vuitoichat
01-29-2012, 15:25
Bộ phim tài liệu ba tập “Ngày xưa ở Cabramatta” của Đài SBS vừa kết thúc phát sóng tối Giao thừa đă thu hút sự quan tâm, tranh luận của rất nhiều khán giả người Việt cũng như các sắc dân khác. Bay Vút phỏng vấn ngẫu nhiên một số khán giả người Việt ở Úc về phản ứng và suy nghĩ của họ xoay quanh bộ phim này.
Cabramatta - ‘thủ đô của ma túy’
http://www.bayvut.com.au/sites/default/files/imagecache/story_460/story-images/Cabramatta.jpg
Từ trái sang phải: cô Đài Lê, Thái Quốc Nguyễn, Huy Nguyễn. (Ảnh do nhân vật cung cấp)
Cabramatta từng được chính giới và cả báo chí ở Australia công khai gọi bằng cái tên đó một thời gian dài.
“Những năm 1997-1998, Cabramatta rất nguy hiểm. Có lần tôi tới đây để gặp bạn bè, vừa tới ga xe lửa đă có người tiến tới hỏi có bán thuốc không”, khán giả Huy Nguyễn nhớ lại.
Khán giả Thái Nguyễn cũng cho biết, thời ấy, h́nh ảnh quen thuộc ở Cabramatta là từng băng nhóm thanh thiếu niên vất vưởng ngoài đường. Dù họ không làm ǵ, nhưng ai cũng có ư sợ và tránh xa. Kim tiêm có thể t́m thấy ở bất cứ xó xỉnh nào của Cabramatta. Người ta xuống đây chỉ có hai mục đích: đi chợ mua đồ ăn hoặc là mua ma túy. Khu vực này trở thành nơi cung cấp ‘hàng trắng’ cho cả Sydney và các vùng lân cận. Tuyệt đại đa số khách hàng là dân da trắng.
Anh Thái và Huy đều đồng ư rằng bộ phim đă phản ánh trung thực tệ nạn ma túy ở Cabramatta một thời. Huy cũng có bạn cùng lớp trở thành con nghiện chỉ sau hai năm học xong trung học không gặp nhau. C̣n anh Thái th́ chứng kiến nhiều bạn trẻ cùng đi nhà thờ với ḿnh bị vướng vào ma túy.
Tuy nhiên, anh Thái cho biết thêm, nếu gọi các nhóm thanh thiếu niên đó là ‘băng đảng’ th́ hơi quá. Trừ nhóm ‘5T’, phần lớn bọn họ đều không có tổ chức, nên tan ră nhanh chóng. Anh Thái cũng cho rằng, bộ phim ‘Ngày xưa ở Cabramatta’ đă khiến nhiều người nghĩ Cabramatta sinh ra băng đảng.
Thực tế, thập niên 1980, băng đảng đă xuất hiện ở khu vực China Town, có xuất xứ từ Hoa lục. Sau này các nhóm thiếu niên người Việt mới học theo. Lúc bấy giờ, phim ảnh ‘xă hội đen’ Hồng Kông tràn ngập, họ cũng bắt chước y chang trên phim từ cách ăn mặc, để tóc dài, cho tới cách nói chuyện kiểu giang hồ.
Cô Đài Lê cũng cho rằng, một thiếu sót lớn của bộ phim là không nói đến lịch sử Cabramatta được lập ra từ sau Thế chiến thứ Hai như là một khu tái định cư đầu tiên dành cho di dân đến từ châu Âu. Sau này, nhiều di dân sắc tộc khác nhau cũng được đưa về đây. “Cabramatta có lịch sử phức tạp từ lâu. Bộ phim có thể khiến người xem hiểu rằng, chính người Việt đă tạo ra Cabramatta và mang ma túy tới đây”, Đài Lê nói.
