Romano
01-05-2015, 08:30
Chỉ trong một thời gian ngắn, tại các khu công nghiệp (KCN) lớn trên cả nước ghi nhận hàng chục vụ ngộ độc khiến hàng trăm công nhân phải nhập viện cấp cứu. Điều đáng nói suất ăn công nhân vốn đă “nghèo” về dinh dưỡng lại bị các cơ sở chế biến cung cấp suất ăn “chèn” rất nhiều loại thực phẩm bẩn, không rơ nguồn gốc, thậm chí “thực đơn một đằng, thực phẩm một nẻo”.
Mới đây tại KCN Quang Minh (Hà Nội), công ty An Việt đă “hô biến” thịt trâu thành thịt ḅ nhập lưu trữ sẵn kho đông lạnh đến hơn 40 tấn – không ai dám chắc nó không xuất hiện trong bữa ăn của công nhân với thực đơn là “thịt ḅ nhập”. Và, muốn biến thịt trâu thành thịt ḅ th́ không thể không cần đến sự can thiệp của những gia vị tạo mùi không rơ nguồn gốc.
Lời tự thú của một chủ ḷ mổ
Thời điểm này tại một số KCN như Bắc Ninh, Bắc Thăng Long (Nội Bài), đặc biệt tại KCN Quang Minh (Hà Nội) - nơi bị cơ quan chức năng phát hiện trong kho lạnh của công ty An Việt có tới 40 tấn thịt trâu được dán nhăn thịt ḅ nhập- nhiều công nhân lo ngại, từ trước đến nay họ đă bị “lừa” khi thường xuyên gọi món thịt ḅ xào trong thực đơn suất ăn của ḿnh.
Chị Nguyễn Thanh B́nh (38 tuổi, Lào Cai) làm trong phân xưởng may của công ty TNHH T. tại KCN Bắc Ninh cho biết: “Hầu hết công nhân ở đây chỉ dám dùng suất ăn khoảng 15 đến 20.000 đồng/suất, đa phần là cơm, rau và đậu, rất ít thịt. Hôm nào nhận được lương, tôi cải thiện một chút lên 25.000 đồng/suất. Ở bếp ăn trong công ty cũng có món ḅ xào nhưng được bán khá đắt. Nay, nghe thấy trên các phương tiện truyền thông đưa tin, có một số lượng lớn thịt trâu đội mác thịt ḅ được lén đưa vào suất ăn của công nhân nên cũng thấy ái ngại mỗi khi gọi món ḅ xào”.
Tương tự, anh Nguyễn Lê Tiến, làm ở phân xưởng phun sơn của công ty YAMAHA, KCN Nội Bài phân trần: “Thu nhập hàng tháng chỉ khoảng 3 triệu đồng, lại phải lo tiền thuê nhà, điện, nước... nên chi phí cho bữa ăn rất hạn chế. Do phải làm ca, kíp nên phần lớn anh em công nhân chọn suất ăn trong bếp ăn cho tiện. Ở đây, nhà bếp cũng thường xuyên thông báo là chế biến các món từ thịt ḅ. Thực phẩm th́ do nhà bếp nhập và chế biến khép kín nên chúng tôi cũng không rơ nguồn gốc ra sao”.
PV báo Đời sống và Pháp luật t́m đến một đầu mối chuyên cung cấp thịt trâu cho bếp ăn một KCN tại Bắc Ninh, chủ ḷ mổ có biệt danh Hùng “cọ” cho biết: “Thực ra “công nghệ luyện” thịt trâu, thịt lợn sề sang thịt ḅ có từ lâu rồi và không chỉ mỗi chủ ḷ mà ngay bản thân các mối bán hàng đưa thịt vào các bếp ăn KCN hay đem bán ở chợ đều có những “tuyệt chiêu” riêng để đánh lừa giác quan, khẩu vị người dùng.
