saigon75
09-11-2013, 02:15
Sự phản đối Mỹ tấn công quân sự ở Syria hiện đă vượt qua ranh giới đảng phái, tư tưởng, chủng tộc, tôn giáo, giáo dục và chuẩn mực về thu nhập. Tại quốc hội Mỹ, những người dân chủ theo trường phái tự do và những đảng viên Cộng ḥa đang sử dụng cùng một lập luận khi chống lại nghị quyết quốc hội cho phép sử dụng sức mạnh quân sự ở Syria.
Dân Mỹ lo ngại chiến tranh
Một thập kỷ chiến tranh ở Afghanistan và Iraq đă làm tổn hại đến sự ủng hộ các cuộc viễn chinh quân sự của Mỹ, cũng như đối với niềm tin của dư luận rằng các cuộc không kích của Mỹ có thể làm cho t́nh h́nh ở Syria tốt lên.
Theo số liệu điều tra của hăng Gallop công bố ngày 6/9 vừa qua, trong khi lúc đầu, đại đa số dân chúng ủng hộ sự can thiệp của Mỹ vào Afghanistan (82%) và Iraq (59%), th́ chỉ có 36% ủng hộ Mỹ tiến hành hành động quân sự để tiêu hao khả năng sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.
Tính trung b́nh, trong ṿng 20 năm qua, cứ 3 người th́ có hơn 2 người Mỹ tán thành sự dính líu quân sự của Mỹ khi cuộc xung đột nổ ra. Trường hợp Syria là thấp nhất. "Sau hơn một thập kỷ xung đột ở Afghanistan và Iraq, t́nh trạng mệt mỏi về chiến tranh có thể c̣n kéo dài", Gallop kết luận.
Những kết quả điều tra dư luận của các hăng khác thậm chí c̣n cho thấy số người phản đối mạnh hơn nhiều. Chỉ có 29% người Mỹ được cuộc thăm ḍ của Trung tâm Pew tán thành không kích ở Syria, với 48% chống.
Gần 3/4 người được thăm ḍ nói rằng các cuộc không kích của Mỹ có thể gây nên một cuộc trả đũa chống lại nước Mỹ và các nước đồng minh của Mỹ ở khu vực, và 61% nói rằng các cuộc không kích này sẽ dẫn đến việc Mỹ dính líu lâu dài ở Syria.
"Người Mỹ đă từng nghe điều đó - rằng chúng ta vào và rút ra nhanh. Bạn có thể gọi đó là lo ngại chiến tranh hay chỉ là sự thiếu niềm tin vào kiểu hứa hẹn này. Ngoài ra c̣n một cảm giác cho là những nỗ lực của chúng ta ở nước ngoài thường không có hiệu quả ... hoặc lành ít dữ nhiều", Michael Dimock, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu về báo giới và con người Pew, nhận xét về kết quả thăm ḍ vừa qua.
Đối với nhiều người Mỹ, triển vọng một cuộc chiến tranh mới ở Trung Đông không c̣n xa xôi ǵ. Trong tháng 6, chỉ có 28% người Mỹ nói rằng cuộc chiến ở Afghanistan có giá trị, theo một điều tra của hăng ABC và Washington Post. Ngôn từ vắn tắt cho toàn bộ sự tiêu cực đó đối với chiến tranh là "lo ngại chiến tranh".
Cũng theo kết quả điều tra của ABC News và Washington Post công bố ngày 3/9, cứ 10 người Mỹ th́ có 6 người phản đối các cuộc tấn công tên lửa chống Syria, dù có bằng chứng rơ ràng là chế độ Assad sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường.
Sự phản đối này là sâu rộng và mạnh mẽ, nó vượt qua giới hạn về đảng phái, khu vực, độ tuổi, thu nhập và tŕnh độ giáo dục. Trong số những người dân chủ, có 54% phản đối các cuộc tấn công bằng tên lửa, so với 55% trong số những người theo đảng Cộng Ḥa và 66% những người độc lập.
http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=514827&d=1378865692
Hải quân Mỹ triển khai áp sát Syria
Những hậu quả khôn lường
Và nếu như một cuộc tấn công của Mỹ không những thất bại trong việc ngăn chế độ Assad sử dụng vũ khí hóa học trong tương lai, mà c̣n làm cho t́nh h́nh xấu đi th́ sao, ví như khêu lên các cuộc tấn công vào Israel hay Thổ Nhĩ Kỳ, hoặc lại làm tăng sức mạnh cho các phần tử cực đoan trong phe nổi dậy ở Syria để chống lại mạnh mẽ các lợi ích của Mỹ hơn là chế độ hiện hành th́ sao?
