vuitoichat
03-05-2013, 09:41
http://img.vietnamnet.vn/logo.gif- Liên quan đến việc quản lư và sử dụng tiền công đức, một vấn đề đang rất nóng hiện nay, Thượng tọa Thích Thanh Quyết nói không nên giao cho nhà chùa hay chính quyền.
Nhân dịp trẩy hội Xuân Yên Tử, chúng tôi đă gặp Thượng tọa Thích Thanh Quyết - Trưởng Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh, trụ tŕ chùa Đồng Yên Tử để tṛ chuyện xung quanh công tác quản lư công đức và bảo tồn khu danh thắng Yên Tử.
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154425_anh%2 0don%20nhan%20di%20t ich.jpg
Thượng tọa Thích Thanh Quyết tại Lễ đón bằng công nhận Di tích Đặc biệt cấp Quốc gia Yên Tử tại Lễ Khai hội Yên Tử Quư Tỵ.
Xă hội hóa là cần thiết!
- Không chỉ là địa danh tâm linh nổi tiếng, từ lâu Yên Tử c̣n là nơi làm tốt việc quản lư di tích, quản lư và sử dụng tiền công đức - điều hầu hết các di tích, danh thắng hiện rất lúng túng và cũng là vấn đề mà Bộ VH-TT-DL đang trăn trở t́m mô h́nh hiệu quả nhất. Thượng tọa có thể chia sẻ những kinh nghiệm của mô h́nh này?
Thượng tọa Thích Thanh Quyết: Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên câu nệ giao cho nhà chùa hay chính quyền quản lư tiền công đức, bởi Nhà nước đang có chủ trương xă hội hóa.
Yên Tử trước kia cũng như nhiều nơi khác, Nhà nước quản lư thu, chi gần 15 năm, nhưng hiệu quả không cao. Nhiều nhà quản lư đă nhận thấy điều đó, bởi số tiền công đức thu được không đủ chi. Chưa kể, nhiều Phật tử muốn được gửi gắm tiền cúng dường của ḿnh cho các vị sư trụ tŕ. Phần lớn số tiền công đức mà nhà chùa thu được hàng năm phục vụ cho công tác trùng tu di tích, các khóa lễ cầu quốc thái dân an, một phần tạo điều kiện sinh hoạt cho Tăng, Ni. V́ vậy, theo tôi, chùa nào quản lư có hiệu quả th́ nên để cho các vị sư trụ tŕ có uy tín quản lư tiền công đức.
Thực tế, sau 6 năm chuyển giao, Nhà nước không bán vé nữa, bằng nguồn vốn xă hội hóa, Ban Trị sự Phật giáo Quảng Ninh đă xây dựng chùa Đồng, chùa Bảo Sái, chùa Tŕnh… trị giá gần 200 tỷ đồng. Trong đó, đă đúc thành công tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông trên đỉnh An Kỳ Sinh nặng 140 tấn đồng với nguồn vốn xă hội hóa trên 100 tỷ đồng.
Từ kinh nghiệm của Yên Tử, theo tôi, với những ngôi chùa quản lư tốt tiền công đức, Nhà nước nên giúp các vị sư trụ tŕ về mặt quy hoạch, giúp quản lư đồng tiền chi tiêu đúng mục đích. Nếu như một số nơi không có sư trụ tŕ, hoặc các ngôi đền chỉ có các vị thủ từ th́ nên thành lập ban quản lư công đức.
Việc xă hội hóa các công tŕnh văn hóa, tâm linh, tín ngưỡng giúp Nhà nước có công tŕnh phục vụ nhu cầu tín ngưỡng, vị sư tạo được ḷng tin đối với Phật tử, c̣n người dân có các điểm tâm linh xứng tầm. Điều đó rất có ư nghĩa nếu như chúng ta biết sử dụng hài ḥa, đúng mục đích số tiền công đức thu được.