“Thất vọng và xấu hổ”
Theo cô Đài Lê, khi được hỏi họ nghĩ ǵ về bộ phim tài liệu ‘Ngày xưa ở Cabramatta’, một số người Australia gốc Việt hoạt động trong những chuyên môn nhất định trả lời rằng họ rất thất vọng v́ bộ phim chỉ tập trung vào vấn đề ma túy và câu chuyện vượt qua ‘nàng tiên nâu’. Họ nói rằng, bộ phim bỏ sót những người như họ đă phải vất vả để ḥa nhập vào xă hội Úc cũng như nỗ lực tạo dấu ấn riêng trong những lĩnh vực chuyên môn khác nhau, kể cả trong các ngân hàng, công ty tài chính và công nghệ hàng đầu của Úc.
Trả lời phỏng vấn của Bay Vút bằng tiếng Anh, cô Đài Lê dùng chữ ‘struggle’ (đấu tranh) để nhấn mạnh nỗ lực vượt khó của rất nhiều người Việt trong quá tŕnh học tập, t́m kiếm việc làm, sử dụng ngôn ngữ và am hiểu văn hóa để ḥa nhập vào xă hội Úc.
“Tôi cũng đồng ư rằng bộ phim chỉ có một cốt truyện, đó là người Việt bước ra khỏi các trại tị nạn th́ chạy đến Cabramatta và dấn thân vào ma túy và hiện nay họ đă vượt qua cái bẫy đó”, Đài Lê nói. “Nhưng chúng tôi, những người không sa lầy vào cái bẫy đó, cảm thấy rằng câu chuyện của chúng tôi không được nhắc đến”.
V́ lí do này, Đài Lê không đồng ư với đề dẫn của bộ phim là ‘những câu chuyện chưa từng kể về cộng đồng Việt Nam tại Cabramatta’.
Cùng quan điểm với Đài Lê, khán giả Huy Nguyễn cũng cho rằng, bộ phim nói quá nhiều chuyện ma túy và băng đảng người Việt ở Cabramatta, đồng thời bỏ qua những câu chuyện thành đạt của rất nhiều người Việt. Theo Huy th́ tính chất ‘tiêu cực’ của bộ phim nhiều hơn là ‘tích cực’. “Mặc dù câu chuyện xảy ra ở quá khứ, nhưng nhiều người xem có thể ác cảm với cộng đồng người Việt hơn v́ họ có vẻ như gắn liền với tệ nạn buôn bán ma túy. Phần cuối có nói đến sự đổi thay của Cabramatta, nhưng chỉ chiếm một thời lượng rất nhỏ”, Huy nhận xét.
“Như một que diêm để soi lại vấn đề”
Trong hàng trăm ư kiến phản hồi trên website của Đài SBS, rất nhiều ư kiến cũng lên án việc bộ phim “làm xấu h́nh ảnh cộng đồng Việt Nam” khi chỉ tập trung phản ánh vấn đề ma túy, làm “chết” cái tên Cabramatta với tệ nạn này.
Khán giả Thái Quốc Nguyễn chia sẻ một phần nhận định trên: “Qua bộ phim, nhiều người, nhất là các sắc dân khác, có thể nghĩ vấn nạn ma túy là điển h́nh của cộng đồng Việt Nam nói chung ở Australia. Trong khi nó chỉ là một phần nhỏ, mà theo tôi chỉ là phần ngọn.”
Tuy nhiên, theo anh Thái, nhiều ư kiến tranh căi sa đà vào các vấn đề phụ như liệu bộ phim nói tốt hay bôi xấu cộng đồng người Việt. Khán giả này cho rằng, người Việt chúng ta nên đứng ra ngoài vị thế của ḿnh để nh́n vấn đề một cách rộng hơn và xem bộ phim như một bài học cho mỗi người, cho con em ḿnh.
Theo anh, bộ phim phản ánh trung thực những ǵ đă xảy ra với người Việt, và nhóm làm phim tỏ ra khách quan, không tô vẽ hay bi kịch hóa câu chuyện. “Bộ phim giống như một que diêm được bật lên để soi lại vấn đề người nhập cư”, anh Thái phân tích.
