VietBF
Page 11 of 68 « First 78910 11 121314152161 Last »

VietBF (https://www.vietbf.com/forum/index.php)
-   School | Kiến thức (https://www.vietbf.com/forum/forumdisplay.php?f=88)
-   -   Nghiên cứu tóc có thể cho biết bạn đă ăn ǵ cũng như t́nh trạng sức khỏe cá nhân (https://www.vietbf.com/forum/showthread.php?t=1375030)

florida80 09-08-2020 19:05

5 điều bạn nên biết khi ăn trứng gà sống

Trứng gà là một trong những thực phẩm lành mạnh chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng và có thể cung cấp cho bạn rất nhiều lợi ích sức khỏe. Thế nhưng, nếu bạn ăn trứng gà sống th́ có tốt không?

Nhiều người thường có sở thích hút trực tiếp trứng gà sống hoặc ăn thực phẩm chứa trứng gà sống như mayonnaise, lớp kem phủ trên mặt bánh sinh nhật, bánh pudding hoặc kem. Đặc biệt, một số người c̣n thích ăn trứng gà tái (chưa chín tới) khi ăn cơm tấm hoặc đập trứng trực tiếp vào món ḿ, phở để ăn chung cho thêm phần ngon miệng.

Tuy nhiên, cơ thể bạn có khả năng cao sẽ không hấp thu đủ một số chất dinh dưỡng khi ăn trứng gà sống và thậm chí c̣n có thể gặp nguy hiểm. Hăy cùng t́m hiểu thêm về trứng gà sống để bạn có thể tận hưởng nhiều món ăn ngon mà không gây hại sức khỏe nhé!


1. Trứng gà sống cũng bổ dưỡng
quả trứng gà
Một quả trứng gà lớn chứa 72 calo, trong khi đó hàm lượng chất béo là 4,75g (với 1,55g chất béo băo ḥa). Trứng gà chỉ chứa một ít carbohydrate nhưng có hàm lượng protein cao với 6,28g mỗi khẩu phần, trong đó ḷng trắng trứng có chứa lượng protein là 3,47g.

Ngoài ra, trứng gà c̣n có chứa một lượng nhỏ canxi, sắt, magie, phốt pho, kali, kẽm, đồng, mangan và selen. Chúng cũng là nguồn cung cấp hầu hết các vitamin B, E, K và A. Theo trang World’s Healthiest Foods (Những thực phẩm lành mạnh nhất thế giới), ḷng đỏ trứng gà là một nguồn cung cấp choline và lutein tốt cho sức khỏe của bạn.

Tác dụng của trứng gà c̣n có thể mang đến cho bạn cholesterol tốt để giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và các vấn đề về tim mạch khác. Choline trong trứng có thể cải thiện khả năng nhận thức ở trẻ sơ sinh đang phát triển, trong khi carotenoid lutein và zeaxanthin th́ có lợi cho đôi mắt sáng khỏe.

Ngoài ra, protein trong trứng cũng có thể giúp bạn ngăn ngừa tăng huyết áp, có đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, chống ung thư, điều ḥa chức năng hệ miễn dịch, tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng.

Bạn nên lưu ư rằng trứng gà sống và trứng gà chín sẽ không cung cấp cho bạn những lợi ích dinh dưỡng như nhau. Khi ăn trứng gà sống, bạn có thể gặp rủi ro nhiễm khuẩn salmonella. Ngoài ra, cơ thể bạn sẽ không hoàn toàn hấp thụ được đầy đủ một số chất dinh dưỡng khi ăn trứng gà sống.

2. Tác hại khi bạn ăn trứng gà sống
món ngon với bơ
Nhiều người thường thích ăn trứng gà sống bởi nghĩ sẽ tận dụng được nhiều hàm lượng dinh dưỡng hơn so với khi nấu chín. Tuy nhiên, bạn có khả năng cao sẽ gặp những rủi ro như không hấp thu tốt protein, vitamin B7 và bị nhiễm khuẩn Salmonella nếu ăn trứng gà sống đấy.

Giảm khả năng hấp thụ protein
Trên thực tế, trứng gà chứa tất cả 9 axit amin thiết yếu theo đúng tỷ lệ. V́ lư do này, trứng gà thường được gọi là nguồn protein “hoàn chỉnh”. Tuy nhiên, nếu bạn ăn trứng gà sống th́ có thể làm giảm sự hấp thụ các protein chất lượng này.

Một nghiên cứu nhỏ đă so sánh sự hấp thụ protein từ cả trứng chín và trứng sống ở 5 người. Kết quả cho thấy những người ăn trứng chín có thể hấp thụ 90% protein trong khi những người ăn trứng sống chỉ hấp thụ được 50% protein. Nói cách khác, protein trong trứng nấu chín dễ tiêu hóa hơn đến 80%.

Mặc dù protein trong trứng nấu chín được hấp thụ tốt hơn nhưng một số chất dinh dưỡng khác có thể bị giảm nhẹ khi nấu chín như vitamin A, vitamin B5, photpho và kali.

Không hấp thụ được vitamin B7
Vitamin B7 (biotin) là một loại vitamin tan trong nước, hỗ trợ sản xuất glucose cũng như axit béo cho cơ thể bạn và rất quan trọng cho phụ nữ khi mang thai.

Trong khi ḷng đỏ trứng cung cấp nguồn biotin tốt cho chế độ ăn uống, ḷng trắng trứng sống chứa một loại protein gọi là avidin. Avidin liên kết với biotin trong ruột non có thể làm ngăn chặn sự hấp thụ dưỡng chất này. V́ vậy, các chuyên gia khuyên bạn nên ăn trứng chín để hấp thụ biotin tốt hơn v́ nhiệt độ sẽ phá hủy avidin.

Trứng sống có thể bị nhiễm vi khuẩn
Trứng sống hoặc trứng chưa được nấu chín hoàn toàn có thể chứa salmonella (một loại vi khuẩn có hại). Bạn tiêu thụ trứng có chứa vi khuẩn này sẽ có khả năng bị ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như co thắt dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn, sốt và đau đầu. Những triệu chứng thường xuất hiện khoảng 6-48 giờ sau khi ăn và có thể kéo dài từ 3 đến 7 ngày.

May mắn thay, nguy cơ trứng bị nhiễm độc là rất thấp nhờ vào công nghệ tiên tiến giúp loại bỏ độc tố trong trứng. Một nghiên cứu cho thấy chỉ có 1 trong số 30.000 quả trứng được sản xuất tại Mỹ bị nhiễm độc.

Từ những năm 1970 đến những năm 1990, vỏ trứng chỉ bị nhiễm salmonella là chủ yếu. Kể từ đó, một số cải tiến đă được thực hiện trong quá tŕnh chế biến trứng, dẫn đến ít trường hợp nhiễm salmonella và pḥng ngừa được dịch bệnh bùng phát. Người ta đă thực hiện quá tŕnh tiệt trùng trứng, xử lư nhiệt nên giúp giảm số lượng vi khuẩn và các vi sinh vật khác trong thực phẩm. Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) cho biết bạn sẽ an toàn nếu ăn trứng gà sống được tiệt trùng.

Tất cả trứng sống đều có nguy cơ nhiễm độc salmonella, chỉ những quả trứng đă được làm nóng hoàn toàn đến nhiệt độ bên trong là 71°C hoặc tiệt trùng được coi là thực phẩm an toàn để tiêu thụ.

3. Bạn nên chọn trứng gà tiệt trùng
bữa ăn ngon
Nếu bạn muốn ăn trứng gà sống th́ hăy lựa chọn loại trứng đă được tiệt trùng. Quá tŕnh tiệt trùng sẽ giúp tiêu diệt những vi khuẩn có hại trong trứng và cũng thường được áp dụng trên các loại thực phẩm khác như bia và sữa.

Nguyên lư tiệt trùng dựa trên việc áp dụng nhiệt. Tuy nhiên, lượng nhiệt liên quan khá thấp v́ trứng không được nấu chín.⁠ Quá tŕnh làm nóng để tiệt trùng sẽ ở trong khoảng từ 60-62ºC trong khoảng 3 phút rưỡi. Lượng thời gian và nhiệt độ này giúp làm giảm nguy cơ ngộ độc salmonella và các vi khuẩn gây hại khác.

Quá tŕnh tiệt trùng có thể ảnh hưởng tích cực đến lợi ích của trứng sống, giúp protein trong trứng dễ tiêu hóa hơn và trung ḥa các chất độc như avidin. Từ đó, cơ thể bạn có thể hấp thụ được tất cả các chất dinh dưỡng trong trứng.

4. Đối tượng không nên ăn trứng gà sống
đối tượng không nên tiêu thụ trứng sống
Nhiễm khuẩn salmonella gây ra nhiều mối lo ngại đối với một số đối tượng bởi vi khuẩn này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hoặc thậm chí gây tử vong. V́ thế, những đối tượng dưới đây tốt nhất là không nên sử dụng trứng sống dù cho trứng có được tiệt trùng hay không.

• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Nhóm tuổi trẻ nhất dễ bị nhiễm khuẩn do hệ thống miễn dịch c̣n non yếu.

• Phụ nữ mang thai: Trong những trường hợp hiếm gặp, salmonella có thể làm cho phụ nữ mang thai gặp chứng co thắt tử cung dẫn đến sinh non hoặc thai chết lưu.

• Người cao tuổi: Những người trên 65 tuổi có nhiều khả năng tử vong do nhiễm khuẩn trong thực phẩm. Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ này gồm có suy dinh dưỡng và những thay đổi liên quan đến tuổi tác trong hệ thống tiêu hóa.

• Cá nhân bị suy giảm miễn dịch: Người mắc bệnh măn tính sẽ làm cho hệ miễn dịch suy yếu nên sẽ dễ bị nhiễm khuẩn hơn. V́ thế, những người mắc bệnh tiểu đường, HIV và khối u ác tính là những đối tượng không nên ăn trứng sống.

Trước khi quyết định ăn trứng gà sống, bạn nên hỏi ư kiến của bác sĩ để nhận được những lời khuyên dinh dưỡng khoa học.

5. Cách ăn trứng gà tốt cho sức khỏe
cách ăn trứng gà tốt cho sức khỏe
Cách tốt nhất để bạn bổ sung trứng trong chế độ ăn hàng ngày vừa an toàn vừa đảm bảo sức khỏe là ăn trứng đă nấu chín. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn muốn ăn trứng gà sống th́ nên biết cách lựa chọn trứng gà ngon và thực hiện một số cách dưới đây để giảm bớt nguy cơ nhiễm khuẩn:

Mua trứng đóng hộp cẩn thận.
Không dùng trứng bị nứt hoặc có bụi bẩn.
Chỉ mua trứng mới và không tiêu thụ các sản phẩm trứng quá hạn sử dụng.
Chỉ mua trứng ở khu vực đồ ăn trong tủ lạnh ở cửa hàng tạp hóa hoặc siêu thị.
Hỏi nhân viên bán hàng nguồn gốc của sản phẩm cũng như quá tŕnh tiệt trùng trứng.
Nếu không rơ trứng hỏng hay chưa th́ bạn hăy ngửi chúng, trứng hỏng sẽ có mùi rất khó chịu.
Bảo quản trứng trong tủ lạnh v́ để trứng ở nhiệt độ pḥng sẽ làm cho vi khuẩn có hại phát triển nhanh chóng.
Trứng gà sống có những lợi ích về cơ bản giống như trứng gà nấu chín bởi các thành phần dinh dưỡng lành mạnh. Tuy nhiên, bạn cần lưu ư mua trứng tiệt trùng để làm giảm nguy cơ gặp các vấn đề sức khỏe ngoài ư muốn. Để đảm bảo an toàn thực phẩm, tốt nhất bạn vẫn nên ăn trứng chín nhé!

florida80 09-08-2020 19:11

4 nguy hại tiềm ẩn đến từ việc ăn sống ḷng trắng trứng gà

Ai cũng biết trứng là một trong những thực phẩm lành mạnh mang lại nhiều dưỡng chất thiết yếu và vô vàn các giá trị sức khỏe. Đặc biệt hơn, phần ḷng trắng trứng gà c̣n là món ăn “ưa thích” của hội gymer. Thế nhưng, có bao giờ bạn thắc mắc điều ǵ có thể xảy ra nếu ăn ḷng trắng trứng sống hay chưa?

Không riêng ǵ dân tập thể h́nh, có khá nhiều người hiện nay có thói quen dùng trứng sống và nghĩ rằng ăn như vậy sẽ hấp thu được nhiều dinh dưỡng hơn. Thế nhưng, sự thật rằng dù ăn sống hay chín th́ những lợi ích thu được cũng tương đương nhau.

Bài viết dưới đây, Hello Bacsi chia sẻ đến bạn những mặt hạn chế khi tiêu thụ ḷng trắng trứng gà, cùng một số sự thật thú vị đến từ loại thực phẩm này.

4 tác hại tiềm ẩn khi ăn sống ḷng trắng trứng gà
Như đă đề cập, trứng sống hay chín đều khá bổ dưỡng. Theo đó, phần ḷng trắng trứng bao gồm 10% protein và 90% c̣n lại là nước. Không những thế, trong ḷng trắng c̣n có nhiều dưỡng chất thiết yếu như natri, kali, magie, canxi và đặc biệt là không có sự xuất hiện của calo và cholesterol.

Chính v́ điều này mà ḷng trắng trứng khá hữu ích với người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp và đái tháo đường. Tuy nhiên, bạn cần hiểu rằng việc dùng ḷng trắng trứng gà sống có thể sẽ gây hại cho cơ thể. Dưới đây là những lư do v́ sao bạn không nên dùng ḷng trắng trứng sống:

1. Nguy cơ gặp phản ứng dị ứng
Mặc dù ḷng trắng trứng khá an toàn với hầu hết mọi người nhưng không loại trừ khả năng một số người vẫn có thể bị dị ứng khi sử dụng. T́nh trạng này xảy ra do hệ miễn dịch trong cơ thể không nhận diện chính xác một số protein gây hại trong trứng.

Đa phần đối tượng bị dị ứng ḷng trắng trứng thường là trẻ em. Các triệu chứng dễ nhận biết nhất bao gồm: phát ban đỏ, sưng viêm, chuột rút, tiêu chảy, ngứa ngáy toàn thân, chảy nước mắt, sổ mũi…

Một số trường hợp dị ứng nghiêm trọng có thể dẫn đến sốc phản vệ gây nguy hiểm đến tính mạng. Vấn đề này diễn ra có thể kèm một số triệu chứng như hạ huyết áp, tim đập nhanh, khó thở…

2. Rụng tóc và đau cơ do thiếu hụt biotin
ḷng trắng trứng gà ngăn hấp thu biotin
Tiêu thụ ḷng trắng trứng gà sống cũng làm giảm sự hấp thu biotin, một vitamin tan trong nước. Dưỡng chất này đóng vai tṛ quan trọng trong việc tham gia vào quá tŕnh sản xuất glucose và axit béo. Theo đó, ḷng trắng trứng chứa avidin, protein này sẽ liên kết với biotin tạo phức hợp khó tan khiến ruột không hấp thu được.

Sự thiếu hụt biotin gây ra các vấn đề về da như phát ban ở trẻ em và viêm da tiết bă ở người lớn. Ngoài ra, t́nh trạng thiếu hụt dưỡng chất này cũng có thể dẫn đến t́nh trạng như đau cơ, rụng tóc.

Tuy nhiên, bạn cần phải ăn một lượng lớn ḷng trắng trứng th́ mới xảy ra vấn đề này. Thêm nữa, một khi trứng được nấu chín, avidin sẽ không c̣n tác dụng với bitotin.

3. Gây hại cho thận
Tốc độ lọc cầu thận GFR (Glomerular filtration rate) là con số phản ứng hoạt động hiện tại của thận. Khi chức năng thận bị suy giảm do tổn thương hoặc bệnh thận th́ tốc độ lọc cầu thận sẽ giảm. Theo các chuyên gia, hàm lượng protein cao trong ḷng trắng trứng gà có thể gây bất lợi cho một người đang gặp vấn đề về thận. Cụ thể nó làm giảm trực tiếp chỉ số GFR của họ, do vậy người có vấn đề về thận cần phải lưu ư kỹ khi dùng loại thực phẩm này.

4. Nhiễm khuẩn
ăn ḷng trắng trứng sống
Trứng chưa qua chế biến có thể chứa salmonella, một loại vi khuẩn gây hại. Nó được t́m thấy không chỉ trên vỏ mà c̣n ở bên trong trứng. Nếu chẳng may ăn phải trứng nhiễm salmonella, bạn có thể bị ngộ độc thực phẩm. Điều này cũng đă được chứng minh trong một vài nghiên cứu liên quan đến sự bùng phát dịch bệnh từ vi khuẩn salmonella do tiêu thụ trứng sống.

Ở một số đối tượng, việc nhiễm salmonella có thể dẫn dến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong. Nhóm đối tượng này bao gồm:

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Hệ miễn dịch của các bé chưa hoàn thiện nên trẻ trong nhóm tuổi này rất dễ nhiễm khuẩn.
Phụ nữ mang thai: Những trường hợp hiếm gặp, salmonella có thể gây ra những cơn co thắt đột ngột, từ đó khiến mẹ bầu có nguy cơ sinh non hoặc thai chết lưu.
Người cao tuổi: Những người trên 65 tuổi nhiều nguy cơ dễ bị tử vong do ngộ độc thực phẩm. Các yếu tố nguy cơ bao gồm suy dinh dưỡng và những thay đổi trong hệ tiêu hóa liên quan đến tuổi tác.
Người bị suy giảm miễn dịch, bệnh nhân đái tháo đường, nhiễm HIV và có khối u ác tính cũng không nên ăn trứng sống.
Chỉ ăn ḷng trắng trứng gà hay dùng cả quả, bạn chọn ǵ?
trứng ốp la
Ḷng trắng trứng chứa nhiều protein nhưng ít calo và chất béo nên trở thành một lựa chọn tốt dành cho những ai muốn giảm cân. Hơn nữa, nó cũng rất thích hợp với những người có nhu cầu bổ sung protein, chẳng hạn như vận động viên hoặc người luyện tập thể h́nh.

Tuy nhiên, so với cả quả trứng th́ phần ḷng trắng lại chứa ít chất dinh dưỡng hơn hẳn. Bởi lẽ, ḷng đỏ c̣n có một số vitamin và khoáng chất cùng những chất béo lành mạnh khác, đặc biệt là hai chất chống oxy hóa quan trọng là lutein và zeaxanthin giúp pḥng ngừa chứng thoái hóa mắt và đục thủy tinh thể.

Thêm vào đó, c̣n một số sự thật thú vị khác về trứng gà mà bạn chưa biết như:

Việc tiêu thụ toàn bộ quả trứng sẽ khiến bạn thấy no lâu và hạn chế nạp calo từ các loại thực phẩm khác
Thực tế, nhiều nghiên cứu đă chỉ ra nếu ăn trứng vào bữa sáng có thể giúp giữ dáng, kiểm soát tốt chỉ số BMI và kích thước ṿng eo.
Nếu bạn có tiền sử nhiễm mỡ máu cao, bệnh tim mạch hoặc phải tuân thủ chế độ ăn ít calo nghiêm ngặt, bạn nên lựa chọn sử dụng ḷng trắng trứng.

Trên đây là những thông tin về những mặt hạn chế khi chọn ăn ḷng trắng trứng gà sống. Hy vọng rằng bạn đă có thêm nhiều kiến thức bổ ích trong việc bảo vệ sức khỏe của bản thân và cả gia đ́nh qua những bữa ăn. Nếu có t́nh trạng sức khỏe đặc biệt, bạn nên hỏi ư kiến bác sĩ trước khi dùng.

florida80 09-08-2020 19:13

Tác dụng ḷng đỏ trứng gà khiến bạn phải ngạc nhiên!

Có câu nói rằng: “Mỗi ngày ăn một ḷng đỏ trứng gà, bạn sẽ chẳng phải gặp bác sĩ”. Vậy tác dụng ḷng đỏ trứng gà là ǵ? Ḷng đỏ trứng gà có thực sự tốt trong khi ngày nay có nhiều thông tin cho rằng ăn ḷng trắng trứng sẽ tốt hơn? Những quan niệm này đúng hay sai?

Ḷng đỏ trứng gà có chất ǵ?
ăn ḷng đỏ trứng gà có tác dụng ǵ

Giá trị dinh dưỡng có trong ḷng đỏ trứng gà tùy thuộc vào kích thước, xuất xứ, nguồn thực phẩm để nuôi gà, cách nuôi (nuôi thả hay nuôi nhốt) và cách xử lư quả trứng đó.

Ngoài ra, giá trị dưỡng của ḷng đỏ cũng phụ thuộc vào cách chúng ta chế biến. Ví dụ, khi bạn rán (chiên) trứng cùng với dầu ăn có thể làm tăng gấp hai hoặc thậm chí gấp ba lượng chất béo và cholesterol có trong trứng thay v́ luộc trứng.

Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), ḷng đỏ của một quả trứng gà lớn đủ tiêu chuẩn sẽ cung cấp những chất sau:

55 calorie
2,7g protein
4,51g chất béo
184mg cholesterol
0,61g carbohydrate
0,1g đường
0g chất xơ
Ḷng đỏ trứng gà c̣n có chất ǵ khác nữa? Đó là các khoáng chất thiết yếu sau đây:

Canxi
Sắt
Ma-giê
Phốt-pho
Kali
Natri
Kẽm
Ḷng đỏ trứng gà c̣n là nguồn cung cấp các loại vitamin, đặc biệt là loại vitamin tan trong nước và chất béo. Dưới đây là bảng minh họa các loại vitamin có trong 1 ḷng đỏ trứng gà nặng khoảng 17g.

ḷng đỏ trứng

Lưu ư: Trứng vịt, trứng cút, trứng ngỗng và trứng gà tây sẽ có nhiều chất dinh dưỡng hơn trứng gà.

Tác dụng của ḷng đỏ trứng gà là ǵ?
ăn ḷng đỏ trứng gà có tác dụng ǵ

Ăn ḷng đỏ trứng gà sẽ có các tác dụng sau đây:

♦ Làm giảm nguy cơ bị rối loạn tiêu hóa: Lợi ích này do protein trong ḷng đỏ trứng, chẳng hạn như phosvitin, có thể làm giảm số lượng các hợp chất trong cơ thể gây viêm.

♦ Tăng cường hệ thống miễn dịch: Một số hợp chất gọi là glycopeptide sunfat có trong màng của ḷng đỏ trứng. Chúng kích thích sản xuất đại thực bào, là các tế bào trong hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tật và nhiễm trùng.

♦ Ăn ḷng đỏ trứng gà có tác dụng ǵ? Hạ huyết áp: Ḷng đỏ có chứa một số hợp chất gọi là peptide. Theo nghiên cứu, chất này làm giảm huyết áp đáng kể ở chuột. Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ cho bệnh tim mạch.

♦ Giảm nguy cơ mắc các vấn đề về thị lực: Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, ḷng đỏ chứa rất nhiều lutein và zeaxanthin. Chúng giúp chống lại đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng, hai vấn đề về mắt phổ biến thường phát triển sau 55 tuổi.