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154912_a.JPG
“Mê trận” bàn ghi công đức và ḥm nhét “tiền dầu nhang nhà đền” tại đền Trần. Ảnh: Kiêm Trung
Cần có cơ chế giám sát để các hoạt động thu, chi minh bạch
- Có ư kiến cho rằng, phần lớn Phật tử đóng tiền công đức v́ tin cậy vào sư trụ tŕ. V́ vậy, đặt vấn đề ai quản lư tiền công đức trong phạm vi nhà chùa là thừa v́ như thế chẳng khác ǵ dùng “quản lư” chồng lên “quản lư”. Thượng tọa nghĩ sao về vấn đề này?
- Thực tế, lâu nay mỗi di tích lại có một cấp hoặc nhiều cấp cùng quản lư. Nơi th́ do cơ quan Nhà nước quản lư (như các UBND, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch), nơi th́ do nhân dân (như Hội Người cao tuổi, Hội Cựu chiến binh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc...), nơi th́ do cá nhân (sư trụ tŕ, thủ từ...). Bàn ghi công đức chỗ th́ do nhà chùa đặt ra, chỗ lại do ban quản lư (thuộc cơ quan Nhà nước) đặt ra. Chính mô h́nh quản lư không thống nhất này dẫn đến sự “lộn xộn” trong chia sẻ quyền lợi cũng như sử dụng tiền do dân cúng tiến.
Theo tôi, trước hết chúng ta phải hiểu rơ về cụm từ “công đức”, cần xác định rơ khái niệm “quản lư”. Bởi, đối với các di tích như đền, phủ, miếu không thuộc một tổ chức tôn giáo nào quản lư th́ nên có một cơ quan, tổ chức quản lư tiền công đức. Nhưng, đối với các chùa, nhà thờ, thánh thất của các tôn giáo cụ thể được Nhà nước công nhận về tính pháp lư th́ không nên đặt ra khái niệm “quản lư” mà chỉ cần có cơ chế hướng dẫn, giám sát để các hoạt động thu, chi diễn ra một cách minh bạch, công khai. Đối với các chùa, việc quản lư công đức được giao cho các trụ tŕ và chính Phật tử, nhân dân địa phương sẽ là người giám sát tốt nhất.
Hay như, dự thảo quy định tiền phải công khai, phải có một ban quản lư. Nếu như ở một cơ sở thờ tự lại h́nh thành một ban quản lư th́ phải có tiền để “nuôi” ban quản lư đó. Thùng công đức liệu có đủ để “nuôi” ban quản lư này không? V́ vậy, Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc VN cần tham mưu cho Đảng, Nhà nước về thông tư của Bộ VHTTDL trong việc quản lư ḥm công đức để phát huy mặt tích cực nguồn tiền công đức sử dụng cho đúng mục đích.
Đệ tŕnh UNESSCO công nhận là di sản thế giới
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154425_yen%2 0tu2.jpg
Khu Danh thắng Yên Tử
- Cùng với việc được công nhận là di tích Quốc gia đặc biệt, tỉnh Quảng Ninh đang tiến hành triển khai việc lập hồ sơ tóm tắt cho quần thể di sản Văn hóa và danh thắng Yên Tử, xin chủ trương của Chính phủ đệ tŕnh UNESCO công nhận là di sản thế giới. Vậy, Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh cùng các cấp chính quyền tỉnh và TP Uông Bí tập trung vào những công việc trọng tâm nào?
- Ngày nay, Yên Tử vẫn chứa đựng trong ḿnh những giá trị vật thể và phi vật thể đặc sắc. Đó là hệ thống chùa tháp, tượng, di vật cổ trong cụm di tích với niên đại hàng trăm năm trải dài trên dăy núi Yên Tử bao la rộng lớn, là những giá trị văn hóa tinh thần của thiền phái Trúc Lâm, là cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều phần của di tích không khỏi bị xuống cấp, mai một, nhiều vật cổ chỉ c̣n là phế tích.
Cùng với các cấp chính quyền tỉnh Quảng Ninh, TP Uông Bí, Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh đă nỗ lực đưa ra nhiều biện pháp nhằm tôn tạo, ǵn giữ, quản lư và phát huy những giá trị độc đáo của di tích.