Tuy nhiên, có một số điểm chung mà các thủ thuật nhằm biến hóa thịt trâu hoặc thịt lợn sề thành thịt ḅ là khi đă “pha thịt” sau khi giết mổ trâu hoặc lợn là các tảng thịt này phải được lọc kỹ mỡ, không được sót lại bất kỳ tí ti mỡ lợn nào, đặc biệt là thịt trâu phải lóc hết những thớ gân trắng. Khi đă xong công đoạn lọc mỡ chuyển sang giai đoạn làm màu và mùi. Về màu, thịt trâu thường có màu thẫm rất rắn chắc gần giống thịt ḅ nên chỉ cần được tưới huyết ḅ lên nữa th́ gần như không thể phát hiện ra đâu là thịt trâu, đâu là ḅ”.Cũng theo Hùng “cọ” cái khó nhất là tạo mùi thịt ḅ khi nó là thịt trâu. Để làm điều này những “ảo thuật gia đồ tể” sẽ sử dụng mỡ ḅ rán lấy nước mỡ thoa một lượt quanh thịt lợn, trâu chết th́ thịt sẽ có mùi ḅ. Tuy nhiên, Hùng “cọ” lưu ư: “Thịt ḅ thật có mùi hôi rất đặc trưng của ḅ. C̣n “đồ giả” sẽ không thể có được hương vị như thế, dù đă tưới mỡ ḅ lên nhưng nếu tẩm ướp kỹ với những gói gia vị tạo mùi ḅ của Trung Quốc được bày bán ở các chợ th́ không phải lo việc đó nữa. Cùng với đó, nếu là trâu chết, hoặc lợn chết th́ vẫn có thể biến thành thịt ḅ tuy khó làm hơn một chút, điểm mấu chốt là phải mổ càng nhanh, thịt càng thẫm màu, tưới thêm huyết ḅ vào là giống hệt thịt ḅ”.Theo khảo sát của PV thời giá hiện tại, mỗi kg thịt ḅ trên Thị trường hiện có giá hơn 200.000 đồng, tuy nhiên giá “thịt ḅ giả” như nói ở trên th́ chỉ thường ở mức trên dưới 100.000 đồng. Bản thân, chủ ḷ mổ trâu Hùng “cọ” phân tích: “Thường, thịt trâu mua hơi khoảng 50.000-60.000 đồng/kg. Thịt lợn sề hơi giá chỉ 44.000 – 45.000 đồng/kg. Mỗi ngày, tôi “đánh tầm 2 con trâu hoặc 4 con lợn sề. Tôi lóc, nhặt lấy một số chỗ, bán 110.000 -120.000 đồng/kg là lăi lớn rồi. Đặc biệt, nếu có mối với bếp ăn tại các KCN th́ bán được giá thịt ḅ xịn, đảm bảo không làm ǵ lăi bằng. Mỗi đợt tuồn tiêu thụ chừng 100kg, tôi có thể lăi 15 - 20 triệu đồng dễ như trở bàn tay”.
Những bữa ăn bị bóc lột
Với công nghệ chế biến thịt trâu thành ḅ như vậy, những đầu nậu và bếp ăn tại các KCN thu lợi rất lớn. Ngược lại, người công nhân sẽ chịu thiệt không chỉ về tài chính mà bản thân suất ăn đó không đảm bảo về dinh dưỡng cũng như ATVSTP.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Nguyễn Hồng Điệp, Viện Dinh dưỡng quốc gia th́, các loại lợn sề, thịt trâu được dùng để làm thịt ḅ giả phần lớn là lợn đă hết khả năng sinh đẻ (hoặc trâu chết) được nuôi bằng thức ăn công nghiệp để nhanh chóng tăng cân. V́ vậy, trong thịt lợn vẫn chứa các chất tăng trọng chưa được đào thải hết. Nếu, người dùng ăn phải sẽ có nguy cơ hấp thụ các loại hóa chất này. Cùng với đó, việc tẩm ướp các hóa chất tạo mùi ḅ không rơ nguồn gốc sẽ làm tăng nguy cơ thực phẩm đó bị nhiễm độc. “Tôi cho rằng, những vụ hàng loạt công nhân tại các KCN bị ngộ độc sau khi dùng suất ăn tại KCN cũng do chính nguồn thực phẩm bị tẩm ướp hóa chất và làm giả này”, chuyên gia Điệp nói.
Một câu hỏi đặt ra nữa là với số lượng vận chuyển lớn, những ông chủ ḷ mổ hay cánh thương lái đến “đánh hàng” cũng đều bắt buộc phải có giấy kiểm dịch để vận chuyển. Vậy ai là người cấp giấy kiểm dịch cho thịt ḅ giả của họ? Điều này, chúng tôi t́m được lời giải từ chính Hùng “cọ”: “Thực ra, để có giấy tờ này cũng phức tạp lắm, nhưng các chủ ḷ mổ như tôi sẽ lo việc có đầy đủ giấy tờ kiểm dịch. Làm nghề này lúc nào chẳng phải sắm vài bộ”. Hùng “cọ” không giấu giếm: “Chỉ cần vài chục ngàn mua lại giấy kiểm dịch ở các chợ đầu mối của những hàng bán thịt trâu, ḅ có dấu kiểm dịch trong ngày là có ngay”.
