Log in

View Full Version : Bánh ḿ "tàu ngầm" Sài G̣n nức tiếng thế giới


vuitoichat
10-20-2012, 11:01
Tự điển Anh - Mỹ cũng vội đưa từ "banh mi" vào, sau khi, từ Việt Nam, bánh ḿ Sài G̣n đă sang định cư ở Mỹ. Wikipedia cũng có mục từ "banh mi".

Không lâu sau khi những con tàu đầu tiên chở bột ḿ từ "mẫu quốc" Pháp ghé bến B́nh Đông, th́ người dân Sài G̣n biết đến thứ bánh ḿ que (baguette) mà người Mỹ c̣n gọi tiếng lóng là tàu ngầm...

Tàu ngầm đang rất nóng trong ḍng thời sự biển Đông. Bánh ḿ Sài G̣n cũng nức tiếng khắp nơi trong ḍng thời sự thế giới.

Tờ Guardian, rồi tờ National Geographic, đă b́nh chọn bánh ḿ Sài G̣n vào hàng top trong những loại thức ăn đường phố ngon nhất. Chỉ cần gơ hai chữ "banh mi" là có thể t́m thấy trang web của tờ "The Guardian" này. Bảng b́nh chọn là do hăng Lonely Planet thực hiện.

Thuở ban đầu nhập cư, nó trở thành "kẻ Việt gốc Pháp", đến bây giờ thế giới chỉ biết đến bánh ḿ Sài G̣n. C̣n tổ tông "French baguette sandwich" (bánh ḿ que Pháp) lại chẳng mấy tiếng tăm trên đất cờ hoa này.

Có lẽ xứ sở của thức ăn nhanh, nhất là loại thức ăn đường phố, là một yếu tố để giúp cho bánh ḿ Sài G̣n lấy được "thẻ xanh" nhanh chóng trên đất Mỹ.

Tự điển Anh - Mỹ cũng vội đưa từ "banh mi" vào, sau khi, từ Việt Nam, bánh ḿ Sài G̣n đă sang định cư ở Mỹ. Wikipedia cũng có mục từ "banh mi".

Khách du lịch đến Việt Nam, nhất là dân du lịch bụi, quen dần với h́nh ảnh đâu đâu cũng có một xe bánh ḿ nhỏ gọn.

Xe bánh ḿ truyền thống thường bao giờ cũng có chiều ngang chừng tám tấc đến một thước, rộng chừng năm - sáu tấc. Nửa trên ba phía là kiếng, trưng nào bánh, nào thịt, nào gia vị để nhận vào ổ bánh. Nửa dưới đóng kín thường có một bếp than.

Bánh lúc nào cũng nóng. Bánh nhận đủ sắc màu ẩm thực quốc tế bên trong. Xíu mại, thịt quay, pâté, xá xíu, ḷng heo, ḷng ḅ kh́a, phô mai, thịt ba rọi, cá ṃi "ba cô gái" của Thái...

Nhiều xe bánh ḿ trông đơn sơ vậy, nhưng nổi tiếng cả vài chục năm, ngay một góc đường, hoặc trước một căn nhà.

Gần đây, lại có thêm những xe bánh ḿ ổ gầy và lùn tẹt, vừa nhang nhác người đẹp Triệu Phi Yến thời xưa bên Tàu, lại vừa hao hao cô người mẫu ốm nhách Kate Moss bây giờ, chỉ vừa chỗ để quết pâté. Trên xe luôn luôn có ghi địa chỉ online banhmique.com

Đi đă nhiều xứ, tôi chỉ thấy những xe bán bánh ḿ này là độc bản của Sài G̣n, thảng hoặc bên Pnom Penh, có vài xe. Ở Thái Lan th́ hoàn toàn không có.
http://tuanvietnam.vietnamn et.vn/assets/Uploads/IMG6728.JPG2.jpg
Bánh ḿ Sài G̣n ở TP HCM. Ảnh: Phan Quang

Chợt đến khi chuỗi bánh ḿ Tous Les Jours của Hàn Quốc ra đời, với loại bánh que y hệt Sài G̣n, tôi mới nghĩ ở đâu ra. Hàn Quốc không trực tiếp ǵ đến văn minh Tây, sao Tous Les Jours bên Seoul có bánh ḿ que. Rồi mấy năm nay sang t́m tương lai ở Sài G̣n?

