pizza
07-25-2016, 23:16
Phán quyết của Ṭa Trọng tài định h́nh biển Đông một cách rơ ràng, đồng thời làm rơ các vấn đề pháp lư của tranh chấp với nhiều nội dung then chốt. Trong đó đáng lưu ư là nội dung “đường chín đoạn” không có cơ sở pháp lư và TQ cũng không có đủ cơ sở pháp lư để tuyên bố “quyền lịch sử” trên biển. Phán quyết của Ṭa Trọng tài khiến các nước phải định h́nh rơ ràng chiến lược và hành vi của ḿnh trên biển Đông.
Liên quan đến hậu phán quyết của Ṭa Trọng tài về vụ Philippines kiện Trung Quốc (TQ) ở biển Đông, trong một chia sẻ mới nhất với Pháp Luật TP.HCM, GS Alexander Vuving (ảnh, Trung tâm Nghiên cứu châu Á-Thái B́nh Dương) cho rằng phán quyết của Ṭa Trọng tài là một bước ngoặt làm chuyển hướng mọi thứ ở biển Đông.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915245&stc=1&d=1469488432
Nhắc lại quan điểm của các triết gia John Austin và John Searle cho rằng ngôn từ của con người có thể thay đổi thế giới v́ chúng là hành vi xă hội, GS Vuving bác bỏ quan điểm cho rằng phán quyết của Ṭa Trọng tài (mà không có quân đội hay công an để chế tài) sẽ chỉ là “tờ giấy lộn”. Nh́n vào tranh chấp biển Đông, phán quyết của Ṭa Trọng tài đang tạo ra thay đổi căn bản cục diện hiện nay. Phán quyết định h́nh chiến lược của các nước liên quan tranh chấp, đồng thời tạo ra động lực mạnh mẽ để họ điều chỉnh “đường đi nước bước”. Phán quyết thay đổi tính khả quan các chọn lựa của các nước và cuối cùng là làm thay đổi các tương quan bấy lâu nay.
Xác định ai đúng, ai sai ở biển Đông
Theo GS Vuving, phán quyết của Ṭa Trọng tài định h́nh biển Đông một cách rơ ràng, đồng thời làm rơ các vấn đề pháp lư của tranh chấp với nhiều nội dung then chốt. Trong đó đáng lưu ư là nội dung “đường chín đoạn” không có cơ sở pháp lư và TQ cũng không có đủ cơ sở pháp lư để tuyên bố “quyền lịch sử” trên biển. Phán quyết c̣n khẳng định không một thực thể nào ở quần đảo Trường Sa đủ điều kiện được hưởng quy chế thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), có thể tạo ra vùng biển lên đến 200 hải lư tính từ đường cơ sở… Với những nội dung then chốt như vậy, có thể thấy phán quyết đă làm giảm đi đáng kể diện tích vùng biển tranh chấp, từ hơn 80% xuống c̣n dưới 20% biển Đông.
Tranh chấp ở biển Đông sau phán quyết này, về mặt pháp lư, hiện chỉ c̣n tồn tại xung quanh bán kính 12 hải lư của một số thực thể, cùng với các khu vực chồng lấn EEZ của các nước ven biển. Bằng cách làm rơ t́nh trạng pháp lư của hầu hết biển Đông, phán quyết đă soi rọi hành động của các nước đang ở biển Đông. Với “ngọn đèn” pháp lư này, Ṭa Trọng tài đă chứng tỏ rằng việc TQ xây dựng các đảo nhân tạo của TQ đă vi phạm UNCLOS. Việc chiếm hữu của TQ tại Băi Cỏ Mây cũng hoàn toàn bất hợp pháp.
