Hanna
02-21-2012, 21:47
Tường An, thông tín viên RFA
2012-02-21
Ngày xưa, ông bà chúng ta thường nói «Thương cho roi cho vọt». Thế nhưng nhân câu chuyện một ông thị trưởng ở Pháp bị phạt tiền và tù treo v́ đă tát một đứa trẻ, liệu chúng ta có c̣n áp dụng được phương pháp đó nữa không?
AFP photo
Trẻ em một trường mẫu giáo ngoại ô Sài G̣n
Quan niệm người Việt
Cảnh con cái ṿng tay thưa Cha Mẹ khi đi học hoặc khi đi học về, cảnh con cái nằm sấp xuống cho Cha Mẹ đánh khi lầm lỗi hầu như chỉ c̣n là chuyển cổ tích ở các xứ sở Tây Phương. Thậm chí ở Việt Nam ngày nay việc dạy con cái bằng cách đánh mắng cũng đă bị xă hội lên án. Một bài trên Việt Nam Net nói rằng «Không cần roi vọt, thậm chí cũng chẳng phải quát mắng, chỉ cần điều chỉnh giọng điệu, bạn sẽ dễ dàng thu phục được đứa trẻ».
Đó quả là một phương pháp khá lư tưởng nếu chúng ta đạt được thành công ở mọi đứa trẻ.
Thực tế, nhiều bậc Cha Mẹ Việt Nam cũng nh́n nhận rằng, từ quan niệm không được đánh trẻ, không nên áp đặt để cho trẻ được tự do phát triển đă dẫn đến những hậu quả tai hại là đến một lúc nào đó trẻ em đă không biết được giới hạn của ḿnh và đă lạm dụng quyền tự do đến độ trở thành hỗn hào.
Gần đây, một chuyện đă làm xôn xao dư luận Pháp là : Ngày 17 tháng 2 vừa qua, ông Maurice Boisart, thị trưởng Cousoldre, một làng nhỏ ở miền Bắc nước Pháp bị phạt 1000 € và tù treo v́ tội cách đây gần 2 năm, ngày 24 tháng 8 năm 2010 ông đă tát một đứa bé trai 16 tuổi khi nó leo qua một hàng rào công cộng để lượm trái banh, ông bắt được nhiều lần, khi ông la cậu ta th́ cậu ta mắng lại ông và dọa giết ông, thế là ông ta cho cậu bé một cái tát.
Ngoài 1000 €, ông c̣n phải bồi thường cho cậu bé 250 € tiền tổn thương đạo đức và 500 € phí tổn ṭa án. Ông thị trưởng 62 tuổi nói với báo chí rằng ông cảm thấy bị xúc phạm. Thống kê cho thấy có 74% dân số chống lại phán quyết của ṭa án, 21% cho bản án là hợp lư và 5% không có ư kiến.
Người Việt ḿnh ở Pháp th́ nghĩ thế nào về bản án này ? Chị Ḥa, một cư dân ở Paris th́ không đồng ư với bản án đó :
«Không đồng ư ! Thời bây giờ con nít phải tôn trọng người lớn tuổi chứ ! Rầy nó là phải rồi, đương nhiên. Rầy mà nó c̣n hỗn, chửi lại nữa th́ tôi, tôi cũng tát nữa, nói chi ông đó !»
Không đồng ư ! Thời bây giờ con nít phải tôn trọng người lớn tuổi chứ ! Rầy nó là phải rồi, đương nhiên. Rầy mà nó c̣n hỗn, chửi lại nữa th́ tôi, tôi cũng tát nữa, nói chi ông đó!
