PDA

View Full Version : Hận thù đe dọa các công ty gia đ́nh châu Á


vuitoichat
03-24-2012, 09:03
Báo chí châu Á gần đây tràn ngập chuyện về những công ty gia đ́nh bị vây trong các cuộc chiến pháp lư tranh chấp tài sản, hoặc các cuộc đấu đá tranh giành quyền thừa kế giữa vợ nọ con kia của các ông trùm.

Từ Samsung (Hàn Quốc) và Reliance Industries (Ấn Độ), đến Hon Hai, nhà sản xuất iPad (Đài Loan), các doanh nghiệp gia đ́nh trị hiện có nhiều ảnh hưởng đến kinh tế châu Á và ngày càng ảnh hưởng lớn đến kinh tế thế giới nói chung.

Các công ty gia đ́nh trị chiếm một nửa số công ty châu Á niêm yết công khai; chiếm 1/3 giá trị thị trường chứng khoán của khu vực và sử dụng hàng triệu lao động. Theo Credit Suisse, các công ty gia đ́nh trị là ch́a khóa thành công của Credit Suisse ở các nền kinh tế mới nổi châu Á.

Tuy nhiên, các công ty gia đ́nh trị ở châu Á (phần lớn thành lập sau chiến tranh thế giới thứ II) hiện đang phải đối mặt với những thách thức mới khi người sáng lập dần phải trao quyền cho thế hệ sau.

Nhiều nhà sáng lập không lên kế hoạch cho quá tŕnh chuyển đổi này, dẫn đến sự bất ổn. Nhiều mối thù hận gia đ́nh từ quá tŕnh trao quyền có thể gây nhiều tác động tồi tệ.

"Nhiều doanh nhân châu Á làm kinh doanh rất thành công nhưng lại thất bại trong việc này", Joseph Fan, Giáo sư tài chính và kiểm toán Đại học Trung Hoa, Hong Kong, người từng nghiên cứu nhiều công ty gia đ́nh trị ở Đài Loan, Hong Kong và Singapore cho biết.

http://img2.news.zing.vn/2012/03/23/samsung-electronics133241083 5.jpg
Samsung Electronics là một trong những công ty gia đ́nh trị lâu đời của HQ.

Tranh chấp gia đ́nh

Các trang báo và tạp chí của châu Á đang lan tràn với các ví dụ về các công ty gia đ́nh bị vây trong các cuộc chiến pháp lư tranh chấp tài sản của gia đ́nh.

Tháng trước, Lee Kun-hee, 70 tuổi, Chủ tịch công ty điện tử Samsung, đă bị anh trai và em gái kiện về cổ phần thừa kế do người cha quá cố để lại. Hồi tháng 12, Winston Wong, con trai cả của ông trùm Đài Loan Wang Yung-ching, đă kiện để đ̣i lại 4 tỷ USD giá trị tài sản tranh chấp mà ông cho rằng đă bị thất thoát do các thành viên gia đ́nh thứ ba của cha ḿnh. Người đàn ông giàu nhất Ấn Độ, Mukesh Ambani, cũng bị dính vào một vụ tranh chấp kéo dài 5 năm với Anil, anh trai của ḿnh về khoản thừa kế khổng lồ của người cha. Năm ngoái, tại Hong Kong một vu tranh chấp giữa ông trùm casino, tỷ phú Stanley Ho và những đứa con riêng cũng làm tốn không ít giấy mực của báo chí.

Khi nhiều ông trùm châu Á đă bắt đầu sang tuổi 80, 90, có lẽ châu Á sẽ chứng kiến nhiều sự chuyển giao quyền lănh đạo mới trong thập kỷ tới.

"Đây có thể là một rủi ro hệ thống", Giáo sư Fan nói thêm, "Công ty gia đ́nh trị là thành phần rất quan trọng trong nền kinh tế các nước châu Á." Ví dụ, gia đ́nh họ Hồ được cho là đă đóng góp 40% cho kinh tế Macao.

Hiệu suất thị trường giảm

Giáo sư Fan cũng nói thêm, trong khi không phải tất cả các doanh nghiệp gia đ́nh đều trải qua những cuộc đấu đá tranh giành quyền lực, một sự thay đổi về thế hệ lănh dạo vẫn có tác động sâu sắc về hiệu suất thị trường cổ phiếu của mỗi công ty.

