troopy
03-28-2016, 16:33
Cuộc đời của ca sĩ Lệ Thu dường như gắn chặt với bài hát “Dang dở”. Nó như một ca khúc dành riêng cho ḿnh vậy. Lệ Thu đă trải qua tới 3 "lần đ̣" và một mối t́nh đẹp như mơ... Nhưng rồi cuối cùng chỉ có ḿnh Lệ Thu đi trên một con đường...
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=869627&stc=1&d=1459182556
Ca sĩ Lệ Thu
PV xin trích đăng bài của tác giả, nhà báo Hoàng Nguyên Vũ đă viết về ca sĩ Lệ Thu trong cuốn "Thân phận và Hào quang" dưới sự cho phép của đơn vị phát hành Alpha books.
Bài hát đưa danh ca Lệ Thu theo nghiệp diễn có tựa đề “Dang dở” để rồi như một sự báo hiệu cho con đường hạnh phúc không trọn vẹn khi trải qua 3 cuộc hôn nhân và một mối t́nh đẹp, cuối cùng câu trả lời vẫn là không cùng nhau đi trọn một con đường.
Thế nên cuộc đời đă bù lại cho cô một sự nghiệp không phải ai cũng có được, để rồi 50 năm qua, giọng ca Lệ Thu khi cất lên vẫn luôn gọi được những niềm đồng cảm lớn.
Lệ Thu như người kể chuyện t́nh, hầu hết là những cuộc t́nh không trọn vẹn, kể đắm say qua nhiều thế hệ. Và kể như độc thoại với chính ḿnh.
Lệ Thu cho rằng cô là người biết làm chủ cảm xúc và diễn tả nó một cách tỉnh táo trong những ca khúc chứ không phải bị chi phối bởi những đổ vỡ đớn đau của cuộc đời.
Có thể cô đúng khi tiếng hát Lệ Thu có trước những mất mát riêng tư của chính cô. Và những nỗi buồn bàng bạc ấy đă theo cô từ khi cô cất tiếng hát đầu đời đến hôm nay.
Nhưng người nghe cũng có cái lư của họ khi họ t́m thấy trong giọng hát Lệ Thu, có điều ǵ đó như ẩn ức, như c̣n muốn nói một bí mật nào đó dù người hát đă đẩy nỗi đau đến tột cùng trong từng nốt nhạc: Ḷng cuồng điên v́ nhớ ôi đâu người đâu ân t́nh cũ?
Chờ hoài nhau trong mơ, nhưng có bao giờ thấy nhau lần nữa...
Sẽ không công bằng nếu đ̣i hỏi một nữ nghệ sĩ ở độ tuổi thất thập phải hát mănh lực như Lệ Thu của 50 năm về trước.
Tuy nhiên, giọng hát Lệ Thu của hôm nay vẫn là Lệ Thu của những tháng năm xưa, có chăng là những trải nghiệm xót xa của cả một đời nghệ sĩ đă ngấm vào, cho giọng hát đời hơn.
Anh hàng xóm đặc biệt và con đường ca hát
Vẫn có nhiều giai thoại kể lại rằng Lệ Thu là một người nổi tiếng nhút nhát và khờ khạo. Nếu quay ngược thời gian, một cô gái nhút nhát, khờ khạo, lại sinh ra trong một gia đ́nh phong kiến mà lại thành ca sĩ, cũng thật khó hiểu, cô nhỉ?
Tôi cho rằng đó là cái nghiệp. Gia đ́nh tôi, từ ông cậu đến ông anh, chú, bác đều hát hay và tôi hát chẳng là ǵ so với họ nhưng chắc họ không có cái nghiệp như tôi.
Tôi được theo học đàn piano từ nhỏ, trong máu tôi âm nhạc đă ngấm vào.
Năm 1953, mẹ đưa tôi từ Hải Pḥng vào Sài G̣n sinh sống.
Ở gần nhà tôi có một ông thầy dạy ghi-ta, tôi có theo học và có hát, hàng xóm cứ xúm lại và khuyến khích tôi đi thi hát. Tôi chối đây đẩy: “Thôi thôi, hát tài tử th́ được chứ đi thi th́ không”.
Tôi hỏi thêm mới biết đi thi c̣n phải nh́n vào một tấm gương để hát, tôi lại càng thấy ḿnh không nên đi thi nữa v́ rất sợ.
Cho đến khi có sinh nhật một người bạn, năm 1960, cả lũ kéo nhau lên pḥng trà Bồng Lai, đang ăn uống vui vẻ th́ có một đứa bạn bảo: “Ê, Oanh, mày hát cho tụi tao nghe một bài”.
Lúc đó tôi chưa chuẩn bị bài ǵ, lại chưa bao giờ đứng trên sân khấu nên tôi từ chối.
Nhưng bạn bè đẩy quá, tôi lên hát bài Tà áo xanh của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn (có tên gọi khác là bài Dang dở). Đến giờ tôi cũng không hiểu tại sao tôi có thể hát bài hát đó để mở đầu cho sự nghiệp ca hát của ḿnh.
Ông chủ pḥng trà Bồng Lai đến khen: “Em hát được lắm, em có muốn đi hát không?”. Tôi trả lời: “Dạ thưa không!”.