Tuy nhiên, các nghiên cứu này đă không kiểm tra tác động của ḷng đỏ trứng đối với con người. Họ chỉ thực hiện các xét nghiệm trong pḥng thí nghiệm hoặc trên động vật. Do đó, tác dụng của ḷng đỏ trứng gà có thể không có hiệu quả ở người.

Các nhà nghiên cứu cũng đă bắt đầu khám phá tiềm năng của các chất kích thích miễn dịch khác nhau gọi là immunoglobulin, có trong ḷng đỏ trứng.

Ví dụ, một nghiên cứu năm 2017 cho thấy chuột cái ít có khả năng bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori – vi khuẩn thường gây nhiễm trùng đường ruột – sau khi sử dụng thuốc chống VacA IgY, một loại globulin miễn dịch trong ḷng đỏ trứng.

Ḷng đỏ trứng có hại không?
quả trứng luộc

Năm 1961, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo người tiêu dùng nên hạn chế tiêu thụ cholesterol trong mỗi bữa ăn, v́ đây là nguyên nhân của các bệnh về tim mạch. Ḷng đỏ trứng cung cấp lớn lượng cholesterol. Do đó, để tránh ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, mọi người cần hạn chế ăn ḷng đỏ.

Nguyên quả trứng (tính luôn cả ḷng đỏ) 100g có thể chứa 422mg cholesterol. Trong khi đó, mỗi người chỉ nên tiêu thụ 300mg cholesterol/ngày. Do đó, trứng nói chung và ḷng đỏ – nguồn cung cấp cholesterol chủ yếu của quả trứng nói riêng, trở thành một loại thực phẩm không lành mạnh theo các khuyến cáo y tế trong giai đoạn đó.

Tuy nhiên, theo những nghiên cứu gần đây, các tổ chức sức khỏe ở nhiều nước đă dần bỏ đi những khuyến cáo về việc giới hạn lượng cholesterol nạp vào cơ thể mỗi ngày. Theo cách giải thích mới, gan chúng ta mỗi ngày đều sản xuất ra cholesterol v́ đó là một chất cần cho cơ thể. Nếu chúng ta ăn những thực phẩm giàu cholesterol th́ gan sẽ sản xuất ít cholesterol hơn. Ngược lại, nếu chúng ta tiêu thụ ít cholesterol th́ gan sẽ phải làm việc nhiều hơn để sản xuất chất này.

Ngoài ra, cholesterol không phải hoàn toàn xấu. Đây là một chất cần thiết tham gia vào quá tŕnh:

Sản xuất vitamin D.
Sản xuất các hormone nội tiết tố như estrogen, progesterone, testosterone.
Sản xuất axit mật giúp phân giải các chất béo.
Trong mỗi màng tế bào của cơ thể chúng ta đều có sự hiện diện của cholesterol. Do đó, việc loại bỏ hoặc hạn chế lượng cholesterol vào cơ thể mỗi ngày không c̣n thật sự cần thiết nữa.

So sánh ḷng trắng và ḷng đỏ trứng
các món ăn chế biến từ trứng gà

Trong khi ḷng đỏ của một quả trứng kích thước tiêu chuẩn chứa 2,7g protein th́ ḷng trắng cung cấp tới 3,6g protein. Tuy nhiên, mặc dù ḷng trắng cung cấp lượng protein lớn hơn nhưng các dưỡng chất và vitamin tan trong dầu lại chủ yếu nằm trong ḷng đỏ. Một nghiên cứu gần đây c̣n chỉ ra rằng vitamin D có trong ḷng đỏ rất tốt cho bệnh nhân tiểu đường.

Bên cạnh những khoáng chất, năng lượng và vitamin kể trên th́ ḷng đỏ c̣n bao gồm nhiều lợi ích khác cho sức khỏe của người dùng mà ḷng trắng không có hoặc có ít như:

Phospholipid – 1 chất béo quan trọng trong việc h́nh thành màng bảo vệ tế bào. Phospholipid mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch, việc trao đổi chất trong cơ thể cũng như hỗ trợ chức năng nhận thức và trí nhớ, giúp chống lại căn bệnh Alzheimer.
Chất chống oxy hóa.
Có lẽ những giải đáp trên đă trả lời cho câu hỏi: ăn ḷng đỏ trứng gà có tác dụng ǵ. Những nghiên cứu cho thấy việc ăn nguyên quả trứng sẽ mang lại lợi ích nhiều hơn so với việc chỉ ăn ḷng trắng mà bỏ qua ḷng đỏ hoặc ngược lại. Trong trường hợp cần phải lựa chọn giữa hai loại th́ có vẻ ḷng đỏ sẽ có ưu thế hơn hẳn với lượng vitamin và khoáng chất mà nó cung cấp cho cơ thể chúng ta.

florida80 09-08-2020 19:14

Trứng vịt: Lợi ích và những lưu ư khi muốn sử dụng

Trứng vịt là một trong những món ăn được nhiều người ưa thích. Nó cũng trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong công thức của nhiều món bánh. Bạn có thể mua trứng vịt dễ dàng ở chợ, cửa hàng tạp hóa hoặc siêu thị.

Về kích thước, trứng vịt lớn hơn trứng gà. Vỏ trứng có màu trắng hoặc xanh nhạt đặc trưng. Bằng trực quan, vỏ trứng vịt mang lại cảm giác dày, cứng hơn so với vỏ trứng gà. Trong bài viết này, Hello Bacsi sẽ cung cấp những thông tin liên quan đến giá trị dinh dưỡng, lợi ích cũng như những lưu ư cần thiết khi ăn trứng vịt.

Giá trị dinh dưỡng của trứng vịt
Các loại trứng nói chung là nguồn cung cấp protein tuyệt vời. Không những thế, chúng c̣n chứa các axit amin thiết yếu để cơ thể xây dựng và tổng hợp protein. Ḷng đỏ trứng chứa nhều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe con người.


Trứng vịt có nhiều dinh dưỡng hơn trứng gà là do kích thước của trứng vịt lớn hơn trứng gà. Theo đó, trong 1,5 quả trứng vịt nấu chín (trung b́nh khoảng 105 gram) có hàm lượng dưỡng chất như sau:

giá trị dinh dưỡng trong trứng vịt
*DV là lượng tiêu thụ được khuyến nghị hằng ngày

Trong đó, hàm lượng vitamin B12 là yếu tố nổi bật trong giá trị dinh dưỡng của trứng vịt. Dưỡng chất này có vai tṛ quan trọng trong quá tŕnh tổng hợp ADN, thúc đẩy chức năng thần kinh và h́nh thành tế bào hồng cầu.

Lợi ích sức khỏe
Trứng vịt ốp la
Ḷng đỏ trong loại trứng này có màu vàng cam. Màu sắc này là do các sắc tố tự nhiên carotenoid mang lại. Đây là những hợp chất chống oxy hóa có khả năng bảo vệ các tế bào và ADN khỏi sự tổn thương do gốc tự do. Những tổn thường này có thể gây ra một số bệnh măn tính liên quan đến tuổi tác.

Ngoài ra, ḷng đỏ trứng vịt c̣n chứa carotene, cryptoxanthin, zeaxanthin và lutein. Sự thiếu hụt những dưỡng chất này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim và mắt như thoái hóa điểm vàng (do tuổi tác), đục thủy tinh thể. Thường xuyên ăn trứng vịt giúp bạn tăng khả năng chống lại những nguy cơ này.

Ḷng đỏ trứng cũng rất giàu lecithin và choline. Trong khi đó, choline là chất dinh dưỡng rất cần thiết cho màng tế bào khỏe mạnh. Nó cũng là dưỡng chất tuyệt vời cho năo, chất dẫn truyền thần kinh để duy tŕ hoạt động ổn định của hệ thần kinh. Lecithin sẽ được chuyển hóa thành choline trong cơ thể bạn.

Ḷng trắng trứng giàu protein và có khả năng bảo vệ cơ thể khỏi các yếu tố nhiễm trùng. Các nhà nghiên cứu đă xác định được trong ḷng trắng trứng có các hợp chất kháng khuẩn, kháng virus và kháng nấm.

Cách sử dụng trứng vịt
Bạn có thể sử dụng trứng vịt tương tự như cách dùng trứng gà. Có nhiều món ăn ngon được chế biến từ trứng như trứng luộc, trứng chiên, trứng ốp la, trứng vịt muối hoặc trứng bắc thảo.

Trứng luộc
Với món trứng luộc, bạn chỉ cần cho chúng vào nồi, đổ ngập nước rồi đun sôi trong khoảng 10 phút. Sau đó, bạn tắt bếp và để yên trong khoảng 5-7 phút hoặc thả vào nước mát cho trứng nguội rồi bóc vỏ. Bạn có thể ăn dùng trứng luộc làm nguyên liệu bổ sung vào món salad trộn để thưởng thức.

Trứng vịt muối
trứng muối
Với món trứng vịt muối, Hello Bacsi mời bạn tham khảo cách làm trứng vịt muối ở những bước sau:

Chuẩn bị nguyên liệu:

Trứng vịt
Muối
Rượu trắng
Túi nilong có khóa kéo (hoặc hũ thủy tinh)
Túi nilong b́nh thường
Số lượng mỗi loại nguyên liệu tùy thuộc vào nhu cầu của bạn.

Cách làm trứng vịt muối

Rửa sạch trứng vịt, để ráo nước rồi dùng khăn giấy lâu khô trứng hoàn toàn.
Cho muối vào một cái tô lớn
Đổ rượu vào chiếc bát vừa phải, đặt cạnh tô muối
Lấy từng quả trắng ngâm vào rượu trong khoảng 30 giây rồi cho trứng sang tô muối lăn đều cho đến khi muối bám đều xung quanh vỏ trứng. Thực hiện thao tác tương tự cho những quả trứng c̣n lại.
Xếp trứng vào túi nilong có khóa rồi kéo khóa lại. Bọc thêm hai lớp túi nilong b́nh thường bên ngoài rồi để trứng ở nơi khô thoáng trong khoảng 4-6 tuần là có thể chế biến được.
Trứng bắc thảo
trứng bắc thảo
Trứng bắc thảo là món ăn bổ dưỡng có nguồn gốc từ Trung Hoa. Để làm món này, bạn cần:

Chuẩn bị nguyên liệu:

Trứng vịt
100g đinh hương
1/2 th́a cà phê bột diêm sinh
3 th́a cà phê bột quế
50g trà mạn
40 chiếc lá trắc bạch diệp
3 th́a cà phê phèn chua
4 quả bồ kết
200g vỏ trấu.
Số lượng nguyên liệu trên để chuẩn bị làm 25-30 quả trứng bắc thảo.

Cách làm trứng vịt bắc thảo

Bước 1:

Rửa sạch trứng, để ráo rồi lau khô trứng hoàn toàn bằng khăn giấy.
Ngâm trứng trong 3 ngày với 1 lít nước đă ḥa phèn chua.
Bước 2:

Sao vàng đinh hương rồi tán nhỏ
Bồ kết đem nướng cháy rồi tán thành bột nhuyễn
Pha trà mạn với 700ml nước sôi, vắt lấy nước, bỏ bă
Giă nhuyễn lá trắc bạch diệp rồi trộn đều với bột quế và bột diêm sinh
Đem tất cả trộn nhuyễn với nhau để tạo thành hỗn hợp giống bùn.
Bước 3:

Lấy hỗn hợp bùn phủ kín toàn bộ quả trứng rồi lăn trứng qua lớp vỏ trấu cho đến khi trấu dính đầy bề mặt vỏ trứng.
Xếp đầu nhọn của trứng xuống dưới trong một chiếc hũ hoặc b́nh kín.
Chôn xuống đất trong khoảng 3 tháng hoặc lâu hơn (cho đến khi lớp bùn bên ngoài khô cứng lại).
Đào hũ lên là bạn đă có món trứng vịt bắc thảo thơm ngon, bổ dưỡng.
Trứng vịt bắc thảo thường được ăn kèm với cháo trắng hoặc củ kiệu.

Những lưu ư khi sử dụng trứng vịt
nguyên tắc an toàn khi ăn trứng
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng trứng vịt không phải là lựa chọn tốt cho tất cả mọi người. Loại trứng này có thể mang đến nhiều phản ứng tiêu cực đối với một số đối tượng sau:

Người có cơ địa dị ứng
Protein trong trứng là chất dây dị ứng phổ biến, đăc biệt là với trẻ em. Tuy nhiên, hầu hết người bị dị ứng trứng đều có thể vượt qua triệu chứng dễ dàng.

Dấu hiệu dị ứng trứng thường gặp là phát ban, nôn ói hoặc tiêu chảy. Trong một số trường hợp hiếm gặp, người dị ứng trứng có thể bị sốc phản vệ làm ảnh hưởng đến nhịp thở. Từ đó, phản ứng này có khả năng đe dọa đến tính mạng.

Protein trong trứng vịt và trứng gà là tương tự nhưng không hoàn toàn giống nhau. V́ thế, có những trường hợp người bị dị ứng với trứng gà sẽ không dị ứng với trứng vịt và ngược lại.

Người mắc bệnh tim mạch
Trứng vịt có hàm lượng cholesterol khá cao. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu đều cho rằng cholesterol của loại trứng này không làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người khỏe mạnh.

Mặt khác, ḷng đỏ trứng làm tăng hàm lượng cholesterol LDL (có hại) nhưng cũng có thể giúp tăng cholesterol HDL (có lợi) cho cơ thể của một số người.

Mặc dù vậy, nó không phải là lựa chọn thực phẩm an toàn cho một số người, đặc biệt là những người đang mắc bệnh tim hoặc bệnh tiểu đường.

Hơn nữa, hàm lượng choline trong ḷng đỏ trứng cũng là yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim. Các loại vi khuẩn trong đường ruột sẽ chuyển đổi choline thành một hợp chất có tên gọi là trimethylamine N-oxide (TMAO). Một số nghiên cứu cho rằng nồng độ TMAO trong máu cao có liên quan trực tiếp đến nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch hoặc làm các triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. V́ thế, người mắc bệnh tim cần đặc biệt thận trọng khi muốn ăn nhiều trứng vịt hoặc những món ăn có thành phần là loại trứng này.

Nguyên tắc an toàn khi ăn trứng
trứng vẽ
Khi ăn trứng, bạn cần quan tâm đến yếu tố an toàn thực phẩm và nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella từ vỏ trứng.

Trứng vịt khá phổ biến ở Việt Nam và các nước khác trên thế giới. Tuy nhiên, nhiều quốc gia không có tiêu chuẩn an toàn cho loại thực phẩm này. Các chuyên gia sức khỏe khuyến cáo bạn nên chọn những quả trứng có màu sáng, tươi, không bị nứt vỏ và rửa sạch hoàn toàn trước khi chế biến.

Bạn tuyệt đối không được ăn trứng sống. Mọi món ăn có thành phần từ loại trứng này đều phải được nấu chín. Bạn cũng không nên ăn trứng ung để chữa bất kỳ loại bệnh nào do dân gian truyền miệng. Đây là những nguyên tắc cơ bản để đảm bảo an toàn sức khỏe khi muốn ăn trứng vịt.

florida80 09-08-2020 19:16

Ăn trứng ung có tốt không? T́m hiểu ngay!

Trứng gà ung có ăn được không? Ăn trứng ung có tốt không? Hello Bacsi sẽ giải đáp cho bạn các thông tin ngay sau đây!

Vài năm trở lại đây, phong trào ăn trứng ung đột nhiên nở rộ lên. Mọi người thi nhau truyền tai ăn trứng ung có thể chữa chứng đau đầu cũng như là “thần dược” ông ăn, bà khen hay.

Tuy nhiên, đây chỉ là những lời đồn đăi, trong khi có rất nhiều dẫn chứng khoa học cho thấy việc ăn trứng ung có thể gây hại cho cơ thể chúng ta. Mời bạn t́m hiểu trứng gà ung có ăn được không? Ăn trứng ung có tốt không?


V́ sao trứng bị ung?
Trứng gà ung có ăn được không?

Trên vỏ trứng có rất nhiều những lỗ nhỏ li ti giúp cho việc thông thoáng khí. Các lỗ này rất nhỏ, có thể ngăn trở các loại vi khuẩn thâm nhập. Tuy nhiên, qua thời gian, các lỗ nhỏ này từ từ sẽ mất đi khả năng chống đỡ vi khuẩn nên không khí có thể từ từ thẩm thấu qua vỏ trứng, tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn sinh sôi, nảy nở.

Ngoài ra, khi trứng để lâu hơn th́ ḷng đỏ trứng và ḷng trắng cũng sẽ dần mất đi tính chất axit mà có nhiều tính kiềm. Trong trứng có khí CO2 tồn tại dưới dạng H2CO3. H2CO3 từ từ sẽ thoát ra khỏi quả trứng theo các lỗ nhỏ li ti và chuyển biến thành CO2.

Khi trứng mang tính kiềm hơn th́ lưu huỳnh sẽ tương tác với hydro và tạo thành khí gas H2S – 1 chất độc có thể gây hại cho người và động vật. Đây cũng là nguyên nhân mà trứng ung sẽ có mùi lưu huỳnh hay dân gian thường gọi là “mùi trứng thối”.

Trứng ung gây hại cho sức khỏe như thế nào?
nhiễm vi khuẩn salmonella

Đôi khi có thể bạn sẽ không nhận ra khi ăn nhầm trứng ung v́ nhiều lúc chúng sẽ không có mùi vị ǵ đặc trưng và cơ thể bạn cũng không có bất kỳ phản ứng ǵ khi mới ăn phải những quả trứng này.

Tuy nhiên, sau 6–48 tiếng, cơ thể bạn sẽ có những phản ứng lại với việc ăn nhầm trứng ung đấy. Đó là bởi v́ vi khuẩn cần thời gian để sinh sôi trong cơ thể chúng ta và gây ra chứng bệnh nhiễm khuẩn salmonella.

Các triệu chứng mà bạn hay thấy gồm buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Ngoài ra, bạn cũng có thể sẽ bị đau đầu, bao tử co thắt và sốt nếu việc nhiễm khuẩn nặng hơn.

Đối với những người khỏe mạnh th́ các triệu chứng này có thể chỉ tồn tại trong vài ngày do hệ miễn dịch của họ tốt. Tuy nhiên, nếu người già và trẻ nhỏ bị bệnh th́ có thể triệu chứng sẽ nặng hơn nhiều và cần phải được chữa trị kịp thời. Phụ nữ mang thai cũng là đối tượng cần cẩn trọng v́ việc nhiễm khuẩn salmonella có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của em bé trong bụng mẹ.

Vậy trứng gà ung có ăn được không và ăn trứng ung có tốt không?
ăn trứng sống

Có rất nhiều người thích ăn trứng ung, có thể v́ thích mùi vị của nó. Nói chung, trứng gà ung vẫn có thể ăn được. Tuy nhiên, nếu hệ tiêu hóa của bạn yếu, bạn dễ bị tiêu chảy, tốt nhất bạn không nên ăn.

Như Hello Bacsi đă phân tích ở trên, trứng ung có thể dẫn đến nhiễm khuẩn salmonella nên phụ nữ có thai, người lớn tuổi, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu không nên ăn.

Chữa trị thế nào khi lỡ ăn phải trứng ung?
nước gừng

Các triệu chứng của việc ăn phải trứng ung ở người trưởng thành có thể tự hết sau vài ngày. Tuy nhiên, việc bị buồn nôn, tiêu chảy trong suốt thời gian đó cũng không dễ chịu ǵ. Khi lỡ bị nhiễm khuẩn salmonella, bạn cần phải đảm bảo cung cấp đủ lượng nước bù cho cơ thể bằng cách uống các loại nước điện giải, nước gừng hoặc nước lọc.

Đối với người già và trẻ em, những đối tượng có hệ miễn dịch yếu hơn hẳn th́ bệnh nhân cần đi khám bác sĩ ngay. Đối với những người bị nôn mửa, tiêu chảy dài ngày, có máu lẫn trong phân, cảm thấy nhức đầu, chóng mặt cũng cần phải đi khám bác sĩ ngay lập tức.

Các cách kiểm tra trứng ung
cách chọn trứng gà

♦ Cách 1: Đơn giản nhất để biết trứng c̣n sử dụng được hay không là ngửi mùi của nó. Trứng hỏng sẽ có mùi hôi khi bị vỡ ra. Trong một số trường hợp nếu trứng đă quá cũ hoặc ung th́ nó cũng sẽ có mùi ngay cả trước khi bạn đập vỏ.

♦ Cách 2: Nh́n xem bề ngoài của vỏ trứng. Nếu vỏ trứng bị nứt th́ chắc chắn không nên ăn v́ nguy cơ nhiễm khuẩn khá cao. Ngoài ra, nếu vỏ trứng xù x́ hoặc có chất bột nhám cũng là những dấu hiệu cho thấy nó đă bị nhiễm khuẩn hoặc nổi mốc.

♦ Cách 3: Cách này không nói chính xác được là trứng ung hay không. Tuy nhiên, nó sẽ cho chúng ta thông tin ước lượng về tuổi đời của quả trứng.

Bạn bỏ trứng vào 1 tô nước, nếu trứng ch́m xuống hoàn toàn và nằm ngang là trứng mới. Nếu trứng hơi nổi và đứng trên 1 đầu th́ đă cũ, tuy nhiên vẫn sử dụng được. Nếu trứng hoàn toàn nổi trên mặt nước th́ đă khá cũ và nên cẩn thận khi sử dụng, khả năng cao là quả trứng này đă bị ung và không nên sử dụng.

Bạn có thể quan tâm: 5 cách chọn trứng gà ngon.

Trứng là loại thực phẩm rất quen thuộc trong gian bếp mỗi nhà v́ cung cấp nhiều protein và các khoáng chất cần thiết khác. Tuy nhiên, chúng ta chỉ nên ăn trứng c̣n sử dụng được và nên tránh xa trứng ung.

Việc ăn trứng ung có thể dẫn tới ngộ độc thực phẩm và nhiễm khuẩn salmonella. Những triệu chứng của bệnh này có thể nhanh chóng qua đi nếu người bệnh có hệ miễn dịch tốt. Thế nhưng với những người có hệ miễn dịch yếu, việc bị ngộ độc có thể gây nguy hiểm cho họ và cần có sự can thiệp y tế ngay lập tức.

florida80 09-08-2020 19:28

Đàn ông ăn trứng gà sống có tốt cho tinh trùng không?
Trứng gà không chỉ tốt cho năo mà c̣n bảo vệ sức khỏe tim mạch, nhưng liệu thói quen ăn trứng gà sống có tốt cho tinh trùng không?

Bạn hăy cùng t́m hiểu tác dụng của trứng gà, ăn trứng gà sống có tốt cho tinh trùng không và những thực phẩm tốt cho tinh trùng để tăng cường sức khỏe sinh sản nhé.

Tác dụng của trứng gà sống
tác dụng của trứng gà sống


Trứng gà là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và có thể cung cấp cho bạn vô số những lợi ích sức khỏe. Trứng gà sống có tác dụng tương tự như trứng gà chín.