Chị Ḥa, Paris
Chị Minh, ngụ tại Lille, miền bắc nước Pháp cũng nằm trong số 74% phản đối bản án, chị nghĩ rằng hành động tát một đứa trẻ v́ nó hỗn cũng là phương pháp giáo dục của người Á châu chúng ta :
«Đối với người Á châu ḿnh là đúng. Chị nghĩ cũng tội nghiệp ổng là v́ khi ông phải tát đứa nhỏ là ông cũng cảm thấy ḿnh bất lực rồi.Nhiều khi nó khiêu khích ổng quá đáng chứ có ai mà khùng như vậy. Cha Mẹ đứa nhỏ đâu có ở đó đâu mà thấy nó khiêu khích người ta ? Khiêu khích rồi làm như nạn nhân để cho Cha Mẹ đi kiện »
Một nhận định trên báo Lao Động là «Trẻ em dù cho có lỗi ǵ đi nữa th́ người cần nên sửa chữa đầu tiên không phải là trẻ em mà chính là ... người lớn. Chính cách giáo dục của họ có vấn đề chứ không phải do trẻ em». Chị Minh cũng đồng t́nh với nhận định đó ở điểm: chính người lớn cần được giáo dục về cách dạy dỗ con cái:
«Cha Mẹ không dạy con để con mất dạy như vậy. Đáng lẽ Cha Mẹ thấy vậy c̣n phải phạt thêm nữa chứ không phải đi kiện. Lẽ ra, Cha Mẹ mới là người cần được giáo dục.»
Ngược lại, Chị Lợi, ngụ tại Bondy, ngoại ô Paris th́ đồng t́nh với bản án này v́ chị nghĩ rằng chỉ có Cha Mẹ mới được quyền đánh con cái của ḿnh, chị nói :
«Cái hành động của ổng không đúng mà cái h́nh phạt này đối với ổng là đúng. Ở đây là không nên đánh con nít v́ ở đây không cho đụng đến con nít. Mà theo chị, nếu mà chị đứng vô người Mẹ của đứa nhỏ đó chị cũng không muốn ổng đánh con ḿnh. Nhưng mà nói về phía người Việt của ḿnh th́ ổng hơi bị oan một chút.»
Phải tôn trọng trẻ
000_SAHK990224481020-200.jpg
Bé trai đang đọc sách trước một tiệm sách ở ngọai thành Hà Nội. AFP photo
Từ những ư kiến bênh và chống bản án ấy, vấn đề đặt ra là cách giáo dục con cái ở xă hội hiện nay ra sao ? Nhất là ở các xă hội Tây Phương, nơi mà quyền riêng tư (privacy) của con người, tự do cá nhân được bảo vệ tuyệt đối. Hơn nữa, trong những xă hội phồn vinh, trẻ con càng được nuông chiều. Chị Ḥa nhận xét như sau về sự giáo dục con cái trong các gia đ́nh Pháp :
«Giáo dục bên đây rất lỏng lẻo, họ nói rằng để cho trẻ em được tự do để nó tự do phát triển. Nhưng tự do quá trớn đi rồi không rầy la nó, thành ra chữ tự do đó bị lợi dụng. Ḿnh sống ở xứ Pháp nhưng có lẽ tại tôi già rồi nên đầu óc cũng c̣n cái tôn ti trật tự của Việt Nam ḿnh, con nít thấy người lớn ḿnh là phải lễ phép. Việt nam ḿnh có câu 'Tiên học lễ, hậu học văn'."
Chị Minh cũng nhận thấy rằng trẻ con ngày nay, không chỉ ở Tây phương mà ngay cả ở Việt Nam cũng trở nên hỗn hào v́ được nuông chiều quá đáng :
«Con nít bây giờ nó hỗn hào quá đáng. Ngày xưa, ḿnh thấy ông bà giáo ngoài đường là trốn. Uống nước mía, ăn ḅ bía mà thấy bà giáo đi ngang là trốn. Ngay cả Việt Nam bây giờ cũng bắt chước Âu Châu, cái giáo dục là bị thả lỏng quá đáng : muốn làm ǵ làm, muốn học th́ học, không học th́ thôi. T́nh dục cũng vậy, 14-16 tuổi đi chơi với bạn trai là thường. Việt Nam ḿnh bây giờ bắt đầu nuông chiều, con các đại gia cũng nuông chiều nên con mới hư là như vậy đó.»
