Romano
07-21-2014, 04:44
Sinh ra mang thân nghệ sĩ, nhưng lại không trọn vẹn bởi họ chọn cho ḿnh một con đường gian nan, nguy hiểm có tên "xiếc". Có nhiều nghề khác an toàn, giàu có hơn, nhưng họ vẫn cứ… xiếc! Là bởi họ có nhiều lư do. Hầu hết những người nghệ sĩ ở đây đều học qua trường lớp, người th́ học trường xiếc Hà Nội, người th́ được đào tạo ở nước ngoài… Cũng có những người xuất thân từ gia đ́nh xiếc, cha truyền con nối, hoặc có số ít người là tay ngang, họ nh́n thấy hay hay rồi tham gia học hỏi và sau đó trở thành nghệ sĩ mà không cần qua trường lớp ǵ cả.
Tất cả những người ở đây dù bước ra từ đâu th́ với họ cái để tồn tại vẫn là niềm đam mê. Họ chấp nhận hy sinh thân thể, cuộc đời, hạnh phúc riêng tư của ḿnh để đến với nghề và chỉ có ḷng yêu nghề mới khiến họ vượt qua những chướng ngại, nguy hiểm mà người đời ái ngại, xót xa…
V́ quá yêu nghề
Có người đến với nghề với một tinh thần thoải mái, bởi họ được sinh ra trong một gia đ́nh khá giả, chẳng phải mưu sinh kiếm sống, lo toan chuyện cơm áo gạo tiền. Đến với nghề và cống hiến cho nghề như đó là cái nghiệp của ḿnh.
Anh T. - nghệ sĩ xiếc chuyên nghiệp tại Đoàn xiếc cho biết: “Bản thân tôi đến với nghề v́ cha, chú, anh em trong gia đ́nh đều sống chết với nghề. Một khi đă say mê th́ thấy nó hay và hấp dẫn lắm nên dù đă nhiều lần bị chấn thương vẫn cứ lao vào. Không có một chướng ngại nào có thể ngăn cản được cái ư chí quyết tâm của ḿnh hết”.
Như anh Tuấn Dũng (47 tuổi) may mắn sinh ra trong một gia đ́nh có truyền thống xiếc và bằng tài năng sẵn có nên anh được chọn qua Nga học (1989). Học 4 năm trung cấp Nghệ thuật quốc gia Moscow và 3 năm học đạo diễn sân khấu tạp kỹ đến 1999 quay trở về Việt Nam. Thế nhưng khi quay về anh lại có ư định bỏ nghề, bởi anh đă t́m được cho ḿnh một cái nghề thích hợp hơn, một phần nghề xiếc quá nguy hiểm mà lại không đủ thu nhập.
Như lời anh th́ con đường này hiếm có ai tạo dựng được cho ḿnh nhà cửa, cơ ngơi hoặc một cuộc sống sung túc nếu không có “chân trong chân ngoài” (làm phụ thêm các nghề tay trái ở ngoài). Đến 2001, một vị trưởng đoàn cũ đưa thông tin xuống “ép” anh phải vào đoàn và theo thỏa thuận 5 năm phục vụ cho đoàn nhà nước rồi anh theo nghề cho đến bây giờ.
"Bây giờ th́ tôi mới hiểu tại sao mọi người trong gia đ́nh tôi lại yêu mến nó như vậy. Bản thân tôi bây giờ cũng đă đặt hết cái tâm vào nghề này nên không nghĩ đến nghề nào khác nữa. Tuy không đủ thu nhập nhưng ḿnh cảm giác vẫn sống được nhờ tạo dựng nhiều mối quan hệ bên ngoài liên quan đến lĩnh vực này”, anh nói.
Hay anh chàng nghệ sĩ xiếc rong tên Lâm, không gia đ́nh, không vốn liếng, anh đến với nghề v́ anh thích tiếng cười trẻ con. Ngoài diễn xiếc anh c̣n kiếm nhiều nghề như dẫn chương tŕnh, làm ảo thuật, trang điểm…
Anh nói đồng tiền cũng quan trọng nhưng quan trọng hơn là ḿnh làm được ǵ cho người đối diện. Anh diễn tả cảm xúc vui sướng của ḿnh khi đứng trên sân khấu diễn hề mà nh́n các bạn nhỏ cười say sưa làm ḷng anh thấy vui lạ. Cứ thế anh theo nghề như một nghĩa vụ và trách nhiệm mà bản thân anh đặt ra.