Ông nói: “Em hát hay quá, tại sao không đi tŕnh diễn cho mọi người nghe?” “Dạ không, mẹ cháu không muốn cho cháu đi hát”.
Ông ấy thuyết phục: “Em đi hát em vẫn có thể đi học được. Em không phải thức khuya, v́ em đến đây hát lúc 9 giờ, 10 giờ em đă về rồi. Một tiếng đó, em có thể nói mẹ em đến nhà bạn học bài”.
Rồi ông đưa ra một số tiền, tôi thực sự choáng. Một cô bé đi uống ly đậu đỏ, một đồng c̣n phải xé đôi ra, th́ có được một số tiền thế này quả là ngoài sức tưởng tượng.
Tôi không nhớ là bao nhiêu nữa nhưng đối với nữ sinh lúc đó là cả một vấn đề. Nghĩ tới nghĩ lui, bạn bè ở đó cũng khuyến khích: “Đi đi Oanh, chắc mẹ không biết đâu”.
Như cô nói, th́ con đường ca hát của cô được trải thảm đỏ ngay từ đầu.
Nhưng thực tế hồi đó để một tên tuổi nổi lên đâu phải dễ, nhất là đang có những cái bóng quá lớn Thái Thanh, Mộc Lan, Hà Thanh, Bạch Yến, Thanh Thúy…?
Đúng là thập niên đó, các bậc đàn chị đ́nh đám lắm. Nhưng hầu hết các chị hát giọng mũi, c̣n tôi hát giọng alto thật, đầy, rơ nên xuất hiện như một nhân tố lạ.
Tôi thành một cô bé đi hia vạn dặm, nhưng cuộc sống vẫn không có nhiều sự thay đổi.
Tôi nhớ những ngày đầu khi trốn mẹ đi hát ở Bồng Lai, vừa hát vừa sợ. Dĩ nhiên, khi mẹ tôi biết được lại là do một anh hàng xóm. Anh vốn rất mê tôi nhưng không được đáp lại t́nh cảm, thế nên anh ta tố cáo với mẹ.
Mẹ tôi nổi giận đùng đùng nhưng vẫn cố nhẹ nhàng, gọi tôi đến: “Oanh, tại sao con lại làm như thế? Ḍng họ nhà ḿnh có ai làm thế đâu. Con không biết xướng ca là vô loài?” Tôi chỉ biết im lặng.
Và mẹ tôi cấm cửa, không cho tôi ra khỏi nhà vào ban đêm.
Bốn ngày sau, ông chủ pḥng trà Bồng Lai t́m đến thuyết phục mẹ tôi: “Bác ạ, nghề ca hát không phải xướng ca vô loài như hồi xưa. Bác không tin bác cứ đi với em đây lên pḥng trà của con.
Nếu bác thấy không được, th́ cháu thôi không làm phiền bác nữa. Không ai đụng được đến em đâu. Em đứng trên bục em hát hay người ta vỗ tay, hát xong em về”.
Mẹ tôi nghe thấy hay hay th́ cũng đi cho biết. Đến nghe, thấy con gái ḿnh hát ca khúc Sayonara được vỗ tay nhiều quá và chả có “vô loài” ǵ cả, thế cụ cũng đă dần đổi ư.
Rồi cụ hỏi: “Thế đi hát thế là… hát chơi à?”. Ông chủ bảo có lương, rồi đưa ra mức lương, cụ ngạc nhiên đến muốn té ngửa.
Nhân cô nói về mẹ, xin được hỏi, khi rời miền Bắc vào Sài G̣n, tại sao lại chỉ là hai mẹ con?
Đó là một câu chuyện dài. Cha tôi trước Cách mạng Tháng Tám làm một chức quan nhỏ ở Hải Pḥng. Mẹ tôi là vợ lẽ, sống dưới quyền của bà vợ cả, phải chịu đựng đủ điều.
Bà bắt mẹ tôi làm đủ thứ việc. Một sân thóc rộng mênh mông, giữa trưa nắng như đổ lửa, mẹ phải phơi, trở thóc, rồi thu dọn, quét sân từ trưa cho đến khi trời xế bóng. Rồi đủ thứ việc, chả bao giờ được nghỉ tay.
Mẹ sinh tám người con, cứ đến 3 tuổi là mất, chỉ duy nhất có tôi là sống. Năm 1953, khi mẹ tôi vào đây, bố tôi nói không đi v́ ông tiếc của cải.
Năm 1954, một ngày nọ tôi đi học về, mẹ gọi tôi vào và chỉ nói một câu ngắn gọn: “Thầy con mất rồi!”. Từ đó mẹ sống lặng lẽ, không đi bước nữa. Và cũng từ đó tôi không hay tin tức ǵ ngoài đó nữa.
Hai mẹ con tôi sống ở chợ Vườn Chuối, đường Phan Đ́nh Phùng cũ.
Cuộc sống những ngày đó của mẹ con cô ở vùng đất mới như thế nào, thưa cô?
Cũng không đến nỗi nào, tuy không khá giả nhưng cũng không cơ cực. Dĩ nhiên tôi lại nhớ nhiều chuyện vui lắm. Tôi nhớ lúc 14 tuổi, đă có ngực, mà tôi hồn nhiên đi tắm mưa không mặc áo, cũng không mặc áo ngực.