Từ Hà Nội, chị Thủy nói tuy biết rằng xă hội ngày nay không chấp nhận, nhưng riêng chị đôi khi vẫn phải đánh trẻ để răn dạy:
"Nếu ở thành phố th́ họ dạy theo cách dần dần theo nước ngoài. Nhưng đa số th́ vẫn phét đít luôn. Việt nam ḿnh th́ chẳng những bạt tai mà c̣n đánh luôn. Em rất nóng, em là bạt tai luôn đó chứ, nhưng v́ điều kiện không là không thể được. Bởi v́ tuổi đó là tuổi rất nhạy cảm. Có thể nó bỏ nhà đi luôn."
Chị Lợi th́ cho rằng phải dùng t́nh cảm để giáo dục con cái, điều mà các bậc Cha Mẹ phương Tây không có :
«Tây này nó tự do quá, mà đối với ḿnh cho tự do vậy là chết ! Giáo dục của nó không có những t́nh cảm bằng người Mẹ Việt Nam, nó chỉ rằng nuôi cho lớn như vậy thôi, đến 18 tuổi th́ nó thẩy ra đường.»
Dù đồng ư hay không với bản án dành cho ông thị trưởng, nhưng có lẽ phần lớn các bà Mẹ Việt Nam đều cùng chung một ư nghĩ rằng ngày nay, giáo dục con cái bằng roi vọt đă không c̣n có thể áp dụng được, tuy nhiên, một cái đánh vào mông, vào má để răn đe vẫn c̣n cần thiết.
Chị Ḥa :
«Con nít khi nó chưa biết th́ ḿnh phải đánh cho nó sợ vậy thôi. Nếu nó không nghe lời tôi, tôi cũng phát 2,3 cái vô đít. Khi nào nó làm bậy th́ ḿnh rầy nó. Khi nó lớn th́ ḿnh phải cắt nghĩa cho nó nghe chứ ḿnh không được đánh nó. Nhưng mà nếu nó hỗn quá th́ tôi nổi nóng tôi cũng đánh nó !»
Chị Lợi :
«Đối với chị, nếu chị dạy dỗ con chị không được th́ chị phải đánh, nhưng không phải đánh như kẻ thù. Không ! Ḿnh đánh nó là ḿnh khuyên nó, ḿnh dạy nó, chị bắt nó nằm xuống để đánh !»
Theo chị Thủy, phương pháp dạy con cũng phải tùy theo tuổi tác, giới tính và nhiều điều kiện khác nữa :
«Tùy theo lứa tuổi, ưu điểm, nhược điểm nó như thế nào. Phương pháp dạy con không thể áp dụng chung cho mọi lứa tuổi, giới tính nữa. Thí dụ như cấp 2, cấp 3 th́ tâm lư nó chưa ổng định, nếu như dùng cách đánh con để dạy con th́ sẽ phản tác dụng hơn. Em nghĩ rằng theo lứa tuổi : lứa tuổi dậy th́ th́ không nên đánh con để dạy, nó có thể ảnh hưởng đến tâm lư. Đứa nhỏ mà hư th́ ḿnh có thể mắng để làm cho bé sợ. Em nghĩ lứa tuổi lớn hơn th́ không nên đánh."
Đồng quan điểm ấy, Chị Minh nghĩ tùy theo tâm tính của đứa trẻ mà có những cách giáo dục khác nhau :
«Phải nói là tùy đứa nhỏ, có đứa chịu ngọt, không có phải nặng đ̣n. Cưng quá cũng hư, đánh quá cũng không được. Chị th́ chắc chắn là chống lại sự hỗn hào, nhưng mà tát một cái hay đánh 1 cái vào đít th́ được. Ai có con cũng đều có lần tát vào má của con cả. Đó không phải là vũ lực. Giáo dục th́ tùy thuộc vào mỗi đứa trẻ. Nhưng mà đối với những đứa trẻ hỗn hào th́ phải đánh là chuyện đương nhiên. Giáo dục con cái thật là khó !»
Chị Thủy nghĩ rằng tâm lư của mỗi trẻ em cần được quan tâm trong quá tŕnh giáo dục :
"Ḿnh là Cha Mẹ th́ ḿnh phải biết phương pháp nào dạy con ḿnh là phù hợp nhất. Gặp bạn bè th́ hỏi xem con cái lúc này như thế nào ? Có thể do ảnh hưởng chung quanh, đi học bạn bè không chơi với ḿnh, bị bắt nạt ở trường. Cần gặp một chuyện gia tâm lư th́ nó hay hơn v́ có thể Cha Mẹ không hiểu được tâm lư con cái."