<table class="contentimg" style="text-align: justify;"> <tbody> <tr> <td style="text-align: center;">http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=639751&stc=1&d=1405917830</td> </tr> <tr> <td style="text-align: center;">Hai nghệ sĩ xiếc Quốc Cơ và Quốc Nghiệp là một trong những nghệ sĩ làm rạng danh Việt Nam mỗi khi đi lưu diễn quốc tế với tiết mục 'Sức mạnh đôi tay' </td> </tr> </tbody> </table>
Không c̣n sự lựa chọn nào khác
Nghe có vẻ bế tắc nhưng khi được hỏi v́ sao không chọn nghề khác an toàn hơn th́ một số nghệ sĩ xiếc nói rằng, họ không yêu nghề này th́ chẳng có nghề nào khác để yêu. Dù biết nghề này khổ luyện và nguy hiểm như vậy nhưng họ vẫn theo đuổi bởi “lỡ” hy vọng vào một ngày mai nào đó sẽ tốt lên.
Cái hy vọng nhen nhóm mỗi ngày đó là được diễn nhiều hơn, được khán giả đón nhận và yêu mến nhiều hơn hay có cơ hội được đi lưu diễn nước ngoài để thay đổi cuộc đời… Cứ thế, họ tin tổ nghiệp sẽ “đăi” và theo đuổi nó một cách vô thức.
Nhưng có một sự thật như lời nghệ sĩ xiếc T.D., nói là cái nghề này đến nay vẫn chưa được xă hội công nhận, thế nên họ cứ đi măi, cố gắng măi mà cái nghề nó vẫn như vậy.
Sau bao nhiêu năm tháng, sau bao nhiêu cố gắng nỗ lực họ quay đầu nh́n lại mới biết ḿnh đă đi một quăng đường khá xa và mất biết bao nhiêu thời gian, công sức… Nói như nghệ sĩ xiếc P.V., “Nếu muốn làm một nghề khác cần phải có tay nghề, lao động phổ thông, phải học lại từ đầu nhưng bao nhiêu thời gian, công sức dành hết cho xiếc rồi bây giờ làm lại một nghề khác thật sự không đủ can đảm”.
V́ “lỡ phóng lao nên phải theo lao” họ buộc phải yêu cái nghề ḿnh đă chọn.
Mặt khác, những người nghệ sĩ xiếc không có tên tuổi, họ thấy bậc đàn anh, đàn chú làm nhiều rồi họ cũng lao theo. Ngặt nỗi, những người được đào tạo bài bản, họ luyện công phu mất mấy năm trời mới diễn được những màn như nuốt dao, nuốt kiếm… Mà những người tay ngang vào nghề th́ chỉ cần học cách làm sao để “nuốt” được và cứ thế họ hành nghề.
Anh D., cho biết “Thật ra để làm được những màn như nuốt rắn, phóng dao… là rất đơn giản, chỉ cần nắm một nguyên tắc cơ bản nào đó là có thể làm được. Nhưng đa số các bạn trẻ bây giờ thấy dễ nên cứ làm giống như vậy mà không biết lượng sức ḿnh. Hậu quả về sau rất nghiêm trọng v́ cơ địa mỗi người mỗi khác, họ làm sao chịu được khi vài ba năm nữa sức khỏe yếu đi”.Không phải ai cũng làm được
Nhắc đến tai nạn nghề nghiệp th́ anh Tuấn Dũng cho biết tất cả nghệ sĩ ở đây không ai mà không gặp phải tai nạn khi diễn, tập. Anh nói vui như đó là một thói quen hay một cái sự ngẫu nhiên thường t́nh “bị nhiều đến nỗi anh quen hết các bác sĩ trong bệnh viện Chấn thương chỉnh h́nh luôn…”.
Tai nạn khôn lường, luôn ŕnh rập và ập đến bất cứ lúc nào. Bởi thế nên một khi đă chọn nghề này làm nghề chính th́ phải chấp nhận hy sinh. Tai nạn th́ nhiều vô kể nhưng cái nguy hiểm nhất vẫn là té từ trên cao xuống.