Cách đây 20 năm, người ta c̣n đặt câu hỏi, liệu đa văn hóa có thể diễn ra ở Australia. Thực tế, Australia đă là một nước đa văn hóa và xu hướng đó không thể thay đổi được. “Sẽ c̣n tiếp tục những làn sóng di dân trong bối cảnh toàn cầu hóa đầy biến động như hiện nay. 20 năm trước, chính phủ có thể sai lầm, lúng túng trước hiện tượng nhập cư cùng một lúc của hàng chục ngàn người Việt. Nhưng hiện tại và tương lai, không được phép lặp lại sai lầm”, anh Thái nói.
“Hấp dẫn” nhưng “cần những góc nh́n khác hơn”
Là người từng làm báo và sản xuất một số bộ phim tài liệu về người Việt ở Australia, cô Đài Lê đánh giá cao cách làm phim của ‘Ngày xưa ở Cabramatta’, theo kiểu phỏng vấn từng tuyến nhân vật tạo những khung h́nh rất đẹp. Tuy nhiên, cô thích cách làm phim tài liệu thuộc trường phái đặc tả chân thực mà trong nghề gọi là ‘fly on the wall’ (một cách sắc nét như ta nh́n thấy con ruồi đậu trên tường), để nhân vật đi ra ngoài gần với thực tế hơn là chỉ ngồi trong pḥng thu h́nh.
Huy Nguyễn cũng cảm thấy bộ phim rất lôi cuốn, nhưng theo anh, phần thứ ba hơi nhàm và tẻ nhạt hơn hai phần đầu khi chủ yếu dẫn lời các chính trị gia. “Tôi nghĩ rằng, khán giả sẽ thích xem những người b́nh thường, gần gũi với họ hơn”, Huy nhận xét.
Đối với việc một số người đổ lỗi cho chính phủ đă không làm ǵ để giúp cộng đồng ḥa nhập, ngoài việc mở cửa đón nhận, Huy Nguyễn bày tỏ: “Theo tôi, người Việt định cư ở đây đă là một may mắn lớn. Không thể nói chính phủ không làm ǵ. Họ cũng khuyến khích đi học, t́m kiếm việc làm, mở lớp dạy tiếng Anh, rồi c̣n có trợ cấp xă hội... Tôi hiểu rằng, mỗi gia đ́nh, mỗi cá nhân có hoàn cảnh riêng, nhưng cũng khó có thể đ̣i hỏi nhiều hơn.”
Anh Thái Nguyễn th́ cho rằng câu chuyện ma túy chỉ là hậu quả của những bi kịch đối với nhiều gia đ́nh người Việt lúc bấy giờ, và theo anh c̣n rất nhiều câu chuyện chưa hề được khai thác.
“Nhiều gia đ́nh không biết xoay sở ra sao, không biết phản ứng thế nào cho cuộc sống mới. Người lớn lao đi kiếm tiền, tin hoặc tự lừa dối ḿnh rằng đồng tiền sẽ làm ra tất cả. Nhưng thực tế, việc bất đồng ngôn ngữ, không hiểu văn hóa xứ người đă khiến họ có cảm giác bơ vơ, không có nhiều lựa chọn cho cuộc sống, ngoài việc lao động cật lực để mong đổi đời”, anh Thái nói.
Bên cạnh đó, giữa các thế hệ trong cùng một gia đ́nh không nói chuyện được với nhau, tạo nên trầm cảm, dẫn đến đổ vỡ trong gia đ́nh. Chưa kể c̣n tâm lư hậu chiến tranh của những người trải qua bom đạn, hoặc cải tạo, hoặc những giờ phút sinh tử trên biển… khiến cuộc sống nhiều người rất căng thẳng, áp lực.
“Tất cả những chuyện này không hề cũ. Trái lại nó tạo nên một hiện thực sống động và đặc biệt của cộng đồng người Việt di dân. Nhưng trên cái nền tảng ấy, đă có rất nhiều người vươn lên, thành công trên xứ người, tạo dựng một cuộc sống mới, và tạo nên một Cabramata của ngày hôm nay hoàn toàn thay da đổi thịt, sạch sẽ hơn, an toàn hơn. Do đó, tôi mong rằng sẽ có nhiều bộ phim nữa khai thác và phản ánh sự hồi sinh đáng tự hào của Cabramatta nói riêng và của người Việt nói chung trên đất nước này”, anh Thái kết luận.