Cần đối thoại với trẻ
034_375047-250.jpg
Trẻ em đánh giày trên đường phố Sài G̣n. AFP photo
Chúng tôi cũng ghi nhận ư kiến của bác sĩ Nguyễn Mạnh Tiến, một chuyên gia tâm lư về giáo dục ở Sài G̣n, cho rằng giữa Cha Mẹ và con cái cần có sự đối thoại và trong những trường hợp đặc biệt cũng cần có sự phối hợp của các chuyên gia tâm lư:
"Nói chung th́ trẻ con không ai khuyến khích những hành động có hơi thô bạo như vậy. Cần nói chuyện để Cha Mẹ và con cái hiểu nhau và đồng thời đứa trẻ định ra tác phong sống, hành vi sống của nó. H́nh ảnh mẫu của Cha Mẹ nó nữa. Ngoài ra c̣n các điều kiện chung quanh, cuộc sống gia đ́nh, học đường, bạn bè. Dù rằng có đánh hay không đánh th́ có lẽ phải dựa trên cơ sở là quan hệ t́nh cảm có bền chặt hay không.
Những lúc Cha Mẹ ứng xử th́ đứa con phải hiểu được là tại sao Cha Mẹ ứng xử như vậy. Có nhiều trường hợp cá biệt, có trẻ một phần là do tính nết, một phần là Cha Mẹ không quản lư được con cái. Xă hội bây giờ phát triển phức tạp hơn ngày xưa, cho nên những ǵ thuộc về hành vi ứng xử của trẻ con biểu hiện là đứa trẻ không thích nghi được với đời sống chứ không phải bản thân của nó hoàn toàn là hư. Cho nên là cần đến những nhà tâm lư, những nhà giáo dục. Phải phối hợp với các chuyên gia về giáo dục học, về tâm lư học để giúp cho Cha Mẹ có những kế hoạch giúp cho đứa trẻ thích nghi được với đời sống."
Trang vnexpress ngày 17 tháng 11 năm 2010 đăng bài viết của một độc giả kư tên T.D.Q. đóng góp về cách giáo dục trẻ hư trong học đường. Người viết quan niệm rằng nhiệm vụ của nhà giáo không chỉ là dạy cho học sinh được điểm cao mà c̣n là hướng cho chúng có được một nền tảng vững chắc về các quan điểm giá trị. Và để chúng có được một nền tảng đó, một chút h́nh phạt không phải là việc không chấp nhận được. Tác giả T.D.Q. phân biệt :
Một, hai cái vụt vào tay không khiến cho trẻ cảm thấy bị nhục mạ. Nhưng bắt chúng nằm lên bàn và thẳng cách quật bằng cán chổi là việc hoàn toàn khác.
Tác giả T.D.Q
«Một cái vụt bằng thước kẻ vào tay sẽ khiến chúng nhớ lâu hơn là một vài trang chép phạt… Một, hai cái vụt vào tay không khiến cho trẻ cảm thấy bị nhục mạ. Nhưng bắt chúng nằm lên bàn và thẳng cách quật bằng cán chổi là việc hoàn toàn khác.»
Bài viết đă được 127 ư kiến phản hồi và gần như tất cả đều biểu đồng t́nh với tác giả. Điều ấy cho thấy rằng quan niệm « thương cho roi cho vọt » vẫn c̣n có chỗ đứng trong xă hội ngày nay dù roi vọt ở đây không phải là roi mây hay củi tạ như xưa.
Ngoài ra, tác giả T.D.Q. cũng nhấn mạnh nhiệm vụ của Cha Mẹ không phải chỉ là đem một cái phong b́ đến trường và « trăm sự nhờ cô » mà họ c̣n phải dành thời gian để quan sát, t́m hiểu, hướng dẫn con cái. Nếu cần, họ phải ngồi lại với giáo viên của con ḿnh dù bận bịu đến mấy với cơm áo gạo tiền.
