tonycarter
01-07-2012, 08:15
(VTC News) - Vị đại gia này đă mổ chú gà 9 cựa vào dịp giao thừa năm ngoái. Anh đặt lên ban thờ tổ tiên mời các cụ thụ trước, rồi mới đánh chén. Xơi gà 9 cựa rồi, th́ coi như đă thành… vua!
Trên đường du ngoạn lên Vườn Quốc gia Xuân Sơn (Tân Sơn, Phú Thọ) ăn lễ vật của Sơn Tinh, bao cảm xúc của chuyến vào rừng từ 10 năm trước ùa về, với những kỷ niệm về rừng rú khó có thể quên.
Mặc dù phát hiện ra giống gà nhiều cựa (thôi th́ cứ gọi là gà 9 cựa) từ 10 năm trước, nhưng quả thực, Xuân Sơn có nhiều thứ thú vị quá, nên khi đó tôi chẳng có liên hệ ǵ với ông Vua Hùng thứ 18 cách đây hàng ngàn năm. Ngày tôi khám phá hang động, núi non, đêm theo trai bản đi ngủ thăm ở nhà các sơn nữ.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06505.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Bản Cỏi như tiên cảnh. </td></tr></tbody></table>
Rồi câu chuyện về món “gà quái thai” giữa đêm tối bịt bùng Xuân Sơn cũng rơi vào quên lăng. Cho đến một ngày, cách nay chừng 5 năm, anh bạn đồng nghiệp Đinh Vũ của tôi ở Báo Phú Thọ vào bản Cỏi, cũng được ông Lâm đăi món thịt gà, cũng được ông trân trọng gắp cho đôi chân có cả chùm cựa.
Thế là, thứ gà 9 cựa của Vua Hùng đă nổi tiếng ầm ĩ. Các nhà báo thi nhau kéo lên t́m hiểu. Gà 9 cựa sôi sục trên mặt báo. Đă có không biết bao nhiêu bao nhiêu nhà nghiên cứu lên Xuân Sơn, không biết bao nhiêu cuộc hội thảo để t́m hiểu, nghiên cứu về lịch sử giống gà, đánh giá thực trạng và t́m biện pháp bảo tồn. Cuối cùng th́ mọi chuyện cũng rơi sạch vào quên lăng.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06399.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Chú gà mới nở đă mọc 6 cựa dài ngoằng. </td></tr></tbody></table><table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06405.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Chuồng ấp gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Thậm chí, nhiều đại gia ở Việt Tŕ đă thực hiện giấc mơ làm giàu bằng gà 9 cựa. Nhiều anh đă đầu tư trang trại hàng tỷ đồng rồi mua nửa số gà trong bản Cỏi đem về thả, rồi cứ ao ước rằng, trăm con gà kia sẽ đẻ ra ngàn con, ngàn con sẽ đẻ ra vạn con… Cứ theo cấp số nhân mà tính, giống gà 9 cựa ấy sẽ đem về cho chủ gia trang cả núi vàng.
Mơ ước của các ông chủ gia trang chẳng phải viển vông. Con gà 9 cựa kia cũng chỉ ăn ngô, ăn thóc như giống gà khác thôi mà, trong khi giá trị của nó th́ rất lớn.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06467.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Đàn gà 9 cựa nhà cựu trưởng bản Cỏi Lư Phúc Lâm </td></tr></tbody></table>
Nhưng rồi, tất cả các dự án nuôi gà 9 cựa đều thất bại, bởi v́ giống gà ấy hễ ra khỏi rừng Xuân Sơn là héo hon dần và… chết. Điều này thật lạ lùng, nhưng nó cũng là lời lư giải v́ sao không đâu khác, chỉ núi rừng Xuân Sơn, chỉ cái bản Cỏi heo hút giữa đại ngàn, giữa những dăy núi điệp trùng kia mới có loại gà kỳ dị.