Trung b́nh một quả trứng sống (khoảng 50g) chứa các thành phần dinh dưỡng sau đây:

Calo: 72
Protein: 6g
Chất béo: 5g
Folate: 6% RDI (*)
Vitamin A: 9% RDI
Phốt pho: 10% RDI
Selenium: 22% RDI
Vitamin B5: 8% RDI
Vitamin B2: 13% RDI
Vitamin B12: 7% RDI
* RDI (Reference Daily Intake): Mức độ tiêu thụ hàng ngày của một chất dinh dưỡng

Ngoài ra, một quả trứng sống c̣n chứa 147 mg choline, một chất dinh dưỡng thiết yếu giúp năo khỏe mạnh và tốt cho sức khỏe của tim.

Trứng sống cũng chứa nhiều lutein và zeaxanthin giúp bảo vệ đôi mắt của bạn và làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác.

Hầu hết các chất dinh dưỡng đều tập trung ở ḷng đỏ, phần ḷng trắng trứng chủ yếu chứa protein.

Nguy cơ tiềm ẩn khi ăn trứng gà sống
ăn trứng gà sống có tốt cho tinh trùng không

Trứng gà sống có thể giúp bạn tăng số lượng tinh trùng, cải thiện tốc độ di chuyển của chúng. Trứng c̣n có chứa vitamin E và protein nên có thể ngăn ngừa các gốc tự do làm giảm số lượng tinh trùng. Những chất dinh dưỡng này giúp tinh trùng khỏe mạnh hơn nên đóng vai tṛ quan trọng đối với khả năng sinh sản.

Mặc dù trứng gà sống chứa nhiều chất dinh dưỡng và là một thực phẩm tốt cho tinh trùng th́ tốt nhất bạn vẫn nên ăn trứng gà chín. Nguyên nhân là trứng gà sống có thể khiến bạn gặp phải các nguy cơ tiềm ẩn sau đây:

• Làm giảm sự hấp thụ protein: Trứng là nguồn thực phẩm có chứa 9 axit amin thiết yếu nên thường là một nguồn protein hoàn chỉnh. Tuy nhiên, bạn tiêu thụ trứng sống có thể làm giảm sự hấp thụ nguồn protein này.

• Ngăn chặn sự hấp thụ biotin: Biotin (vitamin B7) là một loại vitamin tan trong nước. Vitamin này tham gia vào quá tŕnh sản xuất glucose và axit béo cho cơ thể bạn, đồng thời cũng quan trọng cho phụ nữ khi mang thai.

Trong khi ḷng đỏ trứng cung cấp biotin tốt cho cơ thể của bạn th́ ḷng trắng trứng sống lại chứa một loại protein gọi là avidin. Avidin liên kết với biotin trong ruột non nên ngăn chặn cơ thể bạn hấp thụ biotin. Nếu bạn ăn trứng chín th́ nhiệt sẽ phá hủy avidin nên cơ thể vẫn có khả năng hấp thụ được biotin.

• Có thể gây ngộ độc thực phẩm: Trứng sống có khả năng nhiễm khuẩn Salmonella. V́ thế, bạn có thể gặp t́nh trạng ngộ độc thực phẩm nếu ăn trứng sống với các triệu chứng đau dạ dày, tiêu chảy, buồn nôn, sốt và đau đầu. Những triệu chứng này sẽ thường xuất hiện 6-48 giờ sau khi ăn và có thể kéo dài 3-7 ngày.

• Gây hại cho người suy giảm miễn dịch: Những người mắc bệnh măn tính thường có hệ miễn dịch suy yếu. V́ thế, bạn không nên ăn trứng sống nếu mắc bệnh tiểu đường, HIV hay có khối u ác tính.

Ngoài ra, nếu bạn thuộc đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu th́ cũng nên tránh thực phẩm chứa trứng sống như mayonnaise, bánh kem hay các loại thức uống có kem phủ.

Những thực phẩm tốt cho tinh trùng
thực phẩm tốt cho tinh trùng

Thay v́ ăn trứng sống với nhiều rủi ro cho sức khỏe, bạn có thể lựa chọn ăn trứng chín vừa đảm bảo sức khỏe mà cũng vừa tốt cho sức khỏe tinh trùng.

Bạn cũng có thể bổ sung một số thực phẩm tốt cho tinh trùng như chocolate đen, câu kỷ tử, quả chuối, tỏi, rau chân vịt, măng tây, quả óc chó, nhân sâm, lựu, hạt bí ngô, đậu lăng, dầu ô liu, cà chua…

Bên cạnh những thực phẩm kể trên, bạn có thể lựa chọn những thực phẩm giàu kẽm cũng rất tốt cho chất lượng tinh trùng. Các thực phẩm này thường là hải sản như cá, hàu, tôm hùm, thịt đỏ…

Để t́m câu trả lời cho câu hỏi “ăn trứng gà sống có tốt cho tinh trùng không?”, bạn nên cân nhắc đến những những rủi ro đi kèm. Nếu muốn tránh các nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn, bạn nên ăn trứng gà chín. Thật ra, trứng gà chín cũng có tác dụng giúp bạn tăng cường sinh lực cho tinh binh đấy!

florida80 09-08-2020 19:40

Bạn sẽ có được 7 lợi ích sức khỏe này khi ăn trứng gà

Trứng gà là một trong số ít loại đồ ăn được giới dinh dưỡng xem là “siêu thực phẩm”.

Mỗi quả trứng gà chứa nhiều chất dinh dưỡng mà có thể các loại thực phẩm khác không có. Nếu bạn ăn trứng gà đúng cách, bạn sẽ có được 7 lợi ích sức khỏe dưới đây.

1. Cung cấp nhiều dưỡng chất cho sức khỏe
Theo Healthline, mỗi quả trứng gà chứa tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể hoạt động khỏe mạnh. Chúng bao gồm:


– Protein: 6 gram

– Chất béo lành mạnh: 5 gram

– Calo: 77 calorie

– Vitamin A: 6% RDA (*)

– Folate: 5% RDA

– Vitamin B5: 7% RDA

– Vitamin B12: 9% RDA

– Vitamin B2: 15% RDA

– Photpho: 9% RDA

– Selen: 22% RDA

(*): khẩu phần ăn khuyến nghị.

Ngoài ra, mỗi quả trứng c̣n chứa một lượng lớn vitamin D, vitamin E, vitamin K, vitamin B6, canxi và kẽm. Trên thực tế, trứng được xem như một loại thực phẩm hoàn hảo v́ chúng cung cấp gần như đầy đủ mọi nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể của bạn.

Trứng gà là một trong các “siêu thực phẩm” v́ nó chứa hầu hết mọi chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.

2. Trứng gà có hàm lượng cholesterol cao nhưng không ảnh hưởng đến cholesterol trong máu
cholesterol là ǵ
Trung b́nh mỗi quả trứng gà chứa khoảng 212 miligam cholesterol. Con số này chiếm hơn một nửa khuyến cáo tiêu thụ hằng ngày (300 miligam).

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cholesterol trong chế độ ăn mỗi ngày hiếm khi làm tăng nồng độ cholesterol trong máu. Điều này được lư giải là do gan có nhiệm vụ điều tiết cholesterol. Ở điều kiện b́nh thường, nếu bạn tiêu thụ nhiều cholesterol từ thực phẩm, gan chỉ cần tạo ra ít cholesterol hơn để cân bằng.

Tuy nhiên, phản ứng của cơ thể từng người với việc ăn trứng không giống nhau. Một cuộc thí nghiệm được tiến hành để theo dơi mức độ cholesterol trong máu sau khi ăn trứng cho thấy, 70% người tham gia thí nghiệm không tăng cholesterol. Trong khi đó, 30% số người c̣n lại có biểu hiện tăng nhẹ cholesterol sau khi ăn trứng.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo người bị rối loạn di truyền hoặc người có một biến thể gene nào đó nên hạn chế hoặc tránh ăn trứng gà.

Dù trứng có hàm lượng cholesterol cao nhưng ăn trứng không gây ảnh hưởng xấu đến cholesterol trong máu với đa số mọi người.

3. Trứng gà giúp tăng cholesterol tốt (HDL)
Chỉ số cholesterol: Hiểu để kiểm soát
Những người có mức HDL cao thường ít có nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và các vấn đề tim mạch khác.

Ăn trứng gà là một cách tuyệt vời để tăng HDL. Thông tin từ Healthline cho biết, kết quả của một cuộc nghiên cứu đă chỉ ra những người ăn hai quả trứng gà mỗi ngày trong sáu tuần đă tăng HDL lên 10% so với trước kia.

Thường xuyên ăn trứng sẽ giúp bạn tăng mức cholesterol tốt, từ đó giảm thiểu các vấn đề tim mạch.

4. Trứng gà chứa choline – dưỡng chất quan trọng thường bị thiếu hụt trong chế độ ăn
Choline
Choline là một chất dinh dưỡng cực kỳ quan trọng với cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa biết đến sự tồn tại của nó. Choline được xếp cùng nhóm với các vitamin B.

Choline tham gia vào quá tŕnh xây dựng màng tế bào. Đồng thời, nó có nhiệm vụ tạo ra các phân tử tín hiệu trong năo và nhiều chức năng khác.

Dù rất hiếm gặp nhưng t́nh trạng thiếu choline thường gây ra những triệu chứng nghiêm trọng. Trong khi đó, trứng gà là nguồn choline tuyệt vời. Mỗi quả trứng chứa hơn 100mg dưỡng chất này.

Trứng gà là nguồn choline dồi dào. Choline là dưỡng chất quan trọng cho sức khỏe nhưng thường bị thiếu hụt trong chế độ ăn hằng ngày.

5. Chứa chất chống oxy hóa có lợi cho mắt
ăn trứng gà có lợi cho mắt
Thị lực có xu hướng yếu dần đi trong giai đoạn lăo hóa của mỗi người. Một số dưỡng chất trong thực phẩm có thể chống lại quá tŕnh thoái hóa thị lực do lăo hóa.

Hai trong số đó là lutein và zeaxanthin. Chúng là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ tích tụ trong vơng mạc của mắt.

Các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ đủ lượng lutein và zeaxanthin có thể giảm đáng kể nguy cơ đục thủy tinh thể và thoái hóa điểm vàng. Đây là hai vấn đề thị lực phổ biến khi một người bước vào độ tuổi lăo hóa.

Ḷng đỏ trứng gà chứa một lượng lớn lutein và zeaxanthin. Theo nghiên cứu, nếu bạn ăn 1/3 ḷng đỏ trứng mỗi ngày trong 4-5 tuần, nồng độ lutein sẽ tăng 28%. Đồng thời, nồng độ zeaxanthin cũng tăng đến 114%.

Trứng cũng chứa nhiều vitamin A. Đây cũng là dưỡng chất rất có lợi cho mắt.

Trứng có 2 chất chống oxy hóa lutein và zeaxanthin. Hai dưỡng chất này mang đến nhiều lợi ích cho thị lực của bạn.

6. Ăn trứng gà giúp giảm cân
giảm cân trong 1 tuần
Trứng chứa nhiều calo và protein giúp bạn nhanh no hơn. Từ đó, bạn có xu hướng giảm ăn các loại thực phẩm khác.

Một nghiên cứu tiến hành trên 30 phụ nữ thừa cân cho biết, khi ăn trứng thay v́ bánh ḿ vào bữa sáng, họ nhanh cảm thấy no hơn. Những phụ nữ này cũng có xu hướng ăn ít calo hơn trong 36 giờ tiếp theo.

Kết quả của một nghiên cứu khác cũng khẳng định khi ăn sáng với trứng gà trong tám tuần liên tục sẽ giúp bạn giảm cân đáng kể.

Trứng chứa nhiều calo và protein khiến bạn nhanh cảm thấy no khi ăn. Ăn trứng thường xuyên có thể thúc đẩy giảm cân.

7. Ăn trứng giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh máu nhiễm mỡ
chế biến món trứng gà
Trứng của những con gà được nuôi theo kiểu truyền thống (gà thả vườn) chứa nhiều axit béo omega-3 hơn trứng của gà công nghiệp.

Một trong những tác dụng của axit béo omega-3 là giảm nồng độ triglyceride – yếu tố nguy cơ phổ biến gây chứng máu nhiễm mỡ và các vấn đề về tim mạch.

Theo Healthline, nếu bạn ăn 5 quả trứng gà thả vườn mỗi tuần, trong 3 tuần liên tiếp, bạn sẽ giảm được 16-18% nồng độ triglyceride.

Trứng gà thả vườn chứa nhiều axit béo omega-3 hơn trứng của gà được nuôi theo h́nh thức công nghiệp. Thường xuyên ăn trứng gà thả vườn giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh máu nhiễm mỡ và các triệu chứng tim mạch.

florida80 09-08-2020 19:42

1 Attachment(s)
Tác dụng không ngờ của cây tầm bóp mọc dại ở vùng nông thôn Việt Nam

Cây tầm bóp có tên khoa học là Physalis angulata, tên thường gọi ở Việt Nam là cây bôm bốp, thù lù cạnh, bùm bụp hay cây lồng đèn. Đây là một loại cây thân thảo, thuộc họ cà. Cây có nguồn gốc từ châu Mỹ nhiệt đới, sống như cỏ dại.

Cây tầm bóp có thân thảo, cao khoảng 30-50 cm. Cây thường mọc dại ở đồng cỏ, đồng lúa, ven đường, các khu sườn dốc. Cây có nhiều cành rủ, phát triển mạnh trong môi trường đất màu mỡ, ẩm ướt và thoát nước tốt. Thân cây rỗng, có gân.

Lá cây tầm bóp màu xanh, h́nh tim, dài cỡ 3-15 cm và rộng 2-10 cm. Các lá mọc theo kiểu so le, nối liền với thân bằng một cuống lá dài cỡ 3-4 cm. Lá có thể chia thùy hoặc không, viền lá có răng cưa không đều. Một cây có thể có tới 200 lá, tùy thuộc vào một số yếu tố như nguồn nước và dinh dưỡng.


Hoa cây tầm bóp nh́n như hoa cà, màu trắng ngà có nhụy vàng, mọc đơn độc. Hoa có 5 cánh với cuống hoa mảnh, dài khoảng 0,5–4 cm. Đài hoa h́nh chuông, màu xanh, bao phủ lớp lông tơ mịn ở bên ngoài. Một số hoa có thể có những chấm tím ở gốc.

Cây bôm bốp đặc biệt nhất là quả. Cây cho quả quanh năm. Quả mọng, h́nh tṛn, bề mặt nhẵn. Khi c̣n nhỏ, quả thường có màu xanh nhưng lúc chín th́ chuyển sang màu cam. Bên ngoài quả có một lớp đài bao trùm bên ngoài giống như lồng đèn. V́ vậy mà cây tầm bóp c̣n có tên gọi là cây lồng đèn. Lớp bao này khi bị bóp vỡ có tiếng kêu lốp bốp. Trong mỗi quả tầm bóp đều chứa nhiều hạt nhỏ li ti, h́nh thận, màu vàng nhạt. Quả mọng nước, có hương vị đặc biệt, đôi khi có vị đắng.

Tất cả các bộ phận của cây đều có thể dùng được, bao gồm rễ, thân, lá, quả. Cây tầm bóp được thu hái bất kỳ thời điểm nào trong năm. Sau khi thu hoạch có thể dùng tươi hoặc phơi phơi khô tích trữ dùng dần.

Thành phần chính của tầm bóp
cây tầm bóp có tác dụng ǵ
Trong cây tầm bóp có chứa thành phần và hoạt chất tốt như các alkaloid, cacbohydrat, các chất xơ, chất béo, protein, các loại vitamin như vitamin A, C, …

Ngoài ra c̣n rất nhiều loại khoáng chất magie, kẽm, sắt, photpho.

Cây tầm bóp có tác dụng ǵ?
1. Pḥng chống bệnh tim, giảm lượng cholesterol trong máu
Cây tầm bóp chứa một lượng lớn vitamin C, giúp bạn tránh xa các gốc tự do có thể làm hỏng các mạch máu, từ đó giúp bạn giảm thiểu được các vấn đề về tim.

Lượng vitamin C và vitamin A có trong cây tầm bóp có thể làm giảm cholesterol trong máu, từ đó giúp bạn trách được các bệnh liên quan đến hàm lượng độ cholesterol cao ví dụ như bệnh đột quỵ.

Bạn có thể tiêu thụ những dưỡng chất kể trên bằng cách xay lá tầm bóp với nước sau đó lọc lấy phần nước để uống như một loại nước ép bổ dưỡng. Hoặc bạn có thể xào loại lá này với các loại hải sản, thịt heo, ḅ tùy thích.

2. Ngăn ngừa tổn thương mô cơ
Vitamin C có trong cây tầm bóp giúp cơ thể ngăn ngừa đau nhức và tổn thương ở các mô cơ sau khi tập thể dục.

3. Cây tầm bóp điều trị ung thư
Nhiều nghiên cứu cho thấy nếu tiêu thụ một lượng thực phẩm giàu vitamin C như tầm bóp có thể điều trị được nhiều căn bệnh ung thư, trong đó có ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư ruột kết và ung thư miệng.

Ngoài ra, một số hợp chất có trong cây bôm bốp có thể giúp chống lại và tiêu diệt các tế bào ác tính phát triển trong cơ thể, thậm chí là làm thu nhỏ khối u ung thư.

4. Giúp sáng mắt
Tiêu thụ một lượng cây tầm bóp có thể giúp bạn đáp ứng nhu cầu vitamin A hàng ngày. Lượng vitamin này giúp ngăn ngừa khô mắt, giúp mắt bạn thích nghi tốt hơn với bóng tối và ánh sáng. Hơn nữa, nó c̣n giúp giữ cho vơng mạc của bạn khỏe mạnh, pḥng ngừa đục thủy tinh thể.

5. Tác dụng của cây tầm bóp giúp điều trị cảm lạnh, giúp hạ sốt
Cảm lạnh và ho là dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch của bạn bắt đầu suy yếu. V́ vậy, để đảm bảo bạn không bị các triệu chứng trên, hăy tiêu thụ một lượng cây tầm bóp để cung cấp đủ lượng vitamin C mỗi ngày. Ngoài ra, cây tầm bóp c̣n giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn và tăng khả năng chống nhiễm trùng cơ thể.

Thêm vào đó, trái cây tầm bóp cũng giúp giảm sốt ở trẻ em.

quả lồng đèn
6. Điều trị tiểu đường, pḥng ngừa sỏi tiết niệu
Cây tầm bóp có chứa nhiều vitamin C nên khá hữu ích trong việc điều trị bệnh tiểu đường v́ nó giúp tăng insulin trong máu. Ngoài ra, vitamin A có trong cây tầm bóp giúp h́nh thành lượng canxi photphat góp phần ngăn ngừa sỏi tiết niệu.

7. Tăng cường hệ miễn dịch, chống nhiễm trùng và chữa lành vết thương
Cả vitamin A và vitamin C đều là những chất tăng cường miễn dịch. Chúng có thể hỗ trợ cơ thể chống lại nhiễm trùng, đồng thời tăng cường các tế bào bạch cầu hoạt động trong cơ thể.

Thành phần dinh dưỡng có trong cây tầm bóp cũng tăng cường việc tạo ra các tế bào bạch cầu giúp loại bỏ các chất lạ hoặc vi khuẩn, khử độc, sản xuất kháng thể…

Vitamin C có trong cây tầm bóp cũng có khả năng chữa lành vết thương, bằng cách thúc đẩy các mô liên kết, giúp vết thương nhanh lành hơn.

Các món ngon từ rau tầm bóp
món ngon từ rau tầm bóp
Rau tầm bóp có thể chế biến thành nhiều món ăn và đều mang đến hương vị rất lạ. Rau có vị hơi đắng nhưng thanh và mát.

Tầm bóp có thể luộc, nấu, xào với các loại thịt như thịt heo, thịt ḅ… đều rất hấp dẫn. Rau tầm bóp cũng có thể dùng nhúng lẩu.

Rau tầm bóp xào tỏi
Chuẩn bị

Cây tầm bóp nhặt bỏ lá sâu, rửa sạch, để ráo
Dầu ăn, bột nêm
Tỏi
Cách làm

Đầu tiên mang rau tầm bóp luộc qua để giảm vị đắng của rau.
Băm nhỏ vài tép tỏi, phi thơm với dầu nóng cho dậy mùi. Khi tỏi bắt đầu ngả sang màu vàng th́ trút rau tầm bóp vào chảo, đảo đều tay với lửa to trong khoảng 5 phút.
Nêm nếm gia vị vừa ăn và tắt bếp
Canh rau tầm bóp nấu cua đồng
Chuẩn bị

Lá rau tầm bóp nhặt bỏ lá sâu, rửa sạch, để ráo
Cua đồng
Gia vị, hành tím
Cách làm

Cua đồng rửa thật sạch, lột mai, bỏ yếm. Cho cua vào máy xay xay nhuyễn (hoặc giă nhuyễn cua), sau đó ḥa tan với lượng nước vừa ăn rồi lọc nước thịt cua vào nồi qua một cái rây.
Tiếp đến, bạn ḥa thêm ít muối vào nước lọc cua, đun đến sôi và thịt cua đóng gạch (bạn chú ư lúc gần sôi th́ đun nhỏ lửa, tránh gạch cua bị trào ra khỏi nồi). Để canh sôi liu riu 5 phút cho gạch cua đóng chặt, sẽ ít bị vỡ.
Tiếp đến cho rau tầm bóp vào, dùng đũa đẩy rau ngập nước xuống dưới, gạch cua ở trên (tránh đụng vào váng gạch cua để khỏi vỡ). Chú ư vẫn mở nắp vung cho rau xanh. Cho thêm ít mắm tôm cho dậy mùi (không bắt buộc). Nêm nếm vừa ăn. Rau chín mềm th́ tắt bếp.
Lưu ư
Không ăn quả tầm bóp xanh v́ sẽ gây ngộ độc.
Những quả tầm bóp xanh có thể sẽ chứa một lượng độc tố, có thể gây ảnh hưởng không tốt cho người tiêu thụ. Do đó, chỉ nên ăn những quả chín. Ngoài ra, một số người có thể bị dị ứng dù ăn quả đă chín.

florida80 09-08-2020 19:47

Rau bí và 10 lợi ích sức khỏe không ngờ đến

Cây bí đỏ có tên khoa học là Cucurbita moschata Duchesne, thường được biết đến với những cái tên quen thuộc như bí ngô, bí rợ, bí sáp… Đây là một loại cây thân leo. Lá bí đỏ mọc so le dọc theo thân, có cuống dài từ 10–20 cm, phiến lá h́nh tim chia thùy màu lục sẫm, cả hai mặt lá đều có lông mịn.

Cây có hoa đực và hoa cái mọc riêng ở kẽ lá. Hoa đực có cuống dài và rỗng 10-15cm, hoa to, màu vàng. Hoa cái cuống ngắn và to dày, bầu h́nh cầu chứa nhiều noăn, tràng hoa màu vàng.