Hàng xóm hàng phố đổ ra xem. Tôi không biết họ xem cái ǵ. Măi sau tôi mới biết họ xem… ḿnh, không biết là ḿnh đang “triển lăm” cho họ xem. “Lộ hàng” mà ḿnh đâu ư thức được.
Từ vụ đó nên anh hàng xóm mới mê cô đấy hả?
Tôi cũng không biết, nhưng hồi đó tôi xinh lắm. Anh hàng xóm nhà giàu, và có kiểu thương tôi khá đặc biệt.
Mỗi lần anh ăn xong, có tráng miệng lúc trái na, lúc trái cam, lúc trái lê, anh không ăn, cứ để dành cho tôi, nhưng không dám đưa tận tay. Mỗi lần thấy tôi đi qua, anh quẳng cho tôi và tôi cũng hồn nhiên nhận.
Anh ấy và tôi học khác trường, 4 năm trời anh cứ đạp xe đạp đứng ngóng tôi trong những giờ ra chơi.
Mặc dù chúng tôi chưa một lần nắm tay, chưa một lần đi cùng, cũng chưa bao giờ nói thương tôi mà đến bây giờ khi gặp lại, anh nói vẫn c̣n nhớ tôi. Nghe nói, cuộc sống riêng tư của anh ấy cũng không hạnh phúc lắm.
Khờ khạo nên mất chồng
Từ một cô bé hồn nhiên tắm mưa để rồi thành ca sĩ nổi tiếng, cuộc đời của cô hẳn thay đổi nhiều lắm?
Mẹ tôi sợ có con gái trong nhà như một trái bom nổ chậm, lại theo ca hát nên mẹ sợ ế, và đặc biệt là sợ sa ngă.
Tôi đi hát, có gặp một anh chàng không quân thích tôi, gia đ́nh họ đến đặt vấn đề hỏi cưới, thế là mẹ “tống” tôi đi ngay.
Tôi lấy chồng khi chưa một lần nắm tay người khác giới, chưa bao giờ biết hôn, nên đời sống chăn gối tôi cứ như một… khúc gỗ.
Người chồng thất vọng năo nề về sự ngây thơ, thậm chí… đần độn như thế. Chỉ được 2 tháng, anh ấy không thể chịu đựng được nên anh quyết định bỏ.
Gia đ́nh bên chồng lại là người Huế, anh lại là con cưng. Tôi th́ không biết nấu ăn, không biết làm dâu, nên chắc chắn họ sẽ không hài ḷng. Cuộc hôn nhân này không có con cái ǵ.
Tôi bị chồng bỏ mà vui, hí hửng về với mẹ. Mẹ tôi cũng không buồn v́ mỗi lần lên thăm con cũng cảm nhận được cái cảnh cơm nguội canh nhạt ấy.
Lạ lùng là bị chồng bỏ mà tôi không thấy đau khổ. Có lẽ v́ tôi không yêu. Bởi nếu có một t́nh yêu đúng nghĩa th́ bằng mọi cách tôi sẽ giữ lấy hạnh phúc của ḿnh.
Không có t́nh yêu, dù bị “đuổi cổ” nhưng tôi hớn hở lắm. Sau này khi tôi hiểu ra, tôi biết cách xử sự và hiểu đời một chút, gặp lại, tôi xem anh ấy là bạn bè.
Chia tay chừng 5-7 năm, tôi gặp lại anh ấy một cách t́nh cờ khi tên tuổi tôi cũng đă nổi lắm rồi. Anh ấy cũng là một người hát rất hay, và cũng có đi hát như một đam mê.
Cuộc hôn nhân đầu tiên không thành như cô nói, là chưa có kinh nghiệm với đàn ông, chưa biết thế nào là yêu. Vậy với cuộc hôn nhân thứ hai th́ sao?
Năm 1963 tôi đi bước nữa. Tôi gặp một người từ bên Pháp về đây chơi. Anh ấy ở Pháp từ nhỏ, đă có vợ có con bên đó nhưng về đây thấy tôi th́ mê, và bỏ luôn vợ bên đó.
Măi sau này tôi mới biết chuyện này chứ trước đó, nếu tôi biết anh ấy có vợ con rồi th́ chẳng bao giờ tôi đến với anh ấy.
Sau một năm t́m hiểu chúng tôi tổ chức đám cưới. Gọi là rung cảm thực sự th́ cũng chưa chắc, nhưng tôi nghĩ phải nên có một gia đ́nh để yên thân yên phận, chẳng lẽ ḿnh cứ đi hát hoài như thế sao?
Rồi hỏi, rồi cưới, rồi dang dở. Có thể người nghệ sĩ được ông trời ban cho thanh sắc, th́ hạnh phúc gia đ́nh phải bị trời lấy đi chăng?
Giữ hạnh phúc là do người và mất hạnh phúc cũng là do người đấy chứ, có phải do trời đâu cô!
Tôi từng tính bỏ hát để yên phận cơ mà. Anh ấy không phải là một người đàn ông của gia đ́nh, đúng hơn không phải là người chung thủy.
Anh đi chơi rất nhiều mà tôi th́ không chịu nổi điều đó và cuối cùng tôi phải bỏ cảnh sống đó dù không căi vă to tiếng.