Ngày giáp tết dương lịch, các cơ quan được nghỉ mấy ngày, nhưng đường vào Vườn Quốc gia Xuân Sơn tịnh không có bóng xe chạy qua lại. Trung tâm xă vắng hoe. Khung cảnh yên b́nh của Xuân Sơn đúng là thần tiên.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06439.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Họa sĩ Nguyên Trâu đuổi bắt gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Đường vào bản Cỏi giờ ô tô đă chạy bon bon, xuyên qua những tán rừng với những thân cây mấy người ôm. Thung lũng Cỏi hiện ra như trong cổ tích. Bản người Dao thanh b́nh ẩn hiện bên con suối Cỏi nước chảy ào ào.
Ông Lư Phúc Lâm giờ không làm trưởng bản Cỏi nữa. Ông đă già, nên giao lại công việc ấy cho người khác. Ông chỉ chuyên tâm vào việc nuôi nấng, chăm sóc, nhân giống loài gà 9 cựa.
Ông Lâm hướng mặt về phía ngọn núi ch́m trong mây mù sau nhà, tru “mỏ” cất tiếng “túc túc…túc túc…”. Một lát sau, vài tên gà te tua chạy về. Ông văi ngô ra sân, chúng giáng cái mỏ côm cốp xuống nền gạch nhặt ngô. Tôi ngó măi cũng không thấy chú gà 9 cựa nào, chỉ có 6 cựa. Giống gà này ở bản Cỏi, dù chân chúng có 6 cựa, 8 cựa th́ cũng đều được gọi bằng cái tên chung là gà 9 cựa.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06455_1.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Họa sĩ Nguyên Trâu sung sướng khi tóm được chú gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Sáng nào cũng vậy, ông Lâm đều mở chuồng cho bọn gà vào rừng tự kiếm ăn. Cứ đến nhập nhoạng tối là chúng tự ṃ về chuồng. Đêm rắn rết ṃ ra, hùm beo ṃ về, cáo chồn đi kiếm ăn, nên bọn gà chả dại ǵ ngủ trong rừng. Trời chưa tối, có gọi thế nào chúng cũng không về. May ra có vài tên ngại vào rừng kiếm ăn, vơ vẩn gần nhà th́ ṃ về theo tiếng gọi mà thôi.
Nhà ông Lâm có tới 300 tên gà nhiều cựa. Giá cả giống gà này th́ vô cùng. Gà 6 cựa giá 300 đến 500 ngàn đồng một kg, gà 8 cựa th́ khá hiếm, nên giá phải từ 2-3 triệu đồng/kg. Như vậy, một chú gà 8 cựa, cũng có giá 5-10 triệu đồng tùy cân nặng nhẹ.
Gà có đầy đủ 9 cựa th́ hiếm lắm, hiếm như loài báo gấm sắp tuyệt chủng trong rừng Xuân Sơn. Những chú gà mang đủ 9 cựa phải được ghi vào sách đỏ chứ nhỉ?
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06535.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Nửa đêm bế gà ra bờ Hồ Tây... chụp ảnh! </td></tr></tbody></table>
Từ xưa đến nay, số gà có đủ 9 cựa chỉ đếm được trên đầu ngón tay và nhà nào sở hữu gà 9 cựa, th́ chả khác nào có được con gà bằng vàng ṛng. Với con gà đủ 9 cựa, gia chủ có thể phát giá thoải mái, đại gia nào có thú sưu tầm của lạ, sẽ sẵn sàng mua với bất kể giá nào.
Theo ông Lâm, người dưới xuôi lên đây săn t́m gà 9 cựa ráo riết lắm. Họ đặt cả chục triệu cốt để t́m được một con gà đủ 9 cựa. Ông bảo, có lẽ, đến cả trăm triệu đồng cho một con gà người ta cũng sẵn sàng mua. Thực tế, đă có đại gia cây cảnh siêu giàu ở Việt Tŕ mà tôi thân quen đă chi 100 triệu đồng để có được một chú gà 9 cựa từ tay một con buôn.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06524.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Dù là "vua" gà 9 cựa, song ông Lư Phúc Lâm vẫn rất nghèo. </td></tr></tbody></table>
Vị đại gia này đă mổ chú gà 9 cựa vào dịp giao thừa năm ngoái. Anh đặt lên ban thờ tổ tiên mời các cụ thụ trước, rồi mới đánh chén. Xơi gà 9 cựa rồi, th́ coi như đă thành… vua! Hiện anh vẫn giữ đôi chân gà với một chân 5 cựa, một chân 4 cựa trên bàn thờ làm kỷ niệm và khách đến chơi không quên đem ra khoe. Đôi chân gà để cả năm nay vẫn sáng hồng như mới luộc, rất kỳ lạ.