Bí đỏ có nguồn gốc ở Mexico và Trung Mỹ. Người ta t́m thấy ở Mexico các hạt bí đỏ có niên đại từ 4.000 đến 3.000 năm trước Công nguyên.


Tại Việt Nam, bí đỏ được trồng phổ biến từ miền núi đến trung du đồng bằng, để làm rau ăn và lấy quả. Mọi bộ phận của cây bí đỏ đều ăn được, từ thân, lá, nụ hoa cho đến quả và hạt. Trong đó, rau bí gồm lá non, ngọn và hoa bí đực rất được ưa chuộng v́ chứa hàm lượng dinh dưỡng cao và nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe.

Cây bí đỏ có dễ trồng không?
cây bí leo
Cây bí đỏ tương đối dễ trồng và dễ chăm sóc. Bí đỏ có thể trồng trên khu vực có diện tích rộng để mang đến nguồn lợi kinh tế cao. Tuy nhiên, nếu không có điều kiện, bạn có thể trồng bí đỏ tại nhà để lấy rau và quả sạch cho gia đ́nh.

Bí đỏ có nhiều giống khác nhau như bí đỏ cao sản, bí đỏ trái dài, bí đỏ hồ lô, bí đỏ Nhật, bí đỏ khổng lồ… Tùy vào loại bí mà bạn chọn hạt giống cho phù hợp. Hầu hết các loại bí đỏ đều hợp với khí hậu nhiệt đới của Việt Nam nên loại cây này có thể trồng quanh năm. Tuy nhiên, mùa rét th́ cây sẽ chậm ra hoa, chậm phát triển hơn mùa khô, ẩm.

Cũng giống như những loại cây thân leo khác, bí đỏ chịu được khô hạn nhưng lại không chịu được ngập úng. Do vậy đất trồng bí đỏ phải là nơi khô ráo, đất giữ ẩm và thoát nước tốt. Nơi trồng cây nên có nhiều nắng, có thể cho cây ḅ dưới đất hoặc làm giàn cho cây.

Bạn có thể mua hạt giống bí đỏ ở chợ, siêu thị hoặc tự nhân giống bằng việc lấy hạt từ những quả bí già rồi phơi khô để sử dụng làm hạt giống. Hạt giống trước khi gieo cần ngâm vào nước ấm khoảng 30-35°C từ 6-8 tiếng. Sau đó bạn vớt hạt ra, rửa lại bằng nước sạch và ủ vào khăn ẩm ở nhiệt độ 20-25°C trong một đêm.

Kiểm tra thấy hạt giống nứt nanh th́ đem gieo vào bầu đất để ươm. Đặt chậu ươm bên cạnh nơi có ánh nắng ấm để thúc đẩy việc nảy mầm. Sau khoảng 7-10 ngày sẽ cho cây có từ 2-3 lá nhám th́ tiến hành bứng cây ra trồng vào ruộng, hoặc trồng riêng vào từng chậu, thùng xốp.

Khi dây bí dài khoảng 50-60cm, bạn có thể thu hoạch ngọn bí, lá non. Sau khi thu hoạch, cần bón phân để cây nhanh mọc đọt mới.

Tác dụng của rau bí đối với sức khỏe
ngọn rau bí
Công đoạn sơ chế rau bí mất thời gian nhưng lại chế biến được thành nhiều món ngon và chứa hàm lượng dinh dưỡng tuyệt vời, mang lại nhiều công dụng chữa bệnh hiệu quả.

1. Tác dụng của rau bí giúp tim khỏe mạnh
Lá bí chứa nhiều chất xơ ḥa tan, giúp giảm sự hấp thụ cholesterol và axit mật từ ruột non, từ đó làm giảm lượng cholesterol trong máu. Ngoài ra, khi các chất xơ ḥa tan bị vi khuẩn trong ruột phá vỡ sẽ dẫn đến một số axit béo được giải phóng và ngăn gan sản xuất cholesterol. Khi lượng cholesterol trong máu giảm, đồng nghĩa với việc giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim.

Lá bí cũng chứa nhiều kali giúp ngăn ngừa nhịp tim không đều và giảm nguy cơ đột quỵ.

2. Tăng cường hệ miễn dịch, điều trị thiếu máu
Bí đỏ chứa rất nhiều chất sắt. Đây là chất dinh dưỡng đóng vai tṛ quan trọng trong việc cung cấp sức mạnh cho hệ miễn dịch của cơ thể người, giúp cơ thể có khả năng tự chống lại một số bệnh nhẹ và các loại nhiễm trùng.

Ngoài ra, sắt chất đóng vai tṛ quan trọng trong việc tổng hợp huyết sắc tố hemoglobin để vận chuyển oxy cho các mô và cơ quan trong cơ thể người.

Lượng folate dồi dào có trong rau bí đỏ cũng rất cần thiết cho việc sản xuất các tế bào hồng cầu. Khi các tế bào hồng cầu và huyết sắc tố tăng lên, t́nh trạng thiếu máu sẽ biến mất.

3. Tác dụng của rau bí giúp da mềm mại và săn chắc
Rau bí đỏ gồm 38 loại vitamin A, chiếm 5,43% giá trị dinh dưỡng cần thiết hàng ngày. Do đó, tiêu thụ thực phẩm giàu vitamin A giúp cơ thể không có các gốc tự do và độc tố gây hại cho da. Vitamin A c̣n giúp da mềm mại, đàn hồi tốt nhờ được duy tŕ độ ẩm. Da sẽ không bị khô, keratin hóa hay các t́nh trạng như vẩy nến.

Thêm vào đó, loại rau này c̣n chứa một lượng vitamin C phong phú, mang đến nhiều lợi ích cho da. Vitamin C giúp chữa lành vết thương và h́nh thành các mô sẹo.

4. Tăng cường sức khỏe t́nh dục
rau bí có tác dụng ǵ? Tăng cường sức khỏe t́nh dục
Rau bí có tác dụng ǵ? Nghiên cứu cho thấy rau này đóng vai tṛ quan trọng trong vấn đề liên quan đến sinh sản. Những thành phần chống oxy hóa trong rau bí như axit oleic, axit linoleic, vitamin A, alkaloid và tannin có thể giúp cải thiện chức năng của tinh hoàn, từ đó làm tăng số lượng tinh trùng ở nam giới.

5. Giảm triệu chứng viêm khớp dạng thấp
Rau bí đỏ là một loại thực phẩm giàu vitamin B6. Hàm lượng vitamin B6 thấp có liên quan đến các triệu chứng viêm khớp dạng thấp (RA). Nghiên cứu trước đó đă phát hiện ra rằng những người bị RA cần nhiều vitamin B6 hơn so với những người khỏe mạnh v́ họ bị đau cơ liên tục và đau khớp v́ viêm măn tính.

Do vậy, ăn nhiều rau bí sẽ giúp bạn giảm thiểu những cơn đau ở cơ và khớp do viêm khớp.

6. Rau bí có tác dụng ǵ? Giúp răng, xương chắc khỏe
Loại rau này chứa một lượng lớn canxi và phốt pho rất cần thiết cho sự chắc khỏe của xương và răng. Chúng ta phải hấp thu đủ các chất này hằng ngày để có xương chắc khỏe, hạn chế cứng khớp và đau xương. Phốt pho và canxi trong rau sẽ giúp h́nh thành và duy tŕ sức khỏe răng miệng như hỗ trợ men răng, giúp răng chắc khỏe, bảo vệ nướu và thậm chí là chữa sâu răng.

7. Tác dụng của rau bí giúp giảm hội chứng tiền măn kinh nhẹ
Nhiều phụ nữ bị hội chứng tiền măn kinh (PMS). Do đó, lượng mangan lớn có trong rau sẽ giúp giảm các triệu chứng như thay đổi tâm trạng, đau đầu, trầm cảm và khó chịu.

8. Ngăn ngừa táo bón, chống ung thư
Sự hiện diện của chất xơ trong rau sẽ góp phần giúp cử động ruột dễ dàng hơn, hỗ trợ việc đại tiện và ngăn ngừa t́nh trạng táo bón, hạn chế được các bệnh như trĩ, viêm túi thừa đại tràng…

Ngoài ra, chất xơ cũng đóng vai tṛ quan trọng trong việc ngăn ngừa các tế bào ung thư. Một số nghiên cứu trong ba thập kỷ qua đă chỉ ra rằng việc ăn nhiều chất xơ sẽ giúp ngăn ngừa ung thư.

9. Rau bí có tác dụng ǵ? Giúp ngăn ngừa lăo hóa sớm
Lượng đồng có trong rau là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, kết hợp với enzyme chống oxy hóa superoxide effutase, từ đó bảo vệ màng tế bào khỏi các gốc tự do, gây lăo hóa. Do đó, ăn rau này hàng ngày có thể giúp bạn ngăn chặn quá tŕnh này, giảm thiểu nếp nhăn, đồi mồi, khiến cho da dẻ hồng hào và trẻ trung.

10. Kiểm soát bệnh tiểu đường
Rau bí đỏ được biết là chứa hợp chất ethyl acetate và polysaccharide có tác dụng hạ đường huyết, giúp giảm lượng đường trong máu, do đó kiểm soát được bệnh tiểu đường.

Giá trị dinh dưỡng của rau bí
Giá trị dinh dưỡng Khối lượng % DV (Giá trị dinh dưỡng hàng ngày)
Nước 36.22g N/D
Năng lượng 7 Kcal N/D
Energy 31 kJ N/D
Protein 1.23g 2.46%
Chất béo 0.16g 0.46%
Tro 0.48g N/D
Carbohydrate 0.91g 0.70%
Canxi 15 mg 1.50%
Sắt 0.87 mg 10.88%
Magiê 15 mg 3.57%
Phốt pho 41 mg 5.86%
Kali 170 mg 3.62%
Natri 4 mg 0.27%
Kẽm 0.08 mg 0.73%
Đồng 0.052 mg 5.78%
Mangan 0.138 mg 6.00%
Selen 0.4 µg 0.73%
Vitamin B1 (Thiamin) 0.037 mg 3.08%
Vitamin B2 (Riboflavin) 0.05 mg 3.85%
Vitamin B3 (Niacin) 0.359 mg 2.24%
Vitamin B5 (Pantothenic acid) 0.016 mg 0.32%
Vitamin B6 (Pyridoxine) 0.081 mg 6.23%
Vitamin B9 (Folate) 14 µg 3.50%
Folate, DEF 14 µg N/D
Vitamin C (Ascorbic acid) 4.3 mg 4.78%
Vitamin A, RAE 38 µg 5.43%
Vitamin A, IU 757 IU N/D
Tryptophan 0.016g 3.64%
Threonine 0.061g 3.47%
Isoleucine 0.061g 3.65%
Leucine 0.124g 3.35%
Lysine 0.078g 2.33%
Methionine 0.021g N/D
Cystine 0.012g N/D
Phenylalanine 0.067g N/D
Tyrosine 0.061g N/D
Valine 0.071g 3.36%
Arginine 0.085g N/D
Histidine 0.02g 1.62%
Cách nhặt rau bí
Rau bí có thể chế biến được nhiều món ngon như rau bí xào tỏi, rau bí nấu canh hến, rau bí luộc chấm kho quẹt… Tuy nhiên, khâu chế biến, cụ thể là cách nhặt rau bí, khiến nhiều bà nội trợ ngán ngẩm v́ mất nhiều thời gian và đ̣i hỏi người nội trợ phải khéo léo. Dưới đây sẽ là một vài mẹo nhỏ giúp bạn biết cách nhặt (tước) rau bí nhanh và không bị xơ.

Bước 1: Tách hết phần lá (bao gồm cả cuống lá) ra khỏi cành bí.

Bước 2: Tước phần cuống lá. Bạn bắt đầu tước lá từ phần cuống kéo dài tới phần gân lá. Lần lượt làm như vậy đến khi lá hết xơ.

cách tước lá bí
Bước 3: Tước phần thân. Rau bí khi tươi quá sẽ hơi khó tước v́ cuống gịn dễ găy. Nên để rau bí hơi héo một chút th́ công đoạn này sẽ dễ dàng hơn. Khi tước, bạn tước từ phần cuống già tới phần ngọn non. Đừng tước như phần lá v́ sẽ rất xơ, khó ăn. Một tay bạn cầm cuống già, tay kia bẻ 1 đoạn ở đầu cuống và tước từ từ, sao cho bạn thấy phần thân đă tước không c̣n sơ th́ mới đạt. Nếu tước nhẹ, không chạm sâu vào phần thân th́ chỉ tước bỏ được lớp xơ ngoài, ăn vẫn rất dai và phải bỏ bă.

cách nhặt thân rau bí
Hy vọng hướng dẫn trên đă giúp bạn biết cách nhặt rau bí. Bây giờ, hăy cùng bắt tay vào làm những món ngon từ rau bí thôi nào.

Các món ngon từ rau bí
1. Rau bí luộc
rau bí luộc
Chuẩn bị

Rau bí rau khi nhặt xơ rửa sạch, cắt khúc vừa ăn 4-5cm
Muối
Đá lạnh ngâm nước
Cách làm

Cho nước vào nồi, đun sôi, thêm 1 xíu muối để giúp rau bí có màu xanh. Nước sôi, cho rau bí vào đảo đều. Bạn để nước ngập rau và không đậy vung kẻo rau sẽ vàng.
Để lửa vừa và đảo liên tục để rau bí được chín đều. Nếm thử thấy mềm th́ tắt bếp, vớt rau ra thau nước đá lạnh để rau bí luộc được gịn, không bị nát, giữ màu xanh đẹp mắt.
Rau bí luộc có thể chấm với nước tương, nước mắm ớt, chao, kho quẹt, mắm nêm…
2. Rau bí xào thịt ḅ
rau bí xào thịt ḅ
Chuẩn bị

Rau bí tước bỏ xơ, rửa sạch, cắt khúc tầm 4-5 cm
Thịt ḅ thái mỏng, ướp x́ dầu, tỏi, xíu dầu ăn
Tỏi, x́ dầu, tương ớt
Cách làm

Cách xào rau bí ngon là bạn đun nóng dầu ăn, cho tỏi vào phi thơm. Sau đó cho thịt ḅ đă ướp vào xào nhanh tay trên lửa lớn. Thịt ḅ chín th́ cho ra một đĩa riêng.
Tiếp đó, cho rau bí vào xào, gần chín tới th́ cho thịt ḅ vào xào chung. Nêm thêm ít x́ dầu, tương ớt cho có vị vừa ăn th́ tắt bếp.
Cách xào rau bí ngon cần xào nhanh để rau không bị nát và ḅ không bị dai.
3. Canh rau bí nấu tôm
Chuẩn bị

Rau bí rửa sạch, tước bỏ xơ, cắt khúc tầm 4-5 cm
Tôm lột vỏ, bỏ chỉ đen, ướp với xíu nước mắm, hành tím, tiêu
Gia vị: Bột canh/hạt nêm, dầu ăn, tỏi bằm, hành tím bằm
Cách làm

Đun nóng dầu ăn, cho tỏi, hành tím đă bằm nhỏ vào phi thơm. Tiếp đến cho tôm vào xào chín.
Cho lượng nước vừa ăn vào nồi riêu tôm. Khi nước canh sôi th́ cho rau bí vào. Nêm thêm xíu bột canh/hạt nêm tùy khẩu vị. Khi rau bí chín tới th́ tắt bếp.
Món ăn này đ̣i hỏi rau bí phải xanh, vừa chín tới. Vị canh phải thanh, vừa ăn, dậy mùi thơm của tôm ḥa quyện với mùi thơm mát của rau bí.

florida80 09-11-2020 20:30

8 Dấu Hiệu Rơ Nhất Cho Thấy Cơ Thể Đang Dần Lăo Hóa


Bạn có biết những dấu hiệu nhận diện cơ thể lăo hóa? Nếu bạn quan sát thấy cơ thể có những thay đổi này th́ hăy chú ư: dung mạo hốc hác hơn, đi bộ cũng thở dốc, nhấc vật nặng khó khăn, mắc đi vệ sinh nhiều lần vào ban đêm…


1. Thị lực mờ, nước mắt giảm
Nh́n chung, cơ thể người sau tuổi 40 th́ các mô mắt bắt đầu lăo hóa, có thể xuất hiện các triệu trứng như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, làm thị lực suy giảm. Ngày nay, do tác động của việc sử dụng thời gian dài máy vi tính, điện thoại di động… khiến t́nh trạng lăo hóa mắt có thể trầm trọng hơn và sớm hơn, nhiều người thậm chí chỉ khoảng 30 tuổi nhưng đă xuất hiện hội chứng khô mắt và khó chịu.
Nếu bạn thấy bản thân có các triệu trứng như tầm nh́n mờ, giảm nước mắt, khô mắt, và thậm chí hoa mắt th́ có thể là dấu hiệu lăo hóa, nên sớm đi khám bác sĩ, tránh sử dụng bừa băi thuốc nhỏ mắt.
Để làm chậm lăo hóa mắt, tất cả các nhóm tuổi đều nên chú ư đến khoa học trong sử dụng đôi mắt, hăy thường xuyên tập thể dục cho mắt; sau khoảng một giờ, hăy cho mắt ​​nh́n xa từ 5 đến 10 phút; trong ăn uống hăy lưu ư bổ sung thực phẩm bổ mắt để tŕ hoăn lăo hóa cho mắt, chẳng hạn như dùng nhiều hơn đậu Ḥa Lan hay bắp ngô giàu zeaxanthin và lutein.
2. Ù tai
Thính lực bắt đầu suy giảm từ khoảng 50 tuổi, và sau 60 tuổi có có thể bị ù tai, lăng tai. Nhưng cuộc sống hiện đại với t́nh trạng thường xuyên sống trong môi trường tiếng ồn, nhiều người có thói quen dùng tai nghe, hay hát karaoke… khiến hiện tượng lăo hóa đối với nhóm dân số trẻ rơ ràng hơn. Một nghiên cứu của Anh thậm chí đă phát hiện ra rằng, người sử dụng tai nghe trong một thời gian dài thậm chí có thể bị suy giảm thính lực trầm trọng sớm hơn 30 năm. Nếu cảm thấy tai nghe của ḿnh không c̣n được tốt như trước đây, hăy hiểu rằng có nhiều khả năng thính giác bạn đă suy thoái.
Nhóm người độ tuổi trung hay lăo niên, nếu thấy tai nghe có vấn đề th́ hăy kịp thời dùng máy trợ thính.
Đối với các bạn trẻ, nên kiểm soát âm lượng tai nghe không vượt quá 60 decibel, và không sử dụng quá 3 giờ mỗi ngày. Không nên lạm dụng tai nghe.
3. Cảm giác đầu ngón tay không c̣n nhạy
Sau 60 tuổi, độ nhạy cảm của tế bào cơ thể sẽ suy giảm nhiều, khả năng cảm nhận kích thích bên ngoài (ấm hay lạnh) sẽ chậm chạm hơn, đặc biệt là ở các đầu mút ṿng tuần hoàn như đầu ngón tay, ngón chân. Một số bệnh t́nh sẽ tăng thêm những vấn đề trầm trọng, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, đột quỵ… trong lâm sàng từng có người bệnh tiểu đường dù chân dẫm phải đinh mà không có cảm giác ǵ.
Kiến nghị, đối với nhóm người trung lăo niên mắc tiểu đường, hăy điều trị bệnh tiểu đường măn tính một cách khoa học dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ; chú ư đến dự báo thời tiết mỗi ngày, tùy theo thời tiết mà điều chỉnh cách mặc đồ dày hay mỏng; chú ư đến chăm sóc bàn tay và bàn chân, chọn giày vừa chân, trước khi ngâm chân nước ấm hăy kiểm tra độ ấm của nước, thử bằng phần mu bàn tay là hay nhất, tránh bị bỏng.
Đối với những người trẻ tuổi, mấu chốt để tŕ hoăn xúc giác lăo suy sớm là pḥng ngừa những bệnh măn tính do béo ph́ gây ra, nên giảm muối cao, đường cao, giảm chế độ ăn giàu calo và tăng tập thể dục.
4. Vận động chưa lâu đă thở dốc
Hoạt động sinh hoạt hàng ngày th́ không sao, nhưng dễ hụt hơi khi thể dục thể thao, có người cho rằng đây là hệ quả của thời gian dài không tham gia thể dục thể thao, nhưng nhiều khi cũng là dấu hiệu của lăo hóa.
Trong những trường hợp b́nh thường, sau 50 tuổi chức năng tim và phổi bắt đầu suy giảm, với thực trạng ngày nay bệnh tim mạch, bệnh hệ hô hấp (hen suyễn, viêm phế quản măn tính…) ngày càng trẻ hóa, những vấn đề này xuất hiện ngày càng nhiều hơn ở nhóm dân số trẻ.
Người già cần hiểu được thực trạng lăo hóa chức năng tim và phổi của ḿnh, cần biết “bản thân đă già”, khi vận động thể dục thể thao chớ so sánh với tuổi trẻ, nên vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, tập thái cực quyền; nên chú ư việc kiểm soát nhịp tim tối đa theo công thức “170 trừ độ tuổi”, chỉ cần cơ thể hơi đổ mồ hôi và cảm thấy thoải mái hơn sau khi tập thể dục là được.
Đối với người trẻ tuổi, tập thể dục thể thao đều đặn là cách tốt để tŕ hoăn sự lăo hóa sớm của tim và phổi.
5. Hay bị táo bón
Thông thường, các cơ quan tiêu hóa như dạ dày, đường ruột bắt đầu lăo hóa sau tuổi 50, so với độ tuổi 30 th́ khả năng tiêu hóa và hấp thụ có thể giảm tới 25%. Sự suy giảm nhu động dạ dày-ruột làm cho người trung niên và người cao tuổi dễ bị chứng khó tiêu và táo bón.
Trong xă hội hiện đại, những người trẻ bị táo bón đă trở nên phổ biến hơn, đây là biểu hiện của lăo hóa đường ruột sớm, điều này phần nào quan hệ mật thiết với thói quen ăn không khoa học và ăn quá thiếu chất xơ.
Nhóm người trung và lăo niên nên chú ư đến việc kiểm soát lượng thức ăn, không ăn quá nhiều; trong trường hợp đại tiện ra máu hoặc chất nhầy th́ hăy sớm đi khám kiểm tra đường ruột.
Phương pháp pḥng ngừa táo bón: uống nhiều nước để đảm bảo độ ẩm đường ruột tốt nhất có thể; phải chú ư ăn trái cây và rau quả làm sao để cung cấp đủ chất xơ, chẳng hạn như táo, bắp cải, cần tây; tập thể dục thường xuyên để tăng cường nhu động cho đường tiêu hóa.
6. Không làm chủ được đường tiểu
Có những phụ nữ bị triệu trứng không kiểm soát được đường tiết niệu, nhiều khi chỉ một tiếng ho hay hoạt động hơi mạnh là bị ṛ rỉ nước tiểu. Đừng lo lắng khi bị những triệu chứng này, đây có thể là hệ quả của đường tiết niệu bị lăo hóa, đặc biệt là nhóm người sau 50 tuổi.
Đối với nam giới, nguyên nhân chính xảy ra vấn đề này là do t́nh trạng ph́ đại tuyến tiền liệt; các vấn đề tiết niệu của nữ giới chủ yếu do cơ ṿng bàng quang, do lăo hóa gây ra.
Khuyến nghị nhóm người trung lăo niên không nhịn tiểu để pḥng ngừa t́nh trạng suy giảm chức năng tiết niệu trầm trọng hơn; đối với nam giới nên hạn chế ngồi lâu để tránh lưu thông máu tuyến tiền liệt tắc nghẽn, tăng tốc độ ph́ đại tuyến tiền liệt; đối với phụ nữ phải thường xuyên thay đổi đồ lót, chú ư giữ ǵn sạch sẽ cơ thể để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu; 1 – 2 tiếng trước khi đi ngủ nên hạn chế thức ăn lỏng để đảm bảo chất lượng giấc ngủ; tạo thói quen tắm ngồi trong nước ấm để hỗ trợ bảo vệ chức năng đường tiết niệu.
7. Bắt đầu đăng trí, hay quên
Nghiên cứu cho thấy, tế bào năo bắt đầu suy giảm từ tuổi 20; đến sau 40 tuổi sẽ giảm tăng tốc khoảng 10.000 tế bào một ngày; trí nhớ và khả năng tính toán suy giảm rơ rệt sau tuổi 60. Tóm lại, đăng trí hay quên là một trong những dấu hiệu cho thấy năo bộ đang bắt đầu già đi.
Đối với nhóm người lớn tuổi, để kéo dài sức khỏe năo hăy chịu khó nghiên cứu t́m ṭi tùy theo sở thích, đọc nhiều sách báo; ngoài ra hăy chịu khó giao tiếp nhiều hơn, tham gia vào các hoạt động nhóm người tuổi già; ghi lại những việc bản thân cần làm trong ngày vào sổ tay để giúp giải phóng áp lực ghi nhớ cho năo.
Đối với những người trẻ tuổi và trung niên, chuyên cần động năo và giữ cho tâm trí vui vẻ là cách hay để tŕ hoăn quá tŕnh lăo hóa của năo.
8. Đau khớp khi di chuyển vật nặng
Một nghiên cứu của Anh đă phát hiện rằng hiện tượng thoái hoá khớp bắt đầu xảy ra từ 35 tuổi, nhưng nói chung chúng ta không cảm thấy được rơ ràng. Với độ tuổi ngày càng tăng, phụ nữ sau tuổi 50 và nam giới sau tuổi 60, chất xương loăng sẽ đẩy nhanh tiến độ lăo hóa xương và khớp.
Khi có hiện tượng đầu gối đau mỏi khi bê vật nặng, hoặc thậm chí cột sống cong về phía trước, có thể là dấu hiệu của t́nh trạng lăo hóa xương. Nhiều người trẻ ở tuổi 20 – 30 không quan tâm đến việc bổ sung canxi hoặc tập thể dục, dẫn đến t́nh trạng bệnh loăng xương xuất hiện sớm hơn.
Đề nghị chú ư đến bổ sung canxi, mỗi ngày một ly sữa ḅ hoặc sữa chua, nếu cần thiết có thể dùng viên canxi theo hướng dẫn của bác sĩ; chịu khó tập thể dục để làm chậm quá tŕnh lăo hóa; mỗi ngày hăy cho cơ thể tắm nắng Mặt trời từ 15 – 20 phút (tốt nhất vào sáng sớm) để cơ thể tổng hợp vitamin D, thúc đẩy sự hấp thụ canxi; nên chú ư tránh những tư thế không tốt cho vai, cổ, cột sống thắt lưng ngay từ khi c̣n trẻ; pḥng ngừa béo ph́ để tránh các khớp xương phải gánh nặng quá mức gây lăo hóa sớm.
Thanh Xuân