Nếu Mỹ tấn công Syria, Assad có thể sẽ phải đáp trả bằng cách đàn áp nhân dân trong nước hoặc mở các cuộc tấn công chống lại các nước đồng minh của Mỹ ở khu vực. Các nước đồng minh như Iran hoặc lực lượng Hezbollah cũng có thể phát động các cuộc trả đũa của riêng ḿnh, các nhà lập pháp Mỹ lập luận như vậy với những dẫn chứng bằng những phản ứng khác nhau của cử tri của họ.
Các thành viên quốc hội nói rằng những lá thư và hộp thư điện tử của họ chứa đựng nhiều tâm lư lo ngại như vậy đang mạnh mẽ lên tiếng phản đối chiến tranh.
Thượng nghị sỹ Rand Paul (CH), người có khả năng làm ứng cử viên tổng thống năm 2016 nói: "Chúng tôi nhận được hàng ngh́n cú điện thoại, nhưng không một cuộc gọi nào đến để ủng hộ chiến tranh.
Chúng tôi đều nhất trí cho rằng sử dụng vũ khí hóa học là điều ghê tởm. Nhưng không ai nhiệt t́nh với việc dính líu, và họ cũng không cho rằng việc dính líu sẽ thành công. Họ rất bi quan với điều sẽ xảy ra sau sự dính líu này".
Ngày 5/9, Bộ ngoại giao Mỹ đă ra thông tư cảnh báo về du lịch ở Iraq, lưu ư rằng hoạt động khủng bố đang ở "mức độ chưa từng có kể từ năm 2008". Ngày 6/9, Thổ Nhĩ Kỳ và Li băng được đưa thêm vào danh sách cảnh báo du lịch của Bộ này.
Giới hạn can thiệp quân sự của Mỹ không rơ ràng
Obama miêu tả chiến lược của ông là "việc đă rồi" nhằm "ngăn ngừa và giảm thiểu" khả năng sử dụng vũ khí hóa học của ông Assad.
Trong cuộc điều trần trước một ủy ban của lưỡng viện ngày 3 và 4/9, Bộ trưởng ngoại giao Mỹ J. Kerry, Bộ trưởng quốc pḥng Hagel và Tướng Martin Dempsey - Chủ tịch tham mưu trưởng liên quân - đă nói rơ rằng Tổng thống Obama không kêu gọi đất nước tiến hành chiến tranh hay chịu trách nhiệm về cuộc nội chiến ở Syria. Và nhấn mạnh rằng không đổ bộ quân Mỹ trên chiến trường.
Tuy nhiên nhiều người Mỹ và thành viên Quốc hội đang lo ngại rằng khi "việc đă rồi" hạn chế khởi sự th́ có thể góp gió thành một cuộc chiến phũ phàng, đ̣i hỏi phải triển khai bộ binh vào chiến trường một khi t́nh h́nh vượt ra ngoài ṿng kiểm soát.
Người Mỹ muốn được đảm bảo rằng Syria sẽ không phải là một Afghanistan hay Iraq mới. Nhưng khi được yêu cầu cam kết với một chiến dịch hạn chế nghiêm ngặt, các ông Kerry, Hagel và tướng Dempsey đă tránh trả lời các câu hỏi về việc chiến dịch quân sự của Mỹ ở Syria cần phải hạn chế đến mức nào.
Khi được hỏi trong buổi điều trần ngày 3/9 về việc chính quyền Obama có chấp nhận một nghị quyết Quốc hội nói rơ cấm "đưa quân vào chiến trường" ở Syria, ông Kerry chỉ nói rằng: "Mong là không phải như vậy". Phương án đó có thể cần đến "trong trường hợp Syria sụp đổ" hoặc để ngăn chặn vũ khí hóa học của Syria rơi vào tay các phần tử khủng bố", Ông giải thích.
Ông Kerry cho biết thêm: "Tôi không muốn loại trừ một khả năng lựa chọn có hoặc không có thể có đối với Tổng thống để bảo vệ cho đất nước chúng ta".
Trả lời cùng câu hỏi đó, tướng Dempsey nói: "Thực sự mà nói các vị sẽ không ngạc nhiên khi biết rằng, là một tướng quân sự chịu trách nhiệm về t́nh h́nh này, th́ một nghị quyết càng rộng răi bao nhiêu th́ càng ít bị hạn chế bấy nhiêu, càng tốt cho tôi khi vạch ra một loạt các phương án".
