PDA

View Full Version : Công Ăn Việc Làm


Hanna
09-15-2011, 14:50
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh

Nuớc Mỹ đang gặp biến chuyển mới, không phải chiến tranh ở bên ngoài mà ở ngay nước Mỹ. Đó là nạn khủng hoảng kinh tế, thiếu hụt ngân sách từ hai năm qua, nhưng hiện nay vấn đề kinh tế đă đi liền với vấn đề chính trị. Tổng Thống Barack Obama đầu tuần này đă chuyển qua Quốc hội một dự luật nhằm mục đích tạo công ăn việc làm cho người dân và yêu cầu Quốc hội chấp thuận để ban hành thành luật. Nhưng Quốc hội chần chờ không muốn làm ngay, v́ từ hai tuần qua nghe nói về ư định của Obama.

Đạo luật này có một khoản chi 447 tỷ đô-la, gồm có giảm thuế và chi tiêu để tạo công ăn việc làm cho người dân Mỹ. Chủ tịch Hạ viện John Boehner đă chỉ trích đạo dự luật này, khi nghe tin từ tuần trước.

Brendan Buck,phát ngôn nhân của Boehner tuyên bố: “Phải công b́nh mà nói rằng luật tăng thuế để tạo việc làm cho dân chúng đă bị cả hai đảng chống đối từ lâu trong thời gian qua. Chúng tôi vẫn sẵn sàng làm việc với nhau một cách nào đó để cho người dân có việc làm, khỏỉ bị thất nghiệp, nhưng đề nghị đưa ra không có tinh thần luỡng đảng”.

Điểm chủ yếu của dự luật này nhằm thu được 400 tỷ bằng cách hủy bỏ những khấu trừ thuế cho những người giầu có v́ ḷng bác ái vẫn phài đóng thuế cao từ trước đến nay. Obama đă từng đề nghị giúp ông trả tiền y tế, nhưng bị các dân biểu Cộng Ḥa và một số Dân Chủ bác bỏ.

Tuy vậy khi thách thức các dân biểu Cộng Ḥa muốn bác bỏ tăng thuế người giầu, Tổng Thống Obama muốn tạo ra một điểm đối thoại vào dịp tranh cử Tổng Thống năm 2012, nếu không cũng là một điểm thắng lợi trong ngành Lập pháp.

Tại Vuờn hồng Bạch ốc sáng thứ Hai tuần này, Obama đă tŕnh bầy về đạo luật tạo công ăn việc làm, lúc đó xung quanh ông có các sĩ quan Cảnh sát, lính Cứu hỏa, công nhân xây dựng và nhiều nguời khác. Ông nói: “Thay v́ chỉ nói đến những người Mỹ sáng tạo việc làm, chúng ta hăy nói đến những ǵ về những người sáng tạo công ăn việc làm ở Mỹ.”

Chiều hôm đó Obama nói với một nhóm phóng viên báo chí rằng nếu Quốc hội đồng ư về một vài khoản trong dự luật của ông, ông cũng chấp nhận, để tiếp tục tranh đấu nữa. Ông nói: “Tôi sẽ đưa ra lại toàn bộ đạo dự luật, để yêu cầu Quốc hội chấp thuận tất cả”.

Tại Vuờn Hồng ông nói đến một bài báo của một phụ tá Dân biểu Cộng Ḥa ông đă đọc. Bài báo hỏi tại sao những người Cộng Ḥa phải làm việc với Obama, v́ kết quả vẫn là giúp Obama về mặt chính trị. Obama nói tiếp: ”Điều đó là hiển nhiên mà!”.

Vấn đề tranh cử Tổng Thống đă được nổi bật trong một buổi họp của một tổ chức chính trị mới ra đời, có tên gọi là đảng Trà (Tea Party). Cuộc họp diễn ra ở Tampa (Florida) tối thư Hai tuần này. Những người của đảng Cộng Ḥa có ư định ra tranh cử Tổng Thống năm tới đă lên tiếng đả kích kịch liệt Thống đốc tiểu bang Texas là ông Rick Perry cũng là người dự liệu ra tranh cử Tổng Thống và được nhiều người Cộng Hoà ủng hộ.