Mà đúng thật, như khán giả Nguyễn Thị Nga (quận 10) nhận xét khi xem xiếc tại rạp Công viên Gia Định: “Nh́n rạp tạm bợ và những sợi dây mong manh treo lơ lửng trên đỉnh đầu như đang treo từng sinh mạng con người ở đây tôi thấy ngao ngán, chẳng may sự cố xảy ra chỉ biết nhắm mắt chấp nhận bởi không c̣n đường nào có thể thoát thân. Tôi thật sự ngưỡng mộ và thầm cầu nguyện cho sự an toàn khi làm việc của các anh chị trong đoàn xiếc".
Theo lời kể của anh T.D., th́ mới đây có 2 bạn nam trong đoàn té từ trên cao xuống, một bạn phải nhập bệnh viện Chợ Rẫy, bạn c̣n lại vào bệnh viện 175. Thế nhưng, điều kinh ngạc là vừa xuất viện các bạn đă quay trở lại tập luyện như chẳng có chuyện ǵ xảy ra.
Có lẽ cái nghề đă tạo ra những con người biết chai ĺ với cuộc sống, với thương tật… họ cứ lầm lũi như thể chẳng có bất cứ điều ǵ khiến họ gục ngă. Nghe anh Lâm Hapbi - nghệ sĩ phóng dao kể về những tai nạn của ḿnh kèm những vết thương do phóng dao để lại mà khiến người đối diện chạnh ḷng. Hiện tại, trên cơ thể anh chằng chịt sẹo, thế nhưng với anh, đây là chuyện thường t́nh.
So với những người trong đoàn xiếc th́ các nghệ sĩ xiếc rong chịu thiệt tḥi hơn rất nhiều. Bởi họ không được đào tạo bài bản, không có một cơ quan nhất định hay mức lương cơ bản nào. Bên cạnh đó, họ c̣n không được xă hội đón nhận nhiều bởi những màn quá nguy hiểm. Họ chỉ hoạt động theo “con nước lớn, nước ṛng”.
Khán giả chỉ xem họ là những người đi góp vui và c̣n e ngại bởi họ sợ con em ḿnh bắt chước, học theo… Trong khi đó, những người nghệ sĩ xiếc rong ngày đêm khổ luyện. Họ hy sinh bản thân ḿnh thậm chí bằng máu và nước mắt để mang lại những điều mới lạ cho mọi người. Và để có những đồng tiền trang trải cho cuộc sống, họ phải đổi lấy sự đau đớn về thể xác mà họ biết chắc rằng hệ lụy về sau là rất lớn!
Tất cả chỉ v́ họ không coi nguy hiểm là giới hạn của cuộc sống. Họ sống hết ḿnh v́ đam mê, v́ miếng cơm manh áo và chấp nhận dù tuổi nghề hay tuổi đời có ngắn lại...
tm
Tất cả những người ở đây dù bước ra từ đâu th́ với họ cái để tồn tại vẫn là niềm đam mê. Họ chấp nhận hy sinh thân thể, cuộc đời, hạnh phúc riêng tư của ḿnh để đến với nghề và chỉ có ḷng yêu nghề mới khiến họ vượt qua những chướng ngại, nguy hiểm mà người đời ái ngại, xót xa…
V́ quá yêu nghề
Có người đến với nghề với một tinh thần thoải mái, bởi họ được sinh ra trong một gia đ́nh khá giả, chẳng phải mưu sinh kiếm sống, lo toan chuyện cơm áo gạo tiền. Đến với nghề và cống hiến cho nghề như đó là cái nghiệp của ḿnh.
Anh T. - nghệ sĩ xiếc chuyên nghiệp tại Đoàn xiếc cho biết: “Bản thân tôi đến với nghề v́ cha, chú, anh em trong gia đ́nh đều sống chết với nghề. Một khi đă say mê th́ thấy nó hay và hấp dẫn lắm nên dù đă nhiều lần bị chấn thương vẫn cứ lao vào. Không có một chướng ngại nào có thể ngăn cản được cái ư chí quyết tâm của ḿnh hết”.
Như anh Tuấn Dũng (47 tuổi) may mắn sinh ra trong một gia đ́nh có truyền thống xiếc và bằng tài năng sẵn có nên anh được chọn qua Nga học (1989). Học 4 năm trung cấp Nghệ thuật quốc gia Moscow và 3 năm học đạo diễn sân khấu tạp kỹ đến 1999 quay trở về Việt Nam. Thế nhưng khi quay về anh lại có ư định bỏ nghề, bởi anh đă t́m được cho ḿnh một cái nghề thích hợp hơn, một phần nghề xiếc quá nguy hiểm mà lại không đủ thu nhập.