Theo bayvut
Cabramatta - ‘thủ đô của ma túy’
http://www.bayvut.com.au/sites/default/files/imagecache/story_460/story-images/Cabramatta.jpg
Từ trái sang phải: cô Đài Lê, Thái Quốc Nguyễn, Huy Nguyễn. (Ảnh do nhân vật cung cấp)
Cabramatta từng được chính giới và cả báo chí ở Australia công khai gọi bằng cái tên đó một thời gian dài.
“Những năm 1997-1998, Cabramatta rất nguy hiểm. Có lần tôi tới đây để gặp bạn bè, vừa tới ga xe lửa đă có người tiến tới hỏi có bán thuốc không”, khán giả Huy Nguyễn nhớ lại.
Khán giả Thái Nguyễn cũng cho biết, thời ấy, h́nh ảnh quen thuộc ở Cabramatta là từng băng nhóm thanh thiếu niên vất vưởng ngoài đường. Dù họ không làm ǵ, nhưng ai cũng có ư sợ và tránh xa. Kim tiêm có thể t́m thấy ở bất cứ xó xỉnh nào của Cabramatta. Người ta xuống đây chỉ có hai mục đích: đi chợ mua đồ ăn hoặc là mua ma túy. Khu vực này trở thành nơi cung cấp ‘hàng trắng’ cho cả Sydney và các vùng lân cận. Tuyệt đại đa số khách hàng là dân da trắng.
Anh Thái và Huy đều đồng ư rằng bộ phim đă phản ánh trung thực tệ nạn ma túy ở Cabramatta một thời. Huy cũng có bạn cùng lớp trở thành con nghiện chỉ sau hai năm học xong trung học không gặp nhau. C̣n anh Thái th́ chứng kiến nhiều bạn trẻ cùng đi nhà thờ với ḿnh bị vướng vào ma túy.
Tuy nhiên, anh Thái cho biết thêm, nếu gọi các nhóm thanh thiếu niên đó là ‘băng đảng’ th́ hơi quá. Trừ nhóm ‘5T’, phần lớn bọn họ đều không có tổ chức, nên tan ră nhanh chóng. Anh Thái cũng cho rằng, bộ phim ‘Ngày xưa ở Cabramatta’ đă khiến nhiều người nghĩ Cabramatta sinh ra băng đảng.
Thực tế, thập niên 1980, băng đảng đă xuất hiện ở khu vực China Town, có xuất xứ từ Hoa lục. Sau này các nhóm thiếu niên người Việt mới học theo. Lúc bấy giờ, phim ảnh ‘xă hội đen’ Hồng Kông tràn ngập, họ cũng bắt chước y chang trên phim từ cách ăn mặc, để tóc dài, cho tới cách nói chuyện kiểu giang hồ.
Cô Đài Lê cũng cho rằng, một thiếu sót lớn của bộ phim là không nói đến lịch sử Cabramatta được lập ra từ sau Thế chiến thứ Hai như là một khu tái định cư đầu tiên dành cho di dân đến từ châu Âu. Sau này, nhiều di dân sắc tộc khác nhau cũng được đưa về đây. “Cabramatta có lịch sử phức tạp từ lâu. Bộ phim có thể khiến người xem hiểu rằng, chính người Việt đă tạo ra Cabramatta và mang ma túy tới đây”, Đài Lê nói.
“Thất vọng và xấu hổ”
Theo cô Đài Lê, khi được hỏi họ nghĩ ǵ về bộ phim tài liệu ‘Ngày xưa ở Cabramatta’, một số người Australia gốc Việt hoạt động trong những chuyên môn nhất định trả lời rằng họ rất thất vọng v́ bộ phim chỉ tập trung vào vấn đề ma túy và câu chuyện vượt qua ‘nàng tiên nâu’. Họ nói rằng, bộ phim bỏ sót những người như họ đă phải vất vả để ḥa nhập vào xă hội Úc cũng như nỗ lực tạo dấu ấn riêng trong những lĩnh vực chuyên môn khác nhau, kể cả trong các ngân hàng, công ty tài chính và công nghệ hàng đầu của Úc.