Tiếp tục làm rơ
Liên quan đến vấn đề thịt trâu đội lốt thịt ḅ và có hay không việc thịt trâu được hô biến thành thịt ḅ xuất hiện trong suất ăn tại các KCN, ông Hoàng Đại Nghĩa - Đội trưởng đội QLTT số 14, Chi cục Quản lư thị trường Hà Nội - cho biết: “Hiện nay, việc điều tra làm rơ hành vi vi phạm trong lĩnh vực này vô cùng khó khăn. Theo kết quả điều tra thể hiện trên hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng cho thấy, hầu hết từ nhà nhập khẩu đều ghi “thịt trâu không xương” hoặc “thịt trâu nhập khẩu” mà không ghi “thịt ḅ”. Tuy nhiên, từ đại lư cấp 1 đến đại lư cấp 2 hoặc tới chợ bán lẻ th́ “thịt trâu” có gắn mác khác như đă phát hiện sai phạm tại KCN Bắc Thăng Long thời gian qua hay không, c̣n phải tiếp tục làm rơ”.
Rà soát thị trường xác định nguồn gốc 10.000 tấn thịt trâu gắn mác ḅ
Liên quan đến những thông tin về vụ nhập khẩu 10.000 tấn thịt trâu gắn mác thịt ḅ đưa vào thị trường Vịệt Nam tiêu thụ, ông Trần Hùng - Phó Chánh Văn pḥng Ban Chỉ đạo Trung ương về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (ban 389) cho biết: “Cho đến thời điểm hiện tại, Tổng cục Quản lư thị trường Bộ Công Thương vẫn chưa có báo cáo cụ thể về việc điều tra xử lư vụ việc trên lên ban 389. V́ vậy, ban Chỉ đạo 389 sẽ có văn bản gửi Cục Quản lư thị trường các địa phương, đặc biệt 2 thành phố là Hà Nội và TP.HCM lên kế hoạch rà soát, kiểm tra thị trường để xác định dấu hiệu của số thịt trâu nêu trên được đưa ra thị trường như thế nào”.
tm
Mới đây tại KCN Quang Minh (Hà Nội), công ty An Việt đă “hô biến” thịt trâu thành thịt ḅ nhập lưu trữ sẵn kho đông lạnh đến hơn 40 tấn – không ai dám chắc nó không xuất hiện trong bữa ăn của công nhân với thực đơn là “thịt ḅ nhập”. Và, muốn biến thịt trâu thành thịt ḅ th́ không thể không cần đến sự can thiệp của những gia vị tạo mùi không rơ nguồn gốc.
Lời tự thú của một chủ ḷ mổ
Thời điểm này tại một số KCN như Bắc Ninh, Bắc Thăng Long (Nội Bài), đặc biệt tại KCN Quang Minh (Hà Nội) - nơi bị cơ quan chức năng phát hiện trong kho lạnh của công ty An Việt có tới 40 tấn thịt trâu được dán nhăn thịt ḅ nhập- nhiều công nhân lo ngại, từ trước đến nay họ đă bị “lừa” khi thường xuyên gọi món thịt ḅ xào trong thực đơn suất ăn của ḿnh.
Chị Nguyễn Thanh B́nh (38 tuổi, Lào Cai) làm trong phân xưởng may của công ty TNHH T. tại KCN Bắc Ninh cho biết: “Hầu hết công nhân ở đây chỉ dám dùng suất ăn khoảng 15 đến 20.000 đồng/suất, đa phần là cơm, rau và đậu, rất ít thịt. Hôm nào nhận được lương, tôi cải thiện một chút lên 25.000 đồng/suất. Ở bếp ăn trong công ty cũng có món ḅ xào nhưng được bán khá đắt. Nay, nghe thấy trên các phương tiện truyền thông đưa tin, có một số lượng lớn thịt trâu đội mác thịt ḅ được lén đưa vào suất ăn của công nhân nên cũng thấy ái ngại mỗi khi gọi món ḅ xào”.