Mặc dù Ṭa Trọng tài chỉ tuyên bố phán quyết với “các bên trong cuộc” là Philippines (nguyên đơn) và TQ (bị đơn) nhưng nội dung phán quyết cũng có ư nghĩa đối với những quốc gia khác tại biển Đông. Với sự minh định của phán quyết, không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, Bắc Kinh không có cơ sở tuyên bố băi cạn James Shoal (nằm dưới mực nước biển 22 m và cách bờ biển Malaysia 43 hải lư) là điểm cực nam của TQ. Lập luận này cũng được áp dụng tương tự để giải thích cho nhiều thực thể ch́m khác ở biển Đông. Việc TQ kêu gọi đấu thầu đối với chín lô dầu khí ngoài khơi bờ biển Việt Nam vào năm 2012, theo đó cũng sẽ bị Ṭa Trọng tài tuyên vi phạm luật quốc tế nếu Việt Nam khởi kiện.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915246&stc=1&d=1469488432
Phán quyết của Ṭa Trọng tài phân cục diện thành hai phía, một bên ủng hộ và một bên chống lại UNCLOS. Trong ảnh: Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay (trái) và nhà cựu ngoại giao TQ Đới Bỉnh Quốc. Ảnh: FP/AP
Phải chọn lựa: Tuân hay bất tuân UNCLOS
Cùng với đó, phán quyết của Ṭa Trọng tài đă buộc các bên tham gia cuộc chơi ở biển Đông phải vào thế chọn lựa - hoặc là đứng về phía luật pháp quốc tế, hoặc đứng vào vị trí chống lại luật pháp quốc tế. Qua đó c̣n xác nhận được những quốc gia nào (ngoài cuộc chơi) ủng hộ hay chống đối luật quốc tế. Thử làm một phép so sánh. Trước khi có phán quyết của Ṭa Trọng tài, mỗi nước tạo thành một bên đối với những tranh chấp khác nhau ở biển Đông và nước nào cũng ngại bị coi là đứng về cùng một nước khác. Phán quyết đă thay thế thế cờ, buộc các nước phải chọn lựa ủng hộ hay không ủng hộ phán quyết dựa trên UNCLOS.
Thật vậy, phán quyết của Ṭa Trọng tài buộc các bên phải làm rơ ràng quan điểm và mong muốn của họ. Ví dụ với các tuyên bố lập trường ủng hộ UNCLOS, muốn bảo vệ chủ quyền chính đáng trên biển th́ các nước này cần chấp nhận những điều chỉnh về yêu sách cho phù hợp với luật pháp quốc tế. Chính quyền tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cũng không thể bước vào đàm phán với TQ bằng một lá “phiếu trắng” với phán quyết của Ṭa Trọng tài. Nếu Tổng thống Rodrigo Duterte bảo vệ lập trường của ḿnh liên quan đến EEZ của Philippines ở biển Đông dựa trên những ǵ Ṭa Trọng tài tuyên th́ TQ không chấp nhận. Nhưng nếu ông Rodrigo Duterte đồng ư chia sẻ khai thác tài nguyên với TQ mà lờ đi phán quyết của ṭa th́ hành động này sẽ bị Ṭa án Tối cao Philippines “tuưt c̣i”. Tương tự như vậy, quan điểm “gác tranh chấp lại, t́m giải pháp chung để phát triển” của TQ cũng sẽ không c̣n chỗ đứng trên bàn đàm phán. Nếu TQ, Đài Loan tiếp tục bác bỏ phán quyết th́ họ sẽ phải trả giá.
Cùng bảo vệ công lư
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915247&stc=1&d=1469488432
Sự hiện diện của các tàu sân bay của Mỹ ở biển Đông làm thay đổi cán cân đối trọng với Trung Quốc.
