Romano
04-14-2014, 21:49
1. Nghe tin chị Khánh Ly về hát ở Hà Nội vào tháng 5 này, tôi rất mừng.
Cách đây gần 20 năm, tôi, anh Trịnh Công Sơn và chị Khánh Ly có ăn cơm với nhau vài lần. Qua câu chuyện giữa chúng tôi với nhau, tôi nhắc lại kỷ niệm với nhạc của anh Sơn và giọng ca của chị Khánh Ly suốt một thời tuổi trẻ của ḿnh. Chúng tôi nói chuyện thân mật với nhau như những người trong gia đ́nh. Trong câu chuyện anh Sơn có lặp lại một ư: Làm sao Nguyễn Công Khế tổ chức để Mai (tên thật của chị Khánh Ly) về hát ở Việt Nam ít nhất một lần. Tôi thấy ư anh Sơn thật hay, chị Mai có vẻ rất đồng t́nh và mong muốn bởi v́ không có người nghệ sĩ nào mà lại không muốn hát trên quê hương ḿnh cho chính đồng bào ḿnh nghe. Trường hợp chị Khánh Ly th́ lại càng như vậy. Chị sinh ra, lớn lên và hát cho cộng đồng, cho giới trẻ và được yêu mến là do chị hát ca khúc da vàng và một số bản nhạc t́nh ca do Trịnh Công Sơn viết gần như dành cho giọng ca thiên phú của chị.
http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=599449&stc=1&d=1397512144
Ca sĩ Khánh Ly và tác giả - Ảnh: T.L
“Mẹ ngồi ru con đong đưa vơng buồn, đong đưa phận ḿnh…
Mẹ ngồi trăm năm như thân tượng buồn để lại quê hương...”
Để lại một quê hương: chiến tranh tàn phá, con người nghi ngại với nhau, để lại một “ruộng đồng trơ gốc rạ, một đàn ḅ không luống cỏ…”, để lại một cuộc chiến tranh hủy diệt khốc liệt và nỗi đau chia cắt dân tộc.
***
Thời gian trôi qua rất nhanh. Mấy năm sau (ngày 1.4.2001) anh Sơn mất. Lúc đó, điện thoại của tôi reo lên. Tôi bật máy nghe: Có tiếng c̣i hụ của xe cứu thương và tiếng nấc nghẹn ngào của ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh. Tôi tắt máy và không dám nghe tiếp. Biết rằng, Trịnh Công Sơn đă giă từ thế giới con người mà ông đă từng đi qua “giữa nhân loại đớn đau” này.
2. Từ G̣ Vấp, trên căn nhà của mẹ tôi, tôi vội vàng quay về 47C Phạm Ngọc Thạch. Thế là anh Trịnh Công Sơn đă ra đi thật rồi. Một kiếp người. Và trời đất đă trả lời cho anh câu hỏi này: “C̣n bao lâu cho thiên thu xuống trên thân này…”. Anh đă đi và để lại cho đời một gia sản âm nhạc mà tôi không biết đến bao giờ người đời mới thôi cất lên tiếng hát t́nh yêu độ lượng và tha thiết lứa đôi, và t́nh yêu quê hương bất tử đến năo ḷng trong nhạc của anh.
***
Chiến tranh, ḥa b́nh và quê hương. T́nh yêu và thân phận con người. Đến bao giờ th́ chúng ta mới giải đáp được ngôn ngữ thơ trong âm nhạc của ông. Ông hiểu thân phận con người từ khi đứa bé mới sinh ra đời “Trẻ thơ ơi, tin buồn từ ngày mẹ cho mang nặng kiếp người” và ông rất nhân bản, hồn nhiên trong t́nh yêu, khi: “Yêu em yêu luôn t́nh phụ, yêu em ḷng chợt từ bi bất ngờ…” hay là “Xin em ngồi yên đó, tôi t́m cuộc t́nh cho”. Người phụ nữ nào được Trịnh Công Sơn yêu hoặc yêu Trịnh Công Sơn là một niềm hạnh phúc lớn bởi v́ ông lư giải rằng: “Em rất xinh đẹp, tôi là người phải đi t́m t́nh yêu cho em chứ không phải em phải cất công đi t́m và dù rằng, em có phụ tôi th́ tôi cũng chẳng bao giờ oán giận ǵ mà tôi có trách nhiệm đương nhiên yêu luôn mối t́nh phụ của em”.