Phe chống đối đ̣i ông phải cho biết quan điểm về an sinh xă hội và việc gây dị nghị là ông đă kư một đạo luật chích ngừa thụ thai cho các em gái tuổi c̣n thơ ngây ở Texas.Từ một tháng qua, Perry đă loan tin ông sẽ ra tranh cử Tổng Thống. Ông dẩn đầu trong danh sách các nhân vật Cộng Ḥa ra tranh cử Tổng Thống kỳ này.

Đối thủ gay go nhất của Perry là ông Mitt Romney, cựu Thống đốc tiểu bang Massachusetts. Roomney đă nêu vụ chích ngừa thai nhiều lần để tố cáo Perry. Điều hiếm có là hai nhân vật ra tranh cử lại đụng độ với nhau về một chuyện như vậy.

Đảng Trà hiện nay đang họp ở Tampa, Florida. Bà Michelle Bachmann ở Minnesota vào lúc cuộc họp thảo luận về an sinh xă hội, đă tố cáo Perry về vụ chích ngừa thụ thai cho các em nhỏ tuổi choai choai bằng môt loại thuốc có khả năng gây ra bệnh ung thư óc.

Bà Bachmann là người cũng lăm le ra tranh cử Tổng Thống vào năm tới nêu câu hỏi một người đă từng làm Chánh văn pḥng cho Perry là Michael Toomey, có thể là người dẫn mối cho công ty Dược phẩm Merck.

Mặt khác trong hàng ngũ của Tea Party có cả chục người cũng lăm le nhẩy ra tranh cử Tổng Thống nên có thể gây náo loạn trên sân khấu chính trị Mỹ.
Ra làm chính trị không phải v́ dân v́ nước, mà chỉ v́ quyền lợi riêng tư của cá nhân và phe đảng. Thật đáng buồn.

VB

Hanna
09-15-2011, 14:52
Kế Hoạch Công Ăn Việc Làm Mới

Vũ Linh

...thất bại v́ chỉ là loại biện pháp có tính vá víu nhất thời...

