Log in

View Full Version : Châu Âu ‘giáng đ̣n’ Iran: Châu Á vạ lây (kỳ 2)


vuitoichat
02-04-2012, 09:44
Không chỉ phản tác dụng đối với châu Âu, lệnh cấm vận dầu mỏ Iran của liên minh này c̣n “vạ lây” cả châu Á, nơi an ninh năng lượng trở thành yếu tố quan trọng hàng đầu cho chiến lược tăng trưởng bền vững.

Dầu lửa là một trong những mặt hàng nhạy cảm về chính trị trong nhiều năm qua. Và giờ đây, bốn nền kinh tế lớn nhất châu Á đang đối mặt với khó khăn khi phải cân bằng giữa mong muốn chính trị và thực tại kinh tế.

Không chỉ Hàn Quốc, Nhật Bản, những đại gia mới nổi như Trung Quốc và Ấn Độ đều là khách hàng lớn của Iran khi lượng dầu nhập từ nước này chiếm từ 10% đến 20% nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu của họ.

Giai đoạn 9 tháng đầu năm 2011, Iran xuất khẩu 2,53 triệu thùng dầu mỗi ngày, trong đó 60% xuất đến Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và Hàn Quốc. Cụ thể, Trung Quốc nhập từ Iran 550.000 thùng mỗi ngày, chiếm 22% tổng lượng dầu thô xuất khẩu của Iran. Nhật Bản chiếm 13%, Ấn Độ 12% và Hàn Quốc 9%.

Hàn - Nhật ‘lao đao’

Nhật Bản là nước tiêu thụ dầu lớn thế giới, c̣n Hàn Quốc đứng thứ 5. Cả hai nước phải nhập một khối lượng đáng kể dầu thô của Iran nhưng dưới sức ép của Mỹ và liên minh châu Âu (EU), hai cường quốc châu Á này phải giảm lượng dầu nhập từ Tehran trong bối cảnh các nhóm quyền lợi trong nước bị đe dọa bởi nguồn cung dầu hạn hẹp.

Do vậy, cả hai đều hết sức thận trọng khi cân bằng giữa các mối quan hệ quốc tế và các nhu cầu nội địa.

Tokyo mới đây không ngại thừa nhận sự lệ thuộc của nước này đối với dầu mỏ và khí đốt nhập khẩu, nhất là trong thời kỳ đất nước đang trong giai đoạn hồi sinh sau thảm họa động đất – sóng thần. Thảm họa này dẫn tới việc nhiều nhà máy điện hạt nhân bị đóng cửa. Và do vậy, các nhà cung cấp dịch vụ phải chuyển sang các nhà máy nhiệt điện vốn cần có dầu để hoạt động, khiến cho nhu cầu tăng cao.

Theo Chánh văn pḥng Chính phủ Nhật Bản Osamu Fujimura, nền kinh tế thứ 3 thế giới sẽ phải đối mặt nguy cơ lớn nếu ngừng nhập dầu từ Iran.

Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda cũng tuyên bố rằng, ông sẽ tham vấn cộng đồng doanh nghiệp trước khi ra quyết định cuối cùng về việc cắt giảm bất cứ một lượng dầu nhập khẩu nào từ Iran.

http://media.baodatviet.vn/Uploaded_CDCA/bichdiep/20120203/tg_3.2_dau1.jpg
Hàn, Nhật miễn cưỡng giảm nhập khẩu dầu từ Iran. Ảnh: rferl.org.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Hàn Quốc Bahk Jae-wan khẳng định, việc Iran phát triển hạt nhân đề ra mối đe dọa cho nhân loại, nhưng ông cho biết Seoul chưa có quyết định nào về chuyện liệu sẽ cắt giảm thêm bao nhiêu lượng dầu thô nhập khẩu của Iran. Đến nay Hàn Quốc mới dừng lại ở việc hạn chế các giao dịch tài chính với hơn 200 nhóm và cá nhân bị t́nh nghi có liên hệ đến chương tŕnh hạt nhân của Iran.

Trong 11 tháng đầu năm 2011, Hàn Quốc nhập khẩu tới 8,16 triệu thùng dầu thô từ Iran, chiếm tới 9,6% tổng kim ngạch nhập khẩu dầu thô vào nước này.

Đại điện các ngành công nghiệp Hàn Quốc lo ngại, động thái cắt giảm có thể gây tác động mạnh đến nền kinh tế nước này và đang đề xuất chỉ giảm 10-20% lượng dầu nhập khẩu hiện tại từ Iran. Cũng theo ông này, Seoul cũng như Washington sẽ gặp không ít khó khăn trong việc t́m kiếm nguồn cung ứng thay thế dầu thô của Tehran.

Trong bối cảnh này, Nhật Bản và Hàn Quốc cùng rục rịch đến các nước vùng Vịnh để t́m nguồn hàng thay thế, trong trường hợp thiếu nguồn cung từ Iran.

Công ty lọc dầu lớn nhất của Nhật Bản JX Nippon Oil and Energy tuyên bố tiến hành đàm phán về việc mua dầu mỏ từ Saudi Arabia và các quốc gia khác.

Trong khi đó, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Pak cũng thông báo kế hoạch đi thăm các nước sản xuất dầu lớn như Saudi Arabia, Qatar, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) nhằm đảm bảo nguồn năng lượng thay thế trong trường hợp đ́nh chỉ nhập khẩu dầu của Iran.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, khả năng những “người bảo kê” như Saudi Arabia đáp ứng đủ nguồn cung dầu của các “ông lớn” là khó có thể xảy ra.

Do đó, kể cả khi mong muốn chính trị là đứng về phía Liên minh châu Âu và Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc trước hết sẽ phải giải quyết được những thực tại kinh tế trong nước.

V́ vậy, dù không muốn làm phật ḷng đồng minh nhưng Tokyo và Seoul đều tuyên bố sẽ sớm gặp các quan chức Mỹ tại Washington, để tham vấn về việc họ có thể nhập bao nhiêu dầu từ Iran theo lệnh trừng phạt mới, đồng thời đề nghị Mỹ quyền miễn trừ trước lệnh cấm vận.

“Chúng tôi không thể để mất nguồn cung dầu quan trọng này. Và chúng tôi muốn có được quyền miễn trừ việc thực hiện các biện pháp trừng phạt. Chúng tôi đang đàm phán với Mỹ về vấn đề này. Chúng tôi cố gắng giải quyết theo hướng giảm thiểu tác động tiêu cực", Cho Byung-Jae, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho biết.

Trước những diễn biến này, chuyên gia Victor Shum thuộc Purvin & Gertz nhận định: “Tôi không nghĩ họ sẽ cắt tất cả nhập khẩu. Họ sẽ làm ở mức đủ để chứng tỏ họ đă có nỗ lực giảm bớt các hoạt động này và thay thế chúng bằng những nguồn khác. Họ muốn được Mỹ chừa ra để các công ty Nhật Bản và Hàn Quốc có thể tiếp tục làm ăn với Ngân hàng Trung ương Iran”.

Trà My
(DVO/tổng hợp)

TOMMY8462
02-04-2012, 11:17
thanks.