tonycarter
06-28-2013, 18:23
Phần 1: Không cần nịnh bợ, không cần quà cáp
Sang Mỹ 15 năm là có đến 13 năm rưỡi tôi làm việc với người Mỹ.
Hồi mới sang th́ ở nhà một thời gian v́ con nhỏ. Sau đó xin vào làm một hăng nhựa của Rubbermaid, chuyên sản xuất những đồ đựng bằng nhựa. Công việc làm theo dây chuyền này h́nh như chẳng phải suy nghĩ ǵ, cứ hàng ra th́ lượm, gắn chúng lại với nhau rồi gắn lables, đóng vô thùng, chuyển lên dây chuyền cho chạy vào xưởng. Chỉ đơn giản thế thôi. V́ đơn giản nên tiền lương cũng rất giản đơn. Hai vợ chồng cùng làm một hăng nhưng khác ngày nên những ngày vợ làm th́ chồng nghỉ để chăm con.
Với tôi, công việc này so với những ngày một nắng hai sương ở ngoài Trung th́ chẳng là ǵ cả. Ở hăng nhựa này, phần lớn lao động là dân Châu Á và Mexico. Đến từ những quốc gia nghèo khó nên ai cũng... ngoan và lao động chăm chỉ. Trong hăng có một vài người Việt nên cũng có người để tâm t́nh, cũng vơi đi nỗi nhớ nhà.
<table class="cms_table" align="center" width="100"><tbody><tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td">http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=486727&stc=1&d=1372443799 (http://www.ciisaigon.com/forum/attachment.php?attac hmentid=113903&stc=1&d=1372437120)
Công nhân làm việc tại ṭa nhà One World Trade Center ở New York. (H́nh minh họa: Getty Images)</td> </tr> </tbody></table>
Làm hăng nhựa một thời gian, nghe chị bạn nói là hăng làm đồ part cho xe tải tuyển người và trả giá rất cao, thế là tôi hỏi địa chỉ và tự đến xin việc. Cũng v́ cái tội ham làm để có tiền gửi cho gia đ́nh hai bên nên nghe nói trả giá cao là nhảy vào chứ không suy nghĩ ǵ nhiều. Vào hăng làm mới biết là công việc này không dành cho phụ nữ. Cả hăng có đến 150 công nhân, mà chỉ có 7 công nhân nữ. Công việc là cho những miếng nhựa (một loại nhựa đặc biệt) vào những cái khuôn rất lớn để đúc những bộ phận bằng nhựa của xe tải, ca nô. Những chiếc khuôn này, có nhiều chiếc to như những ngôi nhà, và cực ḱ nóng. Khi khuôn được máy nhấc lên, hơi nóng bốc quật vào mặt, vậy mà cũng phải lao vào đem bộ phận đă đúc ra, rồi bỏ nhựa mới vào để đúc cái mới v́ nếu không alarm sẽ kêu và sếp sẽ rầy. Chủ nghĩa tư bản mà, làm việc là phải có năng suất. Tụi sếp nó đi lại và kiểm tra sản phẩm, kiểm tra số lượng. Nếu máy hư th́ ḿnh phải viết xuống thời gian máy nghỉ, nếu không sẽ bị phàn nàn sao không làm đủ số.
Cũng may là nữ nên tôi chỉ được phân công những máy nhỏ, những part nhỏ nên không phải khiêng nặng lắm. Nhưng tính chất công việc th́ không an nhàn chút nào. Khi lấy part ra khỏi khuôn, ḿnh chờ cho nguội một chút (khoảng thời gian này là thời gian ḿnh bỏ nhựa vào để đúc cái mới), rồi dùng dao gọt sơ qua, sau đó dùng mài để mài cho đến khi nhẵn nhụi, bóng loáng... Có khi mài chưa xong th́ cái mới đă sẵn sàng. Mùi nồng của nhựa, hơi nóng và bụi làm cho áo quần lấm lem. Bởi vậy, dù mùa hè nóng như lửa đốt, khuôn đúc nóng, hăng không có máy lạnh (bởi chẳng có máy lạnh nào chịu nỗi cái nóng của khuôn), ai làm trong này cũng phải mặc một lớp áo giấy phủ bên ngoài và mang khẩu trang kín mít để không phải hít bụi nhựa.