7 năm một cuộc hôn nhân như thế, chúng tôi có hai đứa con gái.
Sống với một người chồng lăng nhăng khổ lắm. Sự hào hoa có sẵn, lăng nhăng có thừa, lại ảnh hưởng lối sống Tây hóa nữa, th́ thật khủng khiếp đến mức nào. Tôi cứ cắn răng chịu một ḿnh.
Có thể nếu tôi đủ bản lĩnh tôi đă giữ được chồng v́ tôi có tiền, có danh, nhưng tôi không biết cách và cũng không muốn giữ.
Tôi cũng không làm ǵ để chồng ghen. Cuộc chia tay không nặng nề nhưng cuộc sống với anh ấy th́ nặng nề lắm. Nếu tôi kể ra th́ sẽ đụng chạm đến một số người, nên tôi cũng tính sống để bụng chết mang theo mà thôi.
Th́ cô cứ chia sẻ, ít nhất là cho ḿnh nhẹ ḷng…
Anh ấy dân Tây về, nhảy đẹp, đẹp trai, con nhà giàu, th́ nhiều phụ nữ mê cũng b́nh thường. Tuy nhiên, thấy họ mê, anh ấy cũng… mê lại.
Ca sĩ L. một ca sĩ cùng thời với tôi và rất nổi tiếng, cua chồng tôi.
Trong đời tôi ít biết ghen, thế nhưng tôi đă không thể chịu đựng được những ǵ diễn ra trước mắt, không đơn giản chỉ là những chuyện nam nữ thích nhau b́nh thường.
Tôi gần như phát điên giữa đêm. Đang đêm tôi phải tung mền xé quần xé áo chạy ra ngoài đường. Hai người giúp việc phải chạy theo trùm mền đưa về nhà. Đó là một cuộc hôn nhân bi thảm.
Ngỡ đă ngọt ngào, vẫn là cay đắng
Sau những cay đắng, hạnh phúc đă mỉm cười với cô khi nên duyên với một nhà báo. Nhưng rồi, cô đă bỏ hạnh phúc này để đi Mỹ, phải không?
Không phải thế. Năm 1969, chúng tôi gặp nhau nhưng đến năm 1974 mới chính thức tổ chức đám cưới tại nhà thờ.
Cuộc hôn nhân kéo dài 10 năm, chúng tôi có với nhau một đứa con gái, anh ấy cũng rất yêu thương, lo lắng cho tôi.
Hạnh phúc được thử thách qua những tháng ngày gian khổ, thế nên tôi hoàn toàn yên tâm đó là những ǵ ngọt ngào có được sau những cay đắng riêng tư. Chúng tôi mất nhau cũng v́ lỗi của đàn ông.
Và khốn khổ cho tôi, tôi đi Mỹ th́ ngay lập tức đă có một người phụ nữ khác vào nhà tôi sống với chồng tôi. Và lần nữa, tôi vẫn là người khờ khạo.
Nhưng xin lỗi cô, đổ vỡ trong hôn nhân cũng là một lẽ b́nh thường trong cuộc sống. Nhưng với cô, đổ vỡ nhiều mà vẫn khờ khạo liệu có… b́nh thường không?
Ở ngoài người ta đồn tôi là người đoan chính không ai đụng đến được tôi nhưng không phải vậy. Thật ra tôi là kẻ khờ khạo, không dám lăng nhăng, không phải v́ tôi nổi tiếng nên sợ lăng nhăng th́ người ta bêu riếu ḿnh đâu.
Tôi không hề lănh cảm, mà là khờ. Đến giờ, tôi chưa giải thích được sự khờ khạo đó.
Tôi cũng có một cuộc t́nh rất thắm thiết. Năm 1988 tôi gặp người đó, tôi mới biết rung động thật sự là ǵ, t́nh yêu đúng nghĩa là ǵ, nhưng tôi vẫn khờ khạo không giữ được t́nh yêu của ḿnh.
Và từ đó tôi cũng chẳng yêu ai được nữa. Tính tôi vốn nhát và không bao giờ đi tán tỉnh hay giành giật đàn ông dù tôi có thích họ hoặc ước ǵ họ là người yêu của ḿnh.
Cay đắng thế, sau này cô gặp lại những người đàn ông này, có thành bạn bè như người chồng đầu tiên? Họ bây giờ ra sao?
Cả ba người đàn ông đó giờ c̣n sống, kể cả anh hàng xóm si t́nh năm ấy, có người ở Mỹ, có người c̣n ở Việt Nam. Chúng tôi vẫn là bạn và vẫn thăm nhau nếu có dịp.
Riêng người chồng thứ hai th́ ở Việt Nam, về Việt Nam, thỉnh thoảng tôi có ghé thăm anh ấy. Và tôi đă hóa giải hết mọi chuyện trong quá khứ rồi. Những người làm tôi đau, thậm chí kẻ thù, tôi đều hóa giải để làm bạn.
Cái tính của tôi vốn vậy, v́ có nuốt hận thù chỉ làm khổ ḿnh thôi. Những người nào đi qua đời ḿnh hay những ǵ ḿnh trải qua đều là duyên, đều là ngộ.
Những ǵ ḿnh khổ, hay nó vướng bận vào đời ḿnh và cuộc sống của ḿnh, đều là nợ nhau cả và ḿnh phải trả. Trả hết th́ thôi.