Với đồng bào bản Cỏi, số tiền 100 triệu đồng cho một con gà quả là khủng khiếp, nhưng với các đại gia, dù tốn một trăm triệu hay một tỷ đồng, mà được ch́m trong cảm giác làm vua, th́ cũng không đáng ǵ. Phú quư sinh lễ nghĩa là v́ thế.
Đang miên man với những câu chuyện giá trị trời ơi của gà chín cựa, tôi chợt nh́n lại cơ ngơi của vợ chồng “vua” gà 9 cựa Lư Phúc Lâm. Rơ ràng ông Lâm sở hữu không những nhiều giống gà này nhất bản Cỏi, mà có lẽ c̣n nhất Việt Nam. Thế nhưng, vợ chồng ông vẫn sống trong ngôi nhà tuềnh toàng, chẳng thấy có thứ ǵ giá trị. Chuyện thật khó hiểu!
<table style="margin-right: 5px; border: 1px solid rgb(202, 202, 202); padding: 5px;" align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="450"><tbody><tr><td><fieldset style="background-color: rgb(242, 242, 242);"><legend></legend>Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hữu Nhàn (Chủ tịch hội Văn học nghệ thuật Phú Thọ): Thanh Sơn (Phú Thọ) từng là vùng đất bản bộ của các Vua Hùng. Gà 9 cựa ở Xuân Sơn có phải là giống gà trong truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh hay không th́ không ai dám chắc, nhưng việc phát hiện sự tồn tại của loài gà này, ở vùng đất bản bộ của Vua Hùng, th́ vô cùng thú vị.</fieldset></td></tr></tbody></table>
C̣n tiếp…
Phạm Ngọc Dương
Trên đường du ngoạn lên Vườn Quốc gia Xuân Sơn (Tân Sơn, Phú Thọ) ăn lễ vật của Sơn Tinh, bao cảm xúc của chuyến vào rừng từ 10 năm trước ùa về, với những kỷ niệm về rừng rú khó có thể quên.
Mặc dù phát hiện ra giống gà nhiều cựa (thôi th́ cứ gọi là gà 9 cựa) từ 10 năm trước, nhưng quả thực, Xuân Sơn có nhiều thứ thú vị quá, nên khi đó tôi chẳng có liên hệ ǵ với ông Vua Hùng thứ 18 cách đây hàng ngàn năm. Ngày tôi khám phá hang động, núi non, đêm theo trai bản đi ngủ thăm ở nhà các sơn nữ.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06505.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Bản Cỏi như tiên cảnh. </td></tr></tbody></table>
Rồi câu chuyện về món “gà quái thai” giữa đêm tối bịt bùng Xuân Sơn cũng rơi vào quên lăng. Cho đến một ngày, cách nay chừng 5 năm, anh bạn đồng nghiệp Đinh Vũ của tôi ở Báo Phú Thọ vào bản Cỏi, cũng được ông Lâm đăi món thịt gà, cũng được ông trân trọng gắp cho đôi chân có cả chùm cựa.