Vậy là đâm nghi ngờ chắc mấy anh lính củ sâm qua Miền Nam hồi trước 1975, phát hiện được món bánh ḿ rất Sài G̣n này, một thứ fastfood ra đời sớm hơn cả fastfood Mỹ, bèn bắt chước chăng? Xin hăy cứ tồn nghi như thế cho nó cao trào chủ nghĩa dân tộc.

Bánh ḿ Sài G̣n phục vụ đủ tầng lớp, giai cấp. Nhiều sinh viên, học tṛ có bữa meo quá, chỉ mua một ổ bánh ḿ chan nước xíu mại. Thế là đủ năng lượng cho một buổi sáng.

Thời buổi lạm phát, tôi từng chứng kiến một ông đă ngà ngà say chận xe bánh ḿ di động rao bằng máy: "Bánh ḿ Sài G̣n thơm ngon, hai ngàn một ổ." Ông khách say mua một ổ, chàng trai bán bánh ḿ tính ba ngàn. Thế là xảy ra xô xát, (chửi thề) tại sao rao hai ngàn mà bán ba ngàn? Dạ em chưa có tiền thay cuộn băng...

Nhưng mở băng rao bán bánh ḿ là văn minh của miệt ngoài. Bên những quận nghèo ở Sài G̣n như quận 4, quận 8, vẫn c̣n những xe đạp bán bánh ḿ rao "live", chớ không rao băng, rao nhép như những ca sĩ dzỏm trong các showbiz.

Chừng năm giờ sáng mỗi ngày, đă nghe giọng rao thật ấm của một anh chàng bán rong: "Vừa mới ra ḷ đây. Ăn nhanh là c̣n ăn chậm là hết nghen".

Trễ hơn một chút: "Chuyến này là chuyến chót nghen".

Rồi đến tiếng rao già nua, hơi đă ṃn mỏi theo tháng năm, hoà với âm thanh cọc cạch từ chiếc xe đạp cũng già nua như chính người bán: "Bánh ḿ nóng đây".

Rồi tiếng rao nhọn nữ kim của chị chạy xe gắn máy: "Bánh ḿ nóng gịn!"
http://tuanvietnam.vietnamn et.vn/assets/Uploads/am-thuc-004_1350528259.jpg
Bánh ḿ Sài G̣n ở Tokyo, do mấy chàng từ quê hương Kebab cùng mấy cô gái xứ Hoa Anh Đào làm để phục vụ khách tham quan lễ hội "Tuần lễ Việt Nam ở Nhật Bản" cuối năm 2008. Ảnh: Nguyễn Á Phi

Cách đây cả chục năm, bánh ḿ Như Lan Chợ Cũ - trên đường Hàm Nghi - nổi lên và đẻ ra cái sáng chế nhái bánh của bọn các hăng thức ăn nhanh hamburger Mỹ: bánh ḿ con cóc.

Ổ bánh ḿ thay v́ que, th́ trở thành tṛn quay, lại to, mỗi lần cắn miếng bánh th́ ruột x́ ra tứ phương, đổ văi tùm lum. Đúng là quái gở của sự "phá chấp" mà thiếu tŕnh độ thâm hiểu về tiện nghi. Cũng may là giờ đây bánh ḿ con cóc đă tuyệt diệt.

Khổ thay, bọn trẻ bị phương tiện truyền thông làm cho ba cái thứ con cóc hamburger ám vào đầu. KFC đă đi vào kư ức sinh nhật của nhiều đứa trẻ. Bánh ḿ Sài G̣n đă không được những nhà bảo tồn đưa vào cuộc vận động như một thứ văn hoá cần lưu giữ.

