Hanna
01-17-2015, 19:32
Đây là một luận văn của chí sĩ Trần Quư Cáp (陳季恰, 1870 – 1908), bàn về vai tṛ của giới sĩ phu trong sự hưng suy của quốc gia. Mọi quan điểm phản hồi mong quư độc giả tường tŕnh lịch thiệp dưới bài viết này hoặc gửi về hộp thư TTXVA, chúng tôi hân hạnh được phúc đáp !
Phiên âm :
SĨ PHU TỰ TRỊ LUẬN
Luận viết : Quốc chi luân vong cửu hĩ, nhi nhất tuyến chi sinh cơ thượng tồn giả, hà tại hồ, hà tại hồ ?
Độc thư minh lư, sở vị sĩ phu giả, tồn dă.
Hà năi nhất bàn cổ học mai đầu ư bát cổ tàn biên, tứ gia lạn chỉ, dĩ tự khoa yêm bác, nhi Đông Kinh, Tây Cống bất tri vi hà xứ địa phương. Đa số tân th́ túy tâm ư ngũ châu cẩm tú, Tam Đảo thần tiên, đồ cạnh thượng phù hiêu, ư khai trí trị sinh vô bổ nhất hào thực sự.
Y ! Dân khí tiêu trầm dĩ phi nhất nhật. Phong trào sở cập, đại mộng vị tinh. Thương mang tứ cố, ngô tương trù ỷ. Cập kim bất phấn, chủng loại kỳ nguy !
Phiên Nôm :
LUẬN VỀ SỰ TỰ TRỊ CỦA SĨ PHU
Quốc gia ch́m đắm đă lâu mà cái máy sống như một sợi chỉ mong manh vẫn c̣n, là nhờ ở đâu, nhờ ở đâu ?
Ở nơi dốc chí đọc sách, hiểu rơ nghĩa lư của đám sĩ phu mới gọi là c̣n được.
Sao đến nỗi một ban học cũ, vùi đầu trong đám sách nát của văn chương bát cổ, giấy mực của bốn nhà để tự khoe học rộng nhớ nhiều mà khi hỏi đến Tây Cống [1], Đông Kinh [2] th́ không biết đó là nơi nào, xứ nào cả. Một số lớn người mới say ḷng nơi gấm vóc năm châu, sự phồn thịnh của Ba Đảo [3] uổng công tranh đua với nhau về những cái hiểu biết phù hiêu mà đến việc mở trí cho quốc dân, xây dựng đời sống mới th́ không được một mảy may thực dụng.
Ôi ! Khí dân tiêu trầm nào phải một ngày, sóng gió dồn dập đến mà giấc mộng lớn vẫn chưa tỉnh. Bốn biển xanh biếc mênh mông, ta biết dựa vào đâu ? Bây giờ mà không phấn chấn tự cường, ắt là giống ṇi nguy mất !
❀ ❀ ❀ ❀ ❀
Chú thích :
[1] Sài G̣n.
[2] Hà Nội.
[3] Nhật Bản.http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=730492&stc=1&d=1421523150
vnn
Phiên âm :
SĨ PHU TỰ TRỊ LUẬN
Luận viết : Quốc chi luân vong cửu hĩ, nhi nhất tuyến chi sinh cơ thượng tồn giả, hà tại hồ, hà tại hồ ?
Độc thư minh lư, sở vị sĩ phu giả, tồn dă.
Hà năi nhất bàn cổ học mai đầu ư bát cổ tàn biên, tứ gia lạn chỉ, dĩ tự khoa yêm bác, nhi Đông Kinh, Tây Cống bất tri vi hà xứ địa phương. Đa số tân th́ túy tâm ư ngũ châu cẩm tú, Tam Đảo thần tiên, đồ cạnh thượng phù hiêu, ư khai trí trị sinh vô bổ nhất hào thực sự.
Y ! Dân khí tiêu trầm dĩ phi nhất nhật. Phong trào sở cập, đại mộng vị tinh. Thương mang tứ cố, ngô tương trù ỷ. Cập kim bất phấn, chủng loại kỳ nguy !
Phiên Nôm :
LUẬN VỀ SỰ TỰ TRỊ CỦA SĨ PHU
Quốc gia ch́m đắm đă lâu mà cái máy sống như một sợi chỉ mong manh vẫn c̣n, là nhờ ở đâu, nhờ ở đâu ?
Ở nơi dốc chí đọc sách, hiểu rơ nghĩa lư của đám sĩ phu mới gọi là c̣n được.
Sao đến nỗi một ban học cũ, vùi đầu trong đám sách nát của văn chương bát cổ, giấy mực của bốn nhà để tự khoe học rộng nhớ nhiều mà khi hỏi đến Tây Cống [1], Đông Kinh [2] th́ không biết đó là nơi nào, xứ nào cả. Một số lớn người mới say ḷng nơi gấm vóc năm châu, sự phồn thịnh của Ba Đảo [3] uổng công tranh đua với nhau về những cái hiểu biết phù hiêu mà đến việc mở trí cho quốc dân, xây dựng đời sống mới th́ không được một mảy may thực dụng.
Ôi ! Khí dân tiêu trầm nào phải một ngày, sóng gió dồn dập đến mà giấc mộng lớn vẫn chưa tỉnh. Bốn biển xanh biếc mênh mông, ta biết dựa vào đâu ? Bây giờ mà không phấn chấn tự cường, ắt là giống ṇi nguy mất !
❀ ❀ ❀ ❀ ❀
Chú thích :
[1] Sài G̣n.
[2] Hà Nội.
[3] Nhật Bản.http://vietsn.com/forum/attachment.php?attac hmentid=730492&stc=1&d=1421523150
vnn