Theo đó, Rỉnh đă đệ tŕnh việc thực hiện đề án “Mở rộng và phát triển Khu Di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử” lên Chính phủ, qua đó kết nối không gian khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử hiện nay với toàn bộ không gian các di tích liên quan đến thiền phái Trúc Lâm ở huyện Đông Triều mà tâm điểm là Ngọa Vân và Hồ thiên, hai di tích gắn liền với Đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông tạo thành một chu tŕnh đầy đủ và hoàn mỹ của thiền phái Trúc Lâm, xóa nḥa các ranh giới về địa lư giữa các vùng miền chứ không chỉ giới hạn trong địa phận TP Uông Bí như hiện nay.
Từ đó, du khách sẽ có cái nh́n đầy đủ hơn về những giá trị văn hóa lịch sử, giá trị nhân văn đặc sắc của khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử, tạo đ̣n bẩy phát triển du lịch tại di sản này. Trong tương lai không xa, Yên Tử sẽ được xây dựng trở thành một trung tâm Phật giáo - Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam; là trung tâm du lịch văn hoá, lịch sử cấp quốc gia, là điểm du lịch quan trọng trên tuyến Hà Nội - Hạ Long.
- Xin cảm ơn Thượng tọa!
Theo Thượng tọa Thích Thanh Quyết, việc được xếp hạng trở thành di tích quốc gia đặc biệt, cùng phê duyệt Đề án mở rộng và phát triển Khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử mới đây vừa là niềm tự hào của Quảng Ninh, đồng thời cũng là trách nhiệm lớn lao mà Đảng, Nhà nước tiếp tục giao cho các cấp chính quyền tỉnh Quảng Ninh và TP. Uông Bí, cùng mỗi người dân trong việc tiếp tục phát huy những giá trị khu di tích, góp phần làm cho Yên Tử ngày càng xứng tầm là kinh đô Phật giáo của cả nước.
Nguyễn Vân (thực hiện)
Nhân dịp trẩy hội Xuân Yên Tử, chúng tôi đă gặp Thượng tọa Thích Thanh Quyết - Trưởng Ban trị sự Tỉnh hội Phật giáo tỉnh Quảng Ninh, trụ tŕ chùa Đồng Yên Tử để tṛ chuyện xung quanh công tác quản lư công đức và bảo tồn khu danh thắng Yên Tử.
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154425_anh%2 0don%20nhan%20di%20t ich.jpg
Thượng tọa Thích Thanh Quyết tại Lễ đón bằng công nhận Di tích Đặc biệt cấp Quốc gia Yên Tử tại Lễ Khai hội Yên Tử Quư Tỵ.
Xă hội hóa là cần thiết!
- Không chỉ là địa danh tâm linh nổi tiếng, từ lâu Yên Tử c̣n là nơi làm tốt việc quản lư di tích, quản lư và sử dụng tiền công đức - điều hầu hết các di tích, danh thắng hiện rất lúng túng và cũng là vấn đề mà Bộ VH-TT-DL đang trăn trở t́m mô h́nh hiệu quả nhất. Thượng tọa có thể chia sẻ những kinh nghiệm của mô h́nh này?
Thượng tọa Thích Thanh Quyết: Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên câu nệ giao cho nhà chùa hay chính quyền quản lư tiền công đức, bởi Nhà nước đang có chủ trương xă hội hóa.
Yên Tử trước kia cũng như nhiều nơi khác, Nhà nước quản lư thu, chi gần 15 năm, nhưng hiệu quả không cao. Nhiều nhà quản lư đă nhận thấy điều đó, bởi số tiền công đức thu được không đủ chi. Chưa kể, nhiều Phật tử muốn được gửi gắm tiền cúng dường của ḿnh cho các vị sư trụ tŕ. Phần lớn số tiền công đức mà nhà chùa thu được hàng năm phục vụ cho công tác trùng tu di tích, các khóa lễ cầu quốc thái dân an, một phần tạo điều kiện sinh hoạt cho Tăng, Ni. V́ vậy, theo tôi, chùa nào quản lư có hiệu quả th́ nên để cho các vị sư trụ tŕ có uy tín quản lư tiền công đức.