Một ông bạn già mỗi lần ngồi nhậu ở quán Hai Cây Bàng bên quận 4, trước ḷ bánh ḿ Vân Đồn, th́ cứ thương nhớ đến bánh ḿ ḷ than, củi. Đó là ăn một thức mà ngửi được mùi củi, nghe được tiếng củi nổ lép bép, rồi ngửi được mùi bột sống, mùi bánh chín từ ḷ bánh lan xa.

Ngày xưa, bọn trẻ nào cũng thích bị bệnh. V́ mỗi lần bệnh được hưởng tiêu chuẩn cao hơn. Ở nhà ba má tôi, bệnh là được ăn bánh ḿ chấm sữa đặc có đường - một loại sữa đang tiếp tục hại bọn trẻ nghèo ở vùng sâu, vùng xa, v́ sữa th́ không đủ, mà đường th́ quá. Nên miếng bánh ḿ đă len vào kí ức từ hồi thơ ấu.

Lớn lên, đi học, bánh ḿ nó theo chân ḿnh suốt cả quảng đời học tṛ. Bọn học tṛ ngày ấy dùng từ "gặm", "thổi kèn" để định danh cho hành vi ăn bánh ḿ. Đó là món ăn vừa gọn, vừa nhanh, vừa ngon cỡ nào cũng có.

Sang th́ bánh ḿ gà quay, heo quay, meo th́ bánh ḿ chỉ chan nước xíu mại thôi. Nhất là ổ bánh ḿ giấu dưới gầm bàn học, thỉnh thoảng gặm một miếng, nó ngon cái ngon ăn vụng phải biết đến cỡ nào.

Hai năm nay, quán La Dorée trên đường Lư Tự Trọng gần ngă ba Lê Anh Xuân - Lư Tự Trọng, lại làm phong phú thêm nỗi nhớ Nga của những người một thời quen với văn minh của nơi từng được vinh danh là "thiên đường của.. bánh ḿ đen".

Thế đấy, bánh ḿ Sài G̣n là một tổng hoà của nhiều thứ. Gốc Tây, ruột Tây, Việt, Tàu, Thái. Hương bánh ḿ Sài G̣n nó c̣n quyến rũ đến độ ngày xưa dân miền Tây lên Sài G̣n mà không mua mấy ổ đem về cho sắp nhỏ th́ xốn xang...

Rồi ḷ bánh, rồi tiếng rao, rồi người bán rong, rồi xe bánh ḿ - gọi là xe, nhưng không có bánh, hoặc chỉ có mấy cái bánh nhỏ cho tiện di dời, mỗi khi thấy bóng thanh tra giao thông, hoặc công an đường phố.

Và cũng quên nói thêm, Hà Nội tuy không có những xe bánh ḿ như Sài G̣n, nhưng có một tiệm bánh Hà Nội ở đường Nguyễn Thiện Thuật, Sài G̣n bự chảng, coi ṃi cũng phát đạt.

Có bánh ḿ Hà Nội không ta?
Theo tuanvietnam

Minhrau
10-20-2012, 11:07
bánh mỳ tàu ngầm ở đâu ăn th́ không sao chứ về vn mà ăn th́ chắc đi tàu suốt luôn

ez4me
10-20-2012, 14:12
Không bao giờ quên được mấy xe bánh ḿ trước 75, ngon ǵ đâu, ko cầu kỳ kiểu cọ. C̣n bây giờ, ăn vô chắc nhẹ th́ phù mỏ, nặng th́ á khẩu luôn v́ ba cái thực phẩm độc hại. C̣n ra nước ngoài, dù có sạch sẽ nhưng ko c̣n cái hương vị "bánh ḿ thịt bà Tư đầu ngơ" của ngày xa xưa.