RFA
2012-02-21
Ngày xưa, ông bà chúng ta thường nói «Thương cho roi cho vọt». Thế nhưng nhân câu chuyện một ông thị trưởng ở Pháp bị phạt tiền và tù treo v́ đă tát một đứa trẻ, liệu chúng ta có c̣n áp dụng được phương pháp đó nữa không?
AFP photo
Trẻ em một trường mẫu giáo ngoại ô Sài G̣n
Quan niệm người Việt
Cảnh con cái ṿng tay thưa Cha Mẹ khi đi học hoặc khi đi học về, cảnh con cái nằm sấp xuống cho Cha Mẹ đánh khi lầm lỗi hầu như chỉ c̣n là chuyển cổ tích ở các xứ sở Tây Phương. Thậm chí ở Việt Nam ngày nay việc dạy con cái bằng cách đánh mắng cũng đă bị xă hội lên án. Một bài trên Việt Nam Net nói rằng «Không cần roi vọt, thậm chí cũng chẳng phải quát mắng, chỉ cần điều chỉnh giọng điệu, bạn sẽ dễ dàng thu phục được đứa trẻ».
Đó quả là một phương pháp khá lư tưởng nếu chúng ta đạt được thành công ở mọi đứa trẻ.
Thực tế, nhiều bậc Cha Mẹ Việt Nam cũng nh́n nhận rằng, từ quan niệm không được đánh trẻ, không nên áp đặt để cho trẻ được tự do phát triển đă dẫn đến những hậu quả tai hại là đến một lúc nào đó trẻ em đă không biết được giới hạn của ḿnh và đă lạm dụng quyền tự do đến độ trở thành hỗn hào.
Gần đây, một chuyện đă làm xôn xao dư luận Pháp là : Ngày 17 tháng 2 vừa qua, ông Maurice Boisart, thị trưởng Cousoldre, một làng nhỏ ở miền Bắc nước Pháp bị phạt 1000 € và tù treo v́ tội cách đây gần 2 năm, ngày 24 tháng 8 năm 2010 ông đă tát một đứa bé trai 16 tuổi khi nó leo qua một hàng rào công cộng để lượm trái banh, ông bắt được nhiều lần, khi ông la cậu ta th́ cậu ta mắng lại ông và dọa giết ông, thế là ông ta cho cậu bé một cái tát.
Ngoài 1000 €, ông c̣n phải bồi thường cho cậu bé 250 € tiền tổn thương đạo đức và 500 € phí tổn ṭa án. Ông thị trưởng 62 tuổi nói với báo chí rằng ông cảm thấy bị xúc phạm. Thống kê cho thấy có 74% dân số chống lại phán quyết của ṭa án, 21% cho bản án là hợp lư và 5% không có ư kiến.
Người Việt ḿnh ở Pháp th́ nghĩ thế nào về bản án này ? Chị Ḥa, một cư dân ở Paris th́ không đồng ư với bản án đó :
«Không đồng ư ! Thời bây giờ con nít phải tôn trọng người lớn tuổi chứ ! Rầy nó là phải rồi, đương nhiên. Rầy mà nó c̣n hỗn, chửi lại nữa th́ tôi, tôi cũng tát nữa, nói chi ông đó !»
Không đồng ư ! Thời bây giờ con nít phải tôn trọng người lớn tuổi chứ ! Rầy nó là phải rồi, đương nhiên. Rầy mà nó c̣n hỗn, chửi lại nữa th́ tôi, tôi cũng tát nữa, nói chi ông đó!