Trả lời phỏng vấn của Bay Vút bằng tiếng Anh, cô Đài Lê dùng chữ ‘struggle’ (đấu tranh) để nhấn mạnh nỗ lực vượt khó của rất nhiều người Việt trong quá tŕnh học tập, t́m kiếm việc làm, sử dụng ngôn ngữ và am hiểu văn hóa để ḥa nhập vào xă hội Úc.
“Tôi cũng đồng ư rằng bộ phim chỉ có một cốt truyện, đó là người Việt bước ra khỏi các trại tị nạn th́ chạy đến Cabramatta và dấn thân vào ma túy và hiện nay họ đă vượt qua cái bẫy đó”, Đài Lê nói. “Nhưng chúng tôi, những người không sa lầy vào cái bẫy đó, cảm thấy rằng câu chuyện của chúng tôi không được nhắc đến”.
V́ lí do này, Đài Lê không đồng ư với đề dẫn của bộ phim là ‘những câu chuyện chưa từng kể về cộng đồng Việt Nam tại Cabramatta’.
Cùng quan điểm với Đài Lê, khán giả Huy Nguyễn cũng cho rằng, bộ phim nói quá nhiều chuyện ma túy và băng đảng người Việt ở Cabramatta, đồng thời bỏ qua những câu chuyện thành đạt của rất nhiều người Việt. Theo Huy th́ tính chất ‘tiêu cực’ của bộ phim nhiều hơn là ‘tích cực’. “Mặc dù câu chuyện xảy ra ở quá khứ, nhưng nhiều người xem có thể ác cảm với cộng đồng người Việt hơn v́ họ có vẻ như gắn liền với tệ nạn buôn bán ma túy. Phần cuối có nói đến sự đổi thay của Cabramatta, nhưng chỉ chiếm một thời lượng rất nhỏ”, Huy nhận xét.
“Như một que diêm để soi lại vấn đề”
Trong hàng trăm ư kiến phản hồi trên website của Đài SBS, rất nhiều ư kiến cũng lên án việc bộ phim “làm xấu h́nh ảnh cộng đồng Việt Nam” khi chỉ tập trung phản ánh vấn đề ma túy, làm “chết” cái tên Cabramatta với tệ nạn này.
Khán giả Thái Quốc Nguyễn chia sẻ một phần nhận định trên: “Qua bộ phim, nhiều người, nhất là các sắc dân khác, có thể nghĩ vấn nạn ma túy là điển h́nh của cộng đồng Việt Nam nói chung ở Australia. Trong khi nó chỉ là một phần nhỏ, mà theo tôi chỉ là phần ngọn.”
Tuy nhiên, theo anh Thái, nhiều ư kiến tranh căi sa đà vào các vấn đề phụ như liệu bộ phim nói tốt hay bôi xấu cộng đồng người Việt. Khán giả này cho rằng, người Việt chúng ta nên đứng ra ngoài vị thế của ḿnh để nh́n vấn đề một cách rộng hơn và xem bộ phim như một bài học cho mỗi người, cho con em ḿnh.
Theo anh, bộ phim phản ánh trung thực những ǵ đă xảy ra với người Việt, và nhóm làm phim tỏ ra khách quan, không tô vẽ hay bi kịch hóa câu chuyện. “Bộ phim giống như một que diêm được bật lên để soi lại vấn đề người nhập cư”, anh Thái phân tích.
Cách đây 20 năm, người ta c̣n đặt câu hỏi, liệu đa văn hóa có thể diễn ra ở Australia. Thực tế, Australia đă là một nước đa văn hóa và xu hướng đó không thể thay đổi được. “Sẽ c̣n tiếp tục những làn sóng di dân trong bối cảnh toàn cầu hóa đầy biến động như hiện nay. 20 năm trước, chính phủ có thể sai lầm, lúng túng trước hiện tượng nhập cư cùng một lúc của hàng chục ngàn người Việt. Nhưng hiện tại và tương lai, không được phép lặp lại sai lầm”, anh Thái nói.