Cho đến giờ phút này, chồng tôi chỉ biết là thời gian đó tôi làm hăng này rất vất vả, nhưng có lẽ anh cũng không mường tượng cái vất vả đến mức đó.
Lí do tôi không bỏ hăng này dù vất vả, không phải chỉ v́ lương cao, mà c̣n v́ bảo hiểm sức khỏe của hăng này rất tuyệt vời. Mỗi tháng, công nhân chỉ trích ra có 16 đô, c̣n bao nhiêu hăng trả cho hết. Con gái tôi th́ nay đi bệnh viện, mai đi bác sĩ nhưng hai vợ chồng chẳng phải trả tiền túi đồng nào. V́ là hăng lớn nên tất cả các quyền lợi đều cao chứ không riêng ǵ bảo hiểm. Cuối năm hăng cho công nhân nghỉ cả hai mươi ngày và trả lương đầy đủ. Mỗi khi công nhân bị cho nghỉ việc v́ ít hàng, hăng vẫn trả bảo hiểm đến một năm sau, mỗi tháng ḿnh chỉ đóng tượng trưng 16 đô.
Thời gian làm ở hăng này th́ tôi chủ yếu làm việc với người Mỹ và một số ít người châu Á (phần lớn người Lào) và một vài người Việt nam. Đây là thời gian tôi học nói và nghe tiếng Anh. Vốn từ vựng th́ không nghèo, v́ đă học ở Việt Nam, chỉ là không được nói nhiều v́ học ở Việt Nam thời đó chủ yếu là đọc và viết. Bấy giờ mới có cơ hội để thực tập.
Làm bạn với một số người Lào, tôi thấy họ rất dễ thương. Họ rất giữ uy tín và trung thực. Nói thiệt, thời gian tôi làm việc ở đây, tôi tin tưởng họ hơn là những người Việt làm chung. Là phụ nữ làm công việc nặng, có nhiều lúc mấy anh bạn Lào lùn dễ thương đỡ đần công việc cho tôi rất nhiều. Điều này làm cho người Việt làm chung tưởng là tôi cặp bồ với mấy anh này!
Với những người Mỹ làm ở hăng này th́ khác. Họ đối xử với tôi cũng như những công nhân khác. Tuy nhiên, hễ tôi cần giúp th́ họ sẵn sàng giúp. Tôi nhỏ con nhưng được cái là siêng năng và nhanh tay nên rất được ḷng sếp. V́ vậy mà hễ yêu cầu ǵ của tôi, dù có hơi khó chấp nhận, sếp cũng mỉm cười cho qua trạm.
Vào làm việc nơi đây tôi mới nhận ra một điều: th́ ra người Mỹ cũng làm biếng học hành ghê. Có mấy vị viết sai chính tả đến nỗi một đứa Á Châu với vốn tiếng Anh ít ỏi như tôi cũng nhận ra. V́ khi tôi mới qua đây, cứ tưởng người Mỹ siêng học hành, thông minh, đỗ đạc và không phải đi làm những công việc tay chân như những người tị nạn.
Thời gian làm việc ở hăng đồ part cho xe tải giúp tôi chiêm nghiệm được một điều: rơ ràng là chuyện kỳ thị vẫn tồn tại v́ tôi có thể nhận ra trong ánh mắt của họ, nhưng họ không làm cho ḿnh cảm thấy thấp hèn, họ chỉ làm cho ḿnh cảm thấy là ḿnh "khác" người ta mà thôi. Kế nữa là tuy rằng làm việc có trên có dưới, có sếp có lính, nhưng tuyệt đối không có chuyện nịnh bợ và đút lót như ở Việt Nam. Làm hết giờ th́ ra về, hết tuần th́ lănh lương, chuyện ai nấy làm, ḿnh làm tốt th́ không bao giờ bị khiển trách. Lễ lộc, năm mới, sếp và lính chỉ nói với nhau "Happy New Year", "Merry Christmas" là xong. Chẳng phải quà cáp hay nịnh bợ ǵ. Điều này là điều tôi rất thích.