Rơ ràng phán quyết của Ṭa Trọng tài đă tạo ra nền tảng vững chắc về pháp lư và động lực mạnh mẽ cho các quốc gia ủng hộ luật quốc tế hợp tác, tiến tới thực thi phán quyết. Các quốc gia đồng thuận mạnh với phán quyết của Ṭa Trọng tài chia sẻ mục tiêu chung ngăn chặn TQ biến biển Đông thành “ao nhà”. Nhóm này ngoài các quốc gia liên quan đến tranh chấp c̣n có Nhật Bản, Mỹ, Úc, Ấn Độ và các quốc gia lớn ở châu Âu như Anh, Pháp… Trước phán quyết của Ṭa Trọng tài, các quốc gia hợp tác đă sát cánh với nhau để đạt mục tiêu chung “thượng tôn pháp luật”. Tới đây Mỹ sẽ tự ghè đá vào chân ḿnh nếu tiếp tục giữ nguyên tắc trung lập trong tranh chấp chủ quyền giữa các nước, hay c̣n e dè trong việc tuyên bố phản đối “đường chín đoạn” của TQ dù yêu sách này do TQ “sáng chế” ra sẽ cản trở tự do hàng hải. Việc Ṭa Trọng tài bác bỏ “đường chín đoạn” giúp Philippines, Malaysia hay Việt Nam bảo vệ quyền lợi trong vùng EEZ của họ, thậm chí kêu gọi sự hỗ trợ quốc tế để duy tŕ chấp pháp dễ hơn. Trước đây sự hợp tác này có thể bị Bắc Kinh lên án “hùa nhau chống TQ” nhưng giờ đây rơ ràng động cơ hợp tác là cùng nhau đảm bảo thượng tôn pháp luật.
Nhiều người lo ngại phán quyết của Ṭa Trọng tài tuy có tính ràng buộc nhưng không thể ép buộc TQ thực thi. Nhưng cần nhớ rằng luật pháp quốc tế cũng có tính hấp dẫn của riêng nó. Do tính chính danh và hợp pháp, nó thu hút nhiều nước ủng hộ, từ đó h́nh thành nên những cơ chế ép buộc TQ chấp pháp. Những cơ chế này về lư thuyết bao gồm ba thể thức: Gây áp lực ngoại giao; trừng phạt kinh tế; và đối trọng chính trị-quân sự.
Trong bối cảnh hiện nay, nếu chỉ dùng áp lực ngoại giao để ép TQ thực thi phán quyết th́ vẫn chưa đủ. Biện pháp trừng phạt kinh tế không khả thi, bởi TQ đă thay thế Mỹ, Nhật Bản, EU để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của hầu hết các nước châu Á. Khó có quốc gia nào cắt bỏ giao dịch với đối tác thương mại hàng đầu của họ. Dù vậy th́ triển vọng đối trọng TQ giờ đă tốt hơn rất nhiều. Một sự hiệp đoàn nhằm thực thi luật pháp quốc tế sẽ được h́nh thành nếu TQ một mực bảo vệ quan điểm quyền lịch sử với “đường chín đoạn” và bác bỏ phán quyết của ṭa.
Vietbf @ sưu tầm.
Liên quan đến hậu phán quyết của Ṭa Trọng tài về vụ Philippines kiện Trung Quốc (TQ) ở biển Đông, trong một chia sẻ mới nhất với Pháp Luật TP.HCM, GS Alexander Vuving (ảnh, Trung tâm Nghiên cứu châu Á-Thái B́nh Dương) cho rằng phán quyết của Ṭa Trọng tài là một bước ngoặt làm chuyển hướng mọi thứ ở biển Đông.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915245&stc=1&d=1469488432
Nhắc lại quan điểm của các triết gia John Austin và John Searle cho rằng ngôn từ của con người có thể thay đổi thế giới v́ chúng là hành vi xă hội, GS Vuving bác bỏ quan điểm cho rằng phán quyết của Ṭa Trọng tài (mà không có quân đội hay công an để chế tài) sẽ chỉ là “tờ giấy lộn”. Nh́n vào tranh chấp biển Đông, phán quyết của Ṭa Trọng tài đang tạo ra thay đổi căn bản cục diện hiện nay. Phán quyết định h́nh chiến lược của các nước liên quan tranh chấp, đồng thời tạo ra động lực mạnh mẽ để họ điều chỉnh “đường đi nước bước”. Phán quyết thay đổi tính khả quan các chọn lựa của các nước và cuối cùng là làm thay đổi các tương quan bấy lâu nay.
