Romano
01-05-2015, 08:27
Với bề dày kinh nghiệm tư vấn giám sát, GS.TS. Vũ Trọng Hồng bày tỏ sự thắc mắc với việc v́ sao tổng thầu là một đơn vị của Trung Quốc, trong khi tư vấn giám sát cũng là của Trung Quốc. Liệu có t́m được sự khách quan trong quản lư?
Khi dư âm của vụ tai nạn do đứt cáp cẩu khi thi công làm thép rơi vào người đi đường làm chết người tại tuyến đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông c̣n chưa dứt, dư luận một lần nữa bàng hoàng trước vụ tai nạn kinh hoàng tại dự án nói trên. Lại một lần nữa, dư luận đặt câu hỏi về trách nhiệm của những đơn vị liên quan.
Tư vấn giám sát ngoài tầm kiểm soát của... chủ đầu tư?
Sự vụ vừa diễn ra ngày 28/12/2014 tại dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về mức độ an toàn của công tŕnh này đối với người tham gia giao thông. Theo thông cáo báo chí được phát đi từ Bộ GTVT, vào lúc 4h sáng 28/12/2014, tại lư tŕnh Km7+703,600 - Km7+798,400 - vị trí ga bến xe Hà Đông, đường Trần Phú thuộc dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông đă xảy ra sự cố trong quá tŕnh đổ bê tông thi công xà mũ trụ H7, hệ thống sàn, đà giáo và bê tông xà mũ H7 bị sụt xuống đường. Một khối lượng sắt thép và bê tông khổng lồ đă đè bẹp một chiếc taxi. Rất may mắn, sự cố không gây ra thương tích về người.
Đáng nói, đây không phải lần đầu dự án này gây sự cố cho người tham gia giao thông trên đường. Trước đó, hơn một tháng (ngày 6/11) vụ tai nạn thương tâm xảy ra ở dự án này cướp đi sinh mạng của một người tham gia giao thông. Trách nhiệm khi đó được Bộ GTVT xác định là do gói thầu thi công nhà ga Thanh Xuân 3 - S7 (số 2 Trần Phú, Hà Đông) thuộc Dự án đường sắt trên cao Hà Đông - Cát Linh. Khi đó, Bộ GTVT đă yêu cầu đ́nh chỉ toàn bộ việc thi công tuyến đường sắt trên cao để điều tra, làm rơ sự việc và một số cán bộ liên quan cũng bị đ́nh chỉ công tác để điều tra làm rơ. Đến ngày 13/11, Bộ GTVT đă kư quyết định cho dự án được thi công trở lại. Tuy nhiên, chưa lâu sau, một vụ tai nạn nghiêm trọng khác lại xảy ra.
Đáng chú ư, sau mỗi lần để xảy ra sự cố, Bộ GTVT đă có mặt kịp thời và đưa ra những biện pháp xử lư cấp thiết. Điển h́nh như sự cố tai nạn mới xảy ra, Bộ GTVT đă có chỉ đạo xử lư trách nhiệm đối với một số tập thể, cá nhân liên quan. Lần này, Bộ GTVT nghiêm khắc phê b́nh cảnh cáo tư vấn giám sát trưởng Diêm Chí Cương. Đ́nh chỉ vô thời hạn đối với ông Tạ Trung Văn, tư vấn giám sát phụ trách nhà ga bến xe Hà Đông. Tuy nhiên, điều khiến dư luận băn khoăn là v́ sao đến bây giờ trách nhiệm của tư vấn giám sát dự án này mới bị "trảm" sau khi đă để lại quá nhiều "phốt" cho dự án? Và phải chăng chủ đầu tư dự án không thể kiểm soát nổi những hoạt động của tư vấn giám sát?
Những sai lầm tối kỵ!
Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật, với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn giám sát các công tŕnh xây dựng, GS.TS. Vũ Trọng Hồng cho rằng: "Công tác giám sát thi công xây dựng công tŕnh là một hoạt động nằm trong một chuỗi các hoạt động khác của quá tŕnh thực hiện dự án xây dựng công tŕnh. V́ thế, mục đích của hoạt động giám sát thi công nhằm xác nhận cho công tŕnh bảo đảm đúng thiết kế, theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, chất lượng để đưa vào nghiệm thu". Cũng theo GS.TS. Hồng, yếu tố đảm bảo kỹ thuật, chất lượng công tŕnh và đặc biệt là việc tuân thủ về mức độ an toàn, kỹ thuật trong xây dựng đặt cao vai tṛ của giám sát. V́ thế, khi xảy ra sự cố có thể thấy ngay năng lực và trách nhiệm của giám sát đối với công tŕnh.
Nhận định về vai tṛ của đơn vị giám sát dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông khi xảy ra sự cố, GS.TS. Vũ Trọng Hồng cũng bày tỏ sự thắc mắc với việc v́ sao tổng thầu là một đơn vị của Trung Quốc, trong khi tư vấn giám sát cũng là của Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra, liệu có t́m được sự khách quan trong quản lư? "Những sự cố đó đă được cảnh báo và nh́n thấy trước nhưng vẫn vấp phải những sai lầm là điều tối kỵ trong thực hiện dự án. Có thể xem đến năng lực của đơn vị giám sát trong dự án này", GS.TS. Hồng cho hay.
Trong khi đó, trao đổi với PV, PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệp (ĐH Mở Hà Nội) cho hay, tư vấn giám sát của dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông dường như chưa làm hết trách nhiệm của ḿnh. Đúng ra, trong quyền hạn cho phép, tư vấn giám sát có quyền đ́nh chỉ thi công khi phát hiện vấn đề, nhưng trên thực tế, chỉ đến khi xảy ra sự cố th́ mọi chuyện mới vỡ lẽ đơn vị này buông lỏng quản lư.
Theo PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệp, để làm rơ năng lực, trách nhiệm của đơn vị tư vấn giám sát dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông cần phải làm rơ việc báo cáo xử lư của đơn vị này đối với những vi phạm, sai phạm trong quá tŕnh thi công về chất lượng của các nhà thầu. Việc xử lư này có dứt điểm và được thông báo ngay cho chủ đầu tư bằng văn bản để chủ đầu tư xem xét quyết định hay không. Nếu không có, hoặc thiếu th́ rơ ràng đơn vị tư vấn giám sát có vấn đề, c̣n nếu có th́ có thể do chủ đầu tư thiếu chỉ đạo dứt điểm hoặc do nhà thầu cố t́nh vi phạm. Tuy nhiên, dù sao th́ tư vấn giám sát vẫn chịu trách nhiệm cơ bản nhất đối với những sự cố xảy ra trong quá tŕnh thi công.
“Cơ chế giám sát đặc thù”
Trong quá tŕnh tham vấn ư kiến của nhiều chuyên gia xây dựng, PV báo Đời sống và Pháp luật nhận được những ư kiến xoay quanh chuyện có hay không cơ chế giám sát đặc thù đối với dự án có tính chất đặc biệt này và v́ sao tư vấn giám sát lại là một đơn vị của Trung Quốc mà không phải nơi khác?
Dẫn lời câu hỏi này đến lănh đạo Bộ GTVT, PV nhận được thông tin, bởi v́ họ có lợi thế về công nghệ thiết bị nên có chi phí giá thầu thấp hơn?! Các nhà thầu khác có công nghệ hiện đại nhưng việc ứng dụng ra Thị trường đôi khi chi phí rất cao, trong khi chi phí nhà thầu Trung Quốc thường thấp hơn. Đó là lư do họ hay trúng thầu. "Hơn nữa, cũng nên nh́n nhận tại sao nhà thầu trong nước chưa đảm nhận được, bởi v́ giá thành nhà thầu trong nước chưa có sự hấp dẫn về giá so với nhà thầu nước ngoài. Mặc dù, dự án nào mà nhà thầu Trung Quốc và quốc tế cùng tham gia th́ thường là nhà thầu trong nước có lợi thế hơn", một lănh đạo Bộ GTVT nói.
Trả lời về việc v́ sao lựa chọn tư vấn giám sát là đơn vị Trung Quốc trong khi tổng thầu đă là của Trung Quốc, vị lănh đạo Bộ GTVT cũng bật mí, không có "đặc biệt" hay "vùng cấm" nào. "Tất cả được thực hiện và áp dụng theo Quyết định 3137 của Bộ GTVT về việc ban hành quy chế tạm thời hoạt động tư vấn giám sát xây dựng công tŕnh trong ngành GTVT. Các tổ chức tham gia thực hiện công tác tư vấn giám sát thi công các dự án xây dựng công tŕnh trong ngành GTVT được lựa chọn thông qua các h́nh thức đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Cục Quản lư xây dựng và Chất lượng công tŕnh giao thông chịu trách nhiệm với Bộ GTVT về vấn đề này", vị này khẳng định.
Giáng chức Giám đốc BQL dự án
Chiều 29/12, lănh đạo Bộ GTVT đă họp bàn về nguyên nhân và xử lư trách nhiệm các bên liên quan về sự cố sập giàn giáo chống thi công đổ bê tông xà mũ số 7 (H07), dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông. Theo đó, xử lư trách nhiệm người đứng đầu và người phụ trách trực tiếp dự án, lănh đạo Bộ đă giáng chức ông Nguyễn Mạnh Hùng, quyền Giám đốc Ban quản lư dự án xuống làm Phó Giám đốc kể từ ngày 10/1/2015. Bộ kỷ luật cảnh cáo với ông Nguyễn Văn Bảo, Phó Giám đốc Ban quản lư dự án và ông Triệu Khắc Dũng, Cục phó Cục Quản lư xây dựng và chất lượng công tŕnh giao thông (Bộ GTVT).
Tại cuộc họp, lănh đạo Bộ yêu cầu Tư vấn giám sát Trung Quốc, Tổng thầu Trung Quốc và nhà thầu Việt Nam báo cáo về nguyên nhân sập giàn giáo trước 3/1. Khi có tường tŕnh, Bộ sẽ xem xét tiếp tục thuê đơn vị Tư vấn giám sát hay không và xem xét thay giám đốc điều hành của Tổng thầu Trung Quốc.
tm
Khi dư âm của vụ tai nạn do đứt cáp cẩu khi thi công làm thép rơi vào người đi đường làm chết người tại tuyến đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông c̣n chưa dứt, dư luận một lần nữa bàng hoàng trước vụ tai nạn kinh hoàng tại dự án nói trên. Lại một lần nữa, dư luận đặt câu hỏi về trách nhiệm của những đơn vị liên quan.
Tư vấn giám sát ngoài tầm kiểm soát của... chủ đầu tư?
Sự vụ vừa diễn ra ngày 28/12/2014 tại dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông thêm một lần nữa gióng lên hồi chuông báo động về mức độ an toàn của công tŕnh này đối với người tham gia giao thông. Theo thông cáo báo chí được phát đi từ Bộ GTVT, vào lúc 4h sáng 28/12/2014, tại lư tŕnh Km7+703,600 - Km7+798,400 - vị trí ga bến xe Hà Đông, đường Trần Phú thuộc dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông đă xảy ra sự cố trong quá tŕnh đổ bê tông thi công xà mũ trụ H7, hệ thống sàn, đà giáo và bê tông xà mũ H7 bị sụt xuống đường. Một khối lượng sắt thép và bê tông khổng lồ đă đè bẹp một chiếc taxi. Rất may mắn, sự cố không gây ra thương tích về người.
Đáng nói, đây không phải lần đầu dự án này gây sự cố cho người tham gia giao thông trên đường. Trước đó, hơn một tháng (ngày 6/11) vụ tai nạn thương tâm xảy ra ở dự án này cướp đi sinh mạng của một người tham gia giao thông. Trách nhiệm khi đó được Bộ GTVT xác định là do gói thầu thi công nhà ga Thanh Xuân 3 - S7 (số 2 Trần Phú, Hà Đông) thuộc Dự án đường sắt trên cao Hà Đông - Cát Linh. Khi đó, Bộ GTVT đă yêu cầu đ́nh chỉ toàn bộ việc thi công tuyến đường sắt trên cao để điều tra, làm rơ sự việc và một số cán bộ liên quan cũng bị đ́nh chỉ công tác để điều tra làm rơ. Đến ngày 13/11, Bộ GTVT đă kư quyết định cho dự án được thi công trở lại. Tuy nhiên, chưa lâu sau, một vụ tai nạn nghiêm trọng khác lại xảy ra.
Đáng chú ư, sau mỗi lần để xảy ra sự cố, Bộ GTVT đă có mặt kịp thời và đưa ra những biện pháp xử lư cấp thiết. Điển h́nh như sự cố tai nạn mới xảy ra, Bộ GTVT đă có chỉ đạo xử lư trách nhiệm đối với một số tập thể, cá nhân liên quan. Lần này, Bộ GTVT nghiêm khắc phê b́nh cảnh cáo tư vấn giám sát trưởng Diêm Chí Cương. Đ́nh chỉ vô thời hạn đối với ông Tạ Trung Văn, tư vấn giám sát phụ trách nhà ga bến xe Hà Đông. Tuy nhiên, điều khiến dư luận băn khoăn là v́ sao đến bây giờ trách nhiệm của tư vấn giám sát dự án này mới bị "trảm" sau khi đă để lại quá nhiều "phốt" cho dự án? Và phải chăng chủ đầu tư dự án không thể kiểm soát nổi những hoạt động của tư vấn giám sát?
Những sai lầm tối kỵ!
Trao đổi với PV báo Đời sống và Pháp luật, với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn giám sát các công tŕnh xây dựng, GS.TS. Vũ Trọng Hồng cho rằng: "Công tác giám sát thi công xây dựng công tŕnh là một hoạt động nằm trong một chuỗi các hoạt động khác của quá tŕnh thực hiện dự án xây dựng công tŕnh. V́ thế, mục đích của hoạt động giám sát thi công nhằm xác nhận cho công tŕnh bảo đảm đúng thiết kế, theo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, chất lượng để đưa vào nghiệm thu". Cũng theo GS.TS. Hồng, yếu tố đảm bảo kỹ thuật, chất lượng công tŕnh và đặc biệt là việc tuân thủ về mức độ an toàn, kỹ thuật trong xây dựng đặt cao vai tṛ của giám sát. V́ thế, khi xảy ra sự cố có thể thấy ngay năng lực và trách nhiệm của giám sát đối với công tŕnh.
Nhận định về vai tṛ của đơn vị giám sát dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông khi xảy ra sự cố, GS.TS. Vũ Trọng Hồng cũng bày tỏ sự thắc mắc với việc v́ sao tổng thầu là một đơn vị của Trung Quốc, trong khi tư vấn giám sát cũng là của Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra, liệu có t́m được sự khách quan trong quản lư? "Những sự cố đó đă được cảnh báo và nh́n thấy trước nhưng vẫn vấp phải những sai lầm là điều tối kỵ trong thực hiện dự án. Có thể xem đến năng lực của đơn vị giám sát trong dự án này", GS.TS. Hồng cho hay.
Trong khi đó, trao đổi với PV, PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệp (ĐH Mở Hà Nội) cho hay, tư vấn giám sát của dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông dường như chưa làm hết trách nhiệm của ḿnh. Đúng ra, trong quyền hạn cho phép, tư vấn giám sát có quyền đ́nh chỉ thi công khi phát hiện vấn đề, nhưng trên thực tế, chỉ đến khi xảy ra sự cố th́ mọi chuyện mới vỡ lẽ đơn vị này buông lỏng quản lư.
Theo PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệp, để làm rơ năng lực, trách nhiệm của đơn vị tư vấn giám sát dự án đường sắt trên cao tuyến Cát Linh - Hà Đông cần phải làm rơ việc báo cáo xử lư của đơn vị này đối với những vi phạm, sai phạm trong quá tŕnh thi công về chất lượng của các nhà thầu. Việc xử lư này có dứt điểm và được thông báo ngay cho chủ đầu tư bằng văn bản để chủ đầu tư xem xét quyết định hay không. Nếu không có, hoặc thiếu th́ rơ ràng đơn vị tư vấn giám sát có vấn đề, c̣n nếu có th́ có thể do chủ đầu tư thiếu chỉ đạo dứt điểm hoặc do nhà thầu cố t́nh vi phạm. Tuy nhiên, dù sao th́ tư vấn giám sát vẫn chịu trách nhiệm cơ bản nhất đối với những sự cố xảy ra trong quá tŕnh thi công.
“Cơ chế giám sát đặc thù”
Trong quá tŕnh tham vấn ư kiến của nhiều chuyên gia xây dựng, PV báo Đời sống và Pháp luật nhận được những ư kiến xoay quanh chuyện có hay không cơ chế giám sát đặc thù đối với dự án có tính chất đặc biệt này và v́ sao tư vấn giám sát lại là một đơn vị của Trung Quốc mà không phải nơi khác?
Dẫn lời câu hỏi này đến lănh đạo Bộ GTVT, PV nhận được thông tin, bởi v́ họ có lợi thế về công nghệ thiết bị nên có chi phí giá thầu thấp hơn?! Các nhà thầu khác có công nghệ hiện đại nhưng việc ứng dụng ra Thị trường đôi khi chi phí rất cao, trong khi chi phí nhà thầu Trung Quốc thường thấp hơn. Đó là lư do họ hay trúng thầu. "Hơn nữa, cũng nên nh́n nhận tại sao nhà thầu trong nước chưa đảm nhận được, bởi v́ giá thành nhà thầu trong nước chưa có sự hấp dẫn về giá so với nhà thầu nước ngoài. Mặc dù, dự án nào mà nhà thầu Trung Quốc và quốc tế cùng tham gia th́ thường là nhà thầu trong nước có lợi thế hơn", một lănh đạo Bộ GTVT nói.
Trả lời về việc v́ sao lựa chọn tư vấn giám sát là đơn vị Trung Quốc trong khi tổng thầu đă là của Trung Quốc, vị lănh đạo Bộ GTVT cũng bật mí, không có "đặc biệt" hay "vùng cấm" nào. "Tất cả được thực hiện và áp dụng theo Quyết định 3137 của Bộ GTVT về việc ban hành quy chế tạm thời hoạt động tư vấn giám sát xây dựng công tŕnh trong ngành GTVT. Các tổ chức tham gia thực hiện công tác tư vấn giám sát thi công các dự án xây dựng công tŕnh trong ngành GTVT được lựa chọn thông qua các h́nh thức đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu. Cục Quản lư xây dựng và Chất lượng công tŕnh giao thông chịu trách nhiệm với Bộ GTVT về vấn đề này", vị này khẳng định.
Giáng chức Giám đốc BQL dự án
Chiều 29/12, lănh đạo Bộ GTVT đă họp bàn về nguyên nhân và xử lư trách nhiệm các bên liên quan về sự cố sập giàn giáo chống thi công đổ bê tông xà mũ số 7 (H07), dự án đường sắt trên cao Cát Linh - Hà Đông. Theo đó, xử lư trách nhiệm người đứng đầu và người phụ trách trực tiếp dự án, lănh đạo Bộ đă giáng chức ông Nguyễn Mạnh Hùng, quyền Giám đốc Ban quản lư dự án xuống làm Phó Giám đốc kể từ ngày 10/1/2015. Bộ kỷ luật cảnh cáo với ông Nguyễn Văn Bảo, Phó Giám đốc Ban quản lư dự án và ông Triệu Khắc Dũng, Cục phó Cục Quản lư xây dựng và chất lượng công tŕnh giao thông (Bộ GTVT).
Tại cuộc họp, lănh đạo Bộ yêu cầu Tư vấn giám sát Trung Quốc, Tổng thầu Trung Quốc và nhà thầu Việt Nam báo cáo về nguyên nhân sập giàn giáo trước 3/1. Khi có tường tŕnh, Bộ sẽ xem xét tiếp tục thuê đơn vị Tư vấn giám sát hay không và xem xét thay giám đốc điều hành của Tổng thầu Trung Quốc.
tm