Sau những ngày đại nạn của Tháng Tám, khi mà tỷ lệ hậu thuẫn bổ nhào xuống mức khẩn trương, TT Obama bắt đầu phản công. Ông mở màn với một bài diễn văn trước lưỡng viện được quảng bá rầm rộ cả tháng trước như là một kế hoạch tối hậu để giải quyết ưu tư số một của cử tri Mỹ, nạn thất nghiệp.
Trước khi đi vào nội dung kế hoạch giải quyết thất nghiệp của TT Obama, ta phải nh́n qua bối cảnh chung quanh.
Phải nói ngay là kế hoạch giải quyết thất nghiệp được khua chiêng gơ trống rầm rộ để chứng minh cho thiên hạ thấy tổng thống rất quan tâm đến công ăn việc làm của người dân. Chỉ có điều kẻ viết này hơi thắc mắc: tổng thống ngồi trong Nhà Trắng từ gần ba năm nay, thất nghiệp lửng lơ ở mức 9-10% cũng gần ba năm nay, sao bây giờ mới khẩn trương giải quyết? Có hơi quá muộn không? Ưu tiên số một của người dân từ ba năm qua h́nh như không là ưu tiên số một của tổng thống? Tổng thống mắc lo những chương tŕnh vĩ đại dài hạn tốn cả ngàn tỷ cải tổ xă hội để đời để tiếng cho tổng thống, như cải tổ y tế, cải tổ tài chánh… Đó mới là những chuyện lớn, trong khi chuyện cơm áo của người dân là… chuyện nhỏ sao?
Nếu là chuyện nhỏ th́ sao bắt lưỡng viện quốc hội họp lại để nghe tổng thống tŕnh bày? Nếu là chuyện lớn th́ sao măi đến giờ mới lo tới?
Mà chuyện họp khoáng đại quốc hội cũng lạ lùng ngay từ đầu. TT Obama thông báo cho quốc hội và quốc dân biết cùng lúc là ông sẽ đọc bài diễn văn vào tối Thứ Tư 7 Tháng 9, vào lúc 8 giờ tối.
Ở đây có hai vấn đề.
Thứ nhất, ngày giờ đọc diễn văn trùng hợp với lúc các ứng viên tổng thống của Cộng Ḥa có buổi tranh luận trên truyền h́nh. Hiển nhiên là TT Obama muốn tranh dành sự chú tâm của thiên hạ qua giờ hiện diện trên truyền h́nh với các ứng viên này. Phát ngôn viên Nhà Trắng giải thích đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Chẳng ai tin hết. Đây là “chiến thuật” cướp show hay cả vú lấp miệng em hết sức thô thiển. Cả nước cho đến nay chẳng quan tâm ǵ đến cái đám ứng viên Cộng Ḥa. Họ đă có ba bốn cuộc tranh luận trên truyền h́nh, mà chẳng ai nhớ và sẽ c̣n có cả chục cái nữa, cũng chẳng ai để ư. Nhưng đột nhiên các ứng viên được TT Obama thổi phồng lên, quan trọng đến độ đích thân tổng thống phải lên truyền h́nh cùng ngày cùng giờ để dành giựt khán giả với họ. Vừa thổi phồng tầm quan trọng của cuộc tranh căi, hay ngược lại tự hạ ḿnh xuống ngang hàng với cái đám ô hợp đó, vừa có tính nhỏ mọn không thể hiện tư cách quốc trưởng ǵ hết.
Chiến thuật cả vú lấp miệng em đă được áp dụng hồi tháng Năm năm 2009, khi nghe tin cựu PTT Cheney sắp nói chuyện về vấn đề tù khủng bố tại trại Guantanamo có thể được đưa về Mỹ. Quốc hội lúc đó đang chuẩn bị biểu quyết về chuyện này. TT Obama quyết định đọc diễn văn về vấn đề này đúng ngày giờ ông Cheney dự tính nói chuyện. Ông Cheney đành nhường cho TT Obama đọc trước, rồi ông đọc sau. Kết cuộc quốc hội, dù với đa số Dân Chủ, vẫn bỏ phiếu theo ư kiến của PTT Cheney, không chấp nhận mang tù khủng bố về Mỹ nhốt.