Chị Ḥa, Paris
Chị Minh, ngụ tại Lille, miền bắc nước Pháp cũng nằm trong số 74% phản đối bản án, chị nghĩ rằng hành động tát một đứa trẻ v́ nó hỗn cũng là phương pháp giáo dục của người Á châu chúng ta :
«Đối với người Á châu ḿnh là đúng. Chị nghĩ cũng tội nghiệp ổng là v́ khi ông phải tát đứa nhỏ là ông cũng cảm thấy ḿnh bất lực rồi.Nhiều khi nó khiêu khích ổng quá đáng chứ có ai mà khùng như vậy. Cha Mẹ đứa nhỏ đâu có ở đó đâu mà thấy nó khiêu khích người ta ? Khiêu khích rồi làm như nạn nhân để cho Cha Mẹ đi kiện »
Một nhận định trên báo Lao Động là «Trẻ em dù cho có lỗi ǵ đi nữa th́ người cần nên sửa chữa đầu tiên không phải là trẻ em mà chính là ... người lớn. Chính cách giáo dục của họ có vấn đề chứ không phải do trẻ em». Chị Minh cũng đồng t́nh với nhận định đó ở điểm: chính người lớn cần được giáo dục về cách dạy dỗ con cái:
«Cha Mẹ không dạy con để con mất dạy như vậy. Đáng lẽ Cha Mẹ thấy vậy c̣n phải phạt thêm nữa chứ không phải đi kiện. Lẽ ra, Cha Mẹ mới là người cần được giáo dục.»
Ngược lại, Chị Lợi, ngụ tại Bondy, ngoại ô Paris th́ đồng t́nh với bản án này v́ chị nghĩ rằng chỉ có Cha Mẹ mới được quyền đánh con cái của ḿnh, chị nói :
«Cái hành động của ổng không đúng mà cái h́nh phạt này đối với ổng là đúng. Ở đây là không nên đánh con nít v́ ở đây không cho đụng đến con nít. Mà theo chị, nếu mà chị đứng vô người Mẹ của đứa nhỏ đó chị cũng không muốn ổng đánh con ḿnh. Nhưng mà nói về phía người Việt của ḿnh th́ ổng hơi bị oan một chút.»
Phải tôn trọng trẻ
000_SAHK990224481020-200.jpg
Bé trai đang đọc sách trước một tiệm sách ở ngọai thành Hà Nội. AFP photo
Từ những ư kiến bênh và chống bản án ấy, vấn đề đặt ra là cách giáo dục con cái ở xă hội hiện nay ra sao ? Nhất là ở các xă hội Tây Phương, nơi mà quyền riêng tư (privacy) của con người, tự do cá nhân được bảo vệ tuyệt đối. Hơn nữa, trong những xă hội phồn vinh, trẻ con càng được nuông chiều. Chị Ḥa nhận xét như sau về sự giáo dục con cái trong các gia đ́nh Pháp :
«Giáo dục bên đây rất lỏng lẻo, họ nói rằng để cho trẻ em được tự do để nó tự do phát triển. Nhưng tự do quá trớn đi rồi không rầy la nó, thành ra chữ tự do đó bị lợi dụng. Ḿnh sống ở xứ Pháp nhưng có lẽ tại tôi già rồi nên đầu óc cũng c̣n cái tôn ti trật tự của Việt Nam ḿnh, con nít thấy người lớn ḿnh là phải lễ phép. Việt nam ḿnh có câu 'Tiên học lễ, hậu học văn'."
Chị Minh cũng nhận thấy rằng trẻ con ngày nay, không chỉ ở Tây phương mà ngay cả ở Việt Nam cũng trở nên hỗn hào v́ được nuông chiều quá đáng :
«Con nít bây giờ nó hỗn hào quá đáng. Ngày xưa, ḿnh thấy ông bà giáo ngoài đường là trốn. Uống nước mía, ăn ḅ bía mà thấy bà giáo đi ngang là trốn. Ngay cả Việt Nam bây giờ cũng bắt chước Âu Châu, cái giáo dục là bị thả lỏng quá đáng : muốn làm ǵ làm, muốn học th́ học, không học th́ thôi. T́nh dục cũng vậy, 14-16 tuổi đi chơi với bạn trai là thường. Việt Nam ḿnh bây giờ bắt đầu nuông chiều, con các đại gia cũng nuông chiều nên con mới hư là như vậy đó.»