“Hấp dẫn” nhưng “cần những góc nh́n khác hơn”
Là người từng làm báo và sản xuất một số bộ phim tài liệu về người Việt ở Australia, cô Đài Lê đánh giá cao cách làm phim của ‘Ngày xưa ở Cabramatta’, theo kiểu phỏng vấn từng tuyến nhân vật tạo những khung h́nh rất đẹp. Tuy nhiên, cô thích cách làm phim tài liệu thuộc trường phái đặc tả chân thực mà trong nghề gọi là ‘fly on the wall’ (một cách sắc nét như ta nh́n thấy con ruồi đậu trên tường), để nhân vật đi ra ngoài gần với thực tế hơn là chỉ ngồi trong pḥng thu h́nh.
Huy Nguyễn cũng cảm thấy bộ phim rất lôi cuốn, nhưng theo anh, phần thứ ba hơi nhàm và tẻ nhạt hơn hai phần đầu khi chủ yếu dẫn lời các chính trị gia. “Tôi nghĩ rằng, khán giả sẽ thích xem những người b́nh thường, gần gũi với họ hơn”, Huy nhận xét.
Đối với việc một số người đổ lỗi cho chính phủ đă không làm ǵ để giúp cộng đồng ḥa nhập, ngoài việc mở cửa đón nhận, Huy Nguyễn bày tỏ: “Theo tôi, người Việt định cư ở đây đă là một may mắn lớn. Không thể nói chính phủ không làm ǵ. Họ cũng khuyến khích đi học, t́m kiếm việc làm, mở lớp dạy tiếng Anh, rồi c̣n có trợ cấp xă hội... Tôi hiểu rằng, mỗi gia đ́nh, mỗi cá nhân có hoàn cảnh riêng, nhưng cũng khó có thể đ̣i hỏi nhiều hơn.”
Anh Thái Nguyễn th́ cho rằng câu chuyện ma túy chỉ là hậu quả của những bi kịch đối với nhiều gia đ́nh người Việt lúc bấy giờ, và theo anh c̣n rất nhiều câu chuyện chưa hề được khai thác.
“Nhiều gia đ́nh không biết xoay sở ra sao, không biết phản ứng thế nào cho cuộc sống mới. Người lớn lao đi kiếm tiền, tin hoặc tự lừa dối ḿnh rằng đồng tiền sẽ làm ra tất cả. Nhưng thực tế, việc bất đồng ngôn ngữ, không hiểu văn hóa xứ người đă khiến họ có cảm giác bơ vơ, không có nhiều lựa chọn cho cuộc sống, ngoài việc lao động cật lực để mong đổi đời”, anh Thái nói.
Bên cạnh đó, giữa các thế hệ trong cùng một gia đ́nh không nói chuyện được với nhau, tạo nên trầm cảm, dẫn đến đổ vỡ trong gia đ́nh. Chưa kể c̣n tâm lư hậu chiến tranh của những người trải qua bom đạn, hoặc cải tạo, hoặc những giờ phút sinh tử trên biển… khiến cuộc sống nhiều người rất căng thẳng, áp lực.
“Tất cả những chuyện này không hề cũ. Trái lại nó tạo nên một hiện thực sống động và đặc biệt của cộng đồng người Việt di dân. Nhưng trên cái nền tảng ấy, đă có rất nhiều người vươn lên, thành công trên xứ người, tạo dựng một cuộc sống mới, và tạo nên một Cabramata của ngày hôm nay hoàn toàn thay da đổi thịt, sạch sẽ hơn, an toàn hơn. Do đó, tôi mong rằng sẽ có nhiều bộ phim nữa khai thác và phản ánh sự hồi sinh đáng tự hào của Cabramatta nói riêng và của người Việt nói chung trên đất nước này”, anh Thái kết luận.
Theo bayvut