PDA

View Full Version : GS Nguyễn Minh Thuyết: Vụ Tiên Lăng và bài học ḷng dân


tonycarter
02-02-2012, 11:55
Tác giả: Hoàng Hường (Thực hiện)


"Chúng ta đă có bài học về ḷng dân từ Thái B́nh năm 1997 rồi, nhưng lâu nay có lẽ đă quên, mà quên lần này là hỏng hẳn" - nguyên Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Thuyết nhận định.

Những ngày trước và sau Tết Nguyên đán, dư luận xôn xao, bất b́nh về vụ cưỡng chế đất ở Tiên Lăng. Ông có suy nghĩ ǵ về sự việc này?

Gần một tháng qua, đă có nhiều ư kiến của rất nhiều nhà báo, nhân sĩ, chuyên gia, cựu lănh đạo, trong đó có ư kiến của Đại tướng Lê Đức Anh, nguyên Chủ tịch nước; Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên ĐBQH; GS Đặng Hùng Vơ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường... phân tích rất đầy đủ, sâu sắc và toàn diện về vụ việc.

Nguyên Chủ tịch nước Lê Đức Anh cho rằng trong vụ việc này, chính quyền từ huyện đến xă đều sai, khiến cho người dân bị đẩy đến đường cùng phải chống người thi hành công vụ. Trong bài trả lời phỏng vấn đăng tải sáng nay, nguyên Chủ tịch Lê Đức Anh c̣n nhấn mạnh: "Đây là việc mà chính quyền Hải Pḥng cần phải xử lư thẳng thắn, phải xử lư một cách cụ thể, làm rơ những sai phạm của từng cán bộ địa phương. Muốn được ḷng dân th́ phải xử lư nghiêm những cán bộ làm sai, không xử lư nghiêm sẽ làm giảm ḷng tin của nhân dân."

Chuyên gia về đất đai, nguyên Thứ trưởng Đặng Hùng Vơ, và nhiều luật sư đă phân tích rất rơ những sai phạm của chính quyền trong việc diễn giải và áp dụng Luật Đất đai, cũng như trong công tác tổ chức cưỡng chế.

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước đưa ra những lời nhận định đáng suy ngẫm về tác động xấu của vụ việc tới t́nh h́nh an ninh chính trị xă hội của đất nước, coi đây là bài học đắt giá về công tác lănh đạo.

Gần đây nhất có một bài viết hết sức công phu và thuyết phục của GS Hoàng Xuân Phú, công tác ở Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Ông phân tích hành vi của cơ quan công quyền trong vụ việc này là hoàn toàn sai trái, không thể gọi là thi hành công vụ một cách chính danh.

Tất cả các ư kiến phát biểu và bài viết nói trên đều đă nói rất đầy đủ những điều cần nói.

Tôi chỉ muốn nói thêm rằng bên cạnh hành vi thu hồi đất trái pháp luật, chính quyền huyện Tiên Lăng c̣n bội tín với dân, thể hiện qua việc lập biên bản hoà giải tại toà án đồng ư cho dân tiếp tục thuê đất để dân rút đơn kiện, rồi bất ngờ đem lực lượng đến cưỡng chế. Đây có thể coi là hành vi đặc biệt nghiêm trọng, không thể chấp nhận được, làm mất đi tính chính danh của chính quyền.

Hơn nữa, việc tổ chức lực lượng cưỡng chế hàng trăm người, dồn ép dân, hủy hoại tài sản của dân ngay trước Tết Nguyên đán là hành động trái đạo lư, vô nhân đạo và vi phạm trắng trợn pháp luật của những người có chức vụ ở Tiên Lăng cũng như TP Hải Pḥng.

<table class="cms_table"><tbody><tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td" align="center">http://tuanvietnam.vietnamn et.vn/assets/Uploads/daibieu_1328164517.j pg</td> </tr> <tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td">Nguyên Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Thuyết. Ảnh: Lê Anh Dũng</td> </tr> </tbody></table>

Qua toàn bộ sự vụ, những phát ngôn mập mờ, bất nhất và vô trách nhiệm của những người có trách nhiệm, có thể thấy đằng sau vụ việc này có dấu hiệu tư lợi.

