PDA

View Full Version : Vua Càn Long là ‘giọt máu lạc loài’ người Hán?


PinaColada
02-01-2014, 00:10
Vị vua đa t́nh Càn Long được cho là có nhiều con hoang trong dân gian, nhưng bản thân ông cũng bị cho là xuất thân mờ ám, thậm chí c̣n chẳng phải người Măn.


Theo chính sử, Càn Long là con trai của hoàng đế Ung Chính, và là vị vua thứ 6 của triều Măn Thanh (Trung Quốc). Tuy nhiên, từ xưa vẫn lưu truyền giả thuyết, ông chẳng những không phải con trai Ung Chính, mà thậm chí c̣n chẳng có chút máu mủ nào với hoàng tộc, c̣n tệ hơn, là người Hán chứ không phải người Măn. Tuy sử học chính thống không công nhận điều này nhưng cho đến nay, giả thuyết trên vẫn có sức sống lớn và không thể bị loại bỏ. Từ truyền thuyết dân gian, nó trở thành chất liệu trong nhiều bộ tiểu thuyết dă sử và phim ảnh.

Câu chuyện lưu truyền về thân thế Càn Long

Theo truyền thuyết kể trên, vào một ngày mùa thu năm 1711, dưới triều Khang Hy, phu nhân của Ung thân vương (con trai thứ 4 của Khang Hy, sau này là hoàng đế Ung Chính) hạ sinh một công chúa. Cũng đúng hôm đó, vợ của Trần Thế Quán, thường gọi là Trần Các Lăo, một viên quan người Hán có quan hệ thân thiết với Ung thân vương, cũng sinh con trai.

Ung thân vương biết vậy, bèn sai đưa thiếp sang nhà họ Trần, yêu cầu mang đứa trẻ sang vương phủ cho ḿnh xem mặt. Mặc dù đưa một đứa trẻ mới sinh ra ngoài là điều tối kỵ, nhất là với con nhà gia thế, nhưng đă là lệnh của vương gia, chẳng ai dám trái, v́ thế Trần Thế Quán đành cho người bế con trai đi.

http://vietsn.com/forum/attachment.php?attachmentid=568573&stc=1&d=1391213369
Càn Long trên phim.

Thế nhưng, khi đứa bé được mang về trả th́ nó lại biến thành… con gái. Trần Các Lăo biết ngay đây chẳng phải sự nhầm lẫn vô t́nh. Sự từng trải trong chốn quan trường khiến ông hiểu là nên im lặng, bởi nói ra chẳng những con chẳng đ̣i được mà c̣n nguy hiểm cho cả họ. Hôm sau lại thấy bên phủ Ung vương công bố tin mừng vương phi hạ sinh vương tử, mọi người nô nức ăn mừng, họ Trần càng hiểu chuyện. Để Ung vương gia yên tâm mà để cho gia đ́nh ḿnh yên ổn, ít lâu sau Trần Các Lăo cáo lăo về quê ở Hải Ninh, Chiết Giang, tự an ủi rằng tuy mất con nhưng con ḿnh vẫn được sống sung sướng ở vương phủ với địa vị đích tử, biết đâu có tương lai xán lạn.

Đứa con đánh tráo của nhà họ Trần ấy, Ung thân vương đặt tên là Hoằng Lịch, về sau trở thành hoàng đế Càn Long. Những người tin vào giả thiết này cho rằng, có quá nhiều "bằng chứng" cho thấy Càn Long là con cháu nhà họ Trần ở Chiết Giang, rằng ông vua này khi lớn lên cũng biết thân thế thực sự của ḿnh nên có ư muốn gặp lại cha mẹ. Đó là lư do khiến Càn Long rất nhiều lần thân hành tuần du miền nam. Ông mượn cớ công vụ để đi thăm gia đ́nh thực, thăm quê gốc của ḿnh, tuy lúc đó vợ chồng Trần Các Lăo đă qua đời và nhà vua chỉ có thể ra thăm mộ mà thôi. Theo truyền thuyết, khi đến mộ, Càn Long sai dùng màn vàng che lại để ông được kín đáo mà làm lễ bái lạy cha mẹ, tổ tiên.

Việc Càn Long 6 lần tuần du Giang Nam th́ có 4 lần đến Hải Ninh, Chiết Giang và đều ở trong nhà của Trần Các Lăo được cho là bằng chứng "đắt" của sự liên hệ đặc biệt. Nhà vua c̣n đổi tên vườn Ngung của nhà họ Trần, nơi vua nghỉ, là vườn An Lan.

Trong phủ nhà họ Trần ở Chiết Giang có tấm hoành phi do Càn Long tự tay đề tặng, ghi chữ "Xuân Huy đường". Hai chữ "xuân huy" (ánh sáng mùa xuân) vốn được dùng để chỉ công ơn cha mẹ. Có lư do nào vị hoàng đế lại viết tặng cho một gia tộc người Hán hai chữ ấy nếu không phải ông muốn gửi gắm ẩn t́nh của một người con không được nhận mẹ cha?

Việc con gái của Trần Các Lăo sau này được Ung Chính thu xếp gả cho Tưởng Phổ, con trai một đại quan trong triều, cũng được cho là dấu hiệu của cuộc hoán đổi hài nhi những năm trước đó. Tưởng Phổ được Càn Long sủng ái, phong chức đại học sĩ, bởi họ Tưởng thực ra là con rể nhà vua. Ṭa lầu vợ chồng Tưởng ở, dân gian gọi là lầu công chúa.

Trần Các Lăo và các đời con cháu đều được làm quan to, hưởng nhiều ân sủng của triều đ́nh. Điều này được lư giải là do Ung Chính, rồi Càn Long, thậm chí cả các vua sau này, muốn bù đắp.