Cảm ơn cô về cuộc tṛ chuyện!
VietBF © sưu tập
http://intermati.com/forum/attachment.php?attac hmentid=869627&stc=1&d=1459182556
Ca sĩ Lệ Thu
PV xin trích đăng bài của tác giả, nhà báo Hoàng Nguyên Vũ đă viết về ca sĩ Lệ Thu trong cuốn "Thân phận và Hào quang" dưới sự cho phép của đơn vị phát hành Alpha books.
Bài hát đưa danh ca Lệ Thu theo nghiệp diễn có tựa đề “Dang dở” để rồi như một sự báo hiệu cho con đường hạnh phúc không trọn vẹn khi trải qua 3 cuộc hôn nhân và một mối t́nh đẹp, cuối cùng câu trả lời vẫn là không cùng nhau đi trọn một con đường.
Thế nên cuộc đời đă bù lại cho cô một sự nghiệp không phải ai cũng có được, để rồi 50 năm qua, giọng ca Lệ Thu khi cất lên vẫn luôn gọi được những niềm đồng cảm lớn.
Lệ Thu như người kể chuyện t́nh, hầu hết là những cuộc t́nh không trọn vẹn, kể đắm say qua nhiều thế hệ. Và kể như độc thoại với chính ḿnh.
Lệ Thu cho rằng cô là người biết làm chủ cảm xúc và diễn tả nó một cách tỉnh táo trong những ca khúc chứ không phải bị chi phối bởi những đổ vỡ đớn đau của cuộc đời.
Có thể cô đúng khi tiếng hát Lệ Thu có trước những mất mát riêng tư của chính cô. Và những nỗi buồn bàng bạc ấy đă theo cô từ khi cô cất tiếng hát đầu đời đến hôm nay.
Nhưng người nghe cũng có cái lư của họ khi họ t́m thấy trong giọng hát Lệ Thu, có điều ǵ đó như ẩn ức, như c̣n muốn nói một bí mật nào đó dù người hát đă đẩy nỗi đau đến tột cùng trong từng nốt nhạc: Ḷng cuồng điên v́ nhớ ôi đâu người đâu ân t́nh cũ?
Chờ hoài nhau trong mơ, nhưng có bao giờ thấy nhau lần nữa...
Sẽ không công bằng nếu đ̣i hỏi một nữ nghệ sĩ ở độ tuổi thất thập phải hát mănh lực như Lệ Thu của 50 năm về trước.
Tuy nhiên, giọng hát Lệ Thu của hôm nay vẫn là Lệ Thu của những tháng năm xưa, có chăng là những trải nghiệm xót xa của cả một đời nghệ sĩ đă ngấm vào, cho giọng hát đời hơn.
Anh hàng xóm đặc biệt và con đường ca hát
Vẫn có nhiều giai thoại kể lại rằng Lệ Thu là một người nổi tiếng nhút nhát và khờ khạo. Nếu quay ngược thời gian, một cô gái nhút nhát, khờ khạo, lại sinh ra trong một gia đ́nh phong kiến mà lại thành ca sĩ, cũng thật khó hiểu, cô nhỉ?
Tôi cho rằng đó là cái nghiệp. Gia đ́nh tôi, từ ông cậu đến ông anh, chú, bác đều hát hay và tôi hát chẳng là ǵ so với họ nhưng chắc họ không có cái nghiệp như tôi.
Tôi được theo học đàn piano từ nhỏ, trong máu tôi âm nhạc đă ngấm vào.
Năm 1953, mẹ đưa tôi từ Hải Pḥng vào Sài G̣n sinh sống.
Ở gần nhà tôi có một ông thầy dạy ghi-ta, tôi có theo học và có hát, hàng xóm cứ xúm lại và khuyến khích tôi đi thi hát. Tôi chối đây đẩy: “Thôi thôi, hát tài tử th́ được chứ đi thi th́ không”.
Tôi hỏi thêm mới biết đi thi c̣n phải nh́n vào một tấm gương để hát, tôi lại càng thấy ḿnh không nên đi thi nữa v́ rất sợ.
Cho đến khi có sinh nhật một người bạn, năm 1960, cả lũ kéo nhau lên pḥng trà Bồng Lai, đang ăn uống vui vẻ th́ có một đứa bạn bảo: “Ê, Oanh, mày hát cho tụi tao nghe một bài”.
Lúc đó tôi chưa chuẩn bị bài ǵ, lại chưa bao giờ đứng trên sân khấu nên tôi từ chối.
Nhưng bạn bè đẩy quá, tôi lên hát bài Tà áo xanh của nhạc sĩ Đoàn Chuẩn (có tên gọi khác là bài Dang dở). Đến giờ tôi cũng không hiểu tại sao tôi có thể hát bài hát đó để mở đầu cho sự nghiệp ca hát của ḿnh.
Ông chủ pḥng trà Bồng Lai đến khen: “Em hát được lắm, em có muốn đi hát không?”. Tôi trả lời: “Dạ thưa không!”.
Ông nói: “Em hát hay quá, tại sao không đi tŕnh diễn cho mọi người nghe?” “Dạ không, mẹ cháu không muốn cho cháu đi hát”.