Điều tôi băn khoăn hơn cả là các ban ngành, từ Trung ương đến địa phương vào cuộc quá chậm. Vụ việc đă xảy ra cả tháng, ngoài Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cử đoàn giám sát về trước Tết, đến nay mới thấy Bộ Tài nguyên Môi trường, Thanh tra Chính phủ bắt đầu vào cuộc.

Các ĐBQH ở đâu trong vụ Tiên Lăng?

LS Lê Đức Tiết, thành viên đoàn giám sát của UB Mặt trận tổ quốc về Tiên Lăng có bày tỏ trăn trở v́ sao một sự việc mà có hai cách nh́n nhận sự việc hoàn toàn đối lập nhau gay gắt giữa cán bộ Đảng, chính quyền, cán bộ Mặt trận xă, huyện, của cán bộ chính quyền tỉnh với nhân dân dịa phương. Theo ông, v́ sao lại có hiện tượng như vậy?

Cũng phải hỏi thêm rằng tại sao không chỉ có nhân dân Tiên Lăng mà báo chí và các chuyên gia, các cựu lănh đạo cũng đứng về một phía khi nhận định về vấn đề Tiên Lăng. V́ sao lại thế?

Và tại sao trong toàn bộ sự việc không hề thấy bóng dáng các đại diện của nhân dân ở đâu. Ngoài đại diện của Hội nghề cá, th́ các đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân TP Hải Pḥng và huyện Tiên Lăng đang ở đâu?

Trước một việc nghiêm trọng như vậy, v́ sao không thấy nói Đoàn ĐBQH TP Hải Pḥng đă cử người về giám sát? Riêng các đại biểu được người dân Tiên Lăng bầu ra, chẳng lẽ họ phải đợi chính quyền phân công th́ mới về gặp dân sao?

Thông thường mỗi người dân nước ta đều có đến 7 - 8 đại diện từ các hội đoàn, tổ chức... thế mà suốt tháng nay không thấy một đại diện nào của người dân huyện Tiên Lăng và TP Hải Pḥng lên tiếng, ngoài các vị đóng cả vai hành pháp, lên tiếng đ̣i xử lư dân về hành động chống người thi hành công vụ hoặc đổ lỗi cho dân. Vậy trách nhiệm của người đại diện nhân dân ở đâu?

Không chỉ LS Lê Đức Tiết băn khoăn về 'hố ngăn cách' giữa dân và chính quyền, mà từ lâu cơ chế làm việc của ta đă thể hiện nhiều bất cập.

Báo chí cũng chỉ ra những mối quan hệ mật thiết có dấu hiệu cấu kết phe cánh, tư lợi như anh em ruột chủ tịch huyện Tiên Lăng, chủ tịch xă Vinh Quang; tên tuổi của những người sẽ được giao đầm tôm sau khi thu hồi và quan hệ của họ với những người trong chính quyền.

Tệ hơn, đă có những thông tin về các tay anh chị giang hồ xuất hiện trong vụ cưỡng chế. Tại sao chính quyền lại có thể sử dụng hoặc "phối hợp" với giang hồ trong vụ cưỡng chế.
Chẳng lẽ đă đến mức chính quyền "đi đêm" với những lực lượng như thế trong việc trấn áp dân?

Dân không phải là địch

Theo ông, nên nh́n sự kiện Tiên Lăng như một hiện tượng cá biệt hay là một dấu hiệu cảnh báo những nguy cơ bất ổn như nhận định của LS Lê Đức Tiết rằng, Tiên Lăng là lời cảnh báo cho những "cơn sóng ngầm trong ḷng dân"?

Thật ra những mâu thuẫn giữa chính quyền địa phương với nhân dân xung quanh chuyện thu hồi đất đai, giải phóng mặt bằng không phải xảy ra lần đầu. Nếu chỉ có một vài vụ th́ có thể nói đó là sai sót của một vài địa phương. Nhưng khi một hiện tượng xảy ra phổ biến, chiếm tới 80% các vụ khiếu kiện th́ có thể nói là cái sai của chính sách.

Không được giải quyết hợp lư hợp t́nh, đất đai sẽ là ng̣i nổ của những vụ gây mất ổn định xă hội.