Hằng Nguyễn (Ohio)
Người Việt
Sang Mỹ 15 năm là có đến 13 năm rưỡi tôi làm việc với người Mỹ.
Hồi mới sang th́ ở nhà một thời gian v́ con nhỏ. Sau đó xin vào làm một hăng nhựa của Rubbermaid, chuyên sản xuất những đồ đựng bằng nhựa. Công việc làm theo dây chuyền này h́nh như chẳng phải suy nghĩ ǵ, cứ hàng ra th́ lượm, gắn chúng lại với nhau rồi gắn lables, đóng vô thùng, chuyển lên dây chuyền cho chạy vào xưởng. Chỉ đơn giản thế thôi. V́ đơn giản nên tiền lương cũng rất giản đơn. Hai vợ chồng cùng làm một hăng nhưng khác ngày nên những ngày vợ làm th́ chồng nghỉ để chăm con.
Với tôi, công việc này so với những ngày một nắng hai sương ở ngoài Trung th́ chẳng là ǵ cả. Ở hăng nhựa này, phần lớn lao động là dân Châu Á và Mexico. Đến từ những quốc gia nghèo khó nên ai cũng... ngoan và lao động chăm chỉ. Trong hăng có một vài người Việt nên cũng có người để tâm t́nh, cũng vơi đi nỗi nhớ nhà.
<table class="cms_table" align="center" width="100"><tbody><tr class="cms_table_tr" valign="top"><td class="cms_table_td">http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=486727&stc=1&d=1372443799 (http://www.ciisaigon.com/forum/attachment.php?attac hmentid=113903&stc=1&d=1372437120)
Công nhân làm việc tại ṭa nhà One World Trade Center ở New York. (H́nh minh họa: Getty Images)</td> </tr> </tbody></table>
Làm hăng nhựa một thời gian, nghe chị bạn nói là hăng làm đồ part cho xe tải tuyển người và trả giá rất cao, thế là tôi hỏi địa chỉ và tự đến xin việc. Cũng v́ cái tội ham làm để có tiền gửi cho gia đ́nh hai bên nên nghe nói trả giá cao là nhảy vào chứ không suy nghĩ ǵ nhiều. Vào hăng làm mới biết là công việc này không dành cho phụ nữ. Cả hăng có đến 150 công nhân, mà chỉ có 7 công nhân nữ. Công việc là cho những miếng nhựa (một loại nhựa đặc biệt) vào những cái khuôn rất lớn để đúc những bộ phận bằng nhựa của xe tải, ca nô. Những chiếc khuôn này, có nhiều chiếc to như những ngôi nhà, và cực ḱ nóng. Khi khuôn được máy nhấc lên, hơi nóng bốc quật vào mặt, vậy mà cũng phải lao vào đem bộ phận đă đúc ra, rồi bỏ nhựa mới vào để đúc cái mới v́ nếu không alarm sẽ kêu và sếp sẽ rầy. Chủ nghĩa tư bản mà, làm việc là phải có năng suất. Tụi sếp nó đi lại và kiểm tra sản phẩm, kiểm tra số lượng. Nếu máy hư th́ ḿnh phải viết xuống thời gian máy nghỉ, nếu không sẽ bị phàn nàn sao không làm đủ số.
Cũng may là nữ nên tôi chỉ được phân công những máy nhỏ, những part nhỏ nên không phải khiêng nặng lắm. Nhưng tính chất công việc th́ không an nhàn chút nào. Khi lấy part ra khỏi khuôn, ḿnh chờ cho nguội một chút (khoảng thời gian này là thời gian ḿnh bỏ nhựa vào để đúc cái mới), rồi dùng dao gọt sơ qua, sau đó dùng mài để mài cho đến khi nhẵn nhụi, bóng loáng... Có khi mài chưa xong th́ cái mới đă sẵn sàng. Mùi nồng của nhựa, hơi nóng và bụi làm cho áo quần lấm lem. Bởi vậy, dù mùa hè nóng như lửa đốt, khuôn đúc nóng, hăng không có máy lạnh (bởi chẳng có máy lạnh nào chịu nỗi cái nóng của khuôn), ai làm trong này cũng phải mặc một lớp áo giấy phủ bên ngoài và mang khẩu trang kín mít để không phải hít bụi nhựa.
