vuitoichat
09-18-2013, 18:57
Chiều ngày 11/09/2013, ông Đặng Ngọc Viết, 42 tuổi, trú tại phường Kỳ Bá, Thái B́nh xông vào trụ sở Uỷ ban Nhân dân thành phố dùng súng bắn 5 cán bộ thuộc Trung tâm phát triển Quỹ đất Thành phố Thái B́nh khiến một người chết, ba người bị thương.
http://iyouphim.com/forum/attachment.php?attac hmentid=242279&stc=1&d=1379530534
Khu vực tranh chấp đất đai giữa chính quyền Hà Nội và người Công giáo tại giáo xứ Thái Hà chụp hôm 24/4/2009. Ảnh minh họa./AFP photo
Sau đó, ông Viết về quê ở huyện Kiến Xương, Thái B́nh và tự sát dưới chân tượng Phật trong buổi chiều cùng ngày.
Theo thông tin trên các báo, nguyên nhân bức xúc của ông Viết có liên quan đến chuyện thu hồi đất đai và chính sách đền bù của chủ trương xây dựng khu đô thị mới ở phường Kỳ Bá.
Sự việc gây chấn động này một lần nữa nhắc người ta nhớ đến các bất cập trong những vụ giải phóng mặt bằng.
Trong nhiều năm gần đây, số lượng người đi khiếu nại, khiếu kiện các vấn đề liên quan đến đất đai ngày càng gia tăng.
Đỉnh điểm là năm ngoái tại Hải Pḥng, gia đ́nh ông Đoàn Văn Vươn cũng đă buộc phải nổ súng vào đoàn công an, cán bộ tham gia cưỡng chế để bảo vệ tài sản của ḿnh. Luật đất đai năm 2003 ở điều 7 có quy định: “Nhà nước thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai và thống nhất quản lư nhà nước về đất đai”.
Rất khó để viện dẫn, giải thích cho toàn dân hiểu v́ sao đất đai do ḿnh sở hữu nhưng nhà nước lại đại diện quản lư.
Trên thực tế, trong những dự án giải phóng mặt bằng, với những quy định có sẵn trong luật đất đai 2003, trong những dự án thu hồi đất do nhà nước làm chủ đầu tư th́ nhà nước sẽ áp giá đền bù, hỗ trợ tái định cư…
Đối với các dự án phục vụ mục đích phúc lợi công cộng như bệnh viện, trường học, chợ… th́ hầu như người dân không c̣n cách lựa chọn nào ngoài việc đồng ư với các thoả thuận do phía nhà nước đưa ra, nhanh chóng nhận tiền đền bù hoặc chấp nhận di dời theo phương án tái định cư nếu không muốn bị cưỡng chế giải toả trắng.
Nhưng vấn đề dễ gây cho người dân bức xúc nhiều nhất đó chính là những dự án mà nhà nước đứng ra thu hồi đất để giao cho tư nhân đầu tư xây dựng và quản lư.
Đây chính là kẽ hở lớn nhất để nhà nước và các chủ dự án mập mờ đánh lận con đen với quyền lợi của người dân. Bởi khi nhà nước thu hồi đất th́ sẽ áp mức đền bù theo giá do nhà nước quy định (thường giá này thấp hơn nhiều so với thị trường thực tế), sau khi đă có đất sạch (đất đă giải toả xong) th́ nhà nước giao lại cho chủ đầu tư tư nhân tiếp quản, toàn quyền định đoạt.
Những mảnh đất đó thường sẽ được tư nhân bán lại với giá cao gấp chục lần giá đền bù mà người dân nhận được. Đây chính là mấu chốt của nhiều vụ việc bức xúc đă xảy ra.