Một con người như vậy, lại sống rất ngắn ngủi trên cơi trần gian giới hạn này. Và như tôi đă nói, đời sống ngắn ngủi của ông đă để lại cho chúng ta t́nh yêu của ngh́n năm và những lời thơ bất hủ trong nhạc của ông dành cho hậu thế.
***
Làm thế nào để thực hiện cho giọng ca của Khánh Ly được về hát trên quê hương của ḿnh như anh Sơn và chị Khánh Ly mong muốn?
Tôi đă đến miền Nam California, đến nhà gặp anh Nguyễn Hoàng Đoan (chồng chị) và Khánh Ly không dưới vài lần để bàn việc này.
Tất cả chúng tôi đều thích thú và mong muốn nguyện vọng này sớm thành hiện thực. Cách đây nhiều năm, tôi cũng đă thăm ḍ và nói ư kiến này với các thứ trưởng và Bộ trưởng Bộ Văn hóa và cả lănh đạo của Bộ Công an có trách nhiệm trong việc này. Tôi nói cả ư định của tôi cũng như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lúc sinh thời có tính đến show diễn này. Họ ủng hộ và nói rằng thời điểm nào thực hiện th́ báo cho họ biết. Cách đây một vài năm thôi, tôi và gia đ́nh anh Sơn (đại diện là chị Trịnh Vĩnh Trinh và chồng là anh Nguyễn Trung Trực) đă có ư định muốn thực hiện nguyện vọng này của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Chúng tôi đă bàn trực tiếp với chị Khánh Ly và anh Đoan để thực hiện và có vẻ như hai bên đă đồng ư hoàn toàn trên nguyên tắc. Tôi đă giao cho bên gia đ́nh Trịnh Công Sơn lo phần liên lạc, lo việc thực hiện hợp đồng, c̣n chúng tôi lo phần tổ chức. Tập đoàn truyền thông Thanh Niên và tôi đă đặt và giao cho đạo diễn Quang Dũng (người mà tôi cho là hiểu Trịnh Công Sơn nhiều nhất trong giới đạo diễn) thực hiện 5 show ở Huế, Sài G̣n, Hà Nội, Cần Thơ, Đà Lạt, và tổ chức hát miễn phí cho sinh viên ở những thành phố lớn đúng với tinh thần cộng đồng của nhạc Trịnh Công Sơn. Đạo diễn Quang Dũng đă chuẩn bị báo cho tôi biết kinh phí tổ chức với một số tiền khá lớn dù lúc đó trong điều kiện chung kinh tế khó khăn nhưng chúng tôi vẫn quyết định làm. Tôi đă chuẩn bị mọi thứ về công tác tổ chức và tài chính và gửi email cuối cùng để vào lịch chương tŕnh cụ thể. Một ngày sau, anh Đoan và chị Khánh Ly cảm ơn và báo cụ thể rằng, từ thời điểm đó (tháng 2 năm đó), chị Khánh Ly phải bận rất nhiều chương tŕnh, hẹn lại một dịp khác.
Sau đó, tôi cũng được biết Bến Thành Audio của anh Huỳnh Tiết và bên Đồng Dao cũng là nhà tổ chức cho chị Khánh Ly về hát bây giờ và có một đơn vị phía bắc nữa cũng đă bàn thảo và có đơn vị đă có hợp đồng với chị Khánh Ly cho nên việc không thành.
Tôi nghĩ rằng việc gia đ́nh anh Trịnh Công Sơn và chúng tôi muốn làm một show xuyên Việt với giọng hát của chị Khánh Ly dành cho đông đảo khán giả yêu mến nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và giọng ca của chị là một việc làm đầy trách nhiệm và t́nh cảm, chứ chưa bao giờ v́ mục đích kinh doanh. Nếu chúng tôi công bố số kinh phí do đạo diễn Quang Dũng đề nghị lúc đó cho mọi người biết, th́ sẽ thấy là chúng tôi chấp nhận một sự đầu tư nghiêm túc cho chương tŕnh nghệ thuật này đến mức nào.
Hôm nay, viết những ḍng này, tôi chào mừng sự trở về của giọng ca Khánh Ly ḥa quyện vào những lời ca bất hủ của một nhạc sĩ mà tôi ngưỡng mộ, và những ca từ đẹp ấy thực sự đi theo tôi từ những ngày c̣n nhỏ tuổi đến bây giờ - những lời ca năo nuột trong chiến tranh hay reo vui trên cánh đồng lúa của quê hương tôi chờ đón ngày thanh b́nh.
Chúc chị Khánh Ly thành công theo những ǵ chúng ta mong đợi.