Thế là, thứ gà 9 cựa của Vua Hùng đă nổi tiếng ầm ĩ. Các nhà báo thi nhau kéo lên t́m hiểu. Gà 9 cựa sôi sục trên mặt báo. Đă có không biết bao nhiêu bao nhiêu nhà nghiên cứu lên Xuân Sơn, không biết bao nhiêu cuộc hội thảo để t́m hiểu, nghiên cứu về lịch sử giống gà, đánh giá thực trạng và t́m biện pháp bảo tồn. Cuối cùng th́ mọi chuyện cũng rơi sạch vào quên lăng.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06399.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Chú gà mới nở đă mọc 6 cựa dài ngoằng. </td></tr></tbody></table><table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06405.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Chuồng ấp gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Thậm chí, nhiều đại gia ở Việt Tŕ đă thực hiện giấc mơ làm giàu bằng gà 9 cựa. Nhiều anh đă đầu tư trang trại hàng tỷ đồng rồi mua nửa số gà trong bản Cỏi đem về thả, rồi cứ ao ước rằng, trăm con gà kia sẽ đẻ ra ngàn con, ngàn con sẽ đẻ ra vạn con… Cứ theo cấp số nhân mà tính, giống gà 9 cựa ấy sẽ đem về cho chủ gia trang cả núi vàng.
Mơ ước của các ông chủ gia trang chẳng phải viển vông. Con gà 9 cựa kia cũng chỉ ăn ngô, ăn thóc như giống gà khác thôi mà, trong khi giá trị của nó th́ rất lớn.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06467.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Đàn gà 9 cựa nhà cựu trưởng bản Cỏi Lư Phúc Lâm </td></tr></tbody></table>
Nhưng rồi, tất cả các dự án nuôi gà 9 cựa đều thất bại, bởi v́ giống gà ấy hễ ra khỏi rừng Xuân Sơn là héo hon dần và… chết. Điều này thật lạ lùng, nhưng nó cũng là lời lư giải v́ sao không đâu khác, chỉ núi rừng Xuân Sơn, chỉ cái bản Cỏi heo hút giữa đại ngàn, giữa những dăy núi điệp trùng kia mới có loại gà kỳ dị.
Ngày giáp tết dương lịch, các cơ quan được nghỉ mấy ngày, nhưng đường vào Vườn Quốc gia Xuân Sơn tịnh không có bóng xe chạy qua lại. Trung tâm xă vắng hoe. Khung cảnh yên b́nh của Xuân Sơn đúng là thần tiên.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06439.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Họa sĩ Nguyên Trâu đuổi bắt gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Đường vào bản Cỏi giờ ô tô đă chạy bon bon, xuyên qua những tán rừng với những thân cây mấy người ôm. Thung lũng Cỏi hiện ra như trong cổ tích. Bản người Dao thanh b́nh ẩn hiện bên con suối Cỏi nước chảy ào ào.
Ông Lư Phúc Lâm giờ không làm trưởng bản Cỏi nữa. Ông đă già, nên giao lại công việc ấy cho người khác. Ông chỉ chuyên tâm vào việc nuôi nấng, chăm sóc, nhân giống loài gà 9 cựa.
Ông Lâm hướng mặt về phía ngọn núi ch́m trong mây mù sau nhà, tru “mỏ” cất tiếng “túc túc…túc túc…”. Một lát sau, vài tên gà te tua chạy về. Ông văi ngô ra sân, chúng giáng cái mỏ côm cốp xuống nền gạch nhặt ngô. Tôi ngó măi cũng không thấy chú gà 9 cựa nào, chỉ có 6 cựa. Giống gà này ở bản Cỏi, dù chân chúng có 6 cựa, 8 cựa th́ cũng đều được gọi bằng cái tên chung là gà 9 cựa.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06455_1.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Họa sĩ Nguyên Trâu sung sướng khi tóm được chú gà 9 cựa. </td></tr></tbody></table>
Sáng nào cũng vậy, ông Lâm đều mở chuồng cho bọn gà vào rừng tự kiếm ăn. Cứ đến nhập nhoạng tối là chúng tự ṃ về chuồng. Đêm rắn rết ṃ ra, hùm beo ṃ về, cáo chồn đi kiếm ăn, nên bọn gà chả dại ǵ ngủ trong rừng. Trời chưa tối, có gọi thế nào chúng cũng không về. May ra có vài tên ngại vào rừng kiếm ăn, vơ vẩn gần nhà th́ ṃ về theo tiếng gọi mà thôi.