Một nút thắt thứ hai thường gặp trong những vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng chính là quy tŕnh, thủ tục triển khai của các dự án. Theo quy định của luật đất đai và các nghị định hướng dẫn thi hành luật này th́ những tŕnh tự pháp lư liên quan tới chủ trương, thu hồi, đền bù, giải tỏa, hỗ trợ tái định cư... đất của người dân đều có những quy định rất rơ ràng nhưng trên thực tế người dân hầu như không được biết (ví dụ như quyết định thu hồi, đền bù, hỗ trợ học nghề, tái định cư..).
http://younhac.com/forum/attachment.php?attac hmentid=87226&stc=1&d=1379530552
Nông dân chuẩn bị đất cho vụ lúa mới trên một cánh đồng ở một tỉnh phía Bắc, ảnh minh họa. AFP photo
Theo quy định của pháp luật, tất cả phải được thông báo công khai hoặc gửi tận tay người dân có quyền lợi liên quan, nhưng thực tế nhiều dự án đă lơ đi chuyện này. Tôi đă từng tận mắt chứng kiến các cán bộ làm công tác giải phóng mặt bằng làm việc với các gia đ́nh bị mất đất.
Thay v́ làm rơ việc đảm bảo quyền lợi cho người dân, đa số các văn bản, các thủ tục hướng dẫn lại thường chỉ muốn người dân đồng ư kư vào các biên bản thoả thuận càng sớm càng tốt.
Đặc biệt với các biên bản giao nhận đất tái định cư, hoặc biên bản đồng ư với việc nhận tiền đền bù. Thậm chí có những địa phương c̣n áp dụng đủ thứ “lệ”, để lừa dân kư cho bằng được, và với quan niệm “một khi đă kư nhận đền bù th́ coi như kết thúc không thoả thuận, đàm phán ǵ nữa”.
Cũng có t́nh trạng các cán bộ đi vận động, “bỏ nhỏ” với từng hộ dân rằng “khu này đă nhận đền bù hết, gia đ́nh cũng nhận đi chứ không khi tất cả đă đồng ư th́ ở trên buộc phải ra lệnh cưỡng chế nhà anh (chị)”.
Nhiều người dân không có đủ thông tin và không được hỗ trợ về mặt kiến thức luật pháp đă chấp nhận kư kết thoả thuận.
Đến khi người dân có điều kiện tiếp cận đầy đủ thông tin, được tư vấn đầy đủ về pháp luật và biết được nhà nước hoặc chủ đầu tư lừa ḿnh th́ đi việc khiếu nại, khiếu kiện sẽ diễn ra rất dây dưa và chậm chạp trong khi dự án vẫn cứ triển khai, nhà cửa vẫn bị giải toả.
Chính điều này đă dẫn đến những hệ luỵ khó giải quyết: Có nhiều người mất nhà cửa, mất ruộng vườn lặn lội khiếu kiện ṛng ră từ năm này sang năm khác. Có nhiều người im lặng trong cay đắng chấp nhận làm lại từ đầu và góc nh́n của họ với xă hội thay đổi hẳn đi. Và cũng có người đă lựa chọn cách hành động theo bản năng để giải thoát cho bản thân và gia đ́nh như ông Vươn, ông Viết.
Câu hỏi luôn được đặt ra là liệu luật pháp đă đảm bảo được hoàn toàn quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc của những gia đ́nh có đất đai bị giải toả hay chưa? Pháp luật và những quy định của nó được tạo ra là để đảm bảo quyền lợi của người dân, để hướng dẫn mọi người hiểu và thực hiện nghĩa vụ công dân của ḿnh chứ không phải để đánh lừa họ.
V́ sao những người như ông Đoàn Văn Vươn, ông Đặng Ngọc Viết phải chấp nhận đổ máu để bảo vệ quyền lợi của ḿnh? Phải chăng là họ không c̣n tin rằng ḿnh sẽ được bảo vệ bởi luật pháp nữa?
Một khi công dân mất niềm tin rằng nhà nước sẽ bảo vệ được ḿnh, th́ vai tṛ của nhà nước nằm ở đâu trong xă hội này?
Với t́nh trạng người dân phải đổ máu để bảo vệ quyền lợi của ḿnh như hiện nay, liệu có tồn tại một nhà nước “do dân và v́ dân” như người ta thường được nghe tuyên truyền hay không?