Như lời anh th́ con đường này hiếm có ai tạo dựng được cho ḿnh nhà cửa, cơ ngơi hoặc một cuộc sống sung túc nếu không có “chân trong chân ngoài” (làm phụ thêm các nghề tay trái ở ngoài). Đến 2001, một vị trưởng đoàn cũ đưa thông tin xuống “ép” anh phải vào đoàn và theo thỏa thuận 5 năm phục vụ cho đoàn nhà nước rồi anh theo nghề cho đến bây giờ.
"Bây giờ th́ tôi mới hiểu tại sao mọi người trong gia đ́nh tôi lại yêu mến nó như vậy. Bản thân tôi bây giờ cũng đă đặt hết cái tâm vào nghề này nên không nghĩ đến nghề nào khác nữa. Tuy không đủ thu nhập nhưng ḿnh cảm giác vẫn sống được nhờ tạo dựng nhiều mối quan hệ bên ngoài liên quan đến lĩnh vực này”, anh nói.
Hay anh chàng nghệ sĩ xiếc rong tên Lâm, không gia đ́nh, không vốn liếng, anh đến với nghề v́ anh thích tiếng cười trẻ con. Ngoài diễn xiếc anh c̣n kiếm nhiều nghề như dẫn chương tŕnh, làm ảo thuật, trang điểm…
Anh nói đồng tiền cũng quan trọng nhưng quan trọng hơn là ḿnh làm được ǵ cho người đối diện. Anh diễn tả cảm xúc vui sướng của ḿnh khi đứng trên sân khấu diễn hề mà nh́n các bạn nhỏ cười say sưa làm ḷng anh thấy vui lạ. Cứ thế anh theo nghề như một nghĩa vụ và trách nhiệm mà bản thân anh đặt ra.
<table class="contentimg" style="text-align: justify;"> <tbody> <tr> <td style="text-align: center;">http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=639751&stc=1&d=1405917830</td> </tr> <tr> <td style="text-align: center;">Hai nghệ sĩ xiếc Quốc Cơ và Quốc Nghiệp là một trong những nghệ sĩ làm rạng danh Việt Nam mỗi khi đi lưu diễn quốc tế với tiết mục 'Sức mạnh đôi tay' </td> </tr> </tbody> </table>
Không c̣n sự lựa chọn nào khác
Nghe có vẻ bế tắc nhưng khi được hỏi v́ sao không chọn nghề khác an toàn hơn th́ một số nghệ sĩ xiếc nói rằng, họ không yêu nghề này th́ chẳng có nghề nào khác để yêu. Dù biết nghề này khổ luyện và nguy hiểm như vậy nhưng họ vẫn theo đuổi bởi “lỡ” hy vọng vào một ngày mai nào đó sẽ tốt lên.
Cái hy vọng nhen nhóm mỗi ngày đó là được diễn nhiều hơn, được khán giả đón nhận và yêu mến nhiều hơn hay có cơ hội được đi lưu diễn nước ngoài để thay đổi cuộc đời… Cứ thế, họ tin tổ nghiệp sẽ “đăi” và theo đuổi nó một cách vô thức.
Nhưng có một sự thật như lời nghệ sĩ xiếc T.D., nói là cái nghề này đến nay vẫn chưa được xă hội công nhận, thế nên họ cứ đi măi, cố gắng măi mà cái nghề nó vẫn như vậy.
Sau bao nhiêu năm tháng, sau bao nhiêu cố gắng nỗ lực họ quay đầu nh́n lại mới biết ḿnh đă đi một quăng đường khá xa và mất biết bao nhiêu thời gian, công sức… Nói như nghệ sĩ xiếc P.V., “Nếu muốn làm một nghề khác cần phải có tay nghề, lao động phổ thông, phải học lại từ đầu nhưng bao nhiêu thời gian, công sức dành hết cho xiếc rồi bây giờ làm lại một nghề khác thật sự không đủ can đảm”.
V́ “lỡ phóng lao nên phải theo lao” họ buộc phải yêu cái nghề ḿnh đă chọn.
Mặt khác, những người nghệ sĩ xiếc không có tên tuổi, họ thấy bậc đàn anh, đàn chú làm nhiều rồi họ cũng lao theo. Ngặt nỗi, những người được đào tạo bài bản, họ luyện công phu mất mấy năm trời mới diễn được những màn như nuốt dao, nuốt kiếm… Mà những người tay ngang vào nghề th́ chỉ cần học cách làm sao để “nuốt” được và cứ thế họ hành nghề.