Thực tế, sau 6 năm chuyển giao, Nhà nước không bán vé nữa, bằng nguồn vốn xă hội hóa, Ban Trị sự Phật giáo Quảng Ninh đă xây dựng chùa Đồng, chùa Bảo Sái, chùa Tŕnh… trị giá gần 200 tỷ đồng. Trong đó, đă đúc thành công tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông trên đỉnh An Kỳ Sinh nặng 140 tấn đồng với nguồn vốn xă hội hóa trên 100 tỷ đồng.
Từ kinh nghiệm của Yên Tử, theo tôi, với những ngôi chùa quản lư tốt tiền công đức, Nhà nước nên giúp các vị sư trụ tŕ về mặt quy hoạch, giúp quản lư đồng tiền chi tiêu đúng mục đích. Nếu như một số nơi không có sư trụ tŕ, hoặc các ngôi đền chỉ có các vị thủ từ th́ nên thành lập ban quản lư công đức.
Việc xă hội hóa các công tŕnh văn hóa, tâm linh, tín ngưỡng giúp Nhà nước có công tŕnh phục vụ nhu cầu tín ngưỡng, vị sư tạo được ḷng tin đối với Phật tử, c̣n người dân có các điểm tâm linh xứng tầm. Điều đó rất có ư nghĩa nếu như chúng ta biết sử dụng hài ḥa, đúng mục đích số tiền công đức thu được.
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154912_a.JPG
“Mê trận” bàn ghi công đức và ḥm nhét “tiền dầu nhang nhà đền” tại đền Trần. Ảnh: Kiêm Trung
Cần có cơ chế giám sát để các hoạt động thu, chi minh bạch
- Có ư kiến cho rằng, phần lớn Phật tử đóng tiền công đức v́ tin cậy vào sư trụ tŕ. V́ vậy, đặt vấn đề ai quản lư tiền công đức trong phạm vi nhà chùa là thừa v́ như thế chẳng khác ǵ dùng “quản lư” chồng lên “quản lư”. Thượng tọa nghĩ sao về vấn đề này?
- Thực tế, lâu nay mỗi di tích lại có một cấp hoặc nhiều cấp cùng quản lư. Nơi th́ do cơ quan Nhà nước quản lư (như các UBND, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch), nơi th́ do nhân dân (như Hội Người cao tuổi, Hội Cựu chiến binh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc...), nơi th́ do cá nhân (sư trụ tŕ, thủ từ...). Bàn ghi công đức chỗ th́ do nhà chùa đặt ra, chỗ lại do ban quản lư (thuộc cơ quan Nhà nước) đặt ra. Chính mô h́nh quản lư không thống nhất này dẫn đến sự “lộn xộn” trong chia sẻ quyền lợi cũng như sử dụng tiền do dân cúng tiến.
Theo tôi, trước hết chúng ta phải hiểu rơ về cụm từ “công đức”, cần xác định rơ khái niệm “quản lư”. Bởi, đối với các di tích như đền, phủ, miếu không thuộc một tổ chức tôn giáo nào quản lư th́ nên có một cơ quan, tổ chức quản lư tiền công đức. Nhưng, đối với các chùa, nhà thờ, thánh thất của các tôn giáo cụ thể được Nhà nước công nhận về tính pháp lư th́ không nên đặt ra khái niệm “quản lư” mà chỉ cần có cơ chế hướng dẫn, giám sát để các hoạt động thu, chi diễn ra một cách minh bạch, công khai. Đối với các chùa, việc quản lư công đức được giao cho các trụ tŕ và chính Phật tử, nhân dân địa phương sẽ là người giám sát tốt nhất.