Ông ấy thuyết phục: “Em đi hát em vẫn có thể đi học được. Em không phải thức khuya, v́ em đến đây hát lúc 9 giờ, 10 giờ em đă về rồi. Một tiếng đó, em có thể nói mẹ em đến nhà bạn học bài”.
Rồi ông đưa ra một số tiền, tôi thực sự choáng. Một cô bé đi uống ly đậu đỏ, một đồng c̣n phải xé đôi ra, th́ có được một số tiền thế này quả là ngoài sức tưởng tượng.
Tôi không nhớ là bao nhiêu nữa nhưng đối với nữ sinh lúc đó là cả một vấn đề. Nghĩ tới nghĩ lui, bạn bè ở đó cũng khuyến khích: “Đi đi Oanh, chắc mẹ không biết đâu”.
Như cô nói, th́ con đường ca hát của cô được trải thảm đỏ ngay từ đầu.
Nhưng thực tế hồi đó để một tên tuổi nổi lên đâu phải dễ, nhất là đang có những cái bóng quá lớn Thái Thanh, Mộc Lan, Hà Thanh, Bạch Yến, Thanh Thúy…?
Đúng là thập niên đó, các bậc đàn chị đ́nh đám lắm. Nhưng hầu hết các chị hát giọng mũi, c̣n tôi hát giọng alto thật, đầy, rơ nên xuất hiện như một nhân tố lạ.
Tôi thành một cô bé đi hia vạn dặm, nhưng cuộc sống vẫn không có nhiều sự thay đổi.
Tôi nhớ những ngày đầu khi trốn mẹ đi hát ở Bồng Lai, vừa hát vừa sợ. Dĩ nhiên, khi mẹ tôi biết được lại là do một anh hàng xóm. Anh vốn rất mê tôi nhưng không được đáp lại t́nh cảm, thế nên anh ta tố cáo với mẹ.
Mẹ tôi nổi giận đùng đùng nhưng vẫn cố nhẹ nhàng, gọi tôi đến: “Oanh, tại sao con lại làm như thế? Ḍng họ nhà ḿnh có ai làm thế đâu. Con không biết xướng ca là vô loài?” Tôi chỉ biết im lặng.
Và mẹ tôi cấm cửa, không cho tôi ra khỏi nhà vào ban đêm.
Bốn ngày sau, ông chủ pḥng trà Bồng Lai t́m đến thuyết phục mẹ tôi: “Bác ạ, nghề ca hát không phải xướng ca vô loài như hồi xưa. Bác không tin bác cứ đi với em đây lên pḥng trà của con.
Nếu bác thấy không được, th́ cháu thôi không làm phiền bác nữa. Không ai đụng được đến em đâu. Em đứng trên bục em hát hay người ta vỗ tay, hát xong em về”.
Mẹ tôi nghe thấy hay hay th́ cũng đi cho biết. Đến nghe, thấy con gái ḿnh hát ca khúc Sayonara được vỗ tay nhiều quá và chả có “vô loài” ǵ cả, thế cụ cũng đă dần đổi ư.
Rồi cụ hỏi: “Thế đi hát thế là… hát chơi à?”. Ông chủ bảo có lương, rồi đưa ra mức lương, cụ ngạc nhiên đến muốn té ngửa.
Nhân cô nói về mẹ, xin được hỏi, khi rời miền Bắc vào Sài G̣n, tại sao lại chỉ là hai mẹ con?
Đó là một câu chuyện dài. Cha tôi trước Cách mạng Tháng Tám làm một chức quan nhỏ ở Hải Pḥng. Mẹ tôi là vợ lẽ, sống dưới quyền của bà vợ cả, phải chịu đựng đủ điều.
Bà bắt mẹ tôi làm đủ thứ việc. Một sân thóc rộng mênh mông, giữa trưa nắng như đổ lửa, mẹ phải phơi, trở thóc, rồi thu dọn, quét sân từ trưa cho đến khi trời xế bóng. Rồi đủ thứ việc, chả bao giờ được nghỉ tay.
Mẹ sinh tám người con, cứ đến 3 tuổi là mất, chỉ duy nhất có tôi là sống. Năm 1953, khi mẹ tôi vào đây, bố tôi nói không đi v́ ông tiếc của cải.
Năm 1954, một ngày nọ tôi đi học về, mẹ gọi tôi vào và chỉ nói một câu ngắn gọn: “Thầy con mất rồi!”. Từ đó mẹ sống lặng lẽ, không đi bước nữa. Và cũng từ đó tôi không hay tin tức ǵ ngoài đó nữa.
Hai mẹ con tôi sống ở chợ Vườn Chuối, đường Phan Đ́nh Phùng cũ.
Cuộc sống những ngày đó của mẹ con cô ở vùng đất mới như thế nào, thưa cô?
Cũng không đến nỗi nào, tuy không khá giả nhưng cũng không cơ cực. Dĩ nhiên tôi lại nhớ nhiều chuyện vui lắm. Tôi nhớ lúc 14 tuổi, đă có ngực, mà tôi hồn nhiên đi tắm mưa không mặc áo, cũng không mặc áo ngực.
Hàng xóm hàng phố đổ ra xem. Tôi không biết họ xem cái ǵ. Măi sau tôi mới biết họ xem… ḿnh, không biết là ḿnh đang “triển lăm” cho họ xem. “Lộ hàng” mà ḿnh đâu ư thức được.