Lần này, ban tổ chức cuộc tranh luận bên Cộng Ḥa đánh tiếng tranh luận có thể hoăn lại một tiếng đồng hồ, đợi đến sau khi TT Obama đọc xong diễn văn. Nhà Trắng mường tượng ngay cuộc tranh luận sẽ là bàn mổ bài diễn văn và giúp cho các ứng viên Cộng Ḥa xúm vào làm thịt tổng thống. Hố to rồi!
Thứ nh́, theo truyền thống từ ngày lập quốc, hành pháp ngang hàng với lập pháp, và tổng thống ra trước quốc hội đọc diễn văn là theo lời mời của quốc hội, là khách của lập pháp. Trên thực tế đây là chuyện hành pháp thường yêu cầu lập pháp, hai bên thỏa thuận hậu trường, rồi quốc hội chính thức mời tổng thống và thông báo cùng toàn dân.
Trong trường hợp này, TT Obama tự mời, không tham khảo ư kiến Chủ Tịch Hạ Viện (phe Cộng Ḥa), đơn phương thông báo cùng toàn dân. Chủ Tịch Thượng Viện trên nguyên tắc là Phó Tổng Thống Biden, và lănh tụ khối đa số Thượng Viện là TNS Harry Reid, đều là phe ta trong đảng Dân Chủ nên chẳng biết TT Obama có tham khảo ư kiến họ không. C̣n Chủ Tịch Hạ Viện từ khước, viện dẫn lư do an ninh - ai cũng biết là lư do vớ vẩn -, đề nghị dời lại một ngày.
Chủ Tịch Hạ Viện đă rất tế nhị chứ nếu sỗ sàng, có thể thẳng thừng từ chối.
Thấy bị hố, TT Obama đành phải nhận lời rời lại một ngày, đến tối Thứ Năm 8 Tháng 9. Để rồi lại trùng hợp với trận đấu football mở mùa giữa đội vô địch 2010 đấu với vô địch 2009, mà có lẽ cả nước Mỹ sẽ coi. Đành phải để tổng thống đọc diễn văn một tiếng rưỡi đồng hồ trước trận đấu, vào lúc 7 giờ tối, giờ Hoa Thịnh Đốn, khi mà hai phần ba nước Mỹ c̣n đang đi làm (Cali) hay đang bị kẹt xe giờ tan sở (Texas).
Nếu đây không phải là chuyện đám cận thần bất tài th́ là ǵ?
Toàn bộ câu chuyện diễn văn này khiến thiên hạ thắc mắc là trọng tâm của TT Obama nhằm giải quyết nạn thất nghiệp hay là cuộc tranh cử năm tới. Một ngày trước khi TT Obama đọc bài diễn văn, ông lớn tiếng hô hào Cộng Ḥa nên v́ quyền lợi đất nước, bỏ qua mọi chống đối và hậu thuẫn mạnh “kế hoạch lưỡng đảng” (bipartisan plan) ông sẽ đề nghị. Vấn đề là Cộng Ḥa chẳng được tham khảo ư kiến trước, không biết kế hoạch đó như thế nào, sao gọi là “kế hoạch lưỡng đảng” được?
Rồi vẫn cái lập luận một chiều phải ủng hộ tổng thống v́ quyền lợi đất nước. Làm như không ủng hộ chính quyền là chống lại quyền lợi đất nước vậy. Một lập luận mà dân tỵ nạn chúng ta đă nghe quá nhiều từ nửa thế kỷ nay rồi, từ Nam đến Bắc suốt dọc. Đại cường Cờ Hoa đang học cách trị nước của các “đỉnh cao trí tuệ”? Tại sao TT Obama và phe Dân Chủ không v́ quyền lợi đất nước mà chấp nhận quan điểm và giải pháp của đảng Cộng Ḥa?
Trở lại vấn đề chính: biện pháp giải quyết thất nghiệp.
Bài diễn văn được thổi phồng quá mức, khiến thiên hạ trông chờ rất nhiều, kỳ vọng cực cao, tưởng như Đấng Tiên Tri sắp sửa ban phép lạ. Để rồi thực tế lại khác hẳn. Đúng như một b́nh luận gia “phe ta” nhận định trên báo Washington Post, các chuyên gia phụ tá kinh tế của tổng thống đă cạn ư, không có phương pháp ǵ mới lạ hết. Tóm lại vẫn chỉ là những chiêu cũ, đă thất bại, bây giờ được tái bản lại.