Tương tự, anh Nguyễn Lê Tiến, làm ở phân xưởng phun sơn của công ty YAMAHA, KCN Nội Bài phân trần: “Thu nhập hàng tháng chỉ khoảng 3 triệu đồng, lại phải lo tiền thuê nhà, điện, nước... nên chi phí cho bữa ăn rất hạn chế. Do phải làm ca, kíp nên phần lớn anh em công nhân chọn suất ăn trong bếp ăn cho tiện. Ở đây, nhà bếp cũng thường xuyên thông báo là chế biến các món từ thịt ḅ. Thực phẩm th́ do nhà bếp nhập và chế biến khép kín nên chúng tôi cũng không rơ nguồn gốc ra sao”.
PV báo Đời sống và Pháp luật t́m đến một đầu mối chuyên cung cấp thịt trâu cho bếp ăn một KCN tại Bắc Ninh, chủ ḷ mổ có biệt danh Hùng “cọ” cho biết: “Thực ra “công nghệ luyện” thịt trâu, thịt lợn sề sang thịt ḅ có từ lâu rồi và không chỉ mỗi chủ ḷ mà ngay bản thân các mối bán hàng đưa thịt vào các bếp ăn KCN hay đem bán ở chợ đều có những “tuyệt chiêu” riêng để đánh lừa giác quan, khẩu vị người dùng.
Tuy nhiên, có một số điểm chung mà các thủ thuật nhằm biến hóa thịt trâu hoặc thịt lợn sề thành thịt ḅ là khi đă “pha thịt” sau khi giết mổ trâu hoặc lợn là các tảng thịt này phải được lọc kỹ mỡ, không được sót lại bất kỳ tí ti mỡ lợn nào, đặc biệt là thịt trâu phải lóc hết những thớ gân trắng. Khi đă xong công đoạn lọc mỡ chuyển sang giai đoạn làm màu và mùi. Về màu, thịt trâu thường có màu thẫm rất rắn chắc gần giống thịt ḅ nên chỉ cần được tưới huyết ḅ lên nữa th́ gần như không thể phát hiện ra đâu là thịt trâu, đâu là ḅ”.Cũng theo Hùng “cọ” cái khó nhất là tạo mùi thịt ḅ khi nó là thịt trâu. Để làm điều này những “ảo thuật gia đồ tể” sẽ sử dụng mỡ ḅ rán lấy nước mỡ thoa một lượt quanh thịt lợn, trâu chết th́ thịt sẽ có mùi ḅ. Tuy nhiên, Hùng “cọ” lưu ư: “Thịt ḅ thật có mùi hôi rất đặc trưng của ḅ. C̣n “đồ giả” sẽ không thể có được hương vị như thế, dù đă tưới mỡ ḅ lên nhưng nếu tẩm ướp kỹ với những gói gia vị tạo mùi ḅ của Trung Quốc được bày bán ở các chợ th́ không phải lo việc đó nữa. Cùng với đó, nếu là trâu chết, hoặc lợn chết th́ vẫn có thể biến thành thịt ḅ tuy khó làm hơn một chút, điểm mấu chốt là phải mổ càng nhanh, thịt càng thẫm màu, tưới thêm huyết ḅ vào là giống hệt thịt ḅ”.Theo khảo sát của PV thời giá hiện tại, mỗi kg thịt ḅ trên Thị trường hiện có giá hơn 200.000 đồng, tuy nhiên giá “thịt ḅ giả” như nói ở trên th́ chỉ thường ở mức trên dưới 100.000 đồng. Bản thân, chủ ḷ mổ trâu Hùng “cọ” phân tích: “Thường, thịt trâu mua hơi khoảng 50.000-60.000 đồng/kg. Thịt lợn sề hơi giá chỉ 44.000 – 45.000 đồng/kg. Mỗi ngày, tôi “đánh tầm 2 con trâu hoặc 4 con lợn sề. Tôi lóc, nhặt lấy một số chỗ, bán 110.000 -120.000 đồng/kg là lăi lớn rồi. Đặc biệt, nếu có mối với bếp ăn tại các KCN th́ bán được giá thịt ḅ xịn, đảm bảo không làm ǵ lăi bằng. Mỗi đợt tuồn tiêu thụ chừng 100kg, tôi có thể lăi 15 - 20 triệu đồng dễ như trở bàn tay”.
