Log in

View Full Version : Hủ tục thuốc thư và bi kịch bị cả làng đuổi giết


vuitoichat
02-04-2012, 15:03
Chỉ v́ những câu nói thiếu kiềm chế trong lúc tức giận, ông Phônh (69 tuổi, làng T’Rá, Lơ Pang, Mang Yang, Gia Lai) đă bị mọi người cho rằng có thuốc thư, có thể giết người. V́ vậy họ kéo đến nhà ông này, sẵn sàng đánh ông đến chết.

Bị cả làng tẩy chay, đ̣i giết v́… lời nói

http://www.xaluan.com/images/news/Image/2012/02/04/1328346464.img.jpg
Người đàn ông này sợ hăi khi nhắc đến hủ tục thuốc thư và quyết giấu tên v́ sợ “tai vách mạch rừng“, dân làng nghe được sẽ kéo đến đánh giết

Với người J’rai và Bahnar ở Gia Lai, “thuốc thư, ma lai” là thứ quyền lực cao siêu, chưa ai biết “mặt mũi” nó như thế nào, nhưng chỉ cần 1 câu nói lỡ lời là có thể bị xem là có thuốc thư. Hậu quả, nhẹ th́ bị đuổi ra khỏi làng, đập phá tài sản và nhà cửa; nặng th́ bị cả làng dồn đánh đến chết.

Trong mỗi lần đi uống rượu với dân làng, khi đă ngà ngà say, ông Phônh thường nói năng linh tinh, khoe rằng ḿnh là người biết nhiều thứ, “có cái này, cái kia” để hăm dọa bà con trong làng, khiến dân làng sợ hăi và đem ḷng ghét. Trong một lần ngồi uống rượu với người hàng xóm, khi say ông Phônh đă lấy tay vỗ ngực ḿnh và nói “ta là ta đây”. Câu nói này sau đó được lan truyền khắp cả làng và được hiểu rằng: ông Phônh tự cho ḿnh là trên hết, có sức mạnh đầu đội trời chân đạp đất.

http://www.xaluan.com/images/news/Image/2012/02/04/1_a26d3.JPG.jpg
Chủ nhân của ngôi nhà gạch mới xây này bị nghi có thuốc thư nên cả làng đă kéo đến phá tan phần tường nhà, phải ráp lại bằng tôn.

Từ đó ông Phônh bị cả làng cho là người có thuốc thư. Cách đây vài năm, trong một lần đi uống rượu cùng nhau, khi về, ông H’Mới đi nhầm 1 chiếc dép của ông Phônh khiến ông Phônh tức, chửi bới và đánh vào cổ ông H’Mới. Một thời gian sau, cổ của ông H’Mới bị sưng đúng chỗ bị ông Phônh đánh hôm trước. Gia đ́nh đưa ông H’Mới đi Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai rồi được chuyển vào TPHCM nhưng sau đó ông H’Mới đă chết v́ bệnh ung thư. Cho rằng cái chết của ông H’Mới là do ông Phônh làm, cả làng Đắk Lá đă kéo nhau đến nhà ông Phônh đánh cho ông này gần chết rồi bỏ về.

Vào khoảng tháng 12/2011 (âm lịch), ông Phônh thuê ông Phưp trong làng nhổ ḿ 2 ngày. Sau khi ông Phưp làm xong, ông Phônh không chịu trả tiền công cho ông Phưp. Quá tức giận, ông Phưp đă đến nhà ông Phônh bắt trộm gà để trừ vào tiền công.

http://www.xaluan.com/images/news/Image/2012/02/04/2_43a5a.JPG.jpg
Đồ đạc trong nhà ông Phônh bị dân làng kéo nhau đến đập phá

Ông Phônh biết chuyện liền qua nhà ông Phưp la chửi, hăm dọa với những lời nói liên quan đến bệnh tật, chết chóc. Điều trùng hợp không may xảy ra, sau đó khoảng 10 ngày, ông Phưp đổ bệnh, máu trào ra miệng rồi chết. Một lần nữa cái chết của ông Phưp lại được cho rằng có nguyên nhân bắt nguồn từ ông Phônh.

Theo phong tục của làng, ngay trong đêm hôm đó, cả làng đốt lửa kéo nhau đến nhà ông Phônh để t́m giết ông này. Đoán trước được t́nh h́nh, ông Phônh đă bỏ trốn lên rừng từ trước đó. Không t́m thấy ông Phônh, người dân trong làng đă đập phá nhà cửa và toàn bộ tài sản nhà ông Phônh. Và kể từ đó đến nay, cả dân làng T’Rá vẫn chưa nguôi cơn giận giữ muốn giết ông Phônh.
Biết cả làng vẫn đang ŕnh đánh chết ḿnh, không thể về, cũng không thể trốn măi trên rừng, ông Phônh bèn lẻn trốn về UBND xă để tŕnh báo sự việc và cầu cứu. Chính quyền địa phương đă can thiệp, nhiều lần đến làng tuyên truyền, vận động nhưng cả làng vẫn giữ vững “lập trường” phải giết chết ông Phônh mới trừ bỏ được thảm họa thuốc thư.

Để giữ tính mạng cho ḿnh, suốt những ngày Tết Nhâm th́n vừa qua, ông Phônh phải “ăn Tết” trong ủy ban xă. Lănh đạo công an xă đă cầu cứu lên lănh đạo công an huyện Mang Yang. Biết con đường quay về làng của ông Phônh c̣n rất mịt mùng nên công an huyện đă t́m cho ông Phônh một nơi ở mới và công việc để mưu sinh.

Anh A Dư - Trưởng Công an xă Lơ Pang - cho biết: “Không có chuyện có thuốc thư, nhưng bà con nơi đây rất tin điều đó. Ông Phônh bị như vậy là do cái miệng của ông ấy thôi, chuyện ông Phưp chết chỉ là trùng hợp. Bây giờ cả làng cứ đ̣i giết ông ấy, chính quyền tuyên truyền thế nào cũng không nghe nên chúng tôi phải đưa ông Phônh đi trốn nơi khác”.

Uống nước ngoài nhà mả để chứng minh trong sạch

Cũng trong năm 2011, ông Him (khoảng 60 tuổi) ở làng Ró, xă Lơ Pang cũng bị dân làng cho rằng có thuốc thư, gây chết người là ông Lơ. May mắn hơn ông Phônh, trước khi bị giết chết hoặc bị đuổi đi khỏi làng, ông Him đă được làng cho cơ hội để “chứng minh” bản thân không có thuốc thư bằng cách cứ mỗi buổi chiều khi gia đ́nh ông Lơ mang đồ ăn, nước uống ra mộ ông Lơ để thay, ông Him và cả làng phải ra theo. Ông Him phải uống bát nước mà người thân ông Lơ cúng cho ông Lơ từ chiều hôm qua, rồi thay nước mới cho ông Lơ.

Theo quan niệm của người dân nơi đây, nước cúng cho người chết ở nhà mả là loại nước rất ghê sợ và linh thiêng, nếu ông Him uống nước này mà sinh bệnh hay chết th́ chứng tỏ ông Him có thuốc thư, c̣n nếu ông Him không việc ǵ th́ ông Him là người b́nh thường.

Sau một thời gian uống nước nhà mả của ông Lơ, ông Him vẫn sống khỏe nên bà con trong làng không c̣n nghi ngờ ông Him nữa, cho phép ông này sống tại làng. V́ ông Him đă phải uống nước ở nhà mả nên dân làng đă đền bù cho ông Him bằng cách đôi bên cùng bỏ tiền mua rượu về... nhậu.

Hiện nay, với bà con ở Gia Lai, “ma lai, thuốc thư” vẫn là một hủ tục gây nhiều nỗi đau cho cộng đồng. Rất nhiều người đă bị chính bà con, họ hàng ḿnh giết chết chỉ v́ “lỡ miệng”. Do nhận thức c̣n nhiều hạn chế mà hủ tục này vẫn “sống” trong cộng đồng người dân nơi đây.

( theo dantri )