Trước hết là gia hạn việc giảm thuế an sinh xă hội (payroll tax).
Trên nguyên tắc, mức thuế này là khoảng 7% lương gộp trước thuế lợi tức. Cuối năm 2010, quốc hội đă giảm xuống c̣n 4.2%, bây giờ TT Obama đề nghị giảm thêm xuống 3.1%. Nếu như quư độc giả lănh phiếu lương 1.000 đô (mỗi hai tuần chẳng hạn), th́ sẽ bị trừ 30 đô thuế an sinh (social security) thay v́ bị trừ 70 đô, coi như TT Obama cho thêm 40 đô để xài. Trên căn bản, coi như tiếp tục cho mỗi người thêm tí tiền c̣m để chi tiêu, hầu kích thích sản xuất, hy vọng sẽ tạo thêm công ăn việc làm. Phần đóng góp của các công ty cho thuế an sinh cũng được giảm để khuyến khích các công ty thuê thêm nhân công.
Với biện pháp này, Nhà Nước sẽ thất thu khoảng 170 tỷ cho quỹ an sinh xă hội, tức là quỹ tiền già. Nôm na ra, như đă thảo luận trong bài viết tuần trước, quỹ tiền già sẽ thất thu một mớ và xập tiệm sớm hơn một chút nữa. Đây gọi là nh́n gần mà quên chuyện xa. Mà ngay cả trong cái nh́n gần này, cũng chưa chắc đă có kết quả ǵ.
Kế hoạch của TT Obama cũng chi ra 25 tỷ để tu bổ trường học, 35 tỷ để cứu một số thầy cô đang bị trường đe dọa cắt việc làm v́ trường bị lỗ (nghiệp đoàn giáo chức có lẽ là khối cử tri trung thành nhất của TT Obama nên cần phải bảo vệ họ kỹ nhất). Số tiền 35 tỷ sẽ giúp không tăng nạn thất nghiệp chứ không tạo thêm việc làm ǵ mới.
Thêm vào đó, phải kể khoảng 60 tỷ sửa sang đường xá, cầu cống. Và một số kế hoạch nhỏ khác. Tổng cộng kế hoạch này sẽ tốn gần 450 tỷ.
TT Obama xác định kế hoạch sẽ không tạo thêm thâm thủng ngân sách lâu dài v́ tất mọi chi tiêu sẽ được bù đắp đầy đủ. Vấn đề là TT Obsma không nói bù đắp bằng cách nào, cắt các chi tiêu khác hay tăng loại thu nhập nào, và khi nào. Nói cách khác, vẫn chỉ là lời hứa bâng quơ chẳng có ǵ chính xác, chắc chắn. Bảo đảm phe Cộng Ḥa sẽ nêu vấn đề, và nếu không có câu trả lời rơ ràng, kế hoạch sẽ khó qua khỏi cửa ải Hạ Viện.
Chương tŕnh xây dựng hạ tầng cơ sở, đường xá cầu cống sẽ tùy thuộc vào việc gây quỹ từ các nhà đầu tư. Theo các chuyên gia, việc gây quỹ có thể phải kéo dài ít ra là hai năm. Như vậy, ta thấy tác dụng trong việc giải quyết thất nghiệp trong ngắn hạn là con số không. Dân Mỹ cần việc làm ngay bây giờ, chứ không phải hai năm nữa.
Trên căn bản, người ta có thể nghi ngờ hiệu quả của kế hoạch. Trước hết là nó sẽ tăng ngay thâm thủng ngân sách trong khi chẳng có ǵ bảo đảm việc thu hồi lại phí tổn như TT Obama khẳng định mà ít người tin.
Nhưng thắc mắc lớn nhất là tất cả đều là những biện pháp cũ, mang ra xài lại.
Nếu như trước đây, kế hoạch kích cầu kinh tế 800 tỷ đă chẳng kéo được tỷ lệ thất nghiệp xuống, th́ có ǵ bảo đảm bây giờ, một nửa số tiền đó sẽ có tác dụng mong muốn? Sau bao nhiêu chiêng trống, bắt cả lưỡng viện và tất cả các đài truyền h́nh và phát thanh phải dành giờ phát sóng, kết quả cũng chỉ là… vũ như cẩn. B́nh cũ rượu cũ. Báo USA Today đă mỉa mai dùng một danh từ thông dụng tiếng Pháp, gọi là “déjà vu” (đă thấy rồi).