Từ Hà Nội, chị Thủy nói tuy biết rằng xă hội ngày nay không chấp nhận, nhưng riêng chị đôi khi vẫn phải đánh trẻ để răn dạy:
"Nếu ở thành phố th́ họ dạy theo cách dần dần theo nước ngoài. Nhưng đa số th́ vẫn phét đít luôn. Việt nam ḿnh th́ chẳng những bạt tai mà c̣n đánh luôn. Em rất nóng, em là bạt tai luôn đó chứ, nhưng v́ điều kiện không là không thể được. Bởi v́ tuổi đó là tuổi rất nhạy cảm. Có thể nó bỏ nhà đi luôn."
Chị Lợi th́ cho rằng phải dùng t́nh cảm để giáo dục con cái, điều mà các bậc Cha Mẹ phương Tây không có :
«Tây này nó tự do quá, mà đối với ḿnh cho tự do vậy là chết ! Giáo dục của nó không có những t́nh cảm bằng người Mẹ Việt Nam, nó chỉ rằng nuôi cho lớn như vậy thôi, đến 18 tuổi th́ nó thẩy ra đường.»
Dù đồng ư hay không với bản án dành cho ông thị trưởng, nhưng có lẽ phần lớn các bà Mẹ Việt Nam đều cùng chung một ư nghĩ rằng ngày nay, giáo dục con cái bằng roi vọt đă không c̣n có thể áp dụng được, tuy nhiên, một cái đánh vào mông, vào má để răn đe vẫn c̣n cần thiết.
Chị Ḥa :
«Con nít khi nó chưa biết th́ ḿnh phải đánh cho nó sợ vậy thôi. Nếu nó không nghe lời tôi, tôi cũng phát 2,3 cái vô đít. Khi nào nó làm bậy th́ ḿnh rầy nó. Khi nó lớn th́ ḿnh phải cắt nghĩa cho nó nghe chứ ḿnh không được đánh nó. Nhưng mà nếu nó hỗn quá th́ tôi nổi nóng tôi cũng đánh nó !»
Chị Lợi :
«Đối với chị, nếu chị dạy dỗ con chị không được th́ chị phải đánh, nhưng không phải đánh như kẻ thù. Không ! Ḿnh đánh nó là ḿnh khuyên nó, ḿnh dạy nó, chị bắt nó nằm xuống để đánh !»
Theo chị Thủy, phương pháp dạy con cũng phải tùy theo tuổi tác, giới tính và nhiều điều kiện khác nữa :
«Tùy theo lứa tuổi, ưu điểm, nhược điểm nó như thế nào. Phương pháp dạy con không thể áp dụng chung cho mọi lứa tuổi, giới tính nữa. Thí dụ như cấp 2, cấp 3 th́ tâm lư nó chưa ổng định, nếu như dùng cách đánh con để dạy con th́ sẽ phản tác dụng hơn. Em nghĩ rằng theo lứa tuổi : lứa tuổi dậy th́ th́ không nên đánh con để dạy, nó có thể ảnh hưởng đến tâm lư. Đứa nhỏ mà hư th́ ḿnh có thể mắng để làm cho bé sợ. Em nghĩ lứa tuổi lớn hơn th́ không nên đánh."
Đồng quan điểm ấy, Chị Minh nghĩ tùy theo tâm tính của đứa trẻ mà có những cách giáo dục khác nhau :
«Phải nói là tùy đứa nhỏ, có đứa chịu ngọt, không có phải nặng đ̣n. Cưng quá cũng hư, đánh quá cũng không được. Chị th́ chắc chắn là chống lại sự hỗn hào, nhưng mà tát một cái hay đánh 1 cái vào đít th́ được. Ai có con cũng đều có lần tát vào má của con cả. Đó không phải là vũ lực. Giáo dục th́ tùy thuộc vào mỗi đứa trẻ. Nhưng mà đối với những đứa trẻ hỗn hào th́ phải đánh là chuyện đương nhiên. Giáo dục con cái thật là khó !»
Chị Thủy nghĩ rằng tâm lư của mỗi trẻ em cần được quan tâm trong quá tŕnh giáo dục :
"Ḿnh là Cha Mẹ th́ ḿnh phải biết phương pháp nào dạy con ḿnh là phù hợp nhất. Gặp bạn bè th́ hỏi xem con cái lúc này như thế nào ? Có thể do ảnh hưởng chung quanh, đi học bạn bè không chơi với ḿnh, bị bắt nạt ở trường. Cần gặp một chuyện gia tâm lư th́ nó hay hơn v́ có thể Cha Mẹ không hiểu được tâm lư con cái."
