PDA

View Full Version : Miến Điện : Aung San Suu Kyi không thể làm Tổng thống


vuitoichat
11-20-2014, 14:56
Cuối năm 2015, Miến Điện tổ chức bầu cử. Trong tiến tŕnh đấu tranh thúc đẩy cải cách dân chủ, phe đối lập, với ṇng cốt là Liên đoàn Quốc gia v́ Dân chủ, đ̣i phải sửa đổi Hiến pháp, vốn được ban bố từ thời chế độ quân sự độc tài, để lănh đạo đối lập, bà Aung San Suu Kyi, có thể trở thành Tổng thống. Các cuộc thương lượng đang diễn ra. RFI phỏng vấn ông Maël Raynaud nhà phân tích độc lập, chuyên gia về Miến Điện.
http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=692219&stc=1&d=1416495286
Triển vọng trở thành Tổng thống Miến Điện của bà Aung San Suu Kyi thêm xa vời ? Ảnh ngày 31/10/201

RFI : Xin chào ông Mael Raynaud. Một ủy ban sửa đổi Hiến pháp đă được thành lập. Ủy ban này phải có ư kiến về hai điều khoản chính gây vấn đề, đó là điều khoản ngăn cản bà Aung San Suu Kyi trở thành Tổng thống và điều khoản cho phép quân đội nắm quyền kiểm soát chính quyền. Vậy ủy ban này có cơ may tạo được một sự thay đổi nào đó hay không ?

Maël Raynaud : Rất tiếc là không. Tôi xin thông báo một tin xấu mà tôi vừa nhận được. Tôi nói chuyện qua điện thoại với các đồng nghiệp ở Naypyidaw, thủ đô Miến Điện và được biết : Chính quyền đă ra quyết định và bà Aung San Suu Kyi sẽ không thể trở thành tổng thống Miến Điện.

Lần này, Quốc hội mà người ta gọi Pythu Hluttaw tại Miến Điện, sẽ không thay đổi quyết định. Tôi nghĩ là đă quá muộn. Giờ đây, vấn đề cần biết là đảng Liên đoàn Quốc gia v́ Dân chủ - NLD và bà Aung San Suu Kyi sẽ phản ứng như thế nào, liệu họ có quyết định tẩy chay cuộc bầu cử hay vẫn tham gia ? Có lẽ họ sẽ tham gia, nhưng lần này, bà Aung San Suu Kyi không thể trở thành Tổng thống.

RFI : Liệu có thể đạt được một thỏa hiệp trong những điều kiện như vậy hay không ?

Maël Raynaud : Đúng là từ nhiều tháng nay, bà Aung San Suu Kyi thảo luận, đặc biệt là với Chủ tịch Quốc hội, ông Shwe Mann và họ cố gắng cùng nhau t́m cách đạt được một sự dàn xếp nào đó, chỉ liên quan đến Liên đoàn Quốc gia v́ Dân chủ. Nếu Liên đoàn thắng cử, và trường hợp này dường như chắc chắn sẽ xẩy ra trong cuộc bầu cử vào cuối tháng 10 đầu tháng 11 năm 2015, th́ cần phải dàn xếp ra sao để đảng này có thể chia sẻ quyền lực với các đại diện của quân đội, hiện vẫn là lực lượng chính trị lớn nhất ở Miến Điện, trong lúc Chủ tịch Liên đoàn, bà Aung San Suu Kyi lại không nắm chức Tổng thống. Cần phải t́m được một sự cân bằng và các cuộc thương lượng đang diễn ra. Có nhiều lư do để nghĩ rằng bằng cách này hay cách khác, sẽ có một giải pháp.

RFI : Vậy bà Aung San Suu Kyi có thể chấp nhận chức vụ ǵ trong tân chính quyền Miến Điện ?

Maël Raynaud : Theo Hiến pháp 2008, có hai Phó Tổng thống và bà Aung San Suu Kyi có thể là một trong hai người này. Bà cũng có thể giữ chức Chủ tịch Quốc hội, thay thế ông Shwe Mann. Đây là hai chức vụ có nhiều khả năng nhất, và theo tôi, chắc chắn sẽ có một sự dàn xếp, thỏa hiệp.

RFI : Điều đó có nghĩa là bà Aung San Suu Kyi vẫn luôn luôn là chính khách dóng vai tṛ trung tâm trong phe đối lập. Ai có thể thay thế bà ?

Maël Raynaud : Chắc chắn bà Aung San Suu Kyi vẫn là nhân vật trung tâm trong phe đối lập và đương nhiên, đại đa số người dân Miến Điện mong muốn là bà Aung San Suu Kyi trở thành Tổng thống. Tiếc thay, mong muốn của họ không được đáp ứng.

Điều hiển nhiên là bà Aung San Suu Kyi vẫn là nhân vật chính trong phe đối lập Miến Điện. Vậy ai có thể thay thế bà ? Rất tiếc là không. Bản thân bà Aung San Suu Kyi cũng không có năng khiếu đào tạo người thay thế. Bà có vai tṛ trụ cột và bà duy tŕ vị trí này. Chắc chắn, đây cũng là một vấn đề đối với tương lại của Miến Điện.

RFI : Các cuộc xung đột với các cộng đồng thiểu số cũng đè nặng lên tương lai Miến Điện. Có một tiến tŕnh tái lập ḥa b́nh đang diễn ra. Mọi việc hiện nay đến đâu rồi ?

Maël Raynaud : Có hai điểm. Trước tiên - và đây là thông tin tốt đẹp – là nh́n chung, chính phủ, quân đội và các cộng đồng thiểu số thảo luận với nhau. Tại Miến Điện hiện nay, không c̣n có những cuộc xung đột giống như t́nh h́nh trong những năm 1970. Rất tiếc là thỉnh thoàng, đâu đó, vẫn diễn ra các cuộc đọ súng. Nhưng nh́n trong tổng thể, chiến sự đă ngưng.

Điểm thứ hai, liên quan đến sự thành công của tiến tŕnh này. Người ta có thể nghi ngại một chút nào đó. Nhưng rơ ràng cả hai bên đều có những nỗ lực thực sự. Vấn đề là chính phủ ngay từ đầu đă quyết định cần tiến xa hơn là việc đạt được một thỏa thuận ngừng bắn đơn giản, bằng cách cố đạt được một hiệp định chính trị. Điều này rất khó thực hiện. Người ta sẽ thấy tiến tŕnh này bị chệch choạng ra sao, nhưng vào lúc này, người ta có thể lạc quan bởi v́ chiến sự đă ngưng và đồng thời, người ta cũng hơi bi quan một chút, bởi v́ tiến tŕnh này có vẻ không mang lại kết quả.

RFI : Từ khi lên cầm quyền, cách nay 18 tháng, ông Thein Sein đă đóng vai tṛ như một học sinh giỏi của phương Tây, thực hiện một loạt các cải cách, đến mức là Hoa Kỳ băi bỏ trừng phạt. Giờ đây, khả năng hành động của ông ra sao ?

Maël Raynaud : Không chỉ Mỹ mà cả Liên Hiệp Châu Âu đều băi bỏ trừng phạt. Điều thứ nhất mà tôi muốn nói là hăy chấm dứt kiểu nh́n nhận Miến Điện và Tổng thống Thein Sein như là những người t́m mọi cách để làm hài ḷng phương Tây.

Miến Điện là một nước có 51 triệu dân và có những vấn đề chính trị nội bộ. Tổng thống Thein Sein phải nghĩ tới người dân, nghĩ tới quân đội đứng sau lưng ông và ông cũng phải nghĩ tới những nhân vật như bà Aung San Suu Kyi. Khi tôi nói, ông Thein Sein nghĩ tới những người này, không có nghĩa là ông nhất thiết đồng ư với họ, nhưng ông phải chú ư tới họ và mối quan tâm của ông c̣n hơn nhiều người ngoại quốc.

Ông Thein Sein vẫn có khả năng hành động để tiếp tục thực hiện các cải cách. Tiến tŕnh cải cách sẽ c̣n kéo dài hơn một năm, bởi v́ trong một năm nữa, ông có thể rời chức Tổng thống. Nhưng thực ra với mối quan hệ của ông với phương Tây, rất có thể là Miến Điện sẽ tiếp tục có quan hệ tốt đẹp với phương Tây, ít ra là cho tới sang năm.

RFI : Phải chăng Hoa Kỳ đă quá vội vă kỳ vọng vào tiến tŕnh này, theo như nhận định của bà Aung San Suu Kyi ?

Maël Raynaud : Tôi hiểu điều bà Aung San Suu Kyi nói, bởi v́ bà nghĩ như vậy và bà cũng có một sự tính toán chính trị nào đó. Nếu bà nói rằng chính phủ đă thực hiện tốt nhiệm vụ của ḿnh th́ bà sẽ không c̣n lập luận ǵ nữa để chống lại họ về chính trị trong các cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào năm tới. Điều thứ hai, đối với Hoa Kỳ, tại một nước như Miến Điện, tiến tŕnh chuyển đổi, cải cách rất phức tạp. Hoa Kỳ không có một sự lựa chọn nào khác là phải đi cùng, hỗ trợ tiến tŕnh này.

Đức Tâm

(RFI)