Từ vụ đó nên anh hàng xóm mới mê cô đấy hả?
Tôi cũng không biết, nhưng hồi đó tôi xinh lắm. Anh hàng xóm nhà giàu, và có kiểu thương tôi khá đặc biệt.
Mỗi lần anh ăn xong, có tráng miệng lúc trái na, lúc trái cam, lúc trái lê, anh không ăn, cứ để dành cho tôi, nhưng không dám đưa tận tay. Mỗi lần thấy tôi đi qua, anh quẳng cho tôi và tôi cũng hồn nhiên nhận.
Anh ấy và tôi học khác trường, 4 năm trời anh cứ đạp xe đạp đứng ngóng tôi trong những giờ ra chơi.
Mặc dù chúng tôi chưa một lần nắm tay, chưa một lần đi cùng, cũng chưa bao giờ nói thương tôi mà đến bây giờ khi gặp lại, anh nói vẫn c̣n nhớ tôi. Nghe nói, cuộc sống riêng tư của anh ấy cũng không hạnh phúc lắm.
Khờ khạo nên mất chồng
Từ một cô bé hồn nhiên tắm mưa để rồi thành ca sĩ nổi tiếng, cuộc đời của cô hẳn thay đổi nhiều lắm?
Mẹ tôi sợ có con gái trong nhà như một trái bom nổ chậm, lại theo ca hát nên mẹ sợ ế, và đặc biệt là sợ sa ngă.
Tôi đi hát, có gặp một anh chàng không quân thích tôi, gia đ́nh họ đến đặt vấn đề hỏi cưới, thế là mẹ “tống” tôi đi ngay.
Tôi lấy chồng khi chưa một lần nắm tay người khác giới, chưa bao giờ biết hôn, nên đời sống chăn gối tôi cứ như một… khúc gỗ.
Người chồng thất vọng năo nề về sự ngây thơ, thậm chí… đần độn như thế. Chỉ được 2 tháng, anh ấy không thể chịu đựng được nên anh quyết định bỏ.
Gia đ́nh bên chồng lại là người Huế, anh lại là con cưng. Tôi th́ không biết nấu ăn, không biết làm dâu, nên chắc chắn họ sẽ không hài ḷng. Cuộc hôn nhân này không có con cái ǵ.
Tôi bị chồng bỏ mà vui, hí hửng về với mẹ. Mẹ tôi cũng không buồn v́ mỗi lần lên thăm con cũng cảm nhận được cái cảnh cơm nguội canh nhạt ấy.
Lạ lùng là bị chồng bỏ mà tôi không thấy đau khổ. Có lẽ v́ tôi không yêu. Bởi nếu có một t́nh yêu đúng nghĩa th́ bằng mọi cách tôi sẽ giữ lấy hạnh phúc của ḿnh.
Không có t́nh yêu, dù bị “đuổi cổ” nhưng tôi hớn hở lắm. Sau này khi tôi hiểu ra, tôi biết cách xử sự và hiểu đời một chút, gặp lại, tôi xem anh ấy là bạn bè.
Chia tay chừng 5-7 năm, tôi gặp lại anh ấy một cách t́nh cờ khi tên tuổi tôi cũng đă nổi lắm rồi. Anh ấy cũng là một người hát rất hay, và cũng có đi hát như một đam mê.
Cuộc hôn nhân đầu tiên không thành như cô nói, là chưa có kinh nghiệm với đàn ông, chưa biết thế nào là yêu. Vậy với cuộc hôn nhân thứ hai th́ sao?
Năm 1963 tôi đi bước nữa. Tôi gặp một người từ bên Pháp về đây chơi. Anh ấy ở Pháp từ nhỏ, đă có vợ có con bên đó nhưng về đây thấy tôi th́ mê, và bỏ luôn vợ bên đó.
Măi sau này tôi mới biết chuyện này chứ trước đó, nếu tôi biết anh ấy có vợ con rồi th́ chẳng bao giờ tôi đến với anh ấy.
Sau một năm t́m hiểu chúng tôi tổ chức đám cưới. Gọi là rung cảm thực sự th́ cũng chưa chắc, nhưng tôi nghĩ phải nên có một gia đ́nh để yên thân yên phận, chẳng lẽ ḿnh cứ đi hát hoài như thế sao?
Rồi hỏi, rồi cưới, rồi dang dở. Có thể người nghệ sĩ được ông trời ban cho thanh sắc, th́ hạnh phúc gia đ́nh phải bị trời lấy đi chăng?
Giữ hạnh phúc là do người và mất hạnh phúc cũng là do người đấy chứ, có phải do trời đâu cô!
Tôi từng tính bỏ hát để yên phận cơ mà. Anh ấy không phải là một người đàn ông của gia đ́nh, đúng hơn không phải là người chung thủy.
Anh đi chơi rất nhiều mà tôi th́ không chịu nổi điều đó và cuối cùng tôi phải bỏ cảnh sống đó dù không căi vă to tiếng.
7 năm một cuộc hôn nhân như thế, chúng tôi có hai đứa con gái.