Trong một nghiên cứu mới đây, Giáo sư Fan đă theo dơi hiệu suất thị trường của 250 công ty gia đ́nh trị khi trải qua quá tŕnh chuyển giao quyền lực cho thế hệ mới. Giáo sư Fan phát hiện ra rằng, trung b́nh, giá trị cổ phiếu của các công ty này giảm khoảng 60% trong giai đoạn từ 5 năm trước khi chuyển giao và kéo dài đến tận 3 năm sau khi lănh đạo mới nắm quyền.

Giáo sư Fan cho biết, sự giảm sụt trong thành công của một công ty gia đ́nh trị trong giai đoạn này thường là về uy tín, kỹ năng và tính kết nối, điều mà các thế hệ kế thừa sau thường rất khó để duy tŕ, kế thừa từ ông cha. "Thách thức lớn nhất là truyền cho thế hệ tiếp theo những tài sản vô h́nh này", Giáo sư Fan khẳng định.

"Ví dụ, bất cứ ai cũng có thể xây một ngôi nhà hoặc một ṭa nhà như của Li Ka-shing, nhưng không phải ai cũng có được sự nổi tiếng và những mối quan hệ chính trị như ông ấy", Giáo sư Fan liên hệ ngay đến trường hợp của người đàn ông giàu nhất châu Á hiện đang lănh đạo tập đoàn Hong Kong - Hutchison Whampoa và Cheung Kong.

http://img2.news.zing.vn/2012/03/23/1-17.jpg
Ông trùm casino Macao Stanley Ho có 16 người con với 4 người vợ.

Đấu đá giữa vợ nọ con kia

Li & Fung, công ty niêm yết trên sàn Hong Kong đang quản lư chuỗi cung ứng của các công ty như Wal-Mart, thường được nhắc đến như một ví dụ về một công ty lớn đă xử lư những áp lực của một doanh nghiệp gia đ́nh trị rất tốt.

Li & Fung được điều hành bởi anh em William và Victor Fung. Họ là thế hệ thứ ba của gia đ́nh lên nắm quyền quản lư công ty, tiếp quản công ty từ năm 1972 sau khi tốt nghiệp Trường Kinh doanh Harvard.

"Một trong những thách thức đầu tiên mà Victor và tôi phải đối mặt khi chúng tôi trở lại công ty là làm thế nào để mở rộng khi bạn đă trội gia đ́nh về kỹ năng quản lư và các nguồn lực tài chính", William Fung cho biết.

Gần đây, Li & Fung đă bổ nhiệm một giám đốc điều hành là người ngoài gia đ́nh. Các nhà quan sát nói rằng việc tái cấu trúc sẽ cho công ty thời gian để kiểm chứng liệu những đứa con của hai anh em nhà họ Fung hiện đang c̣n non trẻ, có yêu thích và đủ khả năng để điều hành công ty về sau này hay không.

William cũng nói đùa rằng, công ty hưởng lợi từ ông nội của họ vốn là một người Công giáo. Điều đó nghĩa rằng không giống như nhiều tổ phụ của các công ty gia đ́nh trị khác ở Đông Nam Á, ông nội của họ chỉ có một người vợ.

Điều này cũng cho thấy, rất nhiều các mối hận gia đ́nh cay đắng như chuyện của gia đ́nh họ Hồ ở Hong Kong, Ma Cao và gia đ́nh họ Wang ở Đài Loan - đều bắt nguồn từ đấu đá nội bộ giữa những người vợ và và con cùng cha khác mẹ.

Vấn đề lớn hơn nữa c̣n xuất phát từ tư duy, thái độ khác nhau của cùng một thế hệ trẻ, những người sớm được đào tạo ở nước ngoài, và có thể không chia sẻ tâm huyết và quyết tâm của ông cha ḿnh.

"Những gia đ́nh kiểu này đóng một phần rất quan trọng trong việc giải thích cho sự phát triển kỳ diệu của kinh tế châu Á", Giáo sư Fan khẳng định.

"Họ có động lực cao và sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích gia đ́nh và công ty. Câu hỏi đặt ra hiện nay là những liệu giá trị tương tự có thể được truyền lại cho thế hệ sau hay không".

Các công ty gia đ́nh trị lớn nhất châu Á:

* Samsung Electronics (Hàn Quốc)
* Reliance Industries (Ấn Độ)
* Hon Hai Precision Industries/Foxconn (Đài Loan)
* Sun Hung Kai Properties (Hong Kong)
* Tata Consulting (Ấn Độ)
* Cheung Kong (Hong Kong)
* Hutchison Whampoa (Hong Kong)
* Wilmar International (Singapore)
* Bharti Airtel (Ấn Độ)
* Formosa Petrochemical (Đài Loan)

(Nguồn: Credit Suisse)

Theo VEF