florida80 09-11-2020 20:31

Tại Sao Có Các Triệu Chứng Bị COVID-19 Nặng Nhẹ Khác Nhau? - BS. Hồ Ngọc Minh

Câu hỏi này được nêu ra trong suốt diễn tiến của đại dịch COVID-19. Càng ngày người ta càng thu thập thêm nhiều dữ kiện, một số có thể trả lời cho câu hỏi, nhưng lại nảy sinh ra những câu hỏi khác.

COVID-19 dường như ảnh hưởng đến một số người nặng nề hơn là những người khác, đa số chỉ có những triệu chứng nhẹ như cảm cúm xoàng, số khác phải vào bệnh viện và cần đến máy trợ thở. Tuổi tác có thể là yếu tố chính nhưng vẫn có những người trẻ tuổi hơn mà vẫn bị bệnh nặng, ngược lại có nhiều người cao tuổi vẫn tránh được bệnh hoặc chỉ bị nhẹ.

1. Tuổi tác
Theo Trung Tâm Pḥng Ngừa Bệnh Tật CDC, 80% các trường hợp tử vong xảy đến cho người trên 65 tuổi. Tuổi càng cao th́ nguy cơ phải vào bệnh viện và không ra khỏi bệnh viện càng nhiều. Cụ thể, ở những nạn nhân cao tuổi, càng lớn tuổi càng bị bệnh nặng hơn và dễ chết hơn. Ví dụ lứa tuổi trên 80 sẽ có tỉ lệ tử vong lên cao gần 30%.

Nguyên nhân chính vẫn là do các bệnh kinh niên như bệnh tim mạch, tiểu đường và béo ph́. Người càng lớn tuổi thường tích hợp các bệnh này nhiều năm liền nay cộng thêm bị nhiễm virus, tuổi lại càng cao th́ sức đề kháng càng yếu và bén nhạy.

2. Bệnh tiểu đường
Ở Mỹ, càng ngày càng nhiều người bị tiểu đường loại 2, do “hiện tượng ghiền đường,” khiến cho tuyến pancreas không cung ứng đủ lượng insulin. Hệ quả, đường tràn ngập mạch máu, thay v́ ở trong bắp thịt. Tế bào cần đường để sống, để sinh hoạt b́nh thường, nhưng đường lại ở ngoài mạch máu, nuôi virus và làm cho tế bào máu bị “ngâm đường,” không chuyên chở được oxygen hữu hiệu.

Một cuộc nghiên cứu đăng trên Journal of Infection cho thấy chỉ riêng bệnh tiểu đường không thôi chưa kể các yếu tố khác của hội chứng “mỡ đường máu” đă làm tăng tỉ số tử vong v́ COVID-19 lên 3.7 lần.

Nhận xét này thật ra không khác ǵ trong trường hợp tử vong v́ cúm mùa hằng năm, khi mà những người già bị bệnh tiểu đường dễ chết v́ bệnh sưng phổi. Cơ chế tác động của COVID-19 tương tự như cúm influenza, làm tăng sự viêm xoang của tế bào, làm máu dễ đông đặc lại, nghẽn mạch máu, giảm sức đề kháng hữu hiệu của tế bào máu và phá huỷ tuyến pancreas.

Trong cơ thể chúng ta có một chất men xúc tác enzyme gọi là Angiotensin Converting Enzyme 2 (viết tắt là ACE2.) Chất này có mặt ở nhiều nơi như ở thận để kiểm soát sự giăn nở của mạch máu thận và kiểm soát huyết áp; ở tim để điều hoà sự co bóp của tim; ở phổi để phối hợp hoạt động trao đổi dưỡng khí; cả ở hệ thống tiêu hoá và lá gan. Virus corona tấn công tất cả các tế bào ngũ tạng bằng cách khống chế hệ thống ACE2, ùa vào cổng ACE2 để vào bên trong tế bào.

Trong thời kỳ cúm SARS trước đây, 60% nạn nhân bị suy gan. C̣n COVID-19 v́ có bộ gene 82% tương tự như SARS cũng tấn công vào lá gan qua cổng ACE2.
V́ vậy, khoảng 10% đến 60% bệnh nhân bị các triệu chứng về đường tiêu hoá và có những tường tŕnh thuốc trị bệnh bao tử famotidine (Pepcid) có thể giảm nhẹ nguy cơ tử vong v́ COVID-19.

3. Bệnh tim mạch và cao huyết áp
Các nghiên cứu từ Vũ Hán cho thấy, 20% bệnh nhân bị COVID-19 trực tiếp phá huỷ tế bào tim bằng cách bám vào phân tử ACE2 và xâm nhập vào bên trong tế bào. Ngoài ra, bằng cách tấn công lá phổi trước, virus corona cắt đứt nguồn cung cấp oxygen cho hệ thống tim mạch, khiến tim phải hoạt động nhiều hơn trong khi đă bị suy yếu v́ virus.


4. Hút thuốc lá
Người hút thuốc lá làm cho phổi suy yếu, nghẽn phổi kinh niên COPD, hay giăn phổi emphysyma. Thêm vào đó, khói thuốc làm tăng sự tiếp nhận của phân tử ACE2, một biện pháp tăng cường và bù đắp cho sự vận chuyển của oxygen. Ở đây, phân tử ACE2 bị virus bắt làm con tin, tràn vào tế bào phổi và làm sưng phổi. Theo New England Journal of Medicine, nguy cơ bị tử vong cho người hút thuốc lá tăng lên gấp 3 lần.

Một nghiên cứu lại cho thấy điều trái ngược, người hút thuốc lá lại ít bị nhiễm virus hơn. Trong đó, những người hút thuốc lá kinh niên nhưng lại không bị ung thư phổi. Tuy nhiên, không v́ thế mà ta lại đi hút thuốc lá để ngừa bệnh COVID-19!

5. Béo ph́
Một số nghiên cứu từ New York cho thấy những người tuy c̣n trẻ hơn 60, nhưng béo trên cân có tỉ số tử vong tăng gần gấp hai lần. Nhiều nghiên cứu tương tự khác từ Trung Quốc và Pháp cũng đi đến những nhận xét tương tự rằng béo ph́ dễ bị bệnh nặng hơn và dễ chết hơn.

Người trên cân thường dễ bị bệnh, từ cảm cúm xoàng cho đến những trường hợp cúm SARS hay cúm gia cầm trước đây. Người béo ph́ có thể tích buồng phổi nhỏ hơn, trái tim làm việc cực nhọc hơn và yếu sức đề kháng hơn.

6. Nhóm máu
Theo bác sĩ Jiao Zhao ở trường đại học The Southern University of Science and Technology tại Thẩm Quyến, người có nhóm máu A hay AB dễ bị bệnh hơn là người có nhóm máu O. Tương tự, một nghiên cứu của bệnh viện New York Presbyterian cho thấy tỉ lệ người thử dương tính cho COVID-19 tăng 33% trong người có nhóm máu A so với nhóm máu O.


Người ta vẫn chưa có lời giải thích tại sao. Có thể, một số antigen hay antibody từ nhóm máu giúp chống lại virus.
Một số nghiên cứu khác chỉ ra rằng người đă từng chích ngừa bệnh lao với thuốc chủng BCG ít bị nhiễm virus corona hơn. Trước đây, trẻ em được chích ngừa BCG ít bị các chứng bệnh về phổi như hen suyễn.
Điều này có điểm tương đồng là ở Á Châu một số người có nhóm máu O và hầu như đa số người cao tuổi đều có chích ngừa BCG.

7. Di truyền
Người ta cho rằng một số gene ẩn trong DNA có thể chi phối khả năng chống lại virus corona.

Gene quy định sự cấu trúc của cửa ACE2 receptors thay đổi giữa người bị bệnh và người không bị bệnh. Tương tự, các gene chi phối hệ thống đề kháng cũng khác nhau giữa người này với người kia.
Cụ thể, tập hợp gene HLA quy định sự thể hiện của hệ thống đề kháng. Khi ghép ngũ tạng, người cho và người nhận phải có gene HLA tương đồng. Một nghiên cứu đăng trên báo Journal of Virology cho biết một số người có tập hợp HLA gene có khả năng chống lại COVID -19 và ngược lại số khác lại mở cửa đón nhận corona virus vào bên trong.

8. Chủng tộc
Ở Mỹ, đa số người mắc COVID-19 là người da màu gốc Phi Châu hay châu Mỹ Latin so với người Á Châu và người da trắng.

Ở đây, yếu tố chủng tộc có thể bao gồm tất cả các yếu tố về môi trường xă hội, nề nếp, điều kiện sống và yếu tố di truyền. Hầu như những nạn nhân thường có t́nh trạng sức khoẻ xấu cơ bản như béo ph́, nghiện ngập, cao máu, cao mỡ và cao đường. Cũng có thể nề nếp sống và yếu tố di truyền khiến cho người Á Châu ở Mỹ cũng như nhiều nơi khác trên thế giới ít bị bệnh nặng v́ COVID-19.

Theo tường tŕnh mới đây từ New York, những người vị bệnh nặng và dễ chết lại là những người thường xuyên ở nhà trong thời gian phong toả cách ly. Điều này cho thấy t́nh trạng sức khoẻ cơ bản và nề nếp sống tốt vẫn là chủ yếu.
Do sự biến dạng của COVID-19, có thể thuốc chủng ngừa sẽ không hoàn toàn hữu hiệu tương tự như thuốc chủng ngừa cúm hằng năm. Virus corona có thể sẽ ở lại với chúng ta từ nay trở đi như cúm mùa, v́ thế thay đổi nề nếp sống, tăng cường sức đề kháng vẫn là điều tiên quyết để đối chọi với không riêng ǵ COVID-19 mà cả tất cả những loại bệnh nhiễm trùng khác.

“Trời kêu ai nấy dạ”, nhưng đừng lên tiếng: “Thưa ông con trốn ở …nhà này!”

Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh

florida80 09-11-2020 20:33

Thời Kỳ Mắc Dịch - Nguyễn Thị Thêm
Nói ǵ th́ nói, không ai có thể chối căi, năm 2020 là năm cả thế giới bị nhiều tai ương, tôi gọi đó là thời kỳ mắc dịch.

Hồi nhỏ, mấy ông anh trong xóm tôi phá lắm. Ngày rằm, mồng một mấy bà má đem chuối, trái cây ra cúng bàn thiên giữa trời. Sau màn khấn vái, họ vào nhà chờ tàn nhang rồi mới đem vô. Mấy ảnh lén bưng nguyên dĩa trái cây chạy mất. Chừng ra không thấy, mấy bà ra chửi vang trời:
-Mồ tổ cha mấy đứa con nít mắc dịch, mắc gió. Bây ăn ǵ má ác nhơn thất đức vậy. Tụi bây là đồ......

Rồi như sợ tội khẩu nghiệp hay sợ lở linh ứng nên mấy má ngưng chửi làm thinh đi vô nhà. Mấy má biết ngay là do bọn trẻ trong xóm phá chớ có ai vô dây ăn cắp bất nhơn như vậy. Trong đó đôi khi con má làm hậu thuẫn canh me cho bạn vào lấy trộm. Đồ ăn trộm, chọc chửi nó vui vô cùng và ăn ngon lắm. Lấm lét vừa ăn vừa cười. Đôi khi chua lè, chát ngắt mà vẫn hứng thú. Đó là sự nghịch ngợm tuổi mới lớn của những đứa trẻ nhà quê.

Người miền Nam hay dùng: "Mắc dịch, mắc gió, mắc toi, quỷ phá nhà chay" để chửi bọn trẻ con. Trong cái chửi c̣n xen lẫn t́nh thương, tha thứ và mắng yêu. Cho nên chửi như vậy chả ăn thua ǵ đối với bọn trẻ con. Đôi khi chúng lại thích nghe nữa là đằng khác. Bởi v́ ngày rằm, mồng một ăn chay ai lại chửi độc bao giờ. Thí dụ một thiếu nữ xinh đẹp bị (hay được) một chàng trai phải ḷng, làm cái đuôi theo sau tán tỉnh. Khi đề cập đến "người ấy" cô đỏ mặt thẹn thùng: " Cái anh chàng mắc dịch đó..., hay Cái anh phải gió đó..." Phải chăng trong câu mắng ẩn dấu một t́nh yêu vừa chớm.

Thế nào là "mắc dịch?" Nếu dùng để ám chỉ một người, th́ người đó khó thương, hay làm chuyện tào lao nh́n không vừa mắt. Không có ẩn ư trù rủa chết chóc hại người, Bởi bản chất người miền Nam hiền lành nhưng bộc trực, giận, ghét rơ ràng nói ra ngay. Nói xong rồi thôi, không để bụng giận dai hay thù hiềm.

Nhưng "mắc dịch " đúng nghĩa rất dễ sợ. Làng quê tôi một lần có một con nai con chạy lạc từ rừng vào trong làng. Nó sợ hăi, ngơ ngác chạy khắp xóm rồi vào đứng trước cửa nhà thương. Đứng đó một hồi, bọc theo b́a của hàng rào nó chạy biến vào rừng lại. Dân ở đó họ không rượt theo đập chết v́ sợ điềm xấu. Họ nói với nhau :' Mang lạc, nát làng". Nó chạy vào nhà thương không biết là điềm ǵ đây?
Quả nhiên, sự dị đoan của họ đă thành sự thật. Sau đó làng tôi bị mắc "bệnh dịch tả". Người bệnh được khiêng hoặc vơng lên nhà thương rất nhiều, không c̣n giường để nằm. Chủ Tây cho xe sở chở lên bệnh viện Grall điều trị những ca nguy cấp. Dù vậy cả làng bị rất nhiều người chết nhất là trẻ con. Đó là bệnh dịch đầu tiên tôi chứng kiến. Lúc đó má tôi nấu nước gừng, sả hoặc nước gạo rang cho cả nhà uống, Tuyệt đối không uống nước lạnh, ăn đồ sống. Chúng tôi bị nhốt trong nhà, không được ra ngoài chơi và nhất là không ai được qua nhà thương dù chỉ cách một con đường.
........
Nước Mỹ là một nước tự do. Nền kinh tế phát triển là nhờ sự tiêu dùng của dân chúng. Thời đại toàn cầu, những chuyến bay nối liền thế giới. Những hàng hóa trao đổi, luân lưu đi khắp nơi. Dịch vụ du lịch phát triển để mọi người dân trên thế giới mở rộng tầm mắt.
Thế mà đùng một cái, mọi chuyến bay bị đ́nh lại, xe cộ giảm lưu thông tối đa, nhà máy không làm việc bầu khí quyển trở nên trong lành. Đường phố vắng tanh, Trường học không c̣n bóng dáng học tṛ.Tất cả những sinh hoạt hàng ngày phải dừng lại chỉ trừ bệnh viện. Dịch viêm phổi Vũ Hán hay c̣n gọi là Coronavirus hủy hoại toàn cầu. Chưa có khi nào thế giới hè nhau thiếu khẩu trang, thiếu máy thở, thiếu y trang cho Bác Sĩ, thiếu nhà thương và thiếu cả ḷ thiêu. Người bị bệnh, người bị chết tăng hàng ngày, hàng giờ. Thời kỳ mắc dịch khủng khiếp nhất trong đời mà tôi được biết.

Chưa có khi nào người dân được nhà nước cho ở nhà, khuyến khích đừng ra đường mà c̣n gửi tiền tới tận tay để ăn và... để ngủ. Chưa có khi nào xí nghiệp, công ty, tiệm ăn đóng cửa mà nhà nước cho tiền hàng tuần đến những người bị thất nghiệp. Người lao động chân tay bị mất việc làm mà ...vui. V́ số tiền lănh về từ chính phủ quá hào phóng, cuộc sống nhàn nhă, gia đ́nh đoàn tụ, no ấm. Không sợ ǵ hết, chỉ sợ con Virus th́nh ĺnh ghé thăm.


Chưa có khi nào cả nước trốn trong nhà, chỉ có các Bác Sĩ ,Y tá trở thành lính chiến chết sống với kẻ thù. Kẻ thù không mang súng, không mang bom, kẻ thù bàng bạc khắp nơi, chỉ cần vơ tay là dính, không mang N95 mask là tiêu đời. Những anh hùng chống dịch này có nhiều đă người tử nạn nơi sa trường là bệnh viện. Người lính hy sinh được phủ quốc kỳ và được thăng chức, được tuẫn táng theo nghi thức nhà binh. Người chiến sĩ trên tuyến đầu chống dịch, chết một cách lặng lẽ âm thầm. Tang ma không được quá 10 người. Không có được một vinh thăng, gia đ́nh ngậm ngùi đưa ra phần mộ.

Và cũng từ những hy sinh âm thầm như thế, chưa có khi nào người dân kính trọng và tri ân Bác Sĩ y tá như bây giờ. Họ biết ơn và họ muốn tỏ chút ḷng. Những tiệm ăn mang thức ăn đến tận bệnh viện. Ngoài ra những cửa tiệm Mỹ c̣n tặng phần ăn miễn phí cho nhân viên bệnh viện vào bất cứ lúc nào sau giờ làm, chỉ cần đưa thẻ làm việc trong bệnh viện. Những tiệm nail, những chùa, nhà thờ, những người dân thiện nguyện may khẩu trang, làm face shield gửi đến ủng hộ. Có những hành động rất đẹp và xúc động, như sau một ngày làm việc mệt nhọc, và đầy nguy hiểm, họ được tiễn về nhà bằng một tràng pháo tay của dàn chào dă chiến. Những lời cám ơn và chúc an lành chân thành.

Có những điều thật xúc động và mủi ḷng trong trận dịch. Có một đôi t́nh nhân cùng là Bác sĩ trong bệnh viện. Họ đă chuẩn bị ngày cưới mà không thể thực hiện. Sau khi biết tin, đúng ngày cưới dự trù, nhân viên trong bệnh viện đă tổ chức bất ngờ cho họ bằng một đám cưới dă chiến. Cô dâu mặc một áo cưới bằng giấy trắng, chú rể ôm hoa tặng cô dâu cũng bằng giấy. Các cô dâu phụ, rể phụ mặc đồ trắng bảo hộ trong bệnh viện. Mọi người chúc mừng trong niềm vui lẫn xúc động nghẹn ngào. Những người bác sĩ ,y tá, họ phải cách ly với con cái, cha mẹ v́ chính họ không biết ḿnh đă có nhiểm Coronavirus hay chưa? Nh́n con ngủ ngây thơ mà không dám hôn, nh́n cha mẹ già lụm cụm, nhưng không dám tới gần không dám nắm tay, hay lại gần nói chuyện. Những lúc khẩn cấp, họ phải mướn khách sạn ngủ lại và không về nhà để khỏi ảnh hưởng gia đ́nh. Họ chấp nhận sự thiệt tḥi v́ thiên chức nghề nghiệp.

Có một tấm h́nh tôi được xem trong thời gian giữa mùa dịch. Người Bác sĩ về nhà thăm con. Ông đứng ngoài hàng rào nh́n vào nhà. Hai đứa con ngồi ở thềm nh́n bố. Những cặp mắt nh́n nhau nói biết bao lời. Ông trở về bệnh viện làm việc, bị lây nhiễm Virus từ bệnh nhân và ông ĺa đời. Lần thăm con đó là lần cuối cùng cha con được gặp nhau. Bức h́nh đă lấy của tôi nước mắt v́ xúc động và cảm phục.