Sống với một người chồng lăng nhăng khổ lắm. Sự hào hoa có sẵn, lăng nhăng có thừa, lại ảnh hưởng lối sống Tây hóa nữa, th́ thật khủng khiếp đến mức nào. Tôi cứ cắn răng chịu một ḿnh.
Có thể nếu tôi đủ bản lĩnh tôi đă giữ được chồng v́ tôi có tiền, có danh, nhưng tôi không biết cách và cũng không muốn giữ.
Tôi cũng không làm ǵ để chồng ghen. Cuộc chia tay không nặng nề nhưng cuộc sống với anh ấy th́ nặng nề lắm. Nếu tôi kể ra th́ sẽ đụng chạm đến một số người, nên tôi cũng tính sống để bụng chết mang theo mà thôi.
Th́ cô cứ chia sẻ, ít nhất là cho ḿnh nhẹ ḷng…
Anh ấy dân Tây về, nhảy đẹp, đẹp trai, con nhà giàu, th́ nhiều phụ nữ mê cũng b́nh thường. Tuy nhiên, thấy họ mê, anh ấy cũng… mê lại.
Ca sĩ L. một ca sĩ cùng thời với tôi và rất nổi tiếng, cua chồng tôi.
Trong đời tôi ít biết ghen, thế nhưng tôi đă không thể chịu đựng được những ǵ diễn ra trước mắt, không đơn giản chỉ là những chuyện nam nữ thích nhau b́nh thường.
Tôi gần như phát điên giữa đêm. Đang đêm tôi phải tung mền xé quần xé áo chạy ra ngoài đường. Hai người giúp việc phải chạy theo trùm mền đưa về nhà. Đó là một cuộc hôn nhân bi thảm.
Ngỡ đă ngọt ngào, vẫn là cay đắng
Sau những cay đắng, hạnh phúc đă mỉm cười với cô khi nên duyên với một nhà báo. Nhưng rồi, cô đă bỏ hạnh phúc này để đi Mỹ, phải không?
Không phải thế. Năm 1969, chúng tôi gặp nhau nhưng đến năm 1974 mới chính thức tổ chức đám cưới tại nhà thờ.
Cuộc hôn nhân kéo dài 10 năm, chúng tôi có với nhau một đứa con gái, anh ấy cũng rất yêu thương, lo lắng cho tôi.
Hạnh phúc được thử thách qua những tháng ngày gian khổ, thế nên tôi hoàn toàn yên tâm đó là những ǵ ngọt ngào có được sau những cay đắng riêng tư. Chúng tôi mất nhau cũng v́ lỗi của đàn ông.
Và khốn khổ cho tôi, tôi đi Mỹ th́ ngay lập tức đă có một người phụ nữ khác vào nhà tôi sống với chồng tôi. Và lần nữa, tôi vẫn là người khờ khạo.
Nhưng xin lỗi cô, đổ vỡ trong hôn nhân cũng là một lẽ b́nh thường trong cuộc sống. Nhưng với cô, đổ vỡ nhiều mà vẫn khờ khạo liệu có… b́nh thường không?
Ở ngoài người ta đồn tôi là người đoan chính không ai đụng đến được tôi nhưng không phải vậy. Thật ra tôi là kẻ khờ khạo, không dám lăng nhăng, không phải v́ tôi nổi tiếng nên sợ lăng nhăng th́ người ta bêu riếu ḿnh đâu.
Tôi không hề lănh cảm, mà là khờ. Đến giờ, tôi chưa giải thích được sự khờ khạo đó.
Tôi cũng có một cuộc t́nh rất thắm thiết. Năm 1988 tôi gặp người đó, tôi mới biết rung động thật sự là ǵ, t́nh yêu đúng nghĩa là ǵ, nhưng tôi vẫn khờ khạo không giữ được t́nh yêu của ḿnh.
Và từ đó tôi cũng chẳng yêu ai được nữa. Tính tôi vốn nhát và không bao giờ đi tán tỉnh hay giành giật đàn ông dù tôi có thích họ hoặc ước ǵ họ là người yêu của ḿnh.
Cay đắng thế, sau này cô gặp lại những người đàn ông này, có thành bạn bè như người chồng đầu tiên? Họ bây giờ ra sao?
Cả ba người đàn ông đó giờ c̣n sống, kể cả anh hàng xóm si t́nh năm ấy, có người ở Mỹ, có người c̣n ở Việt Nam. Chúng tôi vẫn là bạn và vẫn thăm nhau nếu có dịp.
Riêng người chồng thứ hai th́ ở Việt Nam, về Việt Nam, thỉnh thoảng tôi có ghé thăm anh ấy. Và tôi đă hóa giải hết mọi chuyện trong quá khứ rồi. Những người làm tôi đau, thậm chí kẻ thù, tôi đều hóa giải để làm bạn.
Cái tính của tôi vốn vậy, v́ có nuốt hận thù chỉ làm khổ ḿnh thôi. Những người nào đi qua đời ḿnh hay những ǵ ḿnh trải qua đều là duyên, đều là ngộ.
Những ǵ ḿnh khổ, hay nó vướng bận vào đời ḿnh và cuộc sống của ḿnh, đều là nợ nhau cả và ḿnh phải trả. Trả hết th́ thôi.
Cảm ơn cô về cuộc tṛ chuyện!
VietBF © sưu tập