Vụ cưỡng chế đầm nuôi tôm ở Tiên Lăng là một vụ đỉnh điểm để chúng ta nh́n lại nhiều vấn đề: 1, ḷng dân; 2, chính sách đất đai; 3, việc thực hiện quyền dân chủ; 4, trách nhiệm "công bộc" của Nhà nước trước dân.

Để giải quyết tận gốc vấn đề, theo tôi, việc đầu tiên phải quán triệt một vấn đề tưởng hiển nhiên, nhưng đang bị nhiều lănh đạo nhầm lẫn: DÂN KHÔNG PHẢI LÀ ĐỊCH.

Đối xử với dân, tức là những người chủ của đất nước, phải thực sự "kính trọng và lễ phép", "việc ǵ có lợi cho dân phải hết sức làm, việc ǵ có hại cho dân phải hết sức tránh" như lời huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Chúng ta đă có bài học về ḷng dân từ Thái B́nh năm 1997 rồi, nhưng lâu nay có lẽ đă quên, mà quên lần này là hỏng hẳn.

GĐ Công an Hải Pḥng, Đỗ Hữu Ca cho rằng việc huy động hàng trăm chiến sĩ lực lượng vũ trang xuống cưỡng chế đầm là một việc làm b́nh thường, nhưng ngay cả những nhà lănh đạo, cựu tướng lĩnh quân đội lại cho rằng đó là việc làm tùy tiện. Ư kiến của ông?

Tôi không biết TP Hải Pḥng đă chỉ đạo như thế nào. Nhưng từ ư kiến của ông GĐ Công an Hải Pḥng đến các ư kiến khác của lănh đạo của Hải Pḥng và Tiên Lăng, tôi thấy nổi lên một điều: nhiều lănh đạo ở Hải Pḥng không phân biệt nổi mâu thuẫn ta - địch với mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân.

Công dân Đoàn Văn Vươn là người lao động chân chính và có công. Nếu Hải Pḥng muốn thu hồi đất, nếu đúng pháp luật, th́ có nhiều cách làm một cách đàng hoàng chính danh.
Nhưng nhà chức trách ở Hải Pḥng lại tổ chức tấn công ông Đoàn Văn Vươn không khác ǵ một kẻ địch th́ sai quá, sai hoàn toàn về nguyên tắc.

Khi thấy ông Đỗ Hữu Ca nói rằng "vụ cưỡng chế là một chiến tích lớn của công an Hải Pḥng", tôi vô cùng sửng sốt, không thể tin nổi đây là ư kiến của một giám đốc công an TP.
Ông Ca dùng các cụm từ "rất là hay", "rất là đẹp" nói về sự phối hợp tác chiến trong vụ cưỡng chế. Thú thật là tôi không biết b́nh luận thế nào.

Tôi chỉ nhớ nhà thơ Việt Phương từng kể một mẩu chuyện về Bác Hồ mà ông đề cập đến trong bài Muôn vàn t́nh thương yêu trùm lên khắp quê hương. Có lần Bác Hồ đă gạch bỏ cụm từ "trận đánh đẹp" trong một văn bản tŕnh lên Bác. Bác nói một trận chiến làm chết nhiều người, dù người ở phía nào chăng nữa, đều không thể gọi là một trận đánh đẹp.

Đấy là đánh nhau với địch, c̣n đây là quan hệ với dân. Ông Ca c̣n bảo định viết thành giáo tŕnh nghiệp vụ, th́ tôi không hiểu giáo tŕnh ấy viết ra để dạy ai?

<table class="cms_table"><tbody><tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td" align="center">http://tuanvietnam.vietnamn et.vn/assets/Uploads/IMG8204_1328164524.j pg</td> </tr> <tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td">Ảnh: Lê Anh Dũng</td> </tr> </tbody></table>

Phải thừa nhận quyền sở hữu đất đai của dân

Nhiều ư kiến cho rằng, vụ việc Tiên Lăng một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh báo cấp thiết về hiện trạng bất cập của Luật Đất đai hiện hành, tạo ra những kẽ hở để chính quyền địa phương tùy tiện diễn dịch luật theo ư muốn chủ quan của ḿnh, gây nên mâu thuẫn tích tụ với người dân, có nguy cơ bùng nổ bất kỳ lúc nào. Từng là Đại biểu Quốc hội nhiều khóa, ông thấy Quốc hội đă nh́n nhận vấn đề này ra sao?