Thời gian mọi người đều phải ở nhà v́ lệnh phong tỏa, giàu nghèo hay địa vị khác nhau đều được b́nh đẳng trước cái chết. Dường như có một sợi dây liên kết nào đó vô h́nh để người dân Mỹ gần nhau, hiểu nhau và chia sẻ cho nhau. Mặc dù ra đường phải bịt mặt, phải giữ cự ly cách xa nhau 2 mét. Nhưng đó chỉ là khoảng cách địa lư, từ trong sâu thẳm của sự chết chóc họ lại cảm thấy cùng chung số phận con người. Họ biết ra rằng cái chết rất vô thường, nhanh, bất ngờ và đáng sợ. Thật ra người Mỹ rất phóng khoáng, dường như họ ít sợ chết, họ lạc quan trong cuộc sống và sẵn sàng giúp đỡ người khác khi điều kiện cho phép. Đó là cái đẹp trong tư cách và quan niệm sống của họ. Khi làm việc họ không ngại tranh đấu và kiếm tiền thật nhiều. Nhưng đối với họ, đồng tiền là phương tiện chứ không phải nô lệ cho nó. Khi cần họ sẽ xài hoặc cho ra không hối tiếc.

Thời kỳ mắc dịch này cũng có nhiều cái vui vui. Cha Mẹ Anniversary ngày cưới, đáng lư phải tổ chức tiệc tùng gia đ́nh về chung vui. Thế nhưng lệnh cách ly, không được tụ họp đông người. Đứa con làm tấm bảng gắn trước nhà và để quà mừng trước cửa. Bấm chuông, cha mẹ mở cửa ra, con cháu đứng từ xa chúc mừng. Nh́n tấm bảng, những xe chạy ngang bóp c̣i reo to chúc mừng. Vô t́nh biến thành một phong trào chúc nhau thật đẹp.

Có đứa cháu sinh nhật, thế là các bạn của cha mẹ cháu tổ chức chạy xe ngang qua nhà bóp c̣i, cầm bong bóng, reo vang chúc mừng, đi lại vài ṿng trông giống như diễn hành. Nhận được quà và kiểu mừng sinh nhật như vậy, cháu vui quá thấy ḿnh thật là quan trọng, được mọi người yêu thương. Cháu sẽ không quên ngày sinh nhật năm 2020 đặc biệt.

Người Mỹ là vậy, không nói nhiều, không phô trương, họ diễn đạt t́nh cảm chân thật bằng hành động rất văn minh và có ư nghĩa.

Ngày Mother's Day, người bạn tôi được con cái báo tin về mừng Mẹ. Thế là con trai, con dâu lẫn cháu nội đến nhà. Bà đứng xa nh́n con nh́n cháu. Thức ăn để ở chiếc bàn đặt giữa sân, Dăy bên này gia đ́nh con ngồi, dăy bên kia là cha mẹ. Ăn to, nói lớn để chúc nhau v́ phải đứng cách xa. Ăn xong con cái chào ra về, cha mẹ già nh́n theo, mấy tháng không ôm được con, không hôn được cháu. Thà nói chuyện trên Facetime c̣n đỡ tủi, đứng trước mặt mà như thật xa chỉ thêm buồn.

Ngày Lễ Mẹ, đa phần chúng tôi nhận quà đặt mua online, thức ăn từ nhà hàng và lời chúc mừng trên Facetime. Đúng là t́nh gia đ́nh thời mắc dịch.

Năm nay cháu tôi tốt nghiệp high school. Theo chương tŕnh, mỗi cháu chỉ có 3 phút tham dự. Từng chiếc xe gia đ́nh học sinh trong danh sách tốt nghiệp chạy theo hướng chỉ định để đến trước hội trường. Tới nơi, chỉ học sinh đó ra khỏi xe với áo mũ ra trường , bước lên khán đài nhận giấy tốt nghiệp và chụp h́nh. Cả gia đ́nh ngồi trên xe và chạy theo lối đi ra để rước con em ḿnh cũng vừa xong lễ. Ba phút, đúng rồi chỉ ba phút phù du cho một học sinh sau 13 năm học tập. Tuy vậy cũng rất mừng là trường đă tổ chức cho học sinh có ba phút kỷ niệm thay v́ chỉ dự lễ trên online.

Hôm nay cháu tôi nhận được tấm bảng mừng tốt nghiệp 2020 do trường mang tới tận nhà. Đó cũng là một khuyến khích và an ủi lớn cho học sinh năm cuối. Ai nói giáo dục Mỹ không tốt, Hăy nh́n những quan tâm nho nhỏ của thầy cô và cộng đồng người Mỹ. Hăy xem trên TV có những chương tŕnh rất có ư nghĩa của nhiều tầng lớp trong xă hội chúc mừng các cháu , gửi gắm những t́nh cảm đẹp đến các cháu sắp tốt nghiệp trong năm 2020, tri ân những Bác Sĩ, Y tá trên tuyến đầu chống dịch. Những thước phim xoa dịu ḷng người, tạo sự ấm áp và lan tỏa yêu thương.

Cái chết trong thời kỳ mắc dịch này làm đau ḷng người ở lại. Khi được đưa vào bệnh viện v́ bị nhiễm Coronavirus th́ cầm bằng phải bỏ lại sau lưng người thân và gia đ́nh. Nhiễm bệnh từ từ nhưng phát bệnh rất nhanh và khủng khiếp. Người bệnh bị cách ly ở pḥng chăm sóc đặc biệt, không một thân nhân được vào thăm viếng. May mắn vượt trận để về nhà, không may phải giă từ cuộc sống th́ cũng âm thầm chống chọi với tử thần không gặp mặt người thân để dặn ḍ trăn trối. Tang ma cũng lặng lẽ buồn thiu, hiu hắt một đời người.

Tuần này đám tang bạn tôi được cử hành, gia đ́nh chỉ được tham dự 8 người tính luôn thầy làm lễ. Bạn bè dự trù đi dự và chỉ ngồi trong xe để đưa tiễn nhưng cũng không được cho phép. Cho nên các cháu đă tạo điều kiện cho chúng tôi được tham dự online bằng hệ thống Zoom. Chúng tôi được ngồi nhà nh́n vào iphone hoặc computer để theo dơi xuyên suốt chương tŕnh. Chúng tôi được nh́n mặt bạn ḿnh lần cuối; được nghe những lời thật chân thành của các cháu trong ngày tang lễ; được nh́n mặt và nghe một số bạn đại diện phát biểu chia buồn. Trên màn h́nh nh́n thấy bạn ḿnh được các con lo lắng chu đáo và trang nghiêm chúng tôi cũng mừng, yên ḷng và cùng nhau niệm Phật đưa tiễn. Cám ơn các cháu, cám ơn thời đại tiên tiến đă làm khoảng cách thật xa đă biến thành gần.

Hôm nay một số tiểu bang mở cửa đợt một, một số bước sang giai đoạn 2 hay 3. Lần đầu tiên sau mấy tháng được ra ngoài, tôi nh́n thành phố vẫn c̣n đóng cửa ngủ trưa, xe chạy không nhiều, người qua lại thưa thớt, bước đi giữ khoảng cách, mặt đeo khẩu trang . Có cái ǵ dâng lên trong tôi thật xúc động và buồn.
Dường như ai cũng cúi mặt để đi, không thấy nụ cười, không thấy niềm vui và hy vọng. Bởi v́ chính bản thân họ lo sợ hay v́ nước Mỹ đang có vấn đề lớn ảnh hưởng bởi dịch Coronavirus.

Chúng ta đều nhận thấy những nước Cộng Sản đều không khai đúng những con số. Con số người bị bệnh, con số người chết và nhiều vấn đề khác. Người CS thường che dấu tất cả những vấn đề xảy ra trong nước v́ sợ ảnh hưởng tới chính trị và đảng phái. Báo chí, truyền thông chỉ được nói và phổ biến tin tức theo lệnh Đảng và nhà nước. Cho nên mọi quốc gia trên thế giới đều đồng quan điểm là Trung Cộng không nói đúng sự thật về con số chết và lây nhiễm. Con số chính xác rất nhiều lần lớn hơn.

C̣n nước Mỹ th́ sao? Thật đau xót khi số liệu chính thức cho biết người bị nhiễm bệnh và chết con số dường như đứng đầu thế giới, rồi bây giờ lại có nguồn tin ngược lại, con số đó không chính xác sự thật, con số thực tế nhỏ hơn nhiều. Vậy là thế nào? Tại sao? Để làm ǵ? Có đúng là như vậy hay không? Và phóng đại với mục đích ǵ?. Càng ngày tôi càng bị hoang mang v́ quá nhiều nguồn tin trái chiều.

Báo chí, truyền thông, những tay viết nghiệp dư mặc sức xào nấu, thêm bớt. Những Youtube với những tựa đề giật gân lôi kéo người vào subscribed để kiếm tiền, tất cả đă tạo nên một mê hồn trận không có lối ra. Tổng thống đề nghị nên mở cửa từng phần để khôi phục dần nền kinh tế đất nước, thống đốc nói không được v́ t́nh h́nh dịch bệnh chưa thật sự khả quan, một số nơi dân chúng biểu t́nh đ̣i tôn trọng quyền tự do sinh hoạt. Ai đúng, ai sai? Trong thời điểm bệnh dịch chưa t́m ra thuốc đặc trị, trong lúc nền kinh tế đang tuột dốc thê thảm, số người thất nghiệp đang lên mấy triệu người th́ thực ḷng chỉ có phép mầu mới giải quyết rốt ráo, êm xuôi được liền. Không ai có thể nói lập trường chính trị hay kế hoạch ḿnh sẽ đạt kết quả 100% . Điều quan trọng là đi từng bước để giải quyết những ǵ cấp thiết nhất. Trung Quốc đem dịch bệnh vào Hoa Kỳ, đồng thời kéo theo một hệ lụy nan giải cho chính quyền các cấp.

Trong thời điểm này, chính quyền và quốc hội lại không đồng ḷng hợp tác v́ dân, v́ nước Mỹ. Hai đảng phái đối lập nhau, tranh chấp nhau, làm khó nhau ngay trong lúc giặc bệnh đang dày xéo đất nước, người dân bị chết hàng loạt quả thật đau ḷng. Đồng ư có đảng phái đối lập mới tạo nên một thể chế tự do dân chủ thật sự. Nhưng cũng không phải v́ vậy mà đặt quyền lợi của đảng phái lên trên quyền lợi dân tộc. Đừng đem chính trị đặt cược vào mạng sống của người dân.

Có phải là v́ nước Mỹ là quốc gia đa chủng tộc nên thiếu sự thống nhất hay không? Tôi không tin như vậy và cũng không phải như vậy, bởi v́ nước Mỹ được phồn vinh như ngày nay là nhờ sự đóng góp của tất cả mọi sắc dân trên đất nước này. Họ đă chọn đây là quê hương, đem hết khả năng ra phục vụ và hănh diện bảo vệ khi đất nước cần. Cho nên Tổng thống hay các vị dân biểu được người dân tín nhiệm là phải đáp ứng những quyền lợi thiết thực nhất cho người dân nhất là sinh mạng của họ.

Mùa tranh cử năm nay đă gần kề, dịch bệnh vẫn c̣n đe dọa sinh mạng người dân, sự tranh chấp và đấu đá đă, đang và sẽ tiếp tục diễn ra kịch liệt. Trung Cộng đang thích thú khi thấy một nước Mỹ oằn ḿnh v́ dịch bệnh . Họ sẽ hả hê thắng lợi khi nước Mỹ thiếu đoàn kết và suy thoái kinh tế. Hiểm họa đang cận kề nhưng v́ cái ghế Tổng Thống sẽ được chọn bầu trong tháng 11 tới đây, nên hai phe bất chấp miễn hạ được đối phương. Đó cũng là thước đo để người dân Mỹ chọn người xứng đáng để ngồi vào ghế Tổng Thống nhiệm kỳ năm nay. Mong là cuộc bầu cử diễn ra trong sạch và không có t́ vết gian lận.

Khi không thể bắt tay nhau v́ sợ lây nhiễm, hăy cúi đầu trước nhau hay những ngón tay khép lại xá nhau trước khi bước vào cuộc họp. Sự khiêm cung cũng giảm đi những căng thẳng và ư nghĩ đen tối hại nhau. Như vậy nước Mỹ sẽ vượt qua tất cả để đem lại tự do, công b́nh và nhân ái cho mọi người dân.


Rất mong chúng ta thoát ra khỏi thời kỳ mắc dịch này để người dân trở lại cuộc sống yên b́nh, thoải mái như xưa.

Nguyễn thị Thêm

florida80 09-11-2020 20:34

Ăn Muối Nhiều Không Tốt Cho Sức Khỏe - Nguyễn Thượng Chánh, DVM

-Disclaimer-(Chối từ trách nhiệm) tác giả không phải là y khoa BS, và cũng không phải là dược sĩ – Bài viết chỉ là một tổng kết từ các tài liệu khoa học ngoại quốc đáng tin cậy mà thôi-Mọi nghi vấn xin các bạn vui ḷng tham khảo với bác sĩ gia đ́nh.

Muối cũng xâm nhập cả vào lănh vực văn chương b́nh dân truyền khẩu của văn hóa Việt Nam, như “Cá không ăn muối cá ươn, con căi cha mẹ trăm đường con hư’’ (giáo dục con cái) hay “Miệng ăn mắm ăn muối, đừng có nói bậy bạ không nên’’ (có tính cách dị đoan, sợ đụng chạm đến thánh thần) hoặc b́nh dân hơn th́: “C̣n trẻ quá mà tóc đă điểm muối tiêu rồi!” (có người dám nói là tại ǵ xấu máu) và chót hết là “Ông chủ tao đă đi bán muối rồi” (tức là ổng đă đi tàu suốt về bên kia thế giới).
Trong chuyện bếp núc th́ có muối mè, muối tiêu, muối ớt, muối sả, hột vịt muối, cà muối, v.v…C̣n có khát nước th́ làm bậy một ly nước đá chanh muối cũng đă lắm.
Muối giúp cho món ăn bớt nhạt nhẽo, tăng khẩu vị và dễ bắt cơm hơn.
Trớ trêu thay ngày nay khoa học cho biết ăn quá nhiều muối sẽ không tốt cho sức khỏe.


KHÔ CÁ SẶC -Ngon nhưng rất nhiều muối

Muối và sức khỏe
Con người ta sống được là nhờ có muối, nói đúng ra là nhờ chất sodium trong muối...
Sodium rất thiết yếu trong việc điều ḥa và giúp thể dịch trong cơ thể được giữ ở một mức độ thích nghi.
Sodium cũng c̣n dự phần trong các hoạt động biến dưỡng như giúp vào hoạt động dẫn truyền mệnh lệnh thần kinh, hấp thụ dưỡng chất của tế bào và co thắt của các cơ.

Nhu cầu về muối thay đổi tùy theo tuổi tác, trọng lượng cơ thể, nếp sinh hoạt và cũng tùy theo sức khỏe của mỗi người.
Ở người có sức khỏe b́nh thường, sự thặng dư sodium được thận loại bỏ ra ngoài theo nước tiểu và mồ hôi.
Ở một số người khác có tính nhạy cảm với muối, th́ sự loại bỏ sodium như vừa kể không mấy dễ dàng nên tỉ lệ chất nầy không ngừng gia tăng lên măi kéo theo hiện tượng giữ nước trong gian bào và trong máu.
Để thích nghi với sự gia tăng của một khối lượng máu quá lớn, tim phải làm việc nhiều hơn và mạnh hơn đồng thời hệ thống mạch máu phải giăn nở thêm hơn.

Áp lực lưu thông của máu trong huyết quản nếu vượt qua một giới hạn nào đó sẽ được xem là hiện tượng cao máu (hypertension).
Khi đo huyết áp, ở người b́nh thường giới hạn tối đa không nên vượt qua là 140/90. Đối với những người đang bị bệnh tiểu đường th́ giới hạn tối đa là 130/80.
Trong các trường hợp huyết áp động mạch có vẻ cao hơn b́nh thường th́ bạn cần phải đi khám bác sĩ.

Khoa học gọi hiện tượng cao máu là kẻ giết người thầm lặng v́ lẽ nó giết ta một cách thật âm thầm, bất ngờ mà không báo hiệu ra một triệu chứng ǵ trước đó cả.
Tuổi tác càng cao th́ sức đàn hồi của động mạch lại càng giảm v́ vậy bệnh cao máu càng dễ xuất hiện, rất nguy hiểm v́ có thể gây ra tai biến mạch máu năo.
Tất cả các nhà khoa học trên thế giới đều chỉ đích danh sự thặng dư muối như là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh cao huyết áp động mạch.
Để theo dơi huyết áp của ḿnh một cách thường xuyên, bạn có thể mua một cái máy để mỗi ngày tự đo lấy huyết áp của ḿnh. Bạn cũng có thể ghé vào bất kỳ những pharmacies lớn nào tại Hoa Kỳ hay Canada để nhờ họ đo giùm. Dịch vụ nầy hoàn toàn miễn phí!.

Các loại sodium
Muối (chlorure de sodium) dùng để nêm nếm thức ăn tức muối bọt, chỉ chiếm có một phần nhỏ trong tổng số lượng sodium thật sự được sử dụng, số c̣n lại bao gồm sodium hiện diện một cách tự nhiên trong thực vật rau cải, trái cây và cuối cùng là các loại sodium khác, không ở dưới dạng muối, được sử dụng để pha trộn vào thực phẩm biến chế. Mục đích chính là để giúp gia tăng phẩm chất, hương vị, màu sắc và để việc tồn trữ được kéo lâu dài hơn.

Ngoài việc sử dụng muối để bảo quản, sodium c̣n giúp sản phẩm tăng tính giữ nước và thêm cân. Đây là hiện tượng thường thấy trong kỹ nghệ sản xuất thịt nguội (charcuterie) thí dụ như saucisse, jambon, v.v...

Sự kiện thực phẩm công nghiệp có chứa nhiều muối như pizza, chip, BigMac, Gà KFC, đậu phọng rang, v.v…cũng khiến người tiêu thụ dễ bị khát nên có khuynh hướng cần phải uống nước và đương nhiên giúp nhà hàng tăng số bán các loại nước ngọt như Coke, Pepsi, Seven Up...

Các loại muối sodium nầy được gọi là muối ẩn (caché, hidden) rất nguy hiểm v́ chúng ta không thể thấy chúng được.
Đó là Nitrite de sodium và erythorbate de sodium (dùng trong kỹ nghệ thịt nguội để ướp lạp xưỡng, saucisse, jambon, hot dog, nem…), Bicarbonate de sodium c̣n gọi là baking powder (men, bột nổi để làm bánh), Phosphate de sodium, Benzoate de sodium (trong trái cây khô), Citrate de sodium (trong các loại đồ hộp), Propionate de sodium (giúp bánh ḿ không bị mốc meo) và chót là Monosodium glutamate (MSG) mà chúng ta quen gọi là bột ngọt hay ḿ chín...Sản phẩm có chứa muối sodium nhưng ăn lại không thấy mặn. Chết người là chỗ đó!

Những chất ǵ có thể thay thế được muối?
Trên thị trường cũng có một số sản phẩm có thể được dùng để thay thế muối ăn (Salt substitute) v́ chứa rất ít hoặc không có chứa sodium ǵ hết.
Thông thường th́ những sản phẩm loại này lại chứa quá nhiều potassium nên không mấy thích hợp cho một số người.

Thức ăn nào có chứa nhiều sodium?
Hầu như thức ăn, thức uống nào cũng có chứa ít nhiều sodium hết.
Sodium có trong thịt, thịt nguội charcuterie (jambon, saucisse), thịt bacon, lạp xưỡng, tôm cá, trong đồ conserve, các lon súp, súp dưới dang bột (soupe déshydratée), các lon rau đậu, các lon nước ép trái cây như tomato juice, cocktail aux légumes V8, Clamato, trong thức ăn đông lạnh frozen meals, plats cuisinés, trong các loại fast food (pizza, hamburger, Gà KFC, McCroquettes…), trong tất cả các loại chip, ḿ gói, trong sữa, bơ, margarine, fromage, trong nước khoáng (mineral water) như Vichy celestin, cải chua choucroute (sauerkraut) và cả trong rau quả chẳng hạn như celeri...

Đối với các món ăn VN, món ăn nào mặn là có nhiều muối tức phải chứa nhiều chất sodium rồi, chẳng hạn như tương, chao, miso, nước tương, dầu hào, nước mắm, các loại cá khô, cá mặn, tép rang, tôm kho Tàu, tôm khô, khô ḅ, dưa mắm, các loại mắm như mắm nêm, mắm ruốc, mắm ruột, mắm kho, mắm chưng, bún mắm, thịt kho, cá kho, cua rang muối, hột vịt muối, xoài tượng chấm nước mắm đường, v.v…

Ăn nhiều sodium: hăy coi chừng!
Ở những người có sức khỏe b́nh thường th́ cơ thể tự điều ḥa lượng sodium sử dụng bằng cách thải bớt ra ngoài qua mồ hôi, qua nước tiểu và qua phân.
Đối với một số người khác, sự thặng dư sodium sẽ có hại cho tim thận, cũng như làm tăng huyết áp động mạch và có thể dẫn đến tai biến mạch máu năo rất nguy hiểm…Tiêu thụ quá nhiều sodium sẽ kéo theo mất mát calcium qua thận và có thể dẫn đến t́nh trạng loăng xương (osteoporosis) và có nguy cơ dễ bị găy xương.

Ngược lại, một t́nh trạng thiếu sodium rất hiếm thấy xảy ra do vấn đề ăn uống thiếu thốn. Thiếu sodium sẽ làm cho cơ thể bị mất nước (deshydratation). Sự kiện này có thể thấy xảy ra trong trường hợp xuất mồ hôi quá nhiều, bị tiêu chảy lâu ngày, hoặc do ói mửa dữ dội.
Ngoài ra việc uống quá nhiều thuốc lợi tiểu (diuretic) để mong giảm cân cho ốm cũng dễ đưa đến t́nh trạng cơ thể bị thiếu sodium...

Di truyền cũng có thể là một nguyên nhân gây ra huyết áp cao. Người ta ước lượng có từ 10 đến 30% dân số Bắc Mỹ có mang sẵn trong người gène cao máu.
Một số nhà khoa học th́ cho rằng sodium không phải là nguyên nhân trực tiếp của vấn đề làm cao huyết áp. Nó chỉ làm trầm trọng thêm các yếu tố khác liên hệ với bệnh lư này mà thôi.

Ngoài muối ra, một số yếu tố khác như thuốc lá, nếp sống ù ĺ ít vận động, béo ph́, stress cũng ảnh hưởng đến việc làm tăng huyết áp động mạch.Tháng tư, 2007 tạp chí Hypertension có đăng tin một nhóm khảo cứu gia thuộc Đại học Bristol Anh Quốc qua thí nghiệm trên chuột đă nhận diện được nguyên nhân gây hiện tượng gia tăng huyết áp. Đó là protein Junctional Adhesion Molecule-1 (JAM-1)...JAM-1 được t́m thấy trong lớp tế bào endothelium, tức các tế bào lát trong ḷng các mạch máu năo bộ. Sự kiện khá đặc biệt là JAM-1 có tác dụng giam giữ các bạch huyết cầu, gây nên t́nh trạng viêm sưng (inflammation) năo, cản trở việc lưu thông máu và giới hạn nguồn cung cấp oxy trong đầu. Với khám phá quá mới mẻ nầy, các nhà khoa học nghĩ rằng trong tương lai phương cách trị liệu bệnh cao máu có thể sẽ được duyệt xét lại.
Vậy các bạn hăy cẩn thận. Ăn mặn quá có hại cho sức khỏe.

