Log in

View Full Version : Tranh căi về bài thơ 'Thương ông' bị 'làm mới'


tonycarter
11-14-2014, 01:04
Gần đây, nhiều phụ huynh phàn nàn, thậm chí bức xúc khi nội dung bài thơ “Thương ông” trích thơ của Tú Mỡ ở sách Tiếng Việt lớp 2 lại được "cắt ghép" rất khác thường.

Nhiều người bày tỏ băn khoăn, không hiểu v́ sao những người biên soạn sách giáo khoa lại phải sửa nội dung, trong khi bài cũ đọc xuôi vần, dễ thuộc và t́nh cảm hơn...

Bài thơ “nằm ḷng” bỗng trở nên... khó nhớ

Lần theo thông tin về bài thơ "Thương ông" được in trong sách giáo khoa của nhà xuất bản (NXB) Giáo dục Việt Nam, chúng tôi đă tiếp cận với cuốn sách Tiếng Việt lớp 2 th́ thấy rằng, bài thơ “Thương ông” trong sách có nhiều điểm khác so với bài thơ của chính tác giả trước kia. Cụ thể, việc trích, cắt xén nội dung bài thơ ở trang 83 sách Tiếng Việt lớp 2 tập 1 hiện hành không hề theo một quy luật nào, ngoài việc khiến vần điệu bài thơ gốc mất đi, khó nhớ, nhiều người c̣n cho rằng, làm giảm sự biểu hiện t́nh cảm ông cháu trong bài thơ.

Với bài thơ "Thương ông" được học từ cấp 1, đối với nhiều phụ huynh th́ đây gần như là một bài thơ mà họ thuộc ḷng. Mặc dù bài thơ đă được bổ sung thêm phần nội dung so với trước đây nhưng việc nó bị bỏ khổ, bỏ câu "lỗ chỗ", không theo nguyên tắc nào, khiến nhiều người khó chịu.

http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=688535&stc=1&d=1415927019
Bài thơ “Thương ông” bị cắt ghép được in trên sách giáo khoa
Tiếng Việt lớp 2, tập 1 khiến dư luận bức xúc.


Chị Lê Vân - một phụ huynh cho biết: "So với bài thơ “Thương ông” tôi đă từng học trước kia th́ phiên bản của bài “Thương ông” này rất khác, đọc không thuận câu, khó nhớ”.
Nhà thơ Hữu Minh cho biết: "Thường th́ với sách giáo khoa, nếu thơ quá dài, nhà xuất bản sẽ lược trích một đoạn. Sau mỗi đoạn trích, NXB nên có dấu (...) ở cuối khổ trước và dấu (...) ở đầu khổ sau để người đọc biết là trích. Ở đây, chỗ th́ bỏ một khổ, chỗ bỏ một câu, khiến nhiều phụ huynh khó khăn trong việc dạy con. Tôi cũng thấy lăn tăn về bài thơ "Thương ông" này, là việc lược trích "nhảy cóc" và không có quy luật b́nh thường... Học sinh cấp 1 vẫn c̣n non nớt, nên chăng phải có những trích đoạn thơ hợp lư và vần th́ các em mới dễ nhớ, dễ thuộc được".

Khi đọc ở trang 83, sách Tiếng Việt lớp 2 tập 1, nhiều phụ huynh cũng thừa nhận là bài thơ trở nên khó nhớ hơn với những câu trúc trắc. Cô Hà Minh - giáo viên tiểu học ở quận Hoàng Mai, Hà Nội phản ánh, nhiều phụ huynh cũng đem thắc mắc này hỏi cô và nghi vấn, h́nh như bài thơ in sai hoặc thêm thắt các ư?

Trên các mạng xă hội nhiều ngày nay, có nhiều topic được lập ra để "mổ xẻ" bài thơ này, đa số cho rằng, việc bài thơ “Thương ông” được in vào sách Tiếng Việt lớp 2 lần này là chưa hợp lư, khiến các em khó nhớ hơn.

Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn cho biết: "Các bài thơ được in trong sách giáo khoa th́ một là được lược trích, hai là đưa nguyên. Như bài Vơ Thị Sáu của tôi cũng được chọn và in trong sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, tập 2 là 10 câu thơ đầu của bài thơ "Truyền thuyết trên đảo Côn Sơn". Nhưng thường th́ khi lấy thơ hay sửa thơ in sách, NXB cũng không hỏi tác giả, đồng nghĩa với việc cũng không trả nhuận bút...". Theo nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn th́ mới đây, NXB Giáo dục mới liên lạc với bà để làm việc và trả nhuận bút bài thơ "Làm anh" được in trong sách giáo khoa lớp 2. Và nếu có sửa hay biên tập ǵ vào tác phẩm, NXB Giáo dục cũng không thông báo cho bà - là tác giả của tác phẩm biết.

Nhà xuất bản chưa có câu trả lời?

Để rộng đường dư luận về bài thơ "Thương ông" được in vào sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 2 tập 1 có những đoạn thơ khó nhớ, không vần như bản trước kia, nhóm phóng viên chúng tôi đă liên lạc với đại diện pḥng Truyền thông của NXB Giáo dục. Chúng tôi được biết, ngay trong buổi sáng 5/11/2014, Ban giám đốc NXB họp và có thông tin cho báo chí vào buổi chiều cùng ngày.

Tuy nhiên, đến 17h chiều 5/11, thông tin chúng tôi nhận được là NXB Giáo dục cũng chưa có câu trả lời cuối cùng. Theo đó, một bài thơ được in trong sách giáo khoa là do Ban tuyển chọn chọn ra và đem đi in, bài thơ "Thương ông" do giáo sư Nguyễn Minh Thuyết - chủ biên của sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 2 chọn và gửi đến NXB và NXB Giáo dục đă làm việc với giáo sư Nguyễn Minh Thuyết - người tuyển chọn bài thơ "Thương ông" nhưng chưa nhận được câu trả lời từ giáo sư Thuyết.

Nhóm phóng viên chúng tôi đă liên lạc với giáo sư Nguyễn Minh Thuyết. Ông cho biết: "Báo chí không nên ầm ĩ lên như vậy, thử đưa đoạn thơ mới trong bài "Thương ông" ra cho các nhà thơ b́nh xem đoạn nào hay hơn. Tôi tin là gu văn học của tôi không kém hơn so với những người soạn sách cũ. Không nên lấy cái cũ mà áp đặt cái mới, bài thơ với đoạn trích "Thương ông" cũ là của chương tŕnh cũ, không thể áp đặt cho chương tŕnh cải cách giáo dục mới được. Giống như thế hệ chúng tôi không thể áp đặt thế hệ trẻ phải giống ḿnh được. Có thể phụ huynh chưa thích nghi được cái mới nên mới có ư kiến như vậy...".

Theo giáo sư Thuyết, bài thơ Thương ông của Tú Mỡ rất dài (168 chữ), khi đưa vào sách giáo khoa lớp 2 phải rút ngắn (c̣n 112 chữ) để đảm bảo yêu cầu về số chữ của một bài tập đọc dạy trong 1 tiết học. Bài "Thương ông" trong sách cũ, tuy là dạy cho lớp 4 nhưng cũng chỉ dạy trích đoạn, chứ không dạy trọn bài. Chỉ có điều phần trích trong sách cũ có những từ ngữ không đảm bảo chuẩn mực khá "nôm na" (ví dụ: "bước chân quá khó"; "trong ḷng vui sướng" hoặc câu bị ép vần như "khập khiễng khập khà"... Chắc bạn đọc cũng đồng ư với chúng tôi là sách giáo khoa cần dạy học sinh từ ngữ chuẩn và những câu thơ hay, nếu không giàu h́nh tượng th́ cũng phải giàu cảm xúc hoặc có những chi tiết đặc sắc", giáo sư Thuyết nói.

Theo giáo sư Thuyết, so với sách lớp 4 cũ, trích đoạn trong cuốn Tiếng Việt lớp 2 hiện hành nghiêng về những khổ thơ cuối bài. Mấy khổ này có chi tiết thú vị là Việt (tên cháu bé) bày cho ông niệm thần chú để không đau nữa và khi ông bảo câu thần chú ấy rất hiệu nghiệm th́ "Việt ta thích chí: Cháu đă bảo mà...! Và móc túi ra: Biếu ông cái kẹo!". Hai chi tiết này dựng lên h́nh ảnh một cậu bé rất ngộ nghĩnh, đáng yêu, hợp với tâm lư học sinh lớp 2 hơn.

"Theo tôi, cái thần của bài thơ nằm chính ở những chi tiết này. Đây hoàn toàn là sự lựa chọn có chủ định của nhóm tác giả sách giáo khoa chứ không hề có lỗi biên tập hay kỹ thuật. Thơ th́ không được sửa dù một chữ nhưng chọn đoạn nào để mà dạy, ghép như thế nào th́ chúng tôi phải cân nhắc nhiều mặt. Hơn nữa, trên đề mục cũng ghi rơ là trích chứ không để người đọc hiểu đó là toàn bộ bài thơ”, giáo sư Thuyết phân tích.


VNN