* Bài viết trích từ Blog Mẹ Nấm, Mội dung không phản ảnh quan điểm của Đài Á Châu Tự Do. (Tựa bài do RFA đặt)
Mẹ Nấm, viết từ Việt Nam
http://iyouphim.com/forum/attachment.php?attac hmentid=242279&stc=1&d=1379530534
Khu vực tranh chấp đất đai giữa chính quyền Hà Nội và người Công giáo tại giáo xứ Thái Hà chụp hôm 24/4/2009. Ảnh minh họa./AFP photo
Sau đó, ông Viết về quê ở huyện Kiến Xương, Thái B́nh và tự sát dưới chân tượng Phật trong buổi chiều cùng ngày.
Theo thông tin trên các báo, nguyên nhân bức xúc của ông Viết có liên quan đến chuyện thu hồi đất đai và chính sách đền bù của chủ trương xây dựng khu đô thị mới ở phường Kỳ Bá.
Sự việc gây chấn động này một lần nữa nhắc người ta nhớ đến các bất cập trong những vụ giải phóng mặt bằng.
Trong nhiều năm gần đây, số lượng người đi khiếu nại, khiếu kiện các vấn đề liên quan đến đất đai ngày càng gia tăng.
Đỉnh điểm là năm ngoái tại Hải Pḥng, gia đ́nh ông Đoàn Văn Vươn cũng đă buộc phải nổ súng vào đoàn công an, cán bộ tham gia cưỡng chế để bảo vệ tài sản của ḿnh. Luật đất đai năm 2003 ở điều 7 có quy định: “Nhà nước thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai và thống nhất quản lư nhà nước về đất đai”.
Rất khó để viện dẫn, giải thích cho toàn dân hiểu v́ sao đất đai do ḿnh sở hữu nhưng nhà nước lại đại diện quản lư.
Trên thực tế, trong những dự án giải phóng mặt bằng, với những quy định có sẵn trong luật đất đai 2003, trong những dự án thu hồi đất do nhà nước làm chủ đầu tư th́ nhà nước sẽ áp giá đền bù, hỗ trợ tái định cư…
Đối với các dự án phục vụ mục đích phúc lợi công cộng như bệnh viện, trường học, chợ… th́ hầu như người dân không c̣n cách lựa chọn nào ngoài việc đồng ư với các thoả thuận do phía nhà nước đưa ra, nhanh chóng nhận tiền đền bù hoặc chấp nhận di dời theo phương án tái định cư nếu không muốn bị cưỡng chế giải toả trắng.
Nhưng vấn đề dễ gây cho người dân bức xúc nhiều nhất đó chính là những dự án mà nhà nước đứng ra thu hồi đất để giao cho tư nhân đầu tư xây dựng và quản lư.
Đây chính là kẽ hở lớn nhất để nhà nước và các chủ dự án mập mờ đánh lận con đen với quyền lợi của người dân. Bởi khi nhà nước thu hồi đất th́ sẽ áp mức đền bù theo giá do nhà nước quy định (thường giá này thấp hơn nhiều so với thị trường thực tế), sau khi đă có đất sạch (đất đă giải toả xong) th́ nhà nước giao lại cho chủ đầu tư tư nhân tiếp quản, toàn quyền định đoạt.
Những mảnh đất đó thường sẽ được tư nhân bán lại với giá cao gấp chục lần giá đền bù mà người dân nhận được. Đây chính là mấu chốt của nhiều vụ việc bức xúc đă xảy ra.
Một nút thắt thứ hai thường gặp trong những vấn đề liên quan đến đất đai, giải phóng mặt bằng chính là quy tŕnh, thủ tục triển khai của các dự án. Theo quy định của luật đất đai và các nghị định hướng dẫn thi hành luật này th́ những tŕnh tự pháp lư liên quan tới chủ trương, thu hồi, đền bù, giải tỏa, hỗ trợ tái định cư... đất của người dân đều có những quy định rất rơ ràng nhưng trên thực tế người dân hầu như không được biết (ví dụ như quyết định thu hồi, đền bù, hỗ trợ học nghề, tái định cư..).