Cơ quan American Heart Association lúc trước khuyến cáo mọi người nên giảm số lượng muối dùng hằng ngày ở mức độ tối đa là 2300mg. Nay họ thấy số đó vẫn c̣n quá cao nên ấn định xuống c̣n 1500 mg sodium/ ngày, tức là lối ½ muỗng café muối. (muối chứa 40% sodium và 60% chlore)..
Trong thực tế, chúng ta tiêu thụ nhiều gấp bội số lượng trên.

The AHA’s previous suggestion – set forth in the U.S. Dietary Guidelines for Americans back in 2005 – called for a maximum upper limit of 2,300 milligrams of salt daily. Most experts now believe that this figure is much too high for the average person, and have lowered the official recommended limit to 1,500 mg per day

Tại Canada luật bắt buộc nhà sản xuất phải trộn thêm 0,01% iode (iodure de potassium) vào muối bán để ngừa bướu cổ (goiter, goître) do t́nh trạng tuyến giáp trạng thiếu iode gây ra.

Chế độ ăn kiêng, ít muối, ít sodium

Những ai đang có vấn đề tim mạch, huyết áp cao, thận yếu hoặc đang bị tiểu đường th́ nên cẩn thận trong việc ăn uống. Không nên ăn mặn quá.
Tùy theo t́nh trạng của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ kê ra các chế độ ăn kiêng thích hợp.
Trong thực tế, tại Canada và Hoa Kỳ luật bắt buộc nhà sản xuất phải nêu rơ số sodium chứa trong sản phẩm.
Nhăn hiệu dinh dưỡng Nutrition Facts ghi trên sản phẩm có thể giúp chúng ta có một ư niệm về sodium trong món hàng.
Nếu bạn muốn tính ra số lượng muối th́ phải lấy số lượng sodium và nhân cho 2,5.
Thí dụ 500mg sodium X 2,5= 1250mg muối (hay 1,25g), và nhớ rằng đây chỉ là số lượng sodium của một phần chuẩn (par portion, per serving size) mà thôi.
Ăn càng nhiều th́ số lượng muối càng tăng!

Tại Cadana, những nhăn hiệu sau đây có nghĩa là ǵ?

Cơ quan Kiểm tra thực phẩm Canada (CFIA), thông qua luật về nhăn hiệu đă quy định rơ rệt những từ ngữ được cho phép ghi trên bao b́, thí dụ:

*SANS SEL AJOUTÉ ou NON SALÉ: Không có thêm muối vào thức ăn. Các nguyên liệu sử dụng cũng không có chứa một lượng sodium nào đáng kể hết.

*FAIBLE TENEUR EN SEL ou EN SODIUM ou HYPOSODIQUE: Thức ăn chứa 50% muối (hay sodium) ít hơn sản phẩm b́nh thường và cũng không thể có hơn 40mg sodium cho 100g (nếu là cheddar cheese) cũng như không thể có hơn 80mg sodium cho 100g nếu là thịt hay cá. Được kể như sản phẩm để ăn kiêng (diète).

*SANS SEL ou SANS SODIUM: Không chứa hơn 5mg sodium cho 100g sản phẩm. Đây là loại thực phẩm chứa ít muối, ít sodium

Muối, một vấn đề lo nghĩ của nhiều quốc gia

World Action on Salt and Health (WASH) là một tổ chức quốc tế quy tụ trên 200 chuyên gia đến từ 48 quốc gia đă thực hiện một cuộc điều tra về hàm lượng muối của 30 sản phẩm giống nhau được bán trong các hệ thống siêu thị và nhà hàng Fast food trên khắp thế giới.

Riêng đối với Canada, kết quả thật đáng ngại v́ có nhiều món hàng cho thấy có chứa một hàm lượng muối 17 lần nhiều hơn sản phẩm đồng loại bán ở các xứ khác. Thủ phạm bị nêu đích danh, đó là Kellog’s, Burger King và McDonald’s (Le Peril blanc, Protégez Vous, No Mai 2007).

WASH cho biết vấn đề muối không phải chỉ thuần túy giới hạn ở các món như hamburger, khoai Tây chiên hoặc vài loại céréale đâu, nhưng theo họ nguồn sodium quan trọng và đáng ngại nhất xuất phát từ các loại thịt nguội (charcuterie), thịt biến chế, chip, bánh biscuit, crackers, craquelins, bánh ḿ khô (biscottes), thức ăn làm sẵn đóng hộp (plats cuisinés), các loại sauces, soupe lon, bột soupe (soupe déshydratée).

Nói chung là muối nằm rất nhiều trong các loại thực phẩm biến chế công nghiệp.

Coi chừng, có khi một thức ăn giàu sodium không nhất thiết là phải có vị mặn lúc ăn vào đâu. Sodium có thể thấy trong bánh ḿ, trong các thỏi cớm céréale (barres tendres, chewy granola bars) và thậm chí…có thể thấy cả trong cà rem nữa (alginate de sodium).
Nhiều quốc gia trong khối Liên Hiệp Âu châu đă ư thức rằng sự thặng dư muối là một vấn đề y tế công cộng quan trọng...
Tại Finlande, sự can thiệp của chính phủ vào vấn đề muối từ những năm 1970 đến cuối những năm 1990 đă làm cho sự tiêu thụ muối giảm xuống c̣n 30%...

Ở Anh quốc, cơ quan Food Standards Agency năm 2003 đă tung ra chiến dịch nhằm kích động giới kỹ nghệ hạn chế lượng sodium trong một số mặt hàng chẳng hạn như trong các lon súp, rau cải đóng hộp, bánh ḿ và fromage. Mục đích chính của chiến dịch nhằm cắt giảm 1/3 số muối tiêu thụ ở mỗi người dân Anh xuống để không được vượt quá giới hạn 6gr/ngày...

Tại Pháp, cơ quan Agence Francaise de Sécurité Sanitaire des Aliments cũng rất quan tâm đến vấn đề muối trong các sản phẩm bán trên thị trường.
Năm 2002 chính phủ Pháp đă đặt ra một chương tŕnh nhằm giảm thiểu sự tiêu thụ muối ở người dân xuống 20% trong ṿng năm năm...
Tại Canada, dù rằng mối nguy cơ của muối đă quá rơ rệt rồi nhưng bộ luật Loi sur les Aliments et Drogues vẫn không xem muối như một chất phụ gia (food additive) nên không ấn định hàm lượng tối đa sodium dùng trong thực phẩm. Muối chỉ được xem như là một nguyên liệu b́nh thường mà thôi.

Tin ngược đời gây hoang mang cho mọi người (Nov 2011)
Mấy năm trước đây (Nov,2011) có khảo cứu đưa ra nhận xét là ăn ít muối quá cũng không phải là điều tốt như người ta thường nghĩ.
Vậy các nhà khoa học cần phải xét lại đường lối quy định đâu là giới hạn muối có thể ăn vào mà không hại đến sức khỏe?
Lư do, giảm muối xuống một mức độ nào đó sẻ làm tăng hormones và một vài hợp chất. Sự kiện nầy có thể làm hại tim. Các chỉ số sau đây sẽ thay đổi.
-tăng cholesterol
-tăng Triglyceride (yếu tố nguy cơ của độy quỵ và tai biến mạch máu năo)
-tăng enzym renin (là yếu tố liên hệ với áp huyết)
-tăng các hormones adrenalin và noradrenalin (có ảnh hưởng đến áp huyết và nhịp đập của tim)
Khám phá nầy đă gây ra nhiều tranh căi từ các giới khoa học.

Từ lâu các nhà khoa học và CDC đều chỉ đích danh rằng thói quen ăn quá mặn là nguyên nhân làm tăng áp huyết và bệnh tim mạch.

« People should not worry about salt intake » says JAMA. 10 nov 2011
http://blisstree.com/eat/nutrition/p...concludes-981/
Just last month, the Centers for Disease Control and Prevention released a report saying Americans in general consume way too much sodium, and it’s putting our health at risk. Numerous studies have shown excessive dietary salt can lead to hypertension (high blood-pressure), which is a major risk factor for stroke and heart disease.
But this new study—published online this week in the American Journal of Hypertension—reviewed data from 167 studies comparing high and low sodium diets, and the results are surprising. In folks with normal or high-blood pressure, a low-sodium diet did bring blood pressure down. But a low-sodium diet also corresponded to significantly higher:
Cholesterol levels
Triglyceride levels (a factor linked to heart attack and stroke)
The enzyme renin (which is linked to high blood pressure)
The hormones noradrenaline and adrenaline (which can affect blood pressure and heart rate)
“In my opinion, people should generally not worry about their salt intake,” said study author Dr. Niels Graudal, of Copenhagen University Hospital in Denmark.
Graham MacGregor, a professor of cardiovascular medicine and chairman of the World Action on Salt campaign group, told Reuters he strongly disagrees with Graudal’s conclusions. The review “clearly shows once again that decreasing salt intake lowers blood pressure,” said MacGregor”.
Khảo cứu của Đại học Mc Master Canada, đăng trong The Journal of the Merican Medical Association cũng đưa ra một kết luận tương tợ : Ở những người đang bị bệnh tim và tiểu đường, ăn quá quá ít muối có thể làm gia tăng nguy cơ chết v́ bệnh tim mạch.

Too little salt also a health risk, Mc Master study finds
http://www.thestar.com/news/article/1091079

McMaster University research has found that too little salt in the diet of people with heart disease and diabetes may increase the risk of cardiovascular death.
While doctors have warned for years that too much salt is not good, the Hamilton university study of 28,880 people with an increased risk of heart disease between 2001 and 2008 found that a daily intake of less than three grams — or slightly more than a teaspoon — can also increase the risk of heart attack and stroke.
The study was published Tuesday in the Journal of the American Medical Association.
“We did find that too little salt was associated with an increased risk,” said researcher Dr. Martin O’Donnell, an associate clinical professor of medicine at McMaster, told the Toronto Star in a telephone interview from Ireland, where he splits his research time.
The study found moderate sodium intake was associated with the lowest risk of cardiovascular events; high sodium intake with increased risk and low sodium intake with increased risk in cardiovascular deaths and hospital admission for heart failure.
Some studies have reported that low sodium intake can contribute to high blood pressure, which in turn may increase cardiovascular risks.

Trên đây chỉ là kết quả của khảo cứu xét qua một khía cạnh nào đó mà thôi.Vậy nên cẩn thận.
Ăn quá mặn một cách thường xuyên vẫn là việc chúng ta cần nên tránh.

Kết luận
H́nh như dân VN ḿnh có thói quen ăn rất mặn.
Không biết có phải đây là nhu cầu tự nhiên của các dân tộc ở những xứ nóng, nhất là đối với những người lao động nặng nhọc thường hay bị đổ mồ hôi nên mất nhiều sodium hay không?
Ngày xưa lúc c̣n nhỏ chúng ta cũng thường hay nghe người lớn nói là ăn mặn cho chắc da, chắc thịt, cho khỏe đó sao?
Muối, đường và mỡ là ba vấn đề quan trọng mà không ai lại có thể thờ ơ được.
Đây cũng là mối lo ngại chính yếu của những người lớn tuổi lúc ăn uống.
Đối với một số người kể cả tác giả, thói quen ăn mặn cũng không dễ ǵ một sớm một chiều mà bỏ đi được./.

Tham khảo:
- Sodium: Are you getting too much? MayoClinic.com
- Normand K Hollenberg, MD, PhD: The influence of dietary sodium on blood pressure. The Journal of the American College of Nutrition, vol 25, no9003, 2006.
- Rémi Maillard: Le Péril Blanc. Protégez-Vous, no mai, 2007.
- Hidefumi Waki et al: Junctional Adhesion Molecule-1 Is Upregulated in Spontaneously Hypertensive Rats. Evidence for a Prohypertensive Role Wthin the Brain Stem. Hypertension, April 9, 2007.
- Blood pressure is «in the brain». BBC News, 15 April, 2007

Montréal
Nguyễn Thượng Chánh, DVM

florida80 09-11-2020 20:35

Ai Cũng Sợ Nhưng Vẫn Phải Ăn - Nguyễn Thượng Chánh, DVM

Tất cả các cuộc thăm ḍ dư luận đều cho biết là người tiêu thụ rất đổi quan tâm đến sự hiện diện của các loại hoá chất độc trong thực phẩm. Không ai có thể biết được những ǵ sẽ xảy ra cho sức khỏe chúng ta trong hai ba chục năm sau.

Mọi người đều sợ bị ung thư
Giới kỹ nghệ đă cảm nhận điều này và để trấn an người tiêu thụ nên thỉnh thoảng chúng ta thấy trên một một vài loại sản phẩm có đề thêm câu: Không có thêm chất bảo quản, không có hóa chất, không có hàn the (sans agent de conservation, pas d’additifs, no preservatives added), v.v…Không biết chúng ta có thể tin họ được hay không? Riêng người viết th́ nghĩ rằng đây chỉ là một vấn đề quảng cáo và khuyến măi mà thôi!

C̣n bao nhiêu thứ nhập cảng từ khắp nơi trên thế giới, từ Á châu và từ Nam Mỹ, liệu họ có những luật chặt chẽ để bảo vệ tính chất trong lành của sản phẩm hay không?
Các quốc gia Âu Mỹ, tuy là được tiếng có nền kiểm soát thực phẩm rất quy củ và chu đáo, nhưng cũng không thể nào bảo đảm một cách tuyệt đối là 100% sản phẩm ngoại nhập bán ra đều trong lành hết đâu!
Tại các chợ Á Đông ở Montreal và có lẽ ở những nơi khác nữa một số không ít sản phẩm chẳng hạn như nem, chả đầu, gị thủ, v.v… đều là những mặt hàng ngoài luồng nghĩa là không được sản xuất từ một nhà máy có đăng kư và kiểm soát bởi Cơ quan Kiểm Tra

Thực Phẩm.
Đó là chưa nói đến các loại “cơm chỉ”, chỉ món nào là mua món đó (food to go) rất phổ biến đối với bà con tại hải ngoại.
C̣n vấn đề ô nhiễm môi sinh do các chất phế thải kỹ nghệ (déchets industriels) và nông dược (pesticides) cũng rất đáng ngại và có thể ảnh hưởng vào tính trong lành của các sản phẩm bán ra. Các nhà khoa học đều nh́n nhận là có một số ít chất phụ gia có tiềm năng gây cancer cho người. Tuy nhiên, các nhận định nầy đều dựa vào kết quả thử nghiệm trên loài chuột mà thôi. Trong những thí nghiệm nầy, người ta đă sử dụng những liều lượng thật lớn để gây nhiễm cho chuột, bởi vậy trên thực tế chúng ta hy vọng là cancer cũng khó có thể xảy ra cho con người được.

Nồng độ của các chất phụ gia được phép sử dụng trong thực phẩm đều được ấn định ở mức rất thấp và rất an toàn. Nhà sản xuất không được vượt quá giới hạn nầy...(đây là nói theo luật và luận điệu của nhà nước vậy mà!).

Cách nấu nướng cũng có thể là nguyên nhân tạo ra những chất gây cancer. Đó là trường hợp chất heterocyclic aromatic amine khi nướng thịt ở nhiệt độ quá cao, hoặc chất benzopyrène do khói tạo ra khi chúng ta nướng barbecue trực tiếp trên lửa.
Nhiệt độ cao cũng có thể chuyển nitrite trong bacon, hot dog hoặc trong thịt ướp ra thành nitrosamine, là một chất gây ra cancer. Thường xuyên ăn thịt nướng trên lửa dễ có nguy cơ bị cancer lắm đó!

Theo cơ quan Food and Nutrition Board của National Research Council Hoa Kỳ, th́ 35% cancer bắt nguồn từ thói quen và cách ăn uống mà ra, như ăn quá nhiều dầu mỡ, nhiều thịt đỏ (heo-ḅ-dê-cừu), ít chịu ăn rau cải và trái cây tươi và hơn nữa trong tổng số trường hợp cancer vừa kể th́ chỉ có 1% hay 2% gây nên bởi chất phụ gia mà thôi.

Sợ nhưng vẫn phải ăn
Dù muốn dù không chúng ta vẫn phải ăn, vẫn phải uống để sống! Trong một xă hội quá ư là văn minh và quá ư là kỹ nghệ như Bắc Mỹ ngày nay, chúng ta không thể nào thoát ra khỏi quỹ đạo của hóa chất được.
Thôi th́ tốt hơn hết là nên cẩn thận trong vấn đề ăn uống, nên điều độ và chừng mực th́ tốt hơn!
Hăy cảnh giác và thận trọng đối với các loại thực phẩm (khô, tươi và biến chế) nhập từ Á Đông.
Đừng quên là hấu hết các loại thực phẩm tươi và khô trong các chợ Á Đông đều được made in China.

Hạn chế việc dùng những loại thực phẩm công nghiệp như các loại nước ngọt, các loại đồ hộp, đồ conserve, các loại thịt nguội và thịt hong khói smoked meat, v.v…Tránh bớt chừng nào tốt chừng đó!
Vào thế kỷ thứ XVI, Paracelse, một nhà hóa học nổi tiếng và đồng thời cũng là một y sĩ lỗi lạc của Thụy Sĩ đă từng nói một câu để đời như sau: «C’est la dose qui fait le poison», có nghĩa là chính liều lượng làm nên chất độc.
Ngẫm nghĩ lại câu này vẫn c̣n đúng cho đến ngày hôm nay./.

Thực phẩm bị nhiểm hóa chất từ đâu?
Hóa chất có thể gây nhiễm vào bất cứ giai đoạn nào trong tiến tŕnh phát triển và tăng trưởng của các loài động vật và thực vật. Người ta gọi đây là hiện tượng tích lũy sinh học (bioaccumulation). Ngoài ra, trong lúc sản xuất, biến chế, bảo quản và tồn trữ, hóa chất cũng đôi khi dễ dàng lây nhiễm vào thực phẩm. Nguồn gây nhiễm có thể là do:
- Ô nhiễm kỹ nghệ (BPC, Dioxine)
- Canh nông (thí dụ, các loại nông dược)
- Biến chế thực phẩm (các chất phụ- gia)
- Các chất độc thiên nhiên (độc tố Aflatoxine từ nấm mốc)
Ảnh hưởng trên sức khoẻ cũng rất thay đổi tùy theo loại hóa chất, nồng độ và số lượng ăn vào, có ăn thường xuyên hay không và đôi khi cũng tùy theo cá nhân mỗi người nữa.

Các nông dược nhóm organochlorés
Điển h́nh là các chất DDT, MIREX, ALDRIN vv….MIREX thường thấy tích tụ trong cá và lươn. Phần lớn các chất nhóm organochlorés đă bị cấm sử dụng tại các quốc gia Tây Phương và
lần lần được thay thế bởi những hoá chất nhóm organophosphorés. Ngược lai, các quốc gia đang phát triển vẫn c̣n tiếp tục xài các hoá chất nhóm organochlorés. Chất tồn dư nhóm organochlorés thường tích tụ trong mỡ của các loài động vật và cả trong sữa ḅ nữa. Triệu chứng ngộ độc thường thấy là nôn mửa, cơ thể bải hoải, thần kinh rối loạn và co giật, nhưng điều mà mọi người lo sợ nhất là... ung thư.

Nông dược nhóm organophosphorés
Thí dụ như DIAZINON, MALATHION, PARATHION vv.... Hoá chất nhóm nầy thường tích tụ nhiều trên các loài thực vật có lá. Nhiễm độc nhẹ sẽ gây rối loạn tiêu hóa, nôn mửa, tiêu chảy và chóng mặt. Nói chung, hóa chất nhóm organophosphorés rất độc cho hệ thần kinh và có thể làm suy hô hấp.

Các chất phụ gia
Canada có vào khoảng 400 chất phụ gia đang được cho phép sử dụng. Chất phụ gia được thêm trong thức ăn và thức uống để cải thiện chất lượng, để thay đổi màu sắc, cũng như để kéo dài thời gian bảo quản và tồn trữ. Không phải chất phụ gia nào cũng đều có hại cho sức khỏe hết. Chỉ có một số ít chất như vài loại màu hóa học nhân tạo là có thể gây hại đến sức khỏe thôi...Phản ứng thông thường thuộc loại phản ứng dị ứng, như ngứa ngáy, da nổi đỏ, nổi mề đay, khó thở, nhức đầu, đau bụng và bị tiêu chảy vv....Một số chất phụ gia cũng bị nghi ngờ là nguyên nhân của vài loại cancer.

Bột ngọt (MSG) là thủ phạm của hội chứng nhà hàng Tàu (syndrome du restaurant chinois). Có người khi ăn bột ngọt sẽ bị nôn mửa, ngứa ngáy, mặt đỏ, ngộp thở, chóng mặt, nóng ran sau ót, ở hai cánh tay, và ở vùng ngực… Chất Sulfite được dùng để bảo quản thực phẩm và giúp giữ màu sắc được tươi thắm hơn, Sulfite có nhiều trong nước nho, trong rượu chát, sauce tomate, trong một số rau quả đóng hộp và trong các loại bánh mứt…Chất Nitrite và Nitrate (sodium et potassium) dùng để ướp muối thịt, khi nướng sẽ cho ra chất Nitrosamine, là một chất gây cancer. Tại một số quốc gia vùng Á Đông, trong đó có VN, rất nhiều hóa chất độc hại cho sức khỏe có thể được nhà sản xuất tự tiện thêm vào sản phẩm một cách bất hợp pháp nhằm mục đích bảo quản và kinh doanh…Hàn the (borax) ướp thịt cho tươi thắm…Formaldehyde giúp cho hủ tiếu khô được dai… Hóa chất lạ (giúp trái cây được tươi, lâu hư)…Phân urê và thuốc kháng sinh Streptomycin dùng ướp cá là những thí dụ được nhiều người thường nói đến.

Các chất kim loại
- Chì (Pb): Có thể thấy nhiều trong kỹ nghệ chế biến b́nh điện, trong các loại thực phẩm đóng hộp, và trong các hệ thống ống dẫn nước bằng ch́. Ngộ độc ch́ sẽ làm đau bụng, mất máu, đi đứng khó khăn và các triệu chứng thần kinh khác.

- Cadmium (Cd): T́m thấy trong kỹ nghệ khai thác các quặn đồng, ch́ và kẽm, trong kỹ nghệ mạ kền, kỹ nghệ làm plastique, sản xuất nước sơn vv... Nhiễm cadmium lâu ngày, hệ miễn dịch sẽ bị tổn hại, ngoài ra cadmium cũng có thể gây cancer. Cadmium tích tụ trong tôm, cua, ṣ, ốc và trong gan thận thú rừng, hưu, nai và caribou.