Nguyễn Công Khế
TN
Cách đây gần 20 năm, tôi, anh Trịnh Công Sơn và chị Khánh Ly có ăn cơm với nhau vài lần. Qua câu chuyện giữa chúng tôi với nhau, tôi nhắc lại kỷ niệm với nhạc của anh Sơn và giọng ca của chị Khánh Ly suốt một thời tuổi trẻ của ḿnh. Chúng tôi nói chuyện thân mật với nhau như những người trong gia đ́nh. Trong câu chuyện anh Sơn có lặp lại một ư: Làm sao Nguyễn Công Khế tổ chức để Mai (tên thật của chị Khánh Ly) về hát ở Việt Nam ít nhất một lần. Tôi thấy ư anh Sơn thật hay, chị Mai có vẻ rất đồng t́nh và mong muốn bởi v́ không có người nghệ sĩ nào mà lại không muốn hát trên quê hương ḿnh cho chính đồng bào ḿnh nghe. Trường hợp chị Khánh Ly th́ lại càng như vậy. Chị sinh ra, lớn lên và hát cho cộng đồng, cho giới trẻ và được yêu mến là do chị hát ca khúc da vàng và một số bản nhạc t́nh ca do Trịnh Công Sơn viết gần như dành cho giọng ca thiên phú của chị.
http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=599449&stc=1&d=1397512144
Ca sĩ Khánh Ly và tác giả - Ảnh: T.L
“Mẹ ngồi ru con đong đưa vơng buồn, đong đưa phận ḿnh…
Mẹ ngồi trăm năm như thân tượng buồn để lại quê hương...”
Để lại một quê hương: chiến tranh tàn phá, con người nghi ngại với nhau, để lại một “ruộng đồng trơ gốc rạ, một đàn ḅ không luống cỏ…”, để lại một cuộc chiến tranh hủy diệt khốc liệt và nỗi đau chia cắt dân tộc.
***
Thời gian trôi qua rất nhanh. Mấy năm sau (ngày 1.4.2001) anh Sơn mất. Lúc đó, điện thoại của tôi reo lên. Tôi bật máy nghe: Có tiếng c̣i hụ của xe cứu thương và tiếng nấc nghẹn ngào của ca sĩ Trịnh Vĩnh Trinh. Tôi tắt máy và không dám nghe tiếp. Biết rằng, Trịnh Công Sơn đă giă từ thế giới con người mà ông đă từng đi qua “giữa nhân loại đớn đau” này.
2. Từ G̣ Vấp, trên căn nhà của mẹ tôi, tôi vội vàng quay về 47C Phạm Ngọc Thạch. Thế là anh Trịnh Công Sơn đă ra đi thật rồi. Một kiếp người. Và trời đất đă trả lời cho anh câu hỏi này: “C̣n bao lâu cho thiên thu xuống trên thân này…”. Anh đă đi và để lại cho đời một gia sản âm nhạc mà tôi không biết đến bao giờ người đời mới thôi cất lên tiếng hát t́nh yêu độ lượng và tha thiết lứa đôi, và t́nh yêu quê hương bất tử đến năo ḷng trong nhạc của anh.
***
Chiến tranh, ḥa b́nh và quê hương. T́nh yêu và thân phận con người. Đến bao giờ th́ chúng ta mới giải đáp được ngôn ngữ thơ trong âm nhạc của ông. Ông hiểu thân phận con người từ khi đứa bé mới sinh ra đời “Trẻ thơ ơi, tin buồn từ ngày mẹ cho mang nặng kiếp người” và ông rất nhân bản, hồn nhiên trong t́nh yêu, khi: “Yêu em yêu luôn t́nh phụ, yêu em ḷng chợt từ bi bất ngờ…” hay là “Xin em ngồi yên đó, tôi t́m cuộc t́nh cho”. Người phụ nữ nào được Trịnh Công Sơn yêu hoặc yêu Trịnh Công Sơn là một niềm hạnh phúc lớn bởi v́ ông lư giải rằng: “Em rất xinh đẹp, tôi là người phải đi t́m t́nh yêu cho em chứ không phải em phải cất công đi t́m và dù rằng, em có phụ tôi th́ tôi cũng chẳng bao giờ oán giận ǵ mà tôi có trách nhiệm đương nhiên yêu luôn mối t́nh phụ của em”.