Cần đối thoại với trẻ
034_375047-250.jpg
Trẻ em đánh giày trên đường phố Sài G̣n. AFP photo
Chúng tôi cũng ghi nhận ư kiến của bác sĩ Nguyễn Mạnh Tiến, một chuyên gia tâm lư về giáo dục ở Sài G̣n, cho rằng giữa Cha Mẹ và con cái cần có sự đối thoại và trong những trường hợp đặc biệt cũng cần có sự phối hợp của các chuyên gia tâm lư:
"Nói chung th́ trẻ con không ai khuyến khích những hành động có hơi thô bạo như vậy. Cần nói chuyện để Cha Mẹ và con cái hiểu nhau và đồng thời đứa trẻ định ra tác phong sống, hành vi sống của nó. H́nh ảnh mẫu của Cha Mẹ nó nữa. Ngoài ra c̣n các điều kiện chung quanh, cuộc sống gia đ́nh, học đường, bạn bè. Dù rằng có đánh hay không đánh th́ có lẽ phải dựa trên cơ sở là quan hệ t́nh cảm có bền chặt hay không.
Những lúc Cha Mẹ ứng xử th́ đứa con phải hiểu được là tại sao Cha Mẹ ứng xử như vậy. Có nhiều trường hợp cá biệt, có trẻ một phần là do tính nết, một phần là Cha Mẹ không quản lư được con cái. Xă hội bây giờ phát triển phức tạp hơn ngày xưa, cho nên những ǵ thuộc về hành vi ứng xử của trẻ con biểu hiện là đứa trẻ không thích nghi được với đời sống chứ không phải bản thân của nó hoàn toàn là hư. Cho nên là cần đến những nhà tâm lư, những nhà giáo dục. Phải phối hợp với các chuyên gia về giáo dục học, về tâm lư học để giúp cho Cha Mẹ có những kế hoạch giúp cho đứa trẻ thích nghi được với đời sống."
Trang vnexpress ngày 17 tháng 11 năm 2010 đăng bài viết của một độc giả kư tên T.D.Q. đóng góp về cách giáo dục trẻ hư trong học đường. Người viết quan niệm rằng nhiệm vụ của nhà giáo không chỉ là dạy cho học sinh được điểm cao mà c̣n là hướng cho chúng có được một nền tảng vững chắc về các quan điểm giá trị. Và để chúng có được một nền tảng đó, một chút h́nh phạt không phải là việc không chấp nhận được. Tác giả T.D.Q. phân biệt :
Một, hai cái vụt vào tay không khiến cho trẻ cảm thấy bị nhục mạ. Nhưng bắt chúng nằm lên bàn và thẳng cách quật bằng cán chổi là việc hoàn toàn khác.
Tác giả T.D.Q
«Một cái vụt bằng thước kẻ vào tay sẽ khiến chúng nhớ lâu hơn là một vài trang chép phạt… Một, hai cái vụt vào tay không khiến cho trẻ cảm thấy bị nhục mạ. Nhưng bắt chúng nằm lên bàn và thẳng cách quật bằng cán chổi là việc hoàn toàn khác.»
Bài viết đă được 127 ư kiến phản hồi và gần như tất cả đều biểu đồng t́nh với tác giả. Điều ấy cho thấy rằng quan niệm « thương cho roi cho vọt » vẫn c̣n có chỗ đứng trong xă hội ngày nay dù roi vọt ở đây không phải là roi mây hay củi tạ như xưa.
Ngoài ra, tác giả T.D.Q. cũng nhấn mạnh nhiệm vụ của Cha Mẹ không phải chỉ là đem một cái phong b́ đến trường và « trăm sự nhờ cô » mà họ c̣n phải dành thời gian để quan sát, t́m hiểu, hướng dẫn con cái. Nếu cần, họ phải ngồi lại với giáo viên của con ḿnh dù bận bịu đến mấy với cơm áo gạo tiền.
RFA