Log in

View Full Version : Về “Xứ Nẫu” thưởng thức món gà “hấp cát”


saigon75
02-23-2013, 03:15
Gà luộc, gà hấp nồi, gà rang muối, gà hầm, gà quay, gà bọc đất sét nướng, gà rô ty … được chế biến ở nhiều nơi; riêng món gà ngon, lạ: gà “hấp cát” chỉ có ở “Xứ Nẫu”, và “Xứ Nẫu” cũng duy nhất có ở suối nước nóng Hội Vân, cách thị trấn Phù Cát hơn 2km và cách thành phố Quy Nhơn - B́nh Định hơn 30km.

http://nld.vcmedia.vn/S5KKUQrkCvT6Eb8lVn0Q dkQXCW1U7p/Image/2013/01/nuongcat_96a34.gif
Một “ḷ nấu” món gà “hấp cát” ở Hội Vân.

Suối nước nóng Hội Vân thuộc xă Cát Hiệp, huyện Phù Cát, tỉnh B́nh Định là hiện tượng tự nhiên đặc biệt, có nhiều sử sách nhắc đến. Sách Phủ biên tạp lục của Lê Quư Đôn chép: “Phường Đông An, huyện Phù Ly, phủ Quy Nhơn có một cái đầm tṛn. Đầm ngày ngày thường sôi, nước trong suốt tới đáy, nóng không thể gần được. Lúc tạnh th́ bốc khói, lúc mưa khói càng bốc lên nghi ngút. Trâu, dê ngă xuống cũng như bị luộc. Trong đầm cũng có cá sống được, tôm, cua đều có sắc đỏ”.

Sách Đại Nam nhất thống chí quyển 9 nói về B́nh Định, ở mục Khe nước nóng, có chép: “Khe nước nóng ở trong rừng về phía Nam huyện Phù Cát, bề dọc hai trượng, bề ngang chừng một trượng, lởm chởm nhiều đá, nước thường bốc hơi như nước sôi, chảy ra hơn mười trượng khí nóng mới bớt dần. Đến thôn Tân Ḥa th́ hợp với chằm nước đục mà cùng chảy vào sông Nha Đoài”.

Suối nước nóng Hội Vân phát nguyên từ vùng núi thấp ở phía Bắc huyện Phú Cát, đến thôn Hội Vân suối mở rộng (hiện nay rộng khoảng gần 100m, dài khoảng gần 1.000m). Mùa mưa, nước ngập cả mặt suối, sâu từ 5m đến 7m, nên những sách xưa gọi là đầm hoặc hồ. Mùa nắng, nước cạn, ḍng nước chỉ chảy ở giữa ḷng suối, sâu khoảng 1m, để lộ hai bên ḍng nước nóng hai băi cát bồi rộng.

Buổi sớm mai, hơi nước bốc lên tụ lại như sương, như khói làm cho cảnh vật trở nên huyền ảo. Khi trời nắng nóng, sương mù tan biến, nước suối trong vắt, có thể nh́n thấu những ṿi nước nóng phun lên từ ḷng đất và những đàn cá tung tăng lội ở đáy nước, v́ nhẹ hơn nước lạnh nên nước nóng nổi lên trên và cá, tôm sống ngầm được dưới ḍng nước nóng.

Hiện nay, cùng với suối Kim Bôi (Ḥa B́nh), suối Bang (Quảng B́nh), suối Kênh Gà (Ninh B́nh), suối Tây Viên (Quảng Nam), suối B́nh Châu (Vũng Tàu), suối Đam Rông (Lâm Đồng), suối Hội Vân được xếp vào bảy suối nước nóng nổi tiếng ở Việt Nam về độ nóng và cảnh đẹp.

Nguồn nước nóng ở Hội Vân có nhiệt độ bề mặt từ 780C - 840C, lưu lượng nước (từ 3 mũi khoan) hiện nay 2.400m3/ngày, phun tự nhiên nhờ áp lực trong ḷng đất đẩy. Nước vô trùng, chứa khoảng 20 khoáng chất có ích như: lưu huỳnh, silic, SO4 … với những nồng độ thích hợp, có tác dụng tốt trong việc chữa và phục hồi chức năng đối với một số bệnh như: viêm khớp, bệnh ngoài da, tiêu hóa …

Từ thời Pháp thuộc, các nhà chuyên môn đă đến đây nghiên cứu, khảo sát. Sau đó, các nhà khoa học Mỹ, Việt Nam cũng đă tiến hành nhiều cuộc khảo nghiệm và đi đến kết luận khoa học về khả năng trị liệu của nước khoáng Hội Vân. Năm 1978, nhà điều dưỡng được xây dựng bên ḍng suối khoáng.

Hiện nay, suối nước nóng Hội Vân là một trong 9 danh thắng của tỉnh B́nh Định đă được đưa vào danh mục thống kê. Du khách có thể đến chiêm ngưỡng, thưởng ngoạn cảnh đẹp, nghỉ ngơi, giải trí, ngâm ḿnh trong làn nước nóng ấm áp tự nhiên, đặc biệt thưởng thức món gà “hấp cát” và trứng luộc nước khoáng – món ngon, lạ chỉ có ở nơi đây. Xin lưu ư, những món đặc sản Hội Vân chỉ có vào mùa nắng, v́ mùa mưa nước ngập mặt suối, tất cả các ṿi nước nóng bị ḍng nước mát phủ lấp.

Để chế biến các món trứng luộc và gà “hấp cát”, người ta đă tạo những “ḷ nấu” bằng cách đúc những bi bê tông như bộng giếng, đặt bao bọc những ṿi nước nóng trên băi cát hai bên ḷng suối để giữ nước, và không bị ḍng suối mát chảy qua làm nguội. Trứng gà hoặc trứng cút được cho vào túi lưới thả vào nước khoáng khoảng 20 phút là trứng chín hồng đào, trứng luộc nước khoáng có vị béo bùi và đậm đà.

Chế biến món gà “hấp cát” cầu kỳ và mất thời gian nhiều hơn, gà làm xong rửa sạch để ráo nước, thoa đều bên trong và bên ngoài con gà một lớp gia vị: hành, tiêu, ớt, sả, lá chanh … gói kỹ vào giấy bạc, cho vào túi ni lông rồi đem chôn hấp dưới cát trong “ḷ nấu” khoảng từ 1 giờ đến 2 giờ tùy theo “ḷ” có ṿi nước nóng nhiều hoặc nóng ít. Trong thời gian chờ gà chín, du khách có thể thưởng thức dịch vụ tắm nước khoáng, ngâm ḿnh trong nước nóng tự nhiên, vô trùng được áp lực ḷng đất đẩy lên dẫn vào bồn chứa.

Gà “hấp cát” Hội Vân là gà thả vườn, thịt săn chắt, gói kín trong giấy bạc, được cát nóng hấp chín gà từ từ, gà không bị mất nước, thịt thơm, ngọt. Mùi, vị rất đặc trưng.
Không phải là nhà hàng sang trọng, không có nhiều món để thực khách lựa chọn, … ở Hội Vân chỉ có lều quán dựng bên bờ suối là nhà sàn tre gỗ thô mộc, ḥa vào phong cảnh thiên nhiên nguyên sơ của làng quê trung bộ, với dịch vụ tắm nước nóng tự nhiên và “món độc”: trứng luộc, gà “hấp cát” suối khoáng, giá rất b́nh dân, nhưng du khách sẽ có những giờ phút thư giăn thanh thản, yên lành và ấn tượng khi một lần đến ḍng suối khoáng Hội Vân huyền ảo.


Theo NGUYỄN THANH QUANG (B́nh |Định Online)