Thói quen ăn mặc của Càn Long cũng bị những người tin ông là con cháu họ Trần "soi". Càn long khi ở hậu cung thích mặc theo lối người Hán, và hỏi những người hầu cận là ḿnh trông có giống người Hán không.

Các nhà sử học nói ǵ?

Câu chuyện kể trên được dân gian ưa chuộng và muốn tin đó là sự thật, nhưng các sử gia chính thống lại cho là nó hoang đường, rất khó xảy ra. Theo đó, ḍng họ Trần đúng là làm quan to nhưng mức độ thịnh vượng đạt đến đỉnh cao ở triều Khang Hy và Ung Chính. Trần Các Lăo thực tế vẫn c̣n sống khi Càn Long đă lên ngôi, nhưng không nhận được sự quan tâm quá đặc biệt của ông vua này, thậm chí c̣n có lần bị cách chức do soạn chỉ dụ cho nhà vua bị sai. Trước mặt quần thần, Càn Long c̣n lớn tiếng trách mắng người mà dân gian đồn đại là cha đẻ của ḿnh: "Bất tài, phẩm chất kém, không xứng đáng với chức vụ". Chả nhẽ người ta lại nhục mạ bố đẻ ḿnh đến thế?

http://vietsn.com/forum/attachment.php?attachmentid=568574&stc=1&d=1391213369
Hoàng đế Càn Long.


Theo nhiều nhà sử học, việc họ Trần được đăi ngộ tốt là do chính sách trọng dụng nhân tài người Hán để thu phục nhân tâm, nhất là với những người vùng Giang Nam vốn trước đây có tinh thần kháng Thanh rất mạnh mẽ. Cũng v́ muốn vỗ yên Giang Nam mà Càn Long nhiều lần tuần du vùng đất này (điều này không liên quan đến t́nh riêng v́ trước đây Khang Hy cũng 6 lần đi Giang Nam). Vua đến Hải Ninh là để khảo sát việc đắp tuyến đê sông Tiền Đường, một công tŕnh cực kỳ quan trọng.

Tại sao khi đi Hải Ninh, vua lại cứ ở nhà họ Trần? Bởi đơn giản là những nhà khác khó có nhà cửa đủ đẹp để đón tiếp một hoàng đế, ngoài nhà họ Trần mấy đời làm quan to, thế lực nhất vùng. Khu vườn Ngung của họ lại rất lớn và có phong cảnh tuyệt đẹp. Và dù 4 lần ở nhà họ Trần, Càn Long không lần nào gọi con cháu gia tộc này tới gặp mặt, nên chuyện bái lạy trước mồ, nhận tổ tiên chỉ là dân gian hư cấu ra thôi.

C̣n bức hoành phi có chữ "Xuân Huy Đường" đặt tại phủ của họ Trần ở Hải Ninh thực ra không phải do Càn Long viết mà chính là ông nội Càn Long, hoàng đế Khang Hy. V́ vậy, không thể dựa vào đó để nói Càn Long là con nhà họ Trần.

Mặt khác, Ung Chính chẳng việc ǵ phải tráo con của nhà họ Trần - một người Hán - bởi ở thời điểm Càn Long ra đời, Ung Chính đă có 5 con trai khác, dù 3 người đă chết yểu th́ vẫn c̣n vương tử Hoằng Thời đă 8 tuổi, và Hoằng Trú sinh trước Càn Long chỉ 3 tháng. Vả lại, lúc đó cuộc cạnh tranh giành ngôi thái tử giữa những người con trai của Khang Hy đang vô cùng gay gắt, người nọ lăm le t́m chỗ yếu của người kia để thọc dao vào. Bởi vậy một người mưu mô cẩn trọng như Ung Chính không thể làm cái việc khinh suất là tráo con để các anh em ḿnh có thể dựa vào đó mà loại bỏ ḿnh.

Đó là chưa kể, việc đổi con gái thành con trai là không thể xảy ra với quy chế chặt chẽ của nhà Thanh. Phủ Tôn nhân quản lư sát sao mỗi đứa trẻ trong hoàng thất, ngay lúc ra đời đă phải báo tin, rồi người của phủ Tôn nhân viết tấu xin hoàng đế đặt tên. Nếu Ung vương phi đă sinh con gái th́ ngay trong hôm đó tin này đă được phủ Tôn nhân xác nhận, không có chuyện mấy ngày sau lại đổi thành con trai được.

Về cô con gái Trần Các Lăo được cho là con gái Càn Long, và truyền thuyết về lầu công chúa, các nhà nghiên cứu lịch sử khẳng định họ không t́m thấy bằng chứng nào về sự tồn tại của cái lầu mang tên đó, ngay cả con cháu họ Tưởng cũng không nghe nói. C̣n việc mặc quần áo người Hán là sở thích của nhiều vị hoàng đế Thanh triều chứ không riêng Càn Long.

Theo các sử học, câu chuyện Càn Long là c̣n Trần Các Lăo được dựng lên rồi được dân gian ưa thích chẳng qua v́ nó thỏa măn cái tâm lư muốn vớt vát sĩ diện của người Hán, vốn tự coi ḿnh là dân tộc thượng đẳng nhưng lúc đó phải cúi đầu chịu sự cai trị của giống người Măn man di. Việc đặt một ông vua gốc Hăn lên ngai vàng Măn, dù là tưởng tượng, cũng giúp xoa dịu đôi chút ḷng tự ái dân tộc của họ.

Phạm Hùng (Xzone/Tri Thức Thời Đại)