Nhà ông Lâm có tới 300 tên gà nhiều cựa. Giá cả giống gà này th́ vô cùng. Gà 6 cựa giá 300 đến 500 ngàn đồng một kg, gà 8 cựa th́ khá hiếm, nên giá phải từ 2-3 triệu đồng/kg. Như vậy, một chú gà 8 cựa, cũng có giá 5-10 triệu đồng tùy cân nặng nhẹ.
Gà có đầy đủ 9 cựa th́ hiếm lắm, hiếm như loài báo gấm sắp tuyệt chủng trong rừng Xuân Sơn. Những chú gà mang đủ 9 cựa phải được ghi vào sách đỏ chứ nhỉ?
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06535.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Nửa đêm bế gà ra bờ Hồ Tây... chụp ảnh! </td></tr></tbody></table>
Từ xưa đến nay, số gà có đủ 9 cựa chỉ đếm được trên đầu ngón tay và nhà nào sở hữu gà 9 cựa, th́ chả khác nào có được con gà bằng vàng ṛng. Với con gà đủ 9 cựa, gia chủ có thể phát giá thoải mái, đại gia nào có thú sưu tầm của lạ, sẽ sẵn sàng mua với bất kể giá nào.
Theo ông Lâm, người dưới xuôi lên đây săn t́m gà 9 cựa ráo riết lắm. Họ đặt cả chục triệu cốt để t́m được một con gà đủ 9 cựa. Ông bảo, có lẽ, đến cả trăm triệu đồng cho một con gà người ta cũng sẵn sàng mua. Thực tế, đă có đại gia cây cảnh siêu giàu ở Việt Tŕ mà tôi thân quen đă chi 100 triệu đồng để có được một chú gà 9 cựa từ tay một con buôn.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr><td>http://farm.vtc.vn/media/vtcnews/2012/01/06/DSC06524.JPG</td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Dù là "vua" gà 9 cựa, song ông Lư Phúc Lâm vẫn rất nghèo. </td></tr></tbody></table>
Vị đại gia này đă mổ chú gà 9 cựa vào dịp giao thừa năm ngoái. Anh đặt lên ban thờ tổ tiên mời các cụ thụ trước, rồi mới đánh chén. Xơi gà 9 cựa rồi, th́ coi như đă thành… vua! Hiện anh vẫn giữ đôi chân gà với một chân 5 cựa, một chân 4 cựa trên bàn thờ làm kỷ niệm và khách đến chơi không quên đem ra khoe. Đôi chân gà để cả năm nay vẫn sáng hồng như mới luộc, rất kỳ lạ.
Với đồng bào bản Cỏi, số tiền 100 triệu đồng cho một con gà quả là khủng khiếp, nhưng với các đại gia, dù tốn một trăm triệu hay một tỷ đồng, mà được ch́m trong cảm giác làm vua, th́ cũng không đáng ǵ. Phú quư sinh lễ nghĩa là v́ thế.
Đang miên man với những câu chuyện giá trị trời ơi của gà chín cựa, tôi chợt nh́n lại cơ ngơi của vợ chồng “vua” gà 9 cựa Lư Phúc Lâm. Rơ ràng ông Lâm sở hữu không những nhiều giống gà này nhất bản Cỏi, mà có lẽ c̣n nhất Việt Nam. Thế nhưng, vợ chồng ông vẫn sống trong ngôi nhà tuềnh toàng, chẳng thấy có thứ ǵ giá trị. Chuyện thật khó hiểu!
<table style="margin-right: 5px; border: 1px solid rgb(202, 202, 202); padding: 5px;" align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="450"><tbody><tr><td><fieldset style="background-color: rgb(242, 242, 242);"><legend></legend>Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hữu Nhàn (Chủ tịch hội Văn học nghệ thuật Phú Thọ): Thanh Sơn (Phú Thọ) từng là vùng đất bản bộ của các Vua Hùng. Gà 9 cựa ở Xuân Sơn có phải là giống gà trong truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh hay không th́ không ai dám chắc, nhưng việc phát hiện sự tồn tại của loài gà này, ở vùng đất bản bộ của Vua Hùng, th́ vô cùng thú vị.</fieldset></td></tr></tbody></table>
C̣n tiếp…
Phạm Ngọc Dương