Một con người như vậy, lại sống rất ngắn ngủi trên cơi trần gian giới hạn này. Và như tôi đă nói, đời sống ngắn ngủi của ông đă để lại cho chúng ta t́nh yêu của ngh́n năm và những lời thơ bất hủ trong nhạc của ông dành cho hậu thế.
***
Làm thế nào để thực hiện cho giọng ca của Khánh Ly được về hát trên quê hương của ḿnh như anh Sơn và chị Khánh Ly mong muốn?
Tôi đă đến miền Nam California, đến nhà gặp anh Nguyễn Hoàng Đoan (chồng chị) và Khánh Ly không dưới vài lần để bàn việc này.
Tất cả chúng tôi đều thích thú và mong muốn nguyện vọng này sớm thành hiện thực. Cách đây nhiều năm, tôi cũng đă thăm ḍ và nói ư kiến này với các thứ trưởng và Bộ trưởng Bộ Văn hóa và cả lănh đạo của Bộ Công an có trách nhiệm trong việc này. Tôi nói cả ư định của tôi cũng như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lúc sinh thời có tính đến show diễn này. Họ ủng hộ và nói rằng thời điểm nào thực hiện th́ báo cho họ biết. Cách đây một vài năm thôi, tôi và gia đ́nh anh Sơn (đại diện là chị Trịnh Vĩnh Trinh và chồng là anh Nguyễn Trung Trực) đă có ư định muốn thực hiện nguyện vọng này của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Chúng tôi đă bàn trực tiếp với chị Khánh Ly và anh Đoan để thực hiện và có vẻ như hai bên đă đồng ư hoàn toàn trên nguyên tắc. Tôi đă giao cho bên gia đ́nh Trịnh Công Sơn lo phần liên lạc, lo việc thực hiện hợp đồng, c̣n chúng tôi lo phần tổ chức. Tập đoàn truyền thông Thanh Niên và tôi đă đặt và giao cho đạo diễn Quang Dũng (người mà tôi cho là hiểu Trịnh Công Sơn nhiều nhất trong giới đạo diễn) thực hiện 5 show ở Huế, Sài G̣n, Hà Nội, Cần Thơ, Đà Lạt, và tổ chức hát miễn phí cho sinh viên ở những thành phố lớn đúng với tinh thần cộng đồng của nhạc Trịnh Công Sơn. Đạo diễn Quang Dũng đă chuẩn bị báo cho tôi biết kinh phí tổ chức với một số tiền khá lớn dù lúc đó trong điều kiện chung kinh tế khó khăn nhưng chúng tôi vẫn quyết định làm. Tôi đă chuẩn bị mọi thứ về công tác tổ chức và tài chính và gửi email cuối cùng để vào lịch chương tŕnh cụ thể. Một ngày sau, anh Đoan và chị Khánh Ly cảm ơn và báo cụ thể rằng, từ thời điểm đó (tháng 2 năm đó), chị Khánh Ly phải bận rất nhiều chương tŕnh, hẹn lại một dịp khác.
Sau đó, tôi cũng được biết Bến Thành Audio của anh Huỳnh Tiết và bên Đồng Dao cũng là nhà tổ chức cho chị Khánh Ly về hát bây giờ và có một đơn vị phía bắc nữa cũng đă bàn thảo và có đơn vị đă có hợp đồng với chị Khánh Ly cho nên việc không thành.
Tôi nghĩ rằng việc gia đ́nh anh Trịnh Công Sơn và chúng tôi muốn làm một show xuyên Việt với giọng hát của chị Khánh Ly dành cho đông đảo khán giả yêu mến nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và giọng ca của chị là một việc làm đầy trách nhiệm và t́nh cảm, chứ chưa bao giờ v́ mục đích kinh doanh. Nếu chúng tôi công bố số kinh phí do đạo diễn Quang Dũng đề nghị lúc đó cho mọi người biết, th́ sẽ thấy là chúng tôi chấp nhận một sự đầu tư nghiêm túc cho chương tŕnh nghệ thuật này đến mức nào.
Hôm nay, viết những ḍng này, tôi chào mừng sự trở về của giọng ca Khánh Ly ḥa quyện vào những lời ca bất hủ của một nhạc sĩ mà tôi ngưỡng mộ, và những ca từ đẹp ấy thực sự đi theo tôi từ những ngày c̣n nhỏ tuổi đến bây giờ - những lời ca năo nuột trong chiến tranh hay reo vui trên cánh đồng lúa của quê hương tôi chờ đón ngày thanh b́nh.
Chúc chị Khánh Ly thành công theo những ǵ chúng ta mong đợi.
Nguyễn Công Khế
TN