Xác định ai đúng, ai sai ở biển Đông
Theo GS Vuving, phán quyết của Ṭa Trọng tài định h́nh biển Đông một cách rơ ràng, đồng thời làm rơ các vấn đề pháp lư của tranh chấp với nhiều nội dung then chốt. Trong đó đáng lưu ư là nội dung “đường chín đoạn” không có cơ sở pháp lư và TQ cũng không có đủ cơ sở pháp lư để tuyên bố “quyền lịch sử” trên biển. Phán quyết c̣n khẳng định không một thực thể nào ở quần đảo Trường Sa đủ điều kiện được hưởng quy chế thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế (EEZ), có thể tạo ra vùng biển lên đến 200 hải lư tính từ đường cơ sở… Với những nội dung then chốt như vậy, có thể thấy phán quyết đă làm giảm đi đáng kể diện tích vùng biển tranh chấp, từ hơn 80% xuống c̣n dưới 20% biển Đông.
Tranh chấp ở biển Đông sau phán quyết này, về mặt pháp lư, hiện chỉ c̣n tồn tại xung quanh bán kính 12 hải lư của một số thực thể, cùng với các khu vực chồng lấn EEZ của các nước ven biển. Bằng cách làm rơ t́nh trạng pháp lư của hầu hết biển Đông, phán quyết đă soi rọi hành động của các nước đang ở biển Đông. Với “ngọn đèn” pháp lư này, Ṭa Trọng tài đă chứng tỏ rằng việc TQ xây dựng các đảo nhân tạo của TQ đă vi phạm UNCLOS. Việc chiếm hữu của TQ tại Băi Cỏ Mây cũng hoàn toàn bất hợp pháp.
Mặc dù Ṭa Trọng tài chỉ tuyên bố phán quyết với “các bên trong cuộc” là Philippines (nguyên đơn) và TQ (bị đơn) nhưng nội dung phán quyết cũng có ư nghĩa đối với những quốc gia khác tại biển Đông. Với sự minh định của phán quyết, không c̣n nghi ngờ ǵ nữa, Bắc Kinh không có cơ sở tuyên bố băi cạn James Shoal (nằm dưới mực nước biển 22 m và cách bờ biển Malaysia 43 hải lư) là điểm cực nam của TQ. Lập luận này cũng được áp dụng tương tự để giải thích cho nhiều thực thể ch́m khác ở biển Đông. Việc TQ kêu gọi đấu thầu đối với chín lô dầu khí ngoài khơi bờ biển Việt Nam vào năm 2012, theo đó cũng sẽ bị Ṭa Trọng tài tuyên vi phạm luật quốc tế nếu Việt Nam khởi kiện.
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915246&stc=1&d=1469488432
Phán quyết của Ṭa Trọng tài phân cục diện thành hai phía, một bên ủng hộ và một bên chống lại UNCLOS. Trong ảnh: Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay (trái) và nhà cựu ngoại giao TQ Đới Bỉnh Quốc. Ảnh: FP/AP
Phải chọn lựa: Tuân hay bất tuân UNCLOS
Cùng với đó, phán quyết của Ṭa Trọng tài đă buộc các bên tham gia cuộc chơi ở biển Đông phải vào thế chọn lựa - hoặc là đứng về phía luật pháp quốc tế, hoặc đứng vào vị trí chống lại luật pháp quốc tế. Qua đó c̣n xác nhận được những quốc gia nào (ngoài cuộc chơi) ủng hộ hay chống đối luật quốc tế. Thử làm một phép so sánh. Trước khi có phán quyết của Ṭa Trọng tài, mỗi nước tạo thành một bên đối với những tranh chấp khác nhau ở biển Đông và nước nào cũng ngại bị coi là đứng về cùng một nước khác. Phán quyết đă thay thế thế cờ, buộc các nước phải chọn lựa ủng hộ hay không ủng hộ phán quyết dựa trên UNCLOS.