Tôi tham gia 2 khóa Quốc hội. Khóa 11 chính là nhiệm kỳ thông qua Luật Đất đai. Đă có nhiều đại biểu đưa ra những ư kiến rất thẳng thắn về vấn đề sở hữu đất đai. Bản thân tôi từng phát biểu, đề nghị Quốc hội thừa nhận quyền sở hữu đất đai của người dân, ít nhất là theo hạn điền, nhưng đă không được chấp nhận.

Nh́n lại quá khứ, có lúc chúng ta đă xếp những người giàu có, sở hữu nhiều đất đai, nhà xưởng, thuê công nhân làm việc vào loại thành phần "bóc lột" và ép họ đưa tài sản vào công tư hợp doanh.

Đến thời kỳ Đổi Mới, ta thấy đó là sai lầm. Chính những người chủ tư sản ấy đă tạo công ăn việc làm cho người lao động, góp phần quan trọng làm ra của cải xă hội, tạo nên sự phồn vinh của xă hội. Bây giờ ta lại phải khuyến khích những thành phần ấy phát triển. Tốt nhất là không đề ra chính sách sai. Nhưng sai th́ phải sửa.

Chính những bất cập về chính sách đất đai trong Hiến pháp và Luật Đất đai đang tạo khe hở cho một bộ phận cán bộ có chức có quyền làm dụng chức vụ kiếm lợi, đẩy người dân vào cảnh khốn khó. Nhưng ta lại chưa kịp thời trừng trị những cán bộ như thế để bảo vệ dân. Đừng để đến một lúc nào đó bức xúc vỡ tung ra, giống như vụ Tiên Lăng th́ trở tay không kịp.

Có đồng chí lănh đạo từng nói nếu cứ kỷ luật hết th́ lấy ai làm việc, nhưng hiện giờ rất nhiều người có tâm có tài c̣n đang chưa được sử dụng đúng vị trí, thậm chí nhiều người c̣n đang chưa có việc làm. Phải sàng lọc liên tục th́ mới chọn ra được người tốt, người giỏi. C̣n cứ chạy vào được vị trí nào rồi bám chặt vị trí ấy cho đến lúc ... già th́ đất nước làm sao chọn được nhân tài mà tiến lên?

Theo dự kiến, Quốc hội sẽ xem xét thông qua Luật Đất đai mới trước năm 2013. Căn nguyên của bất cập luật đất đai, theo nhiều nhà làm luật là quy định "đất đai thuộc sở hữu toàn dân". Chính quy định mập mờ này đă tạo ra những khe hở pháp lư, dẫn đến t́nh trạng "đất dân, quyền quan", chính quyền địa phương muốn thu hồi đất của dân lúc nào cũng được. Nhưng liệu chúng ta đă có đủ ư chí chính trị, và thời điểm đă chín muồi để luật công nhận một cách chính thức quyền sở hữu đất đai của người dân?

Luật pháp quy định đất đai là sở hữu toàn dân, nhưng 'toàn dân' là ai, rất chung chung. Cuối cùng từ toàn dân lại thành của riêng một vài người.

Khi thu hồi đất, nhất là đất nông nghiệp, giá đền bù gần như lấy không, chỉ mấy hôm sau giá đất ấy đă lên hàng trăm lần. Mọi thiệt tḥi đều do dân gánh chịu.

Chuyện này đă kéo dài quá lâu rồi, nhưng đến nay chúng ta vẫn chưa đưa ra được những giải pháp thực sự hợp lư cho chính sách đất đai. Nếu bây giờ không có sự đổi mới tư duy, ta sẽ măi không giải quyết được vấn đề.

Ta nên đặt câu hỏi, tại sao nhiều nước khác thừa nhận quyền sở hữu đất đai nhưng họ không lo mất đất, mất quyền làm chủ hay mất nhân dân. Họ thừa nhận được, tại sao ḿnh lại không?

Tôi nghĩ đây chính là lúc chúng ta nên bàn thảo nghiêm túc, nghiên cứu những giải pháp đền bù hợp lư cho đất đai, và thừa nhận quyền sở hữu đất đai của dân.

TuanVietNamNet