái, trung th́ 200.000-300.000 đồng/cái, loại lớn th́ từ 700.000-1.000.000 đồng/cái. Mặt nạ ông địa có giá từ 10.000-12.000 đồng/cái. Mỗi một mùa làm lân bán được chừng 600-700 đầu lân và khoảng 1.000 mặt nạ ông địa các loại. “Nhưng gặp mùa Trung thu mà bị mưa, băo th́ xem như lỗ nặng”, anh Vũ tâm sự. Thế nhưng, gia đ́nh anh vẫn bền bỉ giữ nghề này chỉ với suy nghĩ khá giản đơn: Dù lời lăi không cao, nhưng nghề này giúp cho trẻ em có thêm món đồ chơi Trung thu, đó cũng là niềm vui.

Anh Vũ cho biết, lân, mặt nạ truyền thống th́ phải đi kèm với các loại lồng đèn vải đặc trưng của Hội An. Đă là tṛ chơi dân gian th́ phải tuân theo những qui ước đặc trưng từ xưa. Múa lân c̣n là một thứ lễ nghi mang tính tôn giáo, các lễ hội múa lân là dịp để tế lễ, cầu xin sự ấm no, an lành của người dân địa phương. Người làm đầu lân v́ thế không chỉ bán để kiếm tiền mà c̣n phải biết hướng dẫn người mua về màu sắc, mẫu mă, lựa chọn các thứ đi kèm như mặt nạ, trống,...

Những năm trước, vào mùa Trung thu, các khách hàng từ nhiều nơi thường t́m đến từ rất sớm để đặt làm các đầu lân đủ kích cỡ. Vào mùa cao điểm gần tết Trung thu, gia đ́nh cả 4 người phải tranh thủ làm ngày làm đêm để kịp giao hàng cho khách và kư gửi tại nhiều điểm bán đồ chơi trên địa bàn Quảng Nam, Đà Nẵng. Tuy nhiên, một vài năm lại đây nghề làm đầu lân trở nên khó khăn v́ đơn đặt hàng ngày càng ít dần.

Ở Hội An trước đây có khoảng 5 người làm đầu lân chuyên nghiệp bỏ hàng cho các đại lư bán đồ chơi. Bây giờ chỉ c̣n 2 người làm là anh Vũ và một người khác ở phường Cẩm Hà. Chủ yếu là làm loại đầu lân nhỏ bán cho trẻ con với giá 30.000 đồng/1 đầu. C̣n loại lân lớn th́ chỉ làm theo đơn đặt hàng. Hết Trung thu là “thất nghiệp”, phải t́m việc khác làm để sinh sống. Bởi thế những người làm đầu lân như anh Vũ cũng là những người mê chơi lân, đến mùa là phải làm để đỡ “nhớ nghề” chứ không tính đến chuyện lời lăi.

( theo baovanhoa )