Thật vậy, phán quyết của Ṭa Trọng tài buộc các bên phải làm rơ ràng quan điểm và mong muốn của họ. Ví dụ với các tuyên bố lập trường ủng hộ UNCLOS, muốn bảo vệ chủ quyền chính đáng trên biển th́ các nước này cần chấp nhận những điều chỉnh về yêu sách cho phù hợp với luật pháp quốc tế. Chính quyền tân Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cũng không thể bước vào đàm phán với TQ bằng một lá “phiếu trắng” với phán quyết của Ṭa Trọng tài. Nếu Tổng thống Rodrigo Duterte bảo vệ lập trường của ḿnh liên quan đến EEZ của Philippines ở biển Đông dựa trên những ǵ Ṭa Trọng tài tuyên th́ TQ không chấp nhận. Nhưng nếu ông Rodrigo Duterte đồng ư chia sẻ khai thác tài nguyên với TQ mà lờ đi phán quyết của ṭa th́ hành động này sẽ bị Ṭa án Tối cao Philippines “tuưt c̣i”. Tương tự như vậy, quan điểm “gác tranh chấp lại, t́m giải pháp chung để phát triển” của TQ cũng sẽ không c̣n chỗ đứng trên bàn đàm phán. Nếu TQ, Đài Loan tiếp tục bác bỏ phán quyết th́ họ sẽ phải trả giá.
Cùng bảo vệ công lư
http://vietbf.com/forum/attachment.php?attac hmentid=915247&stc=1&d=1469488432
Sự hiện diện của các tàu sân bay của Mỹ ở biển Đông làm thay đổi cán cân đối trọng với Trung Quốc.
Rơ ràng phán quyết của Ṭa Trọng tài đă tạo ra nền tảng vững chắc về pháp lư và động lực mạnh mẽ cho các quốc gia ủng hộ luật quốc tế hợp tác, tiến tới thực thi phán quyết. Các quốc gia đồng thuận mạnh với phán quyết của Ṭa Trọng tài chia sẻ mục tiêu chung ngăn chặn TQ biến biển Đông thành “ao nhà”. Nhóm này ngoài các quốc gia liên quan đến tranh chấp c̣n có Nhật Bản, Mỹ, Úc, Ấn Độ và các quốc gia lớn ở châu Âu như Anh, Pháp… Trước phán quyết của Ṭa Trọng tài, các quốc gia hợp tác đă sát cánh với nhau để đạt mục tiêu chung “thượng tôn pháp luật”. Tới đây Mỹ sẽ tự ghè đá vào chân ḿnh nếu tiếp tục giữ nguyên tắc trung lập trong tranh chấp chủ quyền giữa các nước, hay c̣n e dè trong việc tuyên bố phản đối “đường chín đoạn” của TQ dù yêu sách này do TQ “sáng chế” ra sẽ cản trở tự do hàng hải. Việc Ṭa Trọng tài bác bỏ “đường chín đoạn” giúp Philippines, Malaysia hay Việt Nam bảo vệ quyền lợi trong vùng EEZ của họ, thậm chí kêu gọi sự hỗ trợ quốc tế để duy tŕ chấp pháp dễ hơn. Trước đây sự hợp tác này có thể bị Bắc Kinh lên án “hùa nhau chống TQ” nhưng giờ đây rơ ràng động cơ hợp tác là cùng nhau đảm bảo thượng tôn pháp luật.
Nhiều người lo ngại phán quyết của Ṭa Trọng tài tuy có tính ràng buộc nhưng không thể ép buộc TQ thực thi. Nhưng cần nhớ rằng luật pháp quốc tế cũng có tính hấp dẫn của riêng nó. Do tính chính danh và hợp pháp, nó thu hút nhiều nước ủng hộ, từ đó h́nh thành nên những cơ chế ép buộc TQ chấp pháp. Những cơ chế này về lư thuyết bao gồm ba thể thức: Gây áp lực ngoại giao; trừng phạt kinh tế; và đối trọng chính trị-quân sự.
Trong bối cảnh hiện nay, nếu chỉ dùng áp lực ngoại giao để ép TQ thực thi phán quyết th́ vẫn chưa đủ. Biện pháp trừng phạt kinh tế không khả thi, bởi TQ đă thay thế Mỹ, Nhật Bản, EU để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của hầu hết các nước châu Á. Khó có quốc gia nào cắt bỏ giao dịch với đối tác thương mại hàng đầu của họ. Dù vậy th́ triển vọng đối trọng TQ giờ đă tốt hơn rất nhiều. Một sự hiệp đoàn nhằm thực thi luật pháp quốc tế sẽ được h́nh thành nếu TQ một mực bảo vệ quan điểm quyền lịch sử với “đường chín đoạn” và bác bỏ phán quyết của ṭa.
Vietbf @ sưu tầm.