Anh D., cho biết “Thật ra để làm được những màn như nuốt rắn, phóng dao… là rất đơn giản, chỉ cần nắm một nguyên tắc cơ bản nào đó là có thể làm được. Nhưng đa số các bạn trẻ bây giờ thấy dễ nên cứ làm giống như vậy mà không biết lượng sức ḿnh. Hậu quả về sau rất nghiêm trọng v́ cơ địa mỗi người mỗi khác, họ làm sao chịu được khi vài ba năm nữa sức khỏe yếu đi”.Không phải ai cũng làm được
Nhắc đến tai nạn nghề nghiệp th́ anh Tuấn Dũng cho biết tất cả nghệ sĩ ở đây không ai mà không gặp phải tai nạn khi diễn, tập. Anh nói vui như đó là một thói quen hay một cái sự ngẫu nhiên thường t́nh “bị nhiều đến nỗi anh quen hết các bác sĩ trong bệnh viện Chấn thương chỉnh h́nh luôn…”.
Tai nạn khôn lường, luôn ŕnh rập và ập đến bất cứ lúc nào. Bởi thế nên một khi đă chọn nghề này làm nghề chính th́ phải chấp nhận hy sinh. Tai nạn th́ nhiều vô kể nhưng cái nguy hiểm nhất vẫn là té từ trên cao xuống.
Mà đúng thật, như khán giả Nguyễn Thị Nga (quận 10) nhận xét khi xem xiếc tại rạp Công viên Gia Định: “Nh́n rạp tạm bợ và những sợi dây mong manh treo lơ lửng trên đỉnh đầu như đang treo từng sinh mạng con người ở đây tôi thấy ngao ngán, chẳng may sự cố xảy ra chỉ biết nhắm mắt chấp nhận bởi không c̣n đường nào có thể thoát thân. Tôi thật sự ngưỡng mộ và thầm cầu nguyện cho sự an toàn khi làm việc của các anh chị trong đoàn xiếc".
Theo lời kể của anh T.D., th́ mới đây có 2 bạn nam trong đoàn té từ trên cao xuống, một bạn phải nhập bệnh viện Chợ Rẫy, bạn c̣n lại vào bệnh viện 175. Thế nhưng, điều kinh ngạc là vừa xuất viện các bạn đă quay trở lại tập luyện như chẳng có chuyện ǵ xảy ra.
Có lẽ cái nghề đă tạo ra những con người biết chai ĺ với cuộc sống, với thương tật… họ cứ lầm lũi như thể chẳng có bất cứ điều ǵ khiến họ gục ngă. Nghe anh Lâm Hapbi - nghệ sĩ phóng dao kể về những tai nạn của ḿnh kèm những vết thương do phóng dao để lại mà khiến người đối diện chạnh ḷng. Hiện tại, trên cơ thể anh chằng chịt sẹo, thế nhưng với anh, đây là chuyện thường t́nh.
So với những người trong đoàn xiếc th́ các nghệ sĩ xiếc rong chịu thiệt tḥi hơn rất nhiều. Bởi họ không được đào tạo bài bản, không có một cơ quan nhất định hay mức lương cơ bản nào. Bên cạnh đó, họ c̣n không được xă hội đón nhận nhiều bởi những màn quá nguy hiểm. Họ chỉ hoạt động theo “con nước lớn, nước ṛng”.
Khán giả chỉ xem họ là những người đi góp vui và c̣n e ngại bởi họ sợ con em ḿnh bắt chước, học theo… Trong khi đó, những người nghệ sĩ xiếc rong ngày đêm khổ luyện. Họ hy sinh bản thân ḿnh thậm chí bằng máu và nước mắt để mang lại những điều mới lạ cho mọi người. Và để có những đồng tiền trang trải cho cuộc sống, họ phải đổi lấy sự đau đớn về thể xác mà họ biết chắc rằng hệ lụy về sau là rất lớn!
Tất cả chỉ v́ họ không coi nguy hiểm là giới hạn của cuộc sống. Họ sống hết ḿnh v́ đam mê, v́ miếng cơm manh áo và chấp nhận dù tuổi nghề hay tuổi đời có ngắn lại...
tm