Thật ra, không phải hoàn toàn “vũ như cẩn” đâu.
Cách đây gần hai tháng, TT Obama, Thượng Viện và Hạ Viện thỏa thuận được với nhau về việc thành lập một ủy ban lưỡng đảng để đề nghị từ giờ cuối năm phương thức cắt giảm thâm thủng ngân sách đă lên đến cả chục ngàn tỷ. Ai cũng biết đây là một công việc cực kỳ khó v́ thâm thủng quá lớn, cần phải cắt rất nhiều, và sẽ có tranh căi không ngừng giữa hai bên. Ủy ban vừa được thành lập xong, chưa kịp họp lần đầu tiên, th́ đă được TT Obama tặng cho thêm gần 500 tỷ thâm thủng nữa. Thêm 500 tỷ lư do để căi nhau tiếp.
Dù sao th́ bài diễn văn mong chờ từ lâu đă không được giới kinh doanh đón tiếp một cách nồng hậu. Ngày Thứ Năm 8/9 khi tin tức về nội dung được x́ ra, thị trường Dow Jones rớt hơn 100 điểm. Qua hôm sau, Thứ Sáu 9/9, sau khi mọi người đă có dịp nghe TT Obama, Dow Jones rớt thêm 300 điểm nữa. Rớt hơn 400 điểm trong hai ngày. Nếu TT Obama đừng đưa ra kế hoạch giải quyết thất nghiệp của ông, th́ kinh tế Mỹ đă không mất đi cả ngàn tỷ trong hai ngày.
Và đây chính là điểm mấu chốt của vấn đề. Nếu giới kinh doanh không tin tưởng vào kế hoạch của tổng thống, th́ họ sẽ không đầu tư, tức là không phát triển doanh nghiệp, không thuê thêm nhân viên, và nạn thất nghiệp vẫn chưa giải quyết được.
Giới kinh doanh không ủng hộ kế hoạch của TT Obama v́ trước đây, những kế hoạch tương tự đă thất bại, và thất bại v́ chỉ là loại biện pháp có tính vá víu nhất thời, trong khi nạn thất nghiệp của Mỹ là hậu quả của cấu trúc kinh tế Mỹ và chính sách toàn diện của TT Obama. Đại khái, bị ung thư mà chữa bằng cạo gió.
Pḥng Thương Mại Mỹ, tiếng nói của doanh nhân Mỹ, đề nghị những biện pháp có tính dài hạn hơn, chẳng hạn như thông qua các hiệp ước thương mại với các khối kinh tế như Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Đông Nam Á… để kích động tính cạnh tranh trong các công ty Mỹ mà TT Clinton đă từng phát động trong khi TT Obama vẫn chưa đả động đến v́ không dám đụng đến quyền lợi các nghiệp đoàn.
Một đề nghị khác là cải tổ chính sách thuế bằng cách cắt giảm thuế lợi tức công ty của Mỹ hiện nay là cao nhất thế giới, miễn thuế cho các công ty chuyển tiền, cơ sở, nhân viên từ nước ngoài về Mỹ để khuyến khích họ “hồi hương” cả trăm tỷ đầu tư bên ngoài và tạo việc làm cho Mỹ như TT Bush đă làm.
Một ư hướng nữa là hoăn áp dụng chuyện bắt buộc các công ty phải mua bảo hiểm cho nhân viên cho đến sau cơn khủng hoảng kinh tế hiện nay. Và nhất là đừng suốt ngày hăm dọa tăng thuế “nhà giàu”, tức là các nhà đầu tư.
Người ta có thể tranh luận về các biện pháp của Pḥng Thương Mại đề nghị, v́ chưa chắc đă là đáp số hoàn hảo. Nhưng ít nhất th́ cũng nên chú tâm nghiên cứu kỹ hơn, áp dụng phần nào, thay v́ lại dùng lại những biện pháp trước đây đă thất bại. Đă thất bại rồi, sao không thử cách khác mà cứ khư khư đi đường cũ? (11-9-11)
Quư độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ư qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.