Hay như, dự thảo quy định tiền phải công khai, phải có một ban quản lư. Nếu như ở một cơ sở thờ tự lại h́nh thành một ban quản lư th́ phải có tiền để “nuôi” ban quản lư đó. Thùng công đức liệu có đủ để “nuôi” ban quản lư này không? V́ vậy, Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc VN cần tham mưu cho Đảng, Nhà nước về thông tư của Bộ VHTTDL trong việc quản lư ḥm công đức để phát huy mặt tích cực nguồn tiền công đức sử dụng cho đúng mục đích.
Đệ tŕnh UNESSCO công nhận là di sản thế giới
http://imgs.vietnamnet.vn/Images/2013/03/05/15/20130305154425_yen%2 0tu2.jpg
Khu Danh thắng Yên Tử
- Cùng với việc được công nhận là di tích Quốc gia đặc biệt, tỉnh Quảng Ninh đang tiến hành triển khai việc lập hồ sơ tóm tắt cho quần thể di sản Văn hóa và danh thắng Yên Tử, xin chủ trương của Chính phủ đệ tŕnh UNESCO công nhận là di sản thế giới. Vậy, Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh cùng các cấp chính quyền tỉnh và TP Uông Bí tập trung vào những công việc trọng tâm nào?
- Ngày nay, Yên Tử vẫn chứa đựng trong ḿnh những giá trị vật thể và phi vật thể đặc sắc. Đó là hệ thống chùa tháp, tượng, di vật cổ trong cụm di tích với niên đại hàng trăm năm trải dài trên dăy núi Yên Tử bao la rộng lớn, là những giá trị văn hóa tinh thần của thiền phái Trúc Lâm, là cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều phần của di tích không khỏi bị xuống cấp, mai một, nhiều vật cổ chỉ c̣n là phế tích.
Cùng với các cấp chính quyền tỉnh Quảng Ninh, TP Uông Bí, Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh đă nỗ lực đưa ra nhiều biện pháp nhằm tôn tạo, ǵn giữ, quản lư và phát huy những giá trị độc đáo của di tích.
Theo đó, Rỉnh đă đệ tŕnh việc thực hiện đề án “Mở rộng và phát triển Khu Di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử” lên Chính phủ, qua đó kết nối không gian khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử hiện nay với toàn bộ không gian các di tích liên quan đến thiền phái Trúc Lâm ở huyện Đông Triều mà tâm điểm là Ngọa Vân và Hồ thiên, hai di tích gắn liền với Đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông tạo thành một chu tŕnh đầy đủ và hoàn mỹ của thiền phái Trúc Lâm, xóa nḥa các ranh giới về địa lư giữa các vùng miền chứ không chỉ giới hạn trong địa phận TP Uông Bí như hiện nay.
Từ đó, du khách sẽ có cái nh́n đầy đủ hơn về những giá trị văn hóa lịch sử, giá trị nhân văn đặc sắc của khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử, tạo đ̣n bẩy phát triển du lịch tại di sản này. Trong tương lai không xa, Yên Tử sẽ được xây dựng trở thành một trung tâm Phật giáo - Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam; là trung tâm du lịch văn hoá, lịch sử cấp quốc gia, là điểm du lịch quan trọng trên tuyến Hà Nội - Hạ Long.
- Xin cảm ơn Thượng tọa!
Theo Thượng tọa Thích Thanh Quyết, việc được xếp hạng trở thành di tích quốc gia đặc biệt, cùng phê duyệt Đề án mở rộng và phát triển Khu di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử mới đây vừa là niềm tự hào của Quảng Ninh, đồng thời cũng là trách nhiệm lớn lao mà Đảng, Nhà nước tiếp tục giao cho các cấp chính quyền tỉnh Quảng Ninh và TP. Uông Bí, cùng mỗi người dân trong việc tiếp tục phát huy những giá trị khu di tích, góp phần làm cho Yên Tử ngày càng xứng tầm là kinh đô Phật giáo của cả nước.
Nguyễn Vân (thực hiện)