http://younhac.com/forum/attachment.php?attac hmentid=87226&stc=1&d=1379530552
Nông dân chuẩn bị đất cho vụ lúa mới trên một cánh đồng ở một tỉnh phía Bắc, ảnh minh họa. AFP photo
Theo quy định của pháp luật, tất cả phải được thông báo công khai hoặc gửi tận tay người dân có quyền lợi liên quan, nhưng thực tế nhiều dự án đă lơ đi chuyện này. Tôi đă từng tận mắt chứng kiến các cán bộ làm công tác giải phóng mặt bằng làm việc với các gia đ́nh bị mất đất.
Thay v́ làm rơ việc đảm bảo quyền lợi cho người dân, đa số các văn bản, các thủ tục hướng dẫn lại thường chỉ muốn người dân đồng ư kư vào các biên bản thoả thuận càng sớm càng tốt.
Đặc biệt với các biên bản giao nhận đất tái định cư, hoặc biên bản đồng ư với việc nhận tiền đền bù. Thậm chí có những địa phương c̣n áp dụng đủ thứ “lệ”, để lừa dân kư cho bằng được, và với quan niệm “một khi đă kư nhận đền bù th́ coi như kết thúc không thoả thuận, đàm phán ǵ nữa”.
Cũng có t́nh trạng các cán bộ đi vận động, “bỏ nhỏ” với từng hộ dân rằng “khu này đă nhận đền bù hết, gia đ́nh cũng nhận đi chứ không khi tất cả đă đồng ư th́ ở trên buộc phải ra lệnh cưỡng chế nhà anh (chị)”.
Nhiều người dân không có đủ thông tin và không được hỗ trợ về mặt kiến thức luật pháp đă chấp nhận kư kết thoả thuận.
Đến khi người dân có điều kiện tiếp cận đầy đủ thông tin, được tư vấn đầy đủ về pháp luật và biết được nhà nước hoặc chủ đầu tư lừa ḿnh th́ đi việc khiếu nại, khiếu kiện sẽ diễn ra rất dây dưa và chậm chạp trong khi dự án vẫn cứ triển khai, nhà cửa vẫn bị giải toả.
Chính điều này đă dẫn đến những hệ luỵ khó giải quyết: Có nhiều người mất nhà cửa, mất ruộng vườn lặn lội khiếu kiện ṛng ră từ năm này sang năm khác. Có nhiều người im lặng trong cay đắng chấp nhận làm lại từ đầu và góc nh́n của họ với xă hội thay đổi hẳn đi. Và cũng có người đă lựa chọn cách hành động theo bản năng để giải thoát cho bản thân và gia đ́nh như ông Vươn, ông Viết.
Câu hỏi luôn được đặt ra là liệu luật pháp đă đảm bảo được hoàn toàn quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc của những gia đ́nh có đất đai bị giải toả hay chưa? Pháp luật và những quy định của nó được tạo ra là để đảm bảo quyền lợi của người dân, để hướng dẫn mọi người hiểu và thực hiện nghĩa vụ công dân của ḿnh chứ không phải để đánh lừa họ.
V́ sao những người như ông Đoàn Văn Vươn, ông Đặng Ngọc Viết phải chấp nhận đổ máu để bảo vệ quyền lợi của ḿnh? Phải chăng là họ không c̣n tin rằng ḿnh sẽ được bảo vệ bởi luật pháp nữa?
Một khi công dân mất niềm tin rằng nhà nước sẽ bảo vệ được ḿnh, th́ vai tṛ của nhà nước nằm ở đâu trong xă hội này?
Với t́nh trạng người dân phải đổ máu để bảo vệ quyền lợi của ḿnh như hiện nay, liệu có tồn tại một nhà nước “do dân và v́ dân” như người ta thường được nghe tuyên truyền hay không?
* Bài viết trích từ Blog Mẹ Nấm, Mội dung không phản ảnh quan điểm của Đài Á Châu Tự Do. (Tựa bài do RFA đặt)
Mẹ Nấm, viết từ Việt Nam