Khi được hỏi ông tin tưởng đến mức nào về khả năng Mỹ có thể "hiệu chỉnh" hành động quân sự để duy tŕ được mục đích hạn chế trong việc "ngăn ngừa và giảm thiểu" đối với chế độ Assad, Dempsey nói: "Vâng, chúng ta có thể hiệu chính t́nh h́nh về phía chúng ta. Tuy nhiên luôn có nguy cơ leo thang từ phía bên kia".
Trong khi 1/3 số người Mỹ được hỏi tin rằng các cuộc không kích chống Syria rất có thể có hiệu quả trong việc giảm thiểu việc sử dụng vũ khí hóa học, 61% tiên đoán là các cuộc không kích sẽ dẫn đến một "sự can dự quân sự lâu dài ở đó", Trung tâm nghiên cứu Pew cho biết.
Thượng nghị sỹ Bob Corker (CH), lănh tụ Cộng ḥa tại Ủy ban đối ngoại thượng viện nói: "Tôi không cho rằng nhiều người trong chúng ta ở đây sẵn sàng ủng hộ khả năng đưa bộ binh vào chiến trường".
Cuối cùng, Ủy ban thượng viện đă bổ sung thêm một hạn chế vào nghị quyết của thượng viện về sử dụng sức mạnh quân sự trong đó chỉ rơ quân đội Mỹ không được phép triển khai trên thực địa ở Syria "nhằm tiến hành các cuộc chiến đấu".
Ngày 5/9, thượng nghị sỹ J. McCain (CH) nói trên đài phát thanh Phoenix rằng: "Không một ai muốn bộ binh trên chiến trường. Và sẽ không có bộ binh Mỹ trên chiến trường, bởi v́ tổng thống sẽ bị luận tội nếu họ làm điều đó".
Nghi ngờ t́nh báo
Đối với hầu hết người Mỹ, mối nghi ngờ với tin tức t́nh báo của Obama về t́nh h́nh Syria chủ yếu là ám ảnh từ những tuyên bố mất uy tín của Bush. Nhưng hiện ngày càng nhiều nghị sỹ Quốc hội và báo giới đang đặt câu hỏi về những tuyên bố của Obama.
Một vấn đề là liệu giới t́nh báo có chứng minh được là chế độ Assad ra lệnh sử dụng vũ khí hóa học chống lại nhân dân nước ḿnh ngày 21/8 hay không. Trong một báo cáo mật của t́nh báo được công bố ngày 30/8, chính quyền Obama nói rằng họ "tin tưởng cao" rằng đúng là như vậy.
Báo cáo đó kết luận: "Chúng tôi đánh giá các kịch bản trong đó phe đối lập thực hiện các cuộc tấn công vào 21/8 là rất khó"... Tổng hợp thông tin được sử dụng để đưa ra đánh giá này bao gồm các thông tin t́nh báo liên quan đến việc chuẩn bị của chế độ cho cuộc tấn công này và các phương tiện vận chuyển, nhiều luồng thông tin t́nh báo về chính cuộc tấn công này và tác động của nó, quan sát sau cuộc tấn công của chúng tôi, và sự khác biệt giữa khả năng của chế độ và của phe đối lập."
Nhưng đánh giá không bị phân loại của chính quyền Obama không bao gồm các h́nh ảnh từ vệ tinh hoặc bảng đánh dấu như báo cáo của Bộ trưởng ngoại giao Colin Powell hồi đó trước Liên Hợp Quốc cho rằng Iraq sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt. Các bằng chứng này sau đó bị mất uy tín nhưng, chí ít cũng được tŕnh bày cho công chúng với đầy đủ đặc trưng để có thể bị lật tẩy.
Các nghị sỹ Anh đă đưa ra những nghi ngờ về thông tin t́nh báo ngày 29/8 trước khi bác việc tham gia cùng Mỹ vào cuộc tiến công quân sự chống Syria với 272 phiếu chống trên tổng số 285 phiếu.
Giờ đây các nhà phê b́nh Mỹ đang nghi ngờ liệu chính quyền Obama có dễ dàng chấp nhận t́nh báo hay chí ít không thể đưa ra được những h́nh ảnh vệ tinh hay văn bản xác thực do giới quân sự thu được để hỗ trợ cho những tuyên bố của ḿnh.
Các nhà phê b́nh nói rằng, để đối phó với mối quan tâm như vậy, chính quyền cần phải công khai các thông báo họ thu được và các h́nh ảnh vệ tinh chứng tỏ rằng chế độ Assad đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công vũ khí hóa học trước ngày 21/8, hoặc h́nh ảnh các quả tên lửa được phóng đi từ lănh thổ do Assad kiểm soát.
Các nhà phê b́nh cũng phê phán cách mô tả của phe đối lập Syria của ông Kerry ngày càng bị chi phối bởi những người ôn ḥa là mâu thuẫn với các báo cáo t́nh báo khác.
Nghị sỹ Michael McCaul (CH), Chủ tịch Ủy ban an ninh nội địa ở Hạ viện, nói: "Lực lượng nổi dậy là những ai? Mỗi lần tôi được thông báo về điều này th́ t́nh h́nh càng trở nên xấu thêm bởi v́ đại đa số của lực lượng này - tôi nói giờ đây là đại đa số - là những thành phần Hồi giáo cấp tiến từ muôn phương của thế giới kéo về Syria để chiến đấu".
Trong buổi điều trần ngày 4/9, ông nói thêm rằng: "Liệu lực lượng nổi dậy, những thành phần cực đoan sẽ không chỉ tiếm quyền chính phủ mà c̣n kiểm soát được cả các kho vũ khí? Bởi v́ chính họ là những người có nhiều khả năng sẽ sử dụng những vũ khí này chống lại người Mỹ tại nước Mỹ".
Một điểm khác vẫn c̣n chưa rơ trong báo cáo mật của t́nh báo Mỹ là tại sao ngày 21/8, với các thanh sát viên Liên Hợp Quốc đang có mặt ở Syria mà chính quyền Assad lại chọn cách tiến hành tiến công bằng vũ khí hóa học.
Trong đánh giá của t́nh báo Anh (JIO) công bố ngày 29/8 đă làm rơ một điểm: "JIO tin tưởng cao vào toàn bộ những đánh giá của ḿnh, trừ đánh giá liên quan với mục địch chính xác của chính quyền trong việc thực hiện một cuộc tấn công với quy mô như vậy vào thời điểm này, mặc dù tin tức t́nh báo có thể nâng niềm tin của chúng tôi trong tương lai".
Lưỡng lự phải đánh một ḿnh
Kể từ cuộc chiến tranh Việt Nam, các đời tổng thống Mỹ đă rút ra một kết luận về nhu cầu phải tập hợp được sự ủng hộ quốc tế trước khi phát động bất cứ chiến dịch quân sự lớn nào, như cuộc chiến Vùng Vịnh, chiến dịch không kích của NATO ở khu vực Ban-căng, các cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq, và gần đây nhất là áp đặt lệnh cấm bay nhằm bảo vệ phe đối lập và chống lại nhà lănh đạo Muammar Qaddafi ở Libya.
Tuy nhiên đối với trường hợp Syria, Obama biết rằng Liên Hợp Quốc sẽ không cho phép một cuộc tấn công quân sự nhằm thực thi việc quốc tế cấm sử dụng vũ khí hóa học - chủ yếu bởi v́ Nga và Trung Quốc sẽ phản đối bất cứ nghị quyết nào về vấn đề này của Hội đồng bảo an.
Thêm vào đó là ngày 29/8 vừa qua, Quốc hội Anh đă bỏ phiếu bác không tham gia quân sự vào một cuộc tấn công chống lại Syria. Tổng hợp lại, hai sự phủ nhận này đối với ư đồ hành động mà Obama muốn lựa chọn đă làm lan tỏa mối lo ngại trong ḷng nước ở Mỹ.
Michael Dimock, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu báo chí và con người Pew nhận định rằng: "Người Mỹ không nhiệt thành trở thành cảnh sát quốc tế. Và việc các nước đồng minh truyền thống, như Anh, không ủng hộ chúng ta càng không giúp được ǵ".
Đó là một mối lo có tác động gây áp lực đối với các thành viên Quốc hội, những người đang phải lắng nghe dư luận trong nước rằng Mỹ không thể đóng vai tṛ sen đầm quốc tế.
Thượng nghị sỹ Tom Udall (DC) nói trong buổi điều trấn ngày 3/9 vừa qua rằng: "Với sự ủng hộ hạn chế của quốc tế, chúng ta được nhắc nhở rằng Mỹ phải trả đũa việc sử dụng vũ khí hóa học bằng một chiến dịch ném bom tàn khốc của riêng chúng ta".
"Chúng ta được nói cho biết rằng chúng ta ném bom để gửi đi một thông điệp. Nhưng chúng ta gửi đi một thông điệp ǵ? Đối với cộng đồng quốc tế chúng ta một lần nữa lại nói rằng Mỹ sẽ là sen đầm quốc tế", Ông Tom nói.
Và ngày 4/9, Thượng nghị sỹ Udall là một trong hai nghị sỹ đảng Dân chủ cùng 5 nghị sỹ đảng Cộng ḥa trong Ủy ban đối ngoại thượng viện đă bỏ phiếu chống nghị quyết cho phép chính phủ được sử dụng vũ lực. Biện pháp đó đă được Ủy ban này thông qua nhưng sẽ bị lưỡng đảng chống đối ở cả Thượng viện và, đặc biệt là ở Hạ viện.
Phạm Ngọc Uyển (Theo CSM)
Datviet
Dân Mỹ lo ngại chiến tranh
Một thập kỷ chiến tranh ở Afghanistan và Iraq đă làm tổn hại đến sự ủng hộ các cuộc viễn chinh quân sự của Mỹ, cũng như đối với niềm tin của dư luận rằng các cuộc không kích của Mỹ có thể làm cho t́nh h́nh ở Syria tốt lên.
Theo số liệu điều tra của hăng Gallop công bố ngày 6/9 vừa qua, trong khi lúc đầu, đại đa số dân chúng ủng hộ sự can thiệp của Mỹ vào Afghanistan (82%) và Iraq (59%), th́ chỉ có 36% ủng hộ Mỹ tiến hành hành động quân sự để tiêu hao khả năng sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.
Tính trung b́nh, trong ṿng 20 năm qua, cứ 3 người th́ có hơn 2 người Mỹ tán thành sự dính líu quân sự của Mỹ khi cuộc xung đột nổ ra. Trường hợp Syria là thấp nhất. "Sau hơn một thập kỷ xung đột ở Afghanistan và Iraq, t́nh trạng mệt mỏi về chiến tranh có thể c̣n kéo dài", Gallop kết luận.
Những kết quả điều tra dư luận của các hăng khác thậm chí c̣n cho thấy số người phản đối mạnh hơn nhiều. Chỉ có 29% người Mỹ được cuộc thăm ḍ của Trung tâm Pew tán thành không kích ở Syria, với 48% chống.
Gần 3/4 người được thăm ḍ nói rằng các cuộc không kích của Mỹ có thể gây nên một cuộc trả đũa chống lại nước Mỹ và các nước đồng minh của Mỹ ở khu vực, và 61% nói rằng các cuộc không kích này sẽ dẫn đến việc Mỹ dính líu lâu dài ở Syria.
"Người Mỹ đă từng nghe điều đó - rằng chúng ta vào và rút ra nhanh. Bạn có thể gọi đó là lo ngại chiến tranh hay chỉ là sự thiếu niềm tin vào kiểu hứa hẹn này. Ngoài ra c̣n một cảm giác cho là những nỗ lực của chúng ta ở nước ngoài thường không có hiệu quả ... hoặc lành ít dữ nhiều", Michael Dimock, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu về báo giới và con người Pew, nhận xét về kết quả thăm ḍ vừa qua.
Đối với nhiều người Mỹ, triển vọng một cuộc chiến tranh mới ở Trung Đông không c̣n xa xôi ǵ. Trong tháng 6, chỉ có 28% người Mỹ nói rằng cuộc chiến ở Afghanistan có giá trị, theo một điều tra của hăng ABC và Washington Post. Ngôn từ vắn tắt cho toàn bộ sự tiêu cực đó đối với chiến tranh là "lo ngại chiến tranh".
Cũng theo kết quả điều tra của ABC News và Washington Post công bố ngày 3/9, cứ 10 người Mỹ th́ có 6 người phản đối các cuộc tấn công tên lửa chống Syria, dù có bằng chứng rơ ràng là chế độ Assad sử dụng vũ khí hóa học chống lại dân thường.
Sự phản đối này là sâu rộng và mạnh mẽ, nó vượt qua giới hạn về đảng phái, khu vực, độ tuổi, thu nhập và tŕnh độ giáo dục. Trong số những người dân chủ, có 54% phản đối các cuộc tấn công bằng tên lửa, so với 55% trong số những người theo đảng Cộng Ḥa và 66% những người độc lập.
http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=514827&d=1378865692
Hải quân Mỹ triển khai áp sát Syria
Những hậu quả khôn lường
Và nếu như một cuộc tấn công của Mỹ không những thất bại trong việc ngăn chế độ Assad sử dụng vũ khí hóa học trong tương lai, mà c̣n làm cho t́nh h́nh xấu đi th́ sao, ví như khêu lên các cuộc tấn công vào Israel hay Thổ Nhĩ Kỳ, hoặc lại làm tăng sức mạnh cho các phần tử cực đoan trong phe nổi dậy ở Syria để chống lại mạnh mẽ các lợi ích của Mỹ hơn là chế độ hiện hành th́ sao?
Nếu Mỹ tấn công Syria, Assad có thể sẽ phải đáp trả bằng cách đàn áp nhân dân trong nước hoặc mở các cuộc tấn công chống lại các nước đồng minh của Mỹ ở khu vực. Các nước đồng minh như Iran hoặc lực lượng Hezbollah cũng có thể phát động các cuộc trả đũa của riêng ḿnh, các nhà lập pháp Mỹ lập luận như vậy với những dẫn chứng bằng những phản ứng khác nhau của cử tri của họ.
Các thành viên quốc hội nói rằng những lá thư và hộp thư điện tử của họ chứa đựng nhiều tâm lư lo ngại như vậy đang mạnh mẽ lên tiếng phản đối chiến tranh.
Thượng nghị sỹ Rand Paul (CH), người có khả năng làm ứng cử viên tổng thống năm 2016 nói: "Chúng tôi nhận được hàng ngh́n cú điện thoại, nhưng không một cuộc gọi nào đến để ủng hộ chiến tranh.
Chúng tôi đều nhất trí cho rằng sử dụng vũ khí hóa học là điều ghê tởm. Nhưng không ai nhiệt t́nh với việc dính líu, và họ cũng không cho rằng việc dính líu sẽ thành công. Họ rất bi quan với điều sẽ xảy ra sau sự dính líu này".
Ngày 5/9, Bộ ngoại giao Mỹ đă ra thông tư cảnh báo về du lịch ở Iraq, lưu ư rằng hoạt động khủng bố đang ở "mức độ chưa từng có kể từ năm 2008". Ngày 6/9, Thổ Nhĩ Kỳ và Li băng được đưa thêm vào danh sách cảnh báo du lịch của Bộ này.
Giới hạn can thiệp quân sự của Mỹ không rơ ràng
Obama miêu tả chiến lược của ông là "việc đă rồi" nhằm "ngăn ngừa và giảm thiểu" khả năng sử dụng vũ khí hóa học của ông Assad.
Trong cuộc điều trần trước một ủy ban của lưỡng viện ngày 3 và 4/9, Bộ trưởng ngoại giao Mỹ J. Kerry, Bộ trưởng quốc pḥng Hagel và Tướng Martin Dempsey - Chủ tịch tham mưu trưởng liên quân - đă nói rơ rằng Tổng thống Obama không kêu gọi đất nước tiến hành chiến tranh hay chịu trách nhiệm về cuộc nội chiến ở Syria. Và nhấn mạnh rằng không đổ bộ quân Mỹ trên chiến trường.
Tuy nhiên nhiều người Mỹ và thành viên Quốc hội đang lo ngại rằng khi "việc đă rồi" hạn chế khởi sự th́ có thể góp gió thành một cuộc chiến phũ phàng, đ̣i hỏi phải triển khai bộ binh vào chiến trường một khi t́nh h́nh vượt ra ngoài ṿng kiểm soát.
Người Mỹ muốn được đảm bảo rằng Syria sẽ không phải là một Afghanistan hay Iraq mới. Nhưng khi được yêu cầu cam kết với một chiến dịch hạn chế nghiêm ngặt, các ông Kerry, Hagel và tướng Dempsey đă tránh trả lời các câu hỏi về việc chiến dịch quân sự của Mỹ ở Syria cần phải hạn chế đến mức nào.
Khi được hỏi trong buổi điều trần ngày 3/9 về việc chính quyền Obama có chấp nhận một nghị quyết Quốc hội nói rơ cấm "đưa quân vào chiến trường" ở Syria, ông Kerry chỉ nói rằng: "Mong là không phải như vậy". Phương án đó có thể cần đến "trong trường hợp Syria sụp đổ" hoặc để ngăn chặn vũ khí hóa học của Syria rơi vào tay các phần tử khủng bố", Ông giải thích.
Ông Kerry cho biết thêm: "Tôi không muốn loại trừ một khả năng lựa chọn có hoặc không có thể có đối với Tổng thống để bảo vệ cho đất nước chúng ta".
Trả lời cùng câu hỏi đó, tướng Dempsey nói: "Thực sự mà nói các vị sẽ không ngạc nhiên khi biết rằng, là một tướng quân sự chịu trách nhiệm về t́nh h́nh này, th́ một nghị quyết càng rộng răi bao nhiêu th́ càng ít bị hạn chế bấy nhiêu, càng tốt cho tôi khi vạch ra một loạt các phương án".
Khi được hỏi ông tin tưởng đến mức nào về khả năng Mỹ có thể "hiệu chỉnh" hành động quân sự để duy tŕ được mục đích hạn chế trong việc "ngăn ngừa và giảm thiểu" đối với chế độ Assad, Dempsey nói: "Vâng, chúng ta có thể hiệu chính t́nh h́nh về phía chúng ta. Tuy nhiên luôn có nguy cơ leo thang từ phía bên kia".
Trong khi 1/3 số người Mỹ được hỏi tin rằng các cuộc không kích chống Syria rất có thể có hiệu quả trong việc giảm thiểu việc sử dụng vũ khí hóa học, 61% tiên đoán là các cuộc không kích sẽ dẫn đến một "sự can dự quân sự lâu dài ở đó", Trung tâm nghiên cứu Pew cho biết.
Thượng nghị sỹ Bob Corker (CH), lănh tụ Cộng ḥa tại Ủy ban đối ngoại thượng viện nói: "Tôi không cho rằng nhiều người trong chúng ta ở đây sẵn sàng ủng hộ khả năng đưa bộ binh vào chiến trường".
Cuối cùng, Ủy ban thượng viện đă bổ sung thêm một hạn chế vào nghị quyết của thượng viện về sử dụng sức mạnh quân sự trong đó chỉ rơ quân đội Mỹ không được phép triển khai trên thực địa ở Syria "nhằm tiến hành các cuộc chiến đấu".
Ngày 5/9, thượng nghị sỹ J. McCain (CH) nói trên đài phát thanh Phoenix rằng: "Không một ai muốn bộ binh trên chiến trường. Và sẽ không có bộ binh Mỹ trên chiến trường, bởi v́ tổng thống sẽ bị luận tội nếu họ làm điều đó".
Nghi ngờ t́nh báo
Đối với hầu hết người Mỹ, mối nghi ngờ với tin tức t́nh báo của Obama về t́nh h́nh Syria chủ yếu là ám ảnh từ những tuyên bố mất uy tín của Bush. Nhưng hiện ngày càng nhiều nghị sỹ Quốc hội và báo giới đang đặt câu hỏi về những tuyên bố của Obama.
Một vấn đề là liệu giới t́nh báo có chứng minh được là chế độ Assad ra lệnh sử dụng vũ khí hóa học chống lại nhân dân nước ḿnh ngày 21/8 hay không. Trong một báo cáo mật của t́nh báo được công bố ngày 30/8, chính quyền Obama nói rằng họ "tin tưởng cao" rằng đúng là như vậy.
Báo cáo đó kết luận: "Chúng tôi đánh giá các kịch bản trong đó phe đối lập thực hiện các cuộc tấn công vào 21/8 là rất khó"... Tổng hợp thông tin được sử dụng để đưa ra đánh giá này bao gồm các thông tin t́nh báo liên quan đến việc chuẩn bị của chế độ cho cuộc tấn công này và các phương tiện vận chuyển, nhiều luồng thông tin t́nh báo về chính cuộc tấn công này và tác động của nó, quan sát sau cuộc tấn công của chúng tôi, và sự khác biệt giữa khả năng của chế độ và của phe đối lập."
Nhưng đánh giá không bị phân loại của chính quyền Obama không bao gồm các h́nh ảnh từ vệ tinh hoặc bảng đánh dấu như báo cáo của Bộ trưởng ngoại giao Colin Powell hồi đó trước Liên Hợp Quốc cho rằng Iraq sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt. Các bằng chứng này sau đó bị mất uy tín nhưng, chí ít cũng được tŕnh bày cho công chúng với đầy đủ đặc trưng để có thể bị lật tẩy.
Các nghị sỹ Anh đă đưa ra những nghi ngờ về thông tin t́nh báo ngày 29/8 trước khi bác việc tham gia cùng Mỹ vào cuộc tiến công quân sự chống Syria với 272 phiếu chống trên tổng số 285 phiếu.
Giờ đây các nhà phê b́nh Mỹ đang nghi ngờ liệu chính quyền Obama có dễ dàng chấp nhận t́nh báo hay chí ít không thể đưa ra được những h́nh ảnh vệ tinh hay văn bản xác thực do giới quân sự thu được để hỗ trợ cho những tuyên bố của ḿnh.
Các nhà phê b́nh nói rằng, để đối phó với mối quan tâm như vậy, chính quyền cần phải công khai các thông báo họ thu được và các h́nh ảnh vệ tinh chứng tỏ rằng chế độ Assad đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công vũ khí hóa học trước ngày 21/8, hoặc h́nh ảnh các quả tên lửa được phóng đi từ lănh thổ do Assad kiểm soát.
Các nhà phê b́nh cũng phê phán cách mô tả của phe đối lập Syria của ông Kerry ngày càng bị chi phối bởi những người ôn ḥa là mâu thuẫn với các báo cáo t́nh báo khác.
Nghị sỹ Michael McCaul (CH), Chủ tịch Ủy ban an ninh nội địa ở Hạ viện, nói: "Lực lượng nổi dậy là những ai? Mỗi lần tôi được thông báo về điều này th́ t́nh h́nh càng trở nên xấu thêm bởi v́ đại đa số của lực lượng này - tôi nói giờ đây là đại đa số - là những thành phần Hồi giáo cấp tiến từ muôn phương của thế giới kéo về Syria để chiến đấu".
Trong buổi điều trần ngày 4/9, ông nói thêm rằng: "Liệu lực lượng nổi dậy, những thành phần cực đoan sẽ không chỉ tiếm quyền chính phủ mà c̣n kiểm soát được cả các kho vũ khí? Bởi v́ chính họ là những người có nhiều khả năng sẽ sử dụng những vũ khí này chống lại người Mỹ tại nước Mỹ".
Một điểm khác vẫn c̣n chưa rơ trong báo cáo mật của t́nh báo Mỹ là tại sao ngày 21/8, với các thanh sát viên Liên Hợp Quốc đang có mặt ở Syria mà chính quyền Assad lại chọn cách tiến hành tiến công bằng vũ khí hóa học.
Trong đánh giá của t́nh báo Anh (JIO) công bố ngày 29/8 đă làm rơ một điểm: "JIO tin tưởng cao vào toàn bộ những đánh giá của ḿnh, trừ đánh giá liên quan với mục địch chính xác của chính quyền trong việc thực hiện một cuộc tấn công với quy mô như vậy vào thời điểm này, mặc dù tin tức t́nh báo có thể nâng niềm tin của chúng tôi trong tương lai".
Lưỡng lự phải đánh một ḿnh
Kể từ cuộc chiến tranh Việt Nam, các đời tổng thống Mỹ đă rút ra một kết luận về nhu cầu phải tập hợp được sự ủng hộ quốc tế trước khi phát động bất cứ chiến dịch quân sự lớn nào, như cuộc chiến Vùng Vịnh, chiến dịch không kích của NATO ở khu vực Ban-căng, các cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq, và gần đây nhất là áp đặt lệnh cấm bay nhằm bảo vệ phe đối lập và chống lại nhà lănh đạo Muammar Qaddafi ở Libya.
Tuy nhiên đối với trường hợp Syria, Obama biết rằng Liên Hợp Quốc sẽ không cho phép một cuộc tấn công quân sự nhằm thực thi việc quốc tế cấm sử dụng vũ khí hóa học - chủ yếu bởi v́ Nga và Trung Quốc sẽ phản đối bất cứ nghị quyết nào về vấn đề này của Hội đồng bảo an.
Thêm vào đó là ngày 29/8 vừa qua, Quốc hội Anh đă bỏ phiếu bác không tham gia quân sự vào một cuộc tấn công chống lại Syria. Tổng hợp lại, hai sự phủ nhận này đối với ư đồ hành động mà Obama muốn lựa chọn đă làm lan tỏa mối lo ngại trong ḷng nước ở Mỹ.
Michael Dimock, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu báo chí và con người Pew nhận định rằng: "Người Mỹ không nhiệt thành trở thành cảnh sát quốc tế. Và việc các nước đồng minh truyền thống, như Anh, không ủng hộ chúng ta càng không giúp được ǵ".
Đó là một mối lo có tác động gây áp lực đối với các thành viên Quốc hội, những người đang phải lắng nghe dư luận trong nước rằng Mỹ không thể đóng vai tṛ sen đầm quốc tế.
Thượng nghị sỹ Tom Udall (DC) nói trong buổi điều trấn ngày 3/9 vừa qua rằng: "Với sự ủng hộ hạn chế của quốc tế, chúng ta được nhắc nhở rằng Mỹ phải trả đũa việc sử dụng vũ khí hóa học bằng một chiến dịch ném bom tàn khốc của riêng chúng ta".
"Chúng ta được nói cho biết rằng chúng ta ném bom để gửi đi một thông điệp. Nhưng chúng ta gửi đi một thông điệp ǵ? Đối với cộng đồng quốc tế chúng ta một lần nữa lại nói rằng Mỹ sẽ là sen đầm quốc tế", Ông Tom nói.
Và ngày 4/9, Thượng nghị sỹ Udall là một trong hai nghị sỹ đảng Dân chủ cùng 5 nghị sỹ đảng Cộng ḥa trong Ủy ban đối ngoại thượng viện đă bỏ phiếu chống nghị quyết cho phép chính phủ được sử dụng vũ lực. Biện pháp đó đă được Ủy ban này thông qua nhưng sẽ bị lưỡng đảng chống đối ở cả Thượng viện và, đặc biệt là ở Hạ viện.
Phạm Ngọc Uyển (Theo CSM)
Datviet