Cho đến giờ phút này, chồng tôi chỉ biết là thời gian đó tôi làm hăng này rất vất vả, nhưng có lẽ anh cũng không mường tượng cái vất vả đến mức đó.
Lí do tôi không bỏ hăng này dù vất vả, không phải chỉ v́ lương cao, mà c̣n v́ bảo hiểm sức khỏe của hăng này rất tuyệt vời. Mỗi tháng, công nhân chỉ trích ra có 16 đô, c̣n bao nhiêu hăng trả cho hết. Con gái tôi th́ nay đi bệnh viện, mai đi bác sĩ nhưng hai vợ chồng chẳng phải trả tiền túi đồng nào. V́ là hăng lớn nên tất cả các quyền lợi đều cao chứ không riêng ǵ bảo hiểm. Cuối năm hăng cho công nhân nghỉ cả hai mươi ngày và trả lương đầy đủ. Mỗi khi công nhân bị cho nghỉ việc v́ ít hàng, hăng vẫn trả bảo hiểm đến một năm sau, mỗi tháng ḿnh chỉ đóng tượng trưng 16 đô.
Thời gian làm ở hăng này th́ tôi chủ yếu làm việc với người Mỹ và một số ít người châu Á (phần lớn người Lào) và một vài người Việt nam. Đây là thời gian tôi học nói và nghe tiếng Anh. Vốn từ vựng th́ không nghèo, v́ đă học ở Việt Nam, chỉ là không được nói nhiều v́ học ở Việt Nam thời đó chủ yếu là đọc và viết. Bấy giờ mới có cơ hội để thực tập.
Làm bạn với một số người Lào, tôi thấy họ rất dễ thương. Họ rất giữ uy tín và trung thực. Nói thiệt, thời gian tôi làm việc ở đây, tôi tin tưởng họ hơn là những người Việt làm chung. Là phụ nữ làm công việc nặng, có nhiều lúc mấy anh bạn Lào lùn dễ thương đỡ đần công việc cho tôi rất nhiều. Điều này làm cho người Việt làm chung tưởng là tôi cặp bồ với mấy anh này!
Với những người Mỹ làm ở hăng này th́ khác. Họ đối xử với tôi cũng như những công nhân khác. Tuy nhiên, hễ tôi cần giúp th́ họ sẵn sàng giúp. Tôi nhỏ con nhưng được cái là siêng năng và nhanh tay nên rất được ḷng sếp. V́ vậy mà hễ yêu cầu ǵ của tôi, dù có hơi khó chấp nhận, sếp cũng mỉm cười cho qua trạm.
Vào làm việc nơi đây tôi mới nhận ra một điều: th́ ra người Mỹ cũng làm biếng học hành ghê. Có mấy vị viết sai chính tả đến nỗi một đứa Á Châu với vốn tiếng Anh ít ỏi như tôi cũng nhận ra. V́ khi tôi mới qua đây, cứ tưởng người Mỹ siêng học hành, thông minh, đỗ đạc và không phải đi làm những công việc tay chân như những người tị nạn.
Thời gian làm việc ở hăng đồ part cho xe tải giúp tôi chiêm nghiệm được một điều: rơ ràng là chuyện kỳ thị vẫn tồn tại v́ tôi có thể nhận ra trong ánh mắt của họ, nhưng họ không làm cho ḿnh cảm thấy thấp hèn, họ chỉ làm cho ḿnh cảm thấy là ḿnh "khác" người ta mà thôi. Kế nữa là tuy rằng làm việc có trên có dưới, có sếp có lính, nhưng tuyệt đối không có chuyện nịnh bợ và đút lót như ở Việt Nam. Làm hết giờ th́ ra về, hết tuần th́ lănh lương, chuyện ai nấy làm, ḿnh làm tốt th́ không bao giờ bị khiển trách. Lễ lộc, năm mới, sếp và lính chỉ nói với nhau "Happy New Year", "Merry Christmas" là xong. Chẳng phải quà cáp hay nịnh bợ ǵ. Điều này là điều tôi rất thích.
Hằng Nguyễn (Ohio)
Người Việt