- Thủy Ngân (Hg): Dưới dạng methyl mercury (MeHg), là chất phế thải từ các nhà máy làm bột giấy và từ kỹ nghệ khai thác hầm mỏ. Thủy ngân thường tích tụ trong thịt và trong gan cá. Trong thiên nhiên, do hiện tượng cá lớn nuốt cá bé cho nên những loại cá
nào ở tận cùng dây chuyền thực phẩm là loại cá chứa nhiều thủy ngân nhất. Cá mập hay cá nhám (shark), cá tuna, cá lưỡi kiếm swordfish, brochet, cá doré, cá king mackerel, cá tile fish là những cá có độ nhiễm thủy ngân nhiều hơn cá hareng. Thủy ngân tích lũy theo thời gian và quyện một cách chặt chẽ vào protéine của cá…Khác với cá biển, cá sông hồ nội điạ lại thường chứa một tỉ lệ chất ô nhiễm khá cao. Ở người, triệu chứng nhiễm thủy ngân thay đổi khác nhau tùy theo nồng độ và tùy theo thời gian nhiễm. Thủy ngân có thể gây độc cho bào thai, cho trẻ em và người lớn. Triệu chứng chính thuộc hệ thần kinh trung ương như cảm giác tê quanh môi, ở các ngón chân và ngón tay rồi lần lần ăn nói khó khăn, mắt và tai kém, mỏi mệt, nhức đầu, bồn chồn, không tập trung tư tưởng được, cơ thể càng ngày càng yếu đi, đi đứng rất ư là khó khăn, và cuối cùng th́ hôn mê và chết…Santé Canada cho phép mức độ nhiễm thủy ngân ở cảc loài thủy sản là 0.5 ppm. Tại Hoa kỳ cơ quan FDA ấn định mức cho phép là 1ppm.

- Dioxine: Nguồn ô nhiễm chính là các nhà máy đốt rác và các chất phế thải. Kỹ nghệ sản xuất các thuốc diệt cỏ nhóm organochlorés cũng làm phát sinh ra dioxine. Trong thiên nhiên, cháy rừng và hoạt động của núi lửa cũng là nguyên nhân của sự ô nhiễm dioxine. Thuốc khai quang màu da cam 2,4-D được sử dụng tại Việt Nam ngày trước là một trong nhiều nguyên nhân ô nhiễm dioxine tại miền Nam. Dioxine ít hoà tan trong nước, nhưng lại dễ hoà tan trong mỡ và chất béo…Ở người, phần lớn ô nhiễm dioxine có nguồn gốc từ việc ăn uống. Dioxine đuợc t́m thấy trong cá, tôm, cua, ṣ, ốc, trong sữa ḅ và cả trong trứng gà nữa. Nhiễm dioxine lâu ngày có thể làm xuất hiện một loại bịnh ngoài da rất độc hại, gọi là chloracné. Các hệ miễn dịch, nội tiết, sinh dục và thần kinh đều bị tổn hại. Sinh ra quái thai và ung thư là hiểm họa đáng sợ nhất của dioxine.

- BPC (Biphényles Polychlorés)
Mặc dù đă bị cấm sử dụng tại Canada từ những năm 80, nhưng BPC vẫn c̣n là hóa chất thường hay được báo chí nói đến luôn. BPC đă được dùng trong các vật liệu chống lửa, trong nước sơn, trong mực in và trong những máy biến thế điện (transformateur)…BPC làm tổn hại hệ miễn dịch và cũng có thể gây ra cancer. BPC được tiết qua sữa mẹ. Trong dây chuyền thực phẩm, cá là loại nhiễm BPC nhiều nhất và từ đó lây nhiễm cho loài người…Tập chí Protégez vous ở Quebec, số tháng 2/2002 có báo động là cá Saumon de l'Atlantique đă bị nhiễm độc BPC ở mức độ rất cao. Cá được nuôi dưỡng theo lối công nghiệp trong những bè vĩ đại ven bờ biển Canada vùng Vancouver và Halifax, và được cho ăn toàn thức ăn hỗn hợp làm từ bột cá tạp, bột lông gà, bột bắp, dầu thực vật, và trụ sinh vv... Nhưng không biết v́ lẽ ǵ loại dầu sử dụng đă bị nhiễm BPC nên đă lây nhiễm cho cá nói trên.

T́nh h́nh Việt Nam theo báo chí bên nhà
Ước tính, TP.HCM mỗi năm có hơn 5.000 ca mắc ung thư mới, với 80% do các bệnh nhiễm, chế độ ăn uống (nhiều thực phẩm khô, rượu…) và khói thuốc lá. Theo BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội Ung thư VN, muối gốc nitrat trong các loại thực phẩm muối mặn phơi khô khi kết hợp với các chất dịch trong dạ dày sẽ biến thành nitrosamine. Cơ quan Nghiên cứu quốc tế về ung thư (IARC) xếp nitrosamine là tác nhân gây ung thư nhóm 1. Qua nhiều nghiên cứu tại các quốc gia có thói quen ăn uống giống Việt Nam như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, IARC đă chứng minh, sử dụng thường xuyên những thực phẩm muối mặn, phơi khô, gia vị tẩm… là một trong các nguyên nhân gây bệnh ung thư.”
(Ngưng trích: An Quư – Nguyễn Cẩm Phụ nữ online đăng ngày 31/12/2011)

Kết luận
Nói chung, cũng may là đa số hóa chất gây nhiễm trong thực phẩm thường nằm dưới giới hạn quy định của Santé Canada. Sống trong một đất nước quá ư tiên tiến và kỹ nghệ th́ vấn đề ô nhiễm môi sinh ắt khó tránh khỏi được. Đây là vấn đề làm nhiều người trong chúng ta thường hay lo nghĩ đến. Tuy nhiên, để hạn chế bớt tác dụng độc hại của một số hóa chất trên sức khỏe, chúng ta cần nên lưu ư đến các điểm sau đây:
- Độ nhiễm cũng thay đổi tùy theo từng vùng, có gần các khu kỹ nghệ hay không? Sông, rạch, ao hồ nội điạ nhiễm nhiều hơn vùng đại dương .
- Đồ ḷng, gan, thận thú rừng, hưu, nai chứa nhiều chất kim loại như Cadmium .
- Mỡ và da cá là nơi tích tụ nhiều BPC và Dioxine .
- Để tránh hiện tượng tích lũy độc chất, nên thường xuyên thay đổi loại cá ăn .
- Tại Bắc Mỹ, phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú cần nên hết sức thận trọng, tốt hơn hết là tránh dùng các loại cá như cá nhám (cá mập), cá lưỡi kiếm (swordfish), cá tuna, king mackerel, và cá tile fish.
- Tất cả thực phẩm sản xuất theo lối công nghiệp đều có chứa hóa chất.
- Ăn, rau, cải, trái cây phải rửa kỹ, và phải gọt bỏ vỏ.
- Cách nấu nướng, như nướng chiên ở nhiệt độ cao, hoặc trực tiếp trên lửa ngọn, thường làm phát sinh ra chất HAAs (heterocyclic aromatic amines), là chất có thể gây ra ung thư.

Nguyễn Thượng Chánh

florida80 09-11-2020 20:40

Một Nghề Cao Quư: Săn Sóc Bệnh Nhân Ở Giai Đoạn Cuối Đời - Nguyễn Thượng Chánh, DVM

Săn sóc bệnh nhân ở giai đoạn cuối đời có mục đích nhằm giảm thiểu sự đau nhức và tạo cho họ có được một ít thoải mái trong những ngày c̣n lại trên dương thế.

Chẳng hạn như cấp thuốc morphine, thay tă, thay quần thay áo, làm giường, giúp bệnh nhân trong việc ăn uống, trong vấn đề vệ sinh, tắm rửa hằng ngày, v.v…
Đó là những công việc thường lệ của một nhân viên điều dưỡng (préposé aux bénificiaires)
Đây là một job không phải dễ, rất cực nhọc, đ̣i hỏi một sức chịu đựng cao, một sự cảm thông và nhẫn nại hơn người.
Không phải ai cũng có thể làm được hết đâu.

Làm việc trong một khung cảnh đượm vẻ thê lương, nặng nề, và đầy rẫy âm thanh rên xiết suốt ngày suốt đêm, những người làm công việc nầy cũng không dám nói là ḿnh chai đá dững dưng được trước cảnh đời quá phủ phàng, kiếp nhân sinh quá phù du…
« Con người chịu đựng đớn dau và chết một ḿnh-L'homme soufre et meurt tout seul » (Giáo sư Trần Quang Đệ)
Video : A day in the life of a hospice nurse
http://www.youtube.com/watch?v=xHFVSxoS9Ws

***
Tạm trị và săn sóc cuối đời (palliative care and end of life care)
Tạm trị (palliative care) không có mục đích chửa trị nhưng chỉ giúp bệnh nhân bớt sự đau đớn về thể xác và tin thần (như lo âu và trầm cảm).
Săn sóc cuối đời (hospice care) luôn luôn có kèm theo palliative care.
Bệnh nhân có thể được tạm trị palliative care bất cứ trong giai đoạn nào của bệnh tật.

Serious illnesses can cause physical symptoms, such as pain, nausea or fatigue. You may also have psychological symptoms like depression or anxiety. The treatments for your disease may cause symptoms or side effects. Palliative care relieves symptoms without curing your disease.
Hospice care, care at the end of life, always includes palliative care. But you may receive palliative care at any stage of a disease. The goal is to make you comfortable and improve your quality of life.
Bs Nguyễn Văn Đích- Săn sóc những giây phúc cuối đời
http://vuisongmoingay.blogspot.com/2...t-cuoi-oi.html

Đơn vị săn sóc cuối đời
Bộ phận săn sóc cuối đời trong bệnh viện là một tập hợp của nhiều ngành để có thể đáp ứng nhu cầu của người sắp ra đi cũng như của thân nhân.

Lấy thí dụ đơn vị săn sóc cuối đời tại bệnh viện Hôpital du Sacré Cœur de Montreal, làm việc thường trực 24 giờ/ngày và 7 ngày/tuần . Được chấp nhận vào đơn vị, là những người bị cancer giai đoạn cuối, bệnh nan y về thần kinh, về biến dưỡng và nội tiết. Đồng thời cũng có những người mắc các chứng bệnh ngặt nghèo nhưng họ chuộng giải pháp ở nhà. Họ đến để được bác sĩ điều chỉnh lại liều lượng thuốc giảm đau.

La grande majorité des personnes admises sur l'Unité est affectée par un cancer en phase terminal. Plusieurs autres patients combattent des maladies terminales non néoplasiques, des maladies neurologiques, des maladies métaboliques et endocriniennes. Également, certains patients vivant à domicile, souffrant de maladies sérieuses, visitent l'Unité dans le but d'ajuster leur médication afin de soulager la douleur éprouvée, ce qui leur permet une qualité de vie plus décente.
Đơn vị gồm có những ai?
Bénévoles (thiện nguyện viên)
Médecins et résidents (bác sĩ và Sv nội trú)
Psychiatre (bác sĩ tâm thần)
Infirmières (y tá)
Infirmières auxiliaires ( y tá phụ)
Préposés aux bénéficiaires (nhân viên điều dưỡng ?)
Commis intermédiaire
Infirmière gestionnaire d'épisode de soins
Animateur de pastorale (người lo lễ nghi công giáo)

Tâm sự của một nhân viên điều dưỡng
NNT là cháu của người gơ là một nhân viên điều dưỡng (?) ( préposé aux bénificiaires) tại một bệnh viện lớn ở Montreal.
Mấy năm trước đây, cậu ta làm việc tại một bộ phận có thể được gọi là hắc ám nhứt . Đó là tầng bệnh nhân « tạm trị » trong giai đoạn cuối đời (unité de soins palliatifs)
Đây là đơn vị của các bệnh nhân hết thuốc chữa và chỉ c̣n chờ ngày ra đi mà thôi.

Sau đây là đôi ḍng tâm sự của cậu ta.
« Cuộc đời đưa đẩy tôi làm nhân viên cho một bệnh viện ở Montreal.
Công việc của tôi là chăm sóc người bệnh, giúp cho họ có được những giây phút thoải mái để cuộc sống dễ chịu hơn trong những ngày cuối cùng của đời họ trên dương thế nầy.
Đó là những người bệnh già, bệnh nhân lú lẫn Alzheimer, những người bị ung thư vào giai đoạn cuối, những người mới vừa được mổ và những người bị bệnh tâm thần, v.v…
Bệnh nhân được tôi săn sóc nằm trong khoảng tuổi từ 18 đến 101 tuổi.
Có người c̣n rất trẻ, đâu trên dưới 20 tuổi mà phải chịu nằm chờ chết vỉ họ bị ung thư năo. Có người bị cancer vú, mùi hôi thúi nồng nặc rất khó chịu, cần phải băng bó vết thương lại bằng những loại băng có chất than charbon activé cho đỡ hôi thúi. Họ không ngớt rên la cả đêm v́ quá đau đớn và khó chịu. Họ thường năn nĩ để xin thuốc morphine để giảm đau.

Tôi thấy rất xót xa và cảm thương họ, nhưng biết làm sao bây giờ?
Biết chừng đâu một ngày nào đó ḿnh cũng sẽ như họ?
Trước t́nh cảnh như thế, người ta tự hỏi chúng ta có nên giúp bệnh nhân chấm dứt sự đau đớn vô ích đó càng sớm càng tốt hay không? Nhưng đây chỉ là ư tưởng riêng tư của mỗi người mà thôi.
Tôi rất xót xa mỗi khi thấy những bệnh nhân c̣n quá nhỏ tuổi mà phải vô nằm trong soins palliatifs. Họ chưa hưởng được ǵ cả trong cuộc đời quá ngắn ngủi. Đối với các cụ lớn tuổi, 80- 90 tuổi trở lên th́ dễ chấp nhận hơn v́ họ đă thật sự sống cuộc đời họ rồi. Chết là sự giải thoát khỏi thân xác già nua xấu xí, khỏi bệnh tật, khỏi sự đau đớn của thể xác và tâm hồn…Các cụ đă sống quá đủ rồi.

Theo sự quan sát của ḿnh, tôi thấy người bệnh rất sợ chết mà thân nhân cũng rất sợ xác chết nữa. Tôi muốn nói đến trường hợp của một cụ bà người Hoa, 85 tuổi. Con gái, 65 tuổi, của cụ bà thường phàn nàn sao đêm nào mẹ ḿnh cũng không ngớt gọi ḿnh làm ḿnh không ngủ nghê ǵ được cả. Rồi có một đêm nọ, người con gái không c̣n nghe tiếng mẹ ḿnh gọi nữa. Bà ta mới hỏi tôi và tôi cho biết là bà cụ đă đi rồi trong đêm qua. Người con mới xin tôi được mang găng tay và mặc áo blouse để vào nh́n mặt mẹ lần cuối cùng. Tôi nói bà cụ là mẹ th́ cần ǵ phải mang găng và bận áo choàng làm chi. Bà cứ việc vô đi, không sao đâu, nhưng bà ta không dám, mà chỉ đứng ngoài cửa lấp ló ngó vào và run cầm cập. Mẹ ḿnh mà ḿnh cũng sợ!

Mỗi khi có người vừa mới tắt thở, bác sĩ liền được mời đến để chứng thật. Phận sự của tôi sau đó là tháo gỡ hàm răng giả của người chết ra và bỏ vào hộp. Thay bỏ quần áo cũ ra và bận vào xác chết một cái áo giấy, cuộn xác kỹ lưỡng vào một tấm nylon to. Để xác lên xe và đẩy xuống nhà xác. Thế là xong một kiếp người!
Mỗi khi có người quá văng th́ thân nhân đến viếng.
Dân Haiti thường đến rất đông, khóc la thảm thiết, kế đến là người Ư cũng khá đông.

Người ḿnh th́ ít hơn. Đôi khi cũng có gia đ́nh rước thầy đến tụng niệm kinh văng sanh, bằng không th́ cũng để cassette hoặc CD Nam Mô A Di Đà Phật, hoặc kinh Tây Tạng.
Làm việc lâu năm trong soins palliatifs, đối mặt thường xuyên với cảnh bệnh hoạn và chết chóc, tôi phải tự tạo cho ḿnh một cái vỏ khá cứng mới có thể chịu đựng được…NNT » (Ngưng trích)

Vấn đề trợ tử
Theo người gơ : Luật pháp Canada cấm ngặt việc trợ tử.Vấn đề nầy hiện nay vẫn c̣n là đề tài tranh luận tại các xứ Tây phương!
Hầu hết các quốc gia trên thế giới đều xem sự sống là thiêng liêng nên họ đều cấm triệt việc giúp đỡ bệnh nhân sớm kết liểu cuộc sống. Đây là một vấn đề cấm kỵ, c̣n đang được tranh luận.
Ngày nay chỉ có Ḥa Lan, Thụy Sĩ, Bỉ và tại một vài tiểu bang Hoa Kỳ như Washington, Oregon và Montana mới cho phép việc trợ tử physician aid in dying or PAD.
Nguyễn Thượng Chánh-Quyền được chết trong phẩm giá
http://www.thuvienhoasen.org/D_1-2_2...110_14-1_15-1/

Vài năm trước đây, báo chí có đề cập đến trường hợp của một người Mỹ gốc Việt rất giàu có, tài sản 100 triệu dollars nhưng chẳng may bị cancer vào giai đoạn cuối cùng, và bác sĩ nói ông ta chỉ c̣n sống khoảng ba tháng mà thôi.

Bệnh nhân bèn trở về quê hương để được chết bên đó. Theo lời khuyên bảo của một thầy tử vi, ông ta xin chánh quyền Việt Nam cho phép ông được chết (trợ tử) vào ngày giờ tốt hầu giúp cho con cháu được hưng phát sau nầy.
Biết rằng luật pháp Việt Nam cấm việc trợ tử.
Không biết với tài sản kết xù của ḿnh, bệnh nhân có thể chết theo ư muốn được không?
Xin được chết đúng ngày giờ tốt
http://pda.vietbao.vn/An-ninh-Phap-l.../11122644/218/

Tâm trạng của người sắp ra đi
Tiếp xúc với người sắp chết là việc rất khó và rất tế nhị. Chúng phải biết cảm thông với người bệnh vào giai đoạn cuối đời.
Nên ghi nhớ những điều sau đây:
- khuyến khích họ thố lộ ra những ưu tư, ước muốn và nói lên những t́nh cảm sâu kín của họ.
- Phải biết lắng nghe họ bằng đôi tai, bằng cặp mắt, và bằng cả con tim của ḿnh và nhẹ nhàng nắm lấy tay họ.
- Nếu họ c̣n nói được, cần phải nhẫn nại, nên dùng những chữ đơn giản, có thể không dùng ngôn từ mà chỉ sử dụng cử chỉ để trao đổi với người bệnh.
- Phải biết tôn trọng bệnh nhân trong giai đoạn cuối đời. Không bao giờ nói với họ những câu vô duyên như: ngày mai sẽ khá hơn, hăy mĩm cười, tất cả sẽ tốt đẹp, đừng có lo, mọi sự rồi sẽ trở nên ổn thoả hết...
- Đôi khi người sắp chết cần phải nói lên về sự chết hay về quá khứ của họ.
- Phải tôn trọng họ và hăy lắng tai nghe họ nói.
- Chúng ta cũng cần phải tôn trọng sự im lặng của người sắp chết.
- Người sắp chết tuy nằm bất động nhưng họ vẫn c̣n nghe. Vậy tránh nói những lời không tốt đẹp, nói lén, hoặc đem chuyện gia đ́nh ra gây gổ ào ào với nhau bên cạnh giường bệnh.
Elisabeth Kubler Ross (1926-2004) một nhà tâm lư học Hoa Kỳ, bà thường xuyên làm việc bên cạnh những bệnh nhân trong giai doạn cuối đời của họ. Bà đă đưa ra những điều nhận xét sau đây.
The five stages of grief
http://grief.com/the-five-stages-of-grief/
Người sắp chết thường phải trăi qua năm giai đoạn tâm lư sau đây :
- Sự chối từ (denial)
Đây là một phản ứng tự nhiên. Họ không chấp nhận sự chẩn đoán chung quyết của bác sĩ. Họ rất lo sợ nên có phản ứng chối từ.
- Sự giận dữ (anger)
Tại sao phải là tôi? Tại sao ngay bây giờ. Bất công quá. Bệnh nhân cố ư không chấp nhận sự thật và trở nên hung dữ đối với tất cả mọi người.
- Thương lượng với sự chết (bargaining)
«Nếu tôi có chết cũng không thể nào trước ngày đám cưới của con gái tôi được. hoặc không thể nào chết trước ngày ra đời của cháu nội tôi được»
- Giai đoạn chán đời, trầm cảm (depression)
Bệnh nhân rơi vào trạng thái buồn rầu cực độ trước sự chết quá hiển nhiên của ḿnh trong những ngày sắp tới. Họ phải xa ĺa và bỏ lại hết tất cả những ǵ thân thương nhất trên cơi đời nầy.
- Chấp nhận cái chết (acceptance)
Cuối cùng họ trở nên b́nh thản hơn và chịu chấp nhận sự ra đi của họ.
Năm điều luyến tiếc thường thấy nhứt ở những người sắp ra đi.
Bonnie Ware là một nữ y tá Úc Châu làm việc bên cạnh những bệnh nhân cuối đời. Bà ghi nhận trong một quyển Regret of the Dying năm điều tiếc nuối hầu như giống nhau từ các bệnh nhân cuối đời.

REGRETS OF THE DYING
http://www.inspirationandchai.com/Re...the-Dying.html
For many years I worked in palliative care. My patients were those who had gone home to die. Some incredibly special times were shared. I was with them for the last three to twelve weeks of their lives.

1- Phải chi tôi có đủ can đảm sống cuộc đời như tôi muốn chớ không phải sống như người khác muốn cho tôi.
I wish I'd had the courage to live a life true to myself, not the life others expected of me.
Đây là sự luyến tiếc thường thấy nhất. Khi một người ư thức rằng cuộc đời họ gần chấm dứt th́ họ có cái nh́n sáng suốt hơn về thời quá khứ của ḿnh. Họ mới hiểu rằng có biết bao là ước mơ không thực hiện được.
Đa số người sắp chết không thực hiện được 50% số ước mơ của họ và họ chết v́ sự lựa chọn hay không lựa chọn của họ.
Sức khỏe là một thứ tự do mà ít có người để ư đến cho đến lúc mất nó.

2- Phải chi tôi đừng quá ham làm việc.
I wish I didn't work so hard.
Hầu như đây là lời tiếc nuối của hầu hết tất cả bệnh nhân mà bà Bonnie Ware có dịp săn sóc cho đến phút họ ra đi. Họ tiếc rẻ rằng họ không c̣n có mặt ở trên cỏi đời nầy trong thời gian con cái họ c̣n nhỏ dại cũng như không được ở bên cạnh người vợ yêu quư.

3- Phải chi tôi có đủ can đảm để nói lên t́nh cảm của ḿnh.
I wish I'd had the courage to express my feelings
Nhiều người chôn chặt t́nh cảm của họ để tránh xung đột với người khác. