Romano
01-12-2015, 21:32
Danh ca từng yêu thầm một người con gái tên Mai. Đó là nguồn cảm hứng để ông viết nên nhạc phẩm nổi tiếng "Mai lỡ ḿnh xa nhau" với bút danh Tú Nhi.
Gặp ca sĩ Chế Linh trong một chiều nhạt nắng tại Sài G̣n, ông tiếp chuyện với người viết bằng tâm trạng vui vẻ và vô cùng cởi mở. Mặc dù không thường xuyên ở Việt Nam, là một danh ca tại hải ngoại, nhưng cách tiếp chuyện của ông với người đối diện rất chân t́nh và gần gũi. Chế Linh cho biết, là một nghệ sĩ, là người của công chúng, ông có trách nhiệm chia sẻ, trả lời tất cả những câu hỏi khán giả cũng như báo chí muốn biết.
- Trong sự nghiệp, ngoài ca hát, ông c̣n là một cây bút tài hoa sáng tác nhiều ca khúc với bút hiệu Tú Nhi. V́ sao ông không dùng chính nghệ danh ca hát của ḿnh làm bút hiệu khi sáng tác?
- Tôi chỉ nghĩ đơn giản tôi là một ca sĩ th́ thôi, khi viết nhạc tôi nên lấy một cái tên khác. Bởi nếu tôi lấy tên Tú Nhi chuyên viết bài cho Chế Linh hát và ngược lại, Chế Linh chỉ hay hát bài của Tú Nhi th́ nó sẽ lạ và… hay hơn (cười). Thật sự tôi cũng giấu tên này khá lâu, không muốn cho mọi người biết nhưng một số anh em trong nghề đă cố gắng đưa ra cho bà con nên tôi cũng sẵn ḷng để chia sẻ thôi.
Tú Nhi nghĩa là một đứa bé nhỏ. Tú mang ư nghĩa là tuấn tú, nhi tức là nhi đồng. Nó chỉ đơn giản là vậy chứ không phải là tên của một cô gái hay người yêu nào đó của tôi.
http://intermati.com/hanna/2015/01m/12d/184.jpg
Danh ca Chế Linh.
- Vậy trong gia tài sáng tác của ông, ca khúc nào có bóng dáng của những bóng hồng?
- Đại đa số bài hát do tôi sáng tác đều có bóng dáng của một đối tượng nào đó. Mỗi bài hát đều có cái thực ở trong đó, c̣n cụ thể là ai th́ cho phép tôi tạm giấu đi. Những người đó hồi xưa tôi gọi là cô, bây giờ th́ phải gọi bằng bà rồi. Chính những cô gái đó đă cho tôi cái lâng lâng cảm xúc hạnh phúc, cảm hứng để mà viết bài. H́nh ảnh các cô gái đó tự nhiên lắm, đẹp lắm, cho tới ngày hôm nay tôi vẫn tôn trọng t́nh cảm mà họ đến với tôi khi xưa, cho tôi một số cảm xúc được đánh dấu bằng thơ, nhạc.
Tôi thấy rằng không có điều hạnh phúc nào lớn bằng khi bài hát tôi viết ra chỉ có tôi và người đó biết, thậm chí, vợ tôi hiện tại cũng chưa chắc biết là tôi đă từng viết nó cho ai. Những bài hát tôi viết đều có một cái ǵ đó chứ không phải tự nhiên mà tôi viết. Không phải cứ ai đặt tiền để mua bài là tôi viết. Tôi hay lấy cảm xúc viết nhạc từ câu chuyện của một người nào đó hoặc câu chuyện của chính ḿnh. Tôi viết khá nhiều, chỉ riêng những bài thu thanh cũng tới 60-70 bài.
- Vậy trong các ca khúc mà ông đă viết, “Mai lỡ hai ḿnh xa nhau” là ca khúc có bóng dáng của câu chuyện t́nh lần thứ mấy?
- (Cười). Bạn là người đầu tiên hỏi tôi về câu chuyện này. Cô gái trong bài hát tên Mai cho nên tôi mới đặt tựa là Mai lỡ hai ḿnh xa nhau. Mai ở đây là cô Mai chứ không phải ngày mai như nhiều người lầm tưởng. Tôi quen cô ấy như một người t́nh, dĩ nhiên, không phải là người chung sống với tôi. Thời viết ca khúc này tôi có rất nhiều cô gái đến với ḿnh. Họ mang đến cho tôi những thích thú trong sáng tác.
- Sau này, chuyện t́nh đó thế nào?
- Tôi không biết cô ấy hiện đang ở đâu và cũng không biết cô ấy c̣n sống hay đă chết. Tôi viết bài đó vào khoảng những năm sáu mươi mấy nhưng đến bây giờ tôi vẫn chưa có dịp gặp lại. Trong kư ức của tôi, đó là một cô gái mang lại cho tôi ấn tượng rất đẹp. Tôi nghĩ cô ấy đă có chồng và đă có gia đ́nh êm ấm, hạnh phúc.
Tôi sáng tác ca khúc Mai lỡ hai ḿnh xa nhau tự nhiên lắm. Cảm xúc để tôi viết ca khúc là khi cô này đến với tôi th́ có rất nhiều cô khác nữa cũng đi tới với tôi, tự nhiên một ngày cô ấy vắng bóng và tôi không c̣n nh́n thấy nữa. H́nh ảnh đó đem tới cho tôi những cái lâng lâng lạ lạ nên tôi nảy ra cảm hứng viết bài. Có thể cô gái đó cũng chưa chắc biết tôi viết bài này cho cô v́ từ trước đến giờ chưa ai hỏi và tôi cũng chưa có ư định chia sẻ chuyện này trước đây.
- V́ ông không từng công bố nên sẽ có rất nhiều người hát sai ca khúc “Mai lỡ hai ḿnh xa nhau”?
- Đúng vậy. Với bài hát này, bạn không thể hát “Mai lỡ/hai ḿnh xa nhau” mà phải hát cho đúng là “Mai/lỡ hai ḿnh xa nhau”.
http://intermati.com/hanna/2015/01m/12d/185.JPG
Chế Linh kư tặng cho người hâm mộ trong tour diễn tại các tỉnh miền Nam hồi tháng 12/214.
- Một giọng hát thiên phú th́ có thể cất lên bất kỳ lúc nào cũng được nhưng với sáng tác th́ không thể tự nhiên mà được. Ông đă học sáng tác trong hoàn cảnh nào?
- Hồi đó ở trong ca đoàn nhà thờ nên tôi được học nhạc lư. C̣n nhớ, lúc đó tôi thường hát nhạc Pháp, không giỏi lắm về tiếng Việt. Sau này, khi xác định sẽ sống và làm việc, đặc biệt là làm văn hóa tại Việt Nam, tôi nghĩ ḿnh phải am tường, từ đó mà tôi quyết định học hỏi rồi trau dồi. Tôi đi t́m những người có tŕnh độ như Trúc Phương, Duy Khánh, Lam Phương, Thu Hồ, Lê Vinh và nhiều nhạc sĩ khác để học hỏi.
- Thẳng thắn mà nói th́ ông thấy ḿnh hát ca khúc của ông tự sáng tác là hay nhất hay người khác hát ca khúc của ông th́ mới tuyệt vời nhất?
- Tôi rất thích thú và sung sướng khi các bạn và các em trong giới ca sĩ hát ca khúc của ḿnh. Tuy nhiên, thực sự th́ tôi vẫn chưa vừa ư lắm v́ có những cái luyến láy, nhấn nhá của chữ và từng nốt nó không đúng. Mỗi người có một lối hát riêng. Họ hát có cảm xúc, diễn đạt cũng hay lắm nhưng đúng chất của ca khúc hay không th́ không hẳn v́ có chỗ thay v́ kéo dài th́ họ không kéo dài, thay v́ chỗ đó bỏ nhỏ th́ họ không bỏ nhỏ thành thử nó không đúng hoàn toàn với tinh thần của ca khúc mà tôi sáng tác.
Không phải v́ hát ca khúc của tôi mà tôi mới cẩn thận. Hát bài của nhạc sĩ khác tôi cũng luôn đọc kỹ để muốn tác giả muốn nói ǵ và những nốt nào tác giả không thể dệt được. V́ trong luật nhạc, chúng ta chỉ dệt được trong một khoảng nào thôi, thành thử tôi phải biết tác giả muốn nhấn mạnh đoạn nào và nốt nào tác giả muốn gợi lên với chữ mà tác giả dệt, đoạn nào tác giả muốn gửi gắm. Khi truyền đạt cho các em ca sĩ sau này tôi vẫn luôn nhắc nhở phải am tường, t́m hiểu cho thật kỹ từng câu mà tác giả muốn nói.
- Ông muốn khán giả nh́n nhận và nhớ đến ông ở góc độ của một danh ca hay một người sáng tác?
- Tôi mong mọi người dành t́nh thương yêu đó cho Chế Linh, chỉ bấy nhiêu là đủ rồi. Thương Chế Linh cũng là thương Tú Nhi và thương Lưu Trần Lê rồi.
Hiện tôi c̣n sáng tác nhưng tôi không cho phép ḿnh hát những bài mới. Tôi hát những bài cũ để phục vụ cho bà con. Tôi nghĩ, nếu hát bài mới bà con sẽ bỏ tôi ngay nên bài mới tôi sẽ để cho ca sĩ khác hát trong tương lai khi ra mắt tập nhạc. Đó cũng chỉ là những bài hát viết về t́nh yêu mà thôi.
- Ở mỗi giai đoạn của đời người th́ chúng ta thường có những mục tiêu và suy nghĩa rất khác nhau. Với số tuổi ngoài 70 như hiện nay, ông đang sống v́ điều ǵ?
- Ngoài tập hát th́ tôi vẫn hay tập thể dục thể thao, bơi lội, câu cá, hít thở không khí trong lành để ḿnh c̣n khỏe, c̣n đủ hấp dẫn để đứng trước những người thương ḿnh là khán giả.
Tới tuổi này tôi chỉ mong là làm như thế nào để giữ được sức khỏe, giữ được giọng để c̣n có thể đến với những người thương mến ḿnh cho nó thật trọn vẹn. Tôi chưa dám nghĩ đến chuyện nghỉ hát bởi v́ tôi không phải là tôi của gia đ́nh. Tôi là của khán giả. Khi nào không thể hát nữa th́ tôi sẽ lui vào bóng tối làm một công việc khác, làm một công tác khác chứ không dám tuyên bố là nghỉ hát. Thực sự là tôi không dám tuyên bố nghỉ hát mặc dù nhiều lúc cũng mệt lắm nhưng tôi nghĩ ḿnh không có quyền hồ đồ đó.
Trương Quốc Phong
Gặp ca sĩ Chế Linh trong một chiều nhạt nắng tại Sài G̣n, ông tiếp chuyện với người viết bằng tâm trạng vui vẻ và vô cùng cởi mở. Mặc dù không thường xuyên ở Việt Nam, là một danh ca tại hải ngoại, nhưng cách tiếp chuyện của ông với người đối diện rất chân t́nh và gần gũi. Chế Linh cho biết, là một nghệ sĩ, là người của công chúng, ông có trách nhiệm chia sẻ, trả lời tất cả những câu hỏi khán giả cũng như báo chí muốn biết.
- Trong sự nghiệp, ngoài ca hát, ông c̣n là một cây bút tài hoa sáng tác nhiều ca khúc với bút hiệu Tú Nhi. V́ sao ông không dùng chính nghệ danh ca hát của ḿnh làm bút hiệu khi sáng tác?
- Tôi chỉ nghĩ đơn giản tôi là một ca sĩ th́ thôi, khi viết nhạc tôi nên lấy một cái tên khác. Bởi nếu tôi lấy tên Tú Nhi chuyên viết bài cho Chế Linh hát và ngược lại, Chế Linh chỉ hay hát bài của Tú Nhi th́ nó sẽ lạ và… hay hơn (cười). Thật sự tôi cũng giấu tên này khá lâu, không muốn cho mọi người biết nhưng một số anh em trong nghề đă cố gắng đưa ra cho bà con nên tôi cũng sẵn ḷng để chia sẻ thôi.
Tú Nhi nghĩa là một đứa bé nhỏ. Tú mang ư nghĩa là tuấn tú, nhi tức là nhi đồng. Nó chỉ đơn giản là vậy chứ không phải là tên của một cô gái hay người yêu nào đó của tôi.
http://intermati.com/hanna/2015/01m/12d/184.jpg
Danh ca Chế Linh.
- Vậy trong gia tài sáng tác của ông, ca khúc nào có bóng dáng của những bóng hồng?
- Đại đa số bài hát do tôi sáng tác đều có bóng dáng của một đối tượng nào đó. Mỗi bài hát đều có cái thực ở trong đó, c̣n cụ thể là ai th́ cho phép tôi tạm giấu đi. Những người đó hồi xưa tôi gọi là cô, bây giờ th́ phải gọi bằng bà rồi. Chính những cô gái đó đă cho tôi cái lâng lâng cảm xúc hạnh phúc, cảm hứng để mà viết bài. H́nh ảnh các cô gái đó tự nhiên lắm, đẹp lắm, cho tới ngày hôm nay tôi vẫn tôn trọng t́nh cảm mà họ đến với tôi khi xưa, cho tôi một số cảm xúc được đánh dấu bằng thơ, nhạc.
Tôi thấy rằng không có điều hạnh phúc nào lớn bằng khi bài hát tôi viết ra chỉ có tôi và người đó biết, thậm chí, vợ tôi hiện tại cũng chưa chắc biết là tôi đă từng viết nó cho ai. Những bài hát tôi viết đều có một cái ǵ đó chứ không phải tự nhiên mà tôi viết. Không phải cứ ai đặt tiền để mua bài là tôi viết. Tôi hay lấy cảm xúc viết nhạc từ câu chuyện của một người nào đó hoặc câu chuyện của chính ḿnh. Tôi viết khá nhiều, chỉ riêng những bài thu thanh cũng tới 60-70 bài.
- Vậy trong các ca khúc mà ông đă viết, “Mai lỡ hai ḿnh xa nhau” là ca khúc có bóng dáng của câu chuyện t́nh lần thứ mấy?
- (Cười). Bạn là người đầu tiên hỏi tôi về câu chuyện này. Cô gái trong bài hát tên Mai cho nên tôi mới đặt tựa là Mai lỡ hai ḿnh xa nhau. Mai ở đây là cô Mai chứ không phải ngày mai như nhiều người lầm tưởng. Tôi quen cô ấy như một người t́nh, dĩ nhiên, không phải là người chung sống với tôi. Thời viết ca khúc này tôi có rất nhiều cô gái đến với ḿnh. Họ mang đến cho tôi những thích thú trong sáng tác.
- Sau này, chuyện t́nh đó thế nào?
- Tôi không biết cô ấy hiện đang ở đâu và cũng không biết cô ấy c̣n sống hay đă chết. Tôi viết bài đó vào khoảng những năm sáu mươi mấy nhưng đến bây giờ tôi vẫn chưa có dịp gặp lại. Trong kư ức của tôi, đó là một cô gái mang lại cho tôi ấn tượng rất đẹp. Tôi nghĩ cô ấy đă có chồng và đă có gia đ́nh êm ấm, hạnh phúc.
Tôi sáng tác ca khúc Mai lỡ hai ḿnh xa nhau tự nhiên lắm. Cảm xúc để tôi viết ca khúc là khi cô này đến với tôi th́ có rất nhiều cô khác nữa cũng đi tới với tôi, tự nhiên một ngày cô ấy vắng bóng và tôi không c̣n nh́n thấy nữa. H́nh ảnh đó đem tới cho tôi những cái lâng lâng lạ lạ nên tôi nảy ra cảm hứng viết bài. Có thể cô gái đó cũng chưa chắc biết tôi viết bài này cho cô v́ từ trước đến giờ chưa ai hỏi và tôi cũng chưa có ư định chia sẻ chuyện này trước đây.
- V́ ông không từng công bố nên sẽ có rất nhiều người hát sai ca khúc “Mai lỡ hai ḿnh xa nhau”?
- Đúng vậy. Với bài hát này, bạn không thể hát “Mai lỡ/hai ḿnh xa nhau” mà phải hát cho đúng là “Mai/lỡ hai ḿnh xa nhau”.
http://intermati.com/hanna/2015/01m/12d/185.JPG
Chế Linh kư tặng cho người hâm mộ trong tour diễn tại các tỉnh miền Nam hồi tháng 12/214.
- Một giọng hát thiên phú th́ có thể cất lên bất kỳ lúc nào cũng được nhưng với sáng tác th́ không thể tự nhiên mà được. Ông đă học sáng tác trong hoàn cảnh nào?
- Hồi đó ở trong ca đoàn nhà thờ nên tôi được học nhạc lư. C̣n nhớ, lúc đó tôi thường hát nhạc Pháp, không giỏi lắm về tiếng Việt. Sau này, khi xác định sẽ sống và làm việc, đặc biệt là làm văn hóa tại Việt Nam, tôi nghĩ ḿnh phải am tường, từ đó mà tôi quyết định học hỏi rồi trau dồi. Tôi đi t́m những người có tŕnh độ như Trúc Phương, Duy Khánh, Lam Phương, Thu Hồ, Lê Vinh và nhiều nhạc sĩ khác để học hỏi.
- Thẳng thắn mà nói th́ ông thấy ḿnh hát ca khúc của ông tự sáng tác là hay nhất hay người khác hát ca khúc của ông th́ mới tuyệt vời nhất?
- Tôi rất thích thú và sung sướng khi các bạn và các em trong giới ca sĩ hát ca khúc của ḿnh. Tuy nhiên, thực sự th́ tôi vẫn chưa vừa ư lắm v́ có những cái luyến láy, nhấn nhá của chữ và từng nốt nó không đúng. Mỗi người có một lối hát riêng. Họ hát có cảm xúc, diễn đạt cũng hay lắm nhưng đúng chất của ca khúc hay không th́ không hẳn v́ có chỗ thay v́ kéo dài th́ họ không kéo dài, thay v́ chỗ đó bỏ nhỏ th́ họ không bỏ nhỏ thành thử nó không đúng hoàn toàn với tinh thần của ca khúc mà tôi sáng tác.
Không phải v́ hát ca khúc của tôi mà tôi mới cẩn thận. Hát bài của nhạc sĩ khác tôi cũng luôn đọc kỹ để muốn tác giả muốn nói ǵ và những nốt nào tác giả không thể dệt được. V́ trong luật nhạc, chúng ta chỉ dệt được trong một khoảng nào thôi, thành thử tôi phải biết tác giả muốn nhấn mạnh đoạn nào và nốt nào tác giả muốn gợi lên với chữ mà tác giả dệt, đoạn nào tác giả muốn gửi gắm. Khi truyền đạt cho các em ca sĩ sau này tôi vẫn luôn nhắc nhở phải am tường, t́m hiểu cho thật kỹ từng câu mà tác giả muốn nói.
- Ông muốn khán giả nh́n nhận và nhớ đến ông ở góc độ của một danh ca hay một người sáng tác?
- Tôi mong mọi người dành t́nh thương yêu đó cho Chế Linh, chỉ bấy nhiêu là đủ rồi. Thương Chế Linh cũng là thương Tú Nhi và thương Lưu Trần Lê rồi.
Hiện tôi c̣n sáng tác nhưng tôi không cho phép ḿnh hát những bài mới. Tôi hát những bài cũ để phục vụ cho bà con. Tôi nghĩ, nếu hát bài mới bà con sẽ bỏ tôi ngay nên bài mới tôi sẽ để cho ca sĩ khác hát trong tương lai khi ra mắt tập nhạc. Đó cũng chỉ là những bài hát viết về t́nh yêu mà thôi.
- Ở mỗi giai đoạn của đời người th́ chúng ta thường có những mục tiêu và suy nghĩa rất khác nhau. Với số tuổi ngoài 70 như hiện nay, ông đang sống v́ điều ǵ?
- Ngoài tập hát th́ tôi vẫn hay tập thể dục thể thao, bơi lội, câu cá, hít thở không khí trong lành để ḿnh c̣n khỏe, c̣n đủ hấp dẫn để đứng trước những người thương ḿnh là khán giả.
Tới tuổi này tôi chỉ mong là làm như thế nào để giữ được sức khỏe, giữ được giọng để c̣n có thể đến với những người thương mến ḿnh cho nó thật trọn vẹn. Tôi chưa dám nghĩ đến chuyện nghỉ hát bởi v́ tôi không phải là tôi của gia đ́nh. Tôi là của khán giả. Khi nào không thể hát nữa th́ tôi sẽ lui vào bóng tối làm một công việc khác, làm một công tác khác chứ không dám tuyên bố là nghỉ hát. Thực sự là tôi không dám tuyên bố nghỉ hát mặc dù nhiều lúc cũng mệt lắm nhưng tôi nghĩ ḿnh không có quyền hồ đồ đó.
Trương Quốc Phong