Những bữa ăn bị bóc lột
Với công nghệ chế biến thịt trâu thành ḅ như vậy, những đầu nậu và bếp ăn tại các KCN thu lợi rất lớn. Ngược lại, người công nhân sẽ chịu thiệt không chỉ về tài chính mà bản thân suất ăn đó không đảm bảo về dinh dưỡng cũng như ATVSTP.
Theo chuyên gia dinh dưỡng Nguyễn Hồng Điệp, Viện Dinh dưỡng quốc gia th́, các loại lợn sề, thịt trâu được dùng để làm thịt ḅ giả phần lớn là lợn đă hết khả năng sinh đẻ (hoặc trâu chết) được nuôi bằng thức ăn công nghiệp để nhanh chóng tăng cân. V́ vậy, trong thịt lợn vẫn chứa các chất tăng trọng chưa được đào thải hết. Nếu, người dùng ăn phải sẽ có nguy cơ hấp thụ các loại hóa chất này. Cùng với đó, việc tẩm ướp các hóa chất tạo mùi ḅ không rơ nguồn gốc sẽ làm tăng nguy cơ thực phẩm đó bị nhiễm độc. “Tôi cho rằng, những vụ hàng loạt công nhân tại các KCN bị ngộ độc sau khi dùng suất ăn tại KCN cũng do chính nguồn thực phẩm bị tẩm ướp hóa chất và làm giả này”, chuyên gia Điệp nói.
Một câu hỏi đặt ra nữa là với số lượng vận chuyển lớn, những ông chủ ḷ mổ hay cánh thương lái đến “đánh hàng” cũng đều bắt buộc phải có giấy kiểm dịch để vận chuyển. Vậy ai là người cấp giấy kiểm dịch cho thịt ḅ giả của họ? Điều này, chúng tôi t́m được lời giải từ chính Hùng “cọ”: “Thực ra, để có giấy tờ này cũng phức tạp lắm, nhưng các chủ ḷ mổ như tôi sẽ lo việc có đầy đủ giấy tờ kiểm dịch. Làm nghề này lúc nào chẳng phải sắm vài bộ”. Hùng “cọ” không giấu giếm: “Chỉ cần vài chục ngàn mua lại giấy kiểm dịch ở các chợ đầu mối của những hàng bán thịt trâu, ḅ có dấu kiểm dịch trong ngày là có ngay”.
Tiếp tục làm rơ
Liên quan đến vấn đề thịt trâu đội lốt thịt ḅ và có hay không việc thịt trâu được hô biến thành thịt ḅ xuất hiện trong suất ăn tại các KCN, ông Hoàng Đại Nghĩa - Đội trưởng đội QLTT số 14, Chi cục Quản lư thị trường Hà Nội - cho biết: “Hiện nay, việc điều tra làm rơ hành vi vi phạm trong lĩnh vực này vô cùng khó khăn. Theo kết quả điều tra thể hiện trên hoá đơn GTGT, hoá đơn bán hàng cho thấy, hầu hết từ nhà nhập khẩu đều ghi “thịt trâu không xương” hoặc “thịt trâu nhập khẩu” mà không ghi “thịt ḅ”. Tuy nhiên, từ đại lư cấp 1 đến đại lư cấp 2 hoặc tới chợ bán lẻ th́ “thịt trâu” có gắn mác khác như đă phát hiện sai phạm tại KCN Bắc Thăng Long thời gian qua hay không, c̣n phải tiếp tục làm rơ”.
Rà soát thị trường xác định nguồn gốc 10.000 tấn thịt trâu gắn mác ḅ
Liên quan đến những thông tin về vụ nhập khẩu 10.000 tấn thịt trâu gắn mác thịt ḅ đưa vào thị trường Vịệt Nam tiêu thụ, ông Trần Hùng - Phó Chánh Văn pḥng Ban Chỉ đạo Trung ương về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (ban 389) cho biết: “Cho đến thời điểm hiện tại, Tổng cục Quản lư thị trường Bộ Công Thương vẫn chưa có báo cáo cụ thể về việc điều tra xử lư vụ việc trên lên ban 389. V́ vậy, ban Chỉ đạo 389 sẽ có văn bản gửi Cục Quản lư thị trường các địa phương, đặc biệt 2 thành phố là Hà Nội và TP.HCM lên kế hoạch rà soát, kiểm tra thị trường để xác định dấu hiệu của số thịt trâu nêu trên được đưa ra thị trường như thế nào”.
tm