PDA

View Full Version : VỤ ĐOÀN VĂN VƯƠN NH̀N DƯỚI GÓC ĐỘ PHÁP QUYỀN


Hanna
02-12-2012, 21:28
Vụ gia đ́nh nông dân Đoàn Văn Vươn bị chính quyền cưỡng chế đất đai chỉ là một trong hàng chục ngh́n vụ trên cả nước trong nhiều năm qua. Nhưng vụ nổ súng vào lực lượng cưỡng chế của chính quyền lại thu hút sự chú ư đặc biệt của dư luận trong, ngoài nước với hàng ngh́n bài viết đăng tải trên 700 tờ báo do nhà nước quản lư chưa kể hàng ngh́n bài viết trên các mạng truyền thông khác nhau.

Ban đầu báo giới khá dè dặt khi đưa tin, chỉ đến khi tín hiệu đèn xanh của nhà nước bật lên bằng việc cho đăng tải ư kiến của nguyên đại tướng, chủ tịch nước Lê Đức Anh chỉ chích các sai phạm của chính quyền huyện Tiên lăng th́ giới truyền thông chính thống mới ồn ào nhập cuộc. Điều đó cho thấy đảng, nhà nước Việt nam đă dán tiếp gửi ra bên ngoài một thông điệp thể hiện chủ trương sẽ cải tổ bộ máy chính quyền địa phương và làm dịu sự bức xúc, bất măn ngày càng tăng cao có nguy cơ biến thành các cuộc xung đột không thể kiểm soát nếu không có hành động nào để x́ hơi bớt cái nồi áp xuất trong dân chúng đă có dấu hiệu bật van.

Tín hiệu xanh có màu sắc tiến bộ đó có phải là bằng chứng cho thấy đảng, chính phủ đang muốn xác lập khái niệm Nhà nước Pháp quyền như là một Nhà nước trong đó các quy phạm pháp luật được sắp xếp có trật tự sao cho quyền lực phải chịu sự giới hạn. Trong mô h́nh này, mỗi quy phạm có được hiệu lực từ sự tuân thủ các quy phạm cao hơn. Sự tồn tại một trật tự có thứ bậc các quy phạm tạo nên một trong những đảm bảo quan trọng bậc nhất của Nhà nước pháp quyền. Trong khuôn mẫu đó, thẩm quyền của các cơ quan Nhà nước phải được xác định một cách rơ ràng và các quy phạm mà những cơ quan này tạo ra chỉ có hiệu lực với điều kiện tuân thủ toàn bộ các quy phạm có hiệu lực cao hơn. Cao nhất của hệ thống các quy phạm pháp luật là Hiến pháp.

Thật sự chúng ta chưa có Nhà nước pháp quyền mà chỉ là đang ở trong quá tŕnh xây dựng. Điều đó dẫn đến việc “công tác xây dựng Nhà nước pháp quyền xă hội chủ nghĩa c̣n chưa theo kịp yêu cầu phát triển kinh tế - xă hội và quản lư đất nước”. Chủ tịch Trương Tấn Sang đă từng cho rằng: “Quan liêu, tham nhũng, lăng phí vẫn c̣n nghiêm trọng, chưa được ngăn chặn, đẩy lùi. Những hạn chế, yếu kém trong lĩnh vực xây dựng Nhà nước pháp quyền xă hội chủ nghĩa đă gây ra những khó khăn, cản trở, làm hạn chế thành tựu của đất nước, trong một số lĩnh vực c̣n tạo nên bức xúc xă hội”.

Thực chất, các sai phạm về quản lư đất đai, tham nhũng, lạm quyền ở bất kỳ quốc gia nào cũng là một phạm trù lịch sử, xuất hiện cùng với sự ra đời, tồn tại và phát triển của Nhà nước. Nó như một khuyết tật bẩm sinh của quyền lực. Tuy nhiên cái khuyết tật ấy trở nên cực kỳ nguy hiểm có thể dẫn đến sự cáo chung cho một chế độ nếu chính thể đó không kịp thời cắt thuốc hoặc cắt bỏ khối u này một cách triệt để. Ở các nước theo chủ nghĩa cộng sản, khuyết tật cốt tử của nhà nước là sự mâu thuẫn trong phân định vai tṛ lănh đạo nhà nước và quyền sở hữu đất đai. Ở đây quyền lực nhà nước tập trung trong tay các đảng viên là thành phần điều hành bộ máy nhà nước. Chính một bộ phận không nhỏ các đảng viên này đă trở nên suy thoái biến chất, lạm dụng quyền lực lèo lái chính sách theo hướng có lợi cho cá nhân và nhóm lợi ích. Họ nhào nặn, bóp méo luật pháp, cố làm rối rắm các văn bản luật nhằm trục lợi bất chấp nỗi thống khổ của nhân dân, nhất là tầng lớp nông dân.

Mặt khác, có một thực tế phải thừa nhận là trong xă hội, phần đông cán bộ, đảng viên đến quần chúng lao động đều chưa thực sự hiểu và sử dụng quyền dân chủ của ḿnh. Trong vụ cưỡng chế đất của gia đ́nh ông Đoàn Văn Vươn ở huyện Tiên Lăng Hải Pḥng, nh́n nhận diễn biến và hậu quả của nó, thấy rơ quyền của người dân bị vi phạm nghiêm trọng bởi chính quyền các cấp bước qua luật pháp, cắt bỏ các điều khoản bảo vệ quyền dân nhưng lợi dụng kẽ hở luật, lợi dụng sự thiếu hoàn thiện luật (như luật đất đai 2003 chẳng hạn) để huy động cả một bộ máy quyền lực áp chế người dân. Phải nh́n thấy ở đây, việc tổ chức lực lượng cưỡng chế một cách hùng hậu là một biểu hiện của việc tự thừa nhận tính không chính danh của chính quyền huyện. Trong nhiều trường hợp, nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng đến tài sản, tính mạng của nhà nước và công dân th́ bất cứ cá nhân, tổ chức dân sự nào cũng có thể tham gia bằng phương pháp ôn ḥa. Nhưng chính quyền huyện đă tổ chức đưa hàng trăm người bao gồm cả quân đội, công an, bộ đội biên pḥng... để thực hiện một việc nhỏ như cưỡng chế thu hồi mảnh đất của một gia đ́nh người dân th́ đă biểu hiện rơ tư duy coi người dân bị thu hồi đất như đối tượng cần “chiến đấu” chứ không phải là đối tượng để giải thích, thuyết phục. Điều này tất yếu gây nên cảm giác ức chế, cô thế, bị đàn áp trong ḷng người dân khi bị dồn vào thế cùng, sinh ra những phản ứng quyết liệt không kiểm soát nổi. Trong vụ Đoàn Văn Vươn, lực lượng cưỡng chế có hành vi xả đạn, tàn phá nhà cửa và tạo điều kiện cho việc cướp bóc tài sản của không khác là bao với một đám đông cướp ngày được bảo kê của chính quyền huyện.

Nếu những người lănh đạo ở huyện Tiên lăng được đào tạo, cơ cấu đúng tinh thần pháp quyền th́ không thể có tư duy coi dân như kẻ thù giai cấp để trở thành nguyên nhân đẩy nông dân đến chỗ đối nghịch với chính quyền và điều tất yếu đă xảy ra, nông dân c̣n có thể làm ǵ khác là nổ súng để bảo vệ mồ hôi xương máu, thành quả lao động của ḿnh cho dù đó là một hành động tuyệt vọng?

Với vụ Đoàn Văn Vươn, đảng, nhà nước chắc chắn thấy rơ vai tṛ tác nhân gây ra hậu quả vô cùng tai hại chính là do Đảng ủy các cấp từ thành phố Hải pḥng tới huyện Tiên lăng, xă Vinh Quang đă đi ngược lại lợi ích của nhân dân, hành động đứng trên luật pháp, vi phạm Hiến định: “Nhà nước Cộng hoà xă hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, v́ nhân dân”.

Hăy xem, mấy trăm đảng viên huyện Tiên lăng, đảng bộ xă Vinh Quang, Dưới sự chỉ đạo của Thành ủy Hải pḥng tới các chi bộ nơi xảy ra vụ này, các đoàn thể: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, hội cựu chiến binh, hội phụ nữ… đủ cả, tại sao không ai lên tiếng đúng, sai? Thậm chí khi sự việc đi quá xa th́ đảng ủy các cấp không cần biết t́nh h́nh dân chúng ra sao chỉ t́m cách chạy tội, dối trên nạt dưới, bịt mồm công luận, phát biểu xằng bậy đổ tội cho quần chúng nhân dân. Đây là thái độ cực ḱ phản động, phá hoại nốt niềm tin cuối cùng của quần chúng vào đảng. Làm cho nhân dân không c̣n coi nhà nước là một Nhà nước pháp quyền mà là một Nhà nước đảng quyền. Đó là cách phá đảng hiệu quả nhất của đảng ủy các cấp ở Hải pḥng.

Về nhận thức của cán bộ, đảng viên ở đây trong các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước thể hiện ra sao? Nhiệm vụ của người đảng viên là “Luôn luôn thắt chặt mối liên hệ với quần chúng, phát huy quyền làm chủ tập thể của quần chúng, hết ḷng, hết sức phục vụ quần chúng, đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân… Phải tôn trọng và phát huy quyền làm chủ tập thể của quần chúng, chăm lo đời sống của quần chúng... Phải thường xuyên làm công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, phát triển ảnh hưởng của Đảng trong quần chúng, kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, mệnh lệnh, độc đoán, chuyên quyền, xa rời thực tế, xa rời quần chúng”, đảng viên ở đây đă thực hiện đến đâu? Lời Hồ chủ tịch căn dặn: “Cái ǵ có lợi cho dân ta phải hết sức làm, cái ǵ có hại cho dân ta phải hết sức tránh” c̣n đó. Cán bộ, đảng viên ở đây đă học tập và làm theo thế nào?

Đảng yêu cầu các đảng viên phải gương mẫu cho quần chúng noi theo nhưng một thực trạng xă hội phổ biến là hiện nay, rất ít cán bộ đảng viên tỏ ra là lực lượng tiên phong trong xă hội. Họ không quan tâm đến việc phát huy quyền dân chủ, mà chỉ chú ư những ǵ có lợi cho bản thân. Cán bộ có chức có quyền do động cơ, lối sống cá nhân lại vi phạm dân chủ, dọa nạt, ức hiếp, trù dập, trả thù những người dân tố cáo sai phạm. Những cán bộ đảng này rất sợ dân chủ v́, thực hiện dân chủ th́ họ không dễ dàng qua mặt quần chúng để thủ lợi. Đó cũng là nguyên nhân làm cho số đông quần chúng chỉ biết lo cho cái tôi của ḿnh, sống theo kiểu trùm chăn an phận, vô cảm. Do đó, sức mạnh cộng đồng dần dần bị triệt tiêu tạo điều kiện thuận lợi cho cái ác thỏa sức tung hoành làm thui chột cái thiện. Đó là nguy cơ đánh mất nền văn hóa đạo đức vốn được coi là nền tảng cho luật pháp chính danh.

Trong vụ này Ban thường vụ huyện ủy Tiên Lăng là đối tượng cụ thể trực tiếp, Ban thường vụ đảng ủy thành phố Hải pḥng là đối tượng dán tiếp liên đới gây ra hậu quả nặng nề, thiệt hại chính trị khôn lường cho đảng, nhà nước.

Sau Thông báo kết luận của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng th́ điều cốt yếu hiện nay là: Với nghị quyết trung ương 4 khóa XI, đảng, nhà nước đă quyết tâm đến đâu để chỉnh đốn đảng, xây dựng một nhà nước pháp quyền thực sự v́ dân hay, bằng các hành động vừa qua trong vụ Tiên lăng, đảng chỉ muốn cắt một liều thuốc an thần chứ không dám cắt bỏ các khối u ác tính vốn phải cần đến một thái độ nh́n thẳng vào sự thật và một hành động dũng cảm có thể là đau đớn nhưng đem lại một thân thể lành mạnh cho đảng sau hơn 80 năm vật lộn với chính ḿnh, tạo nên một nhà nước pháp quyền thực sự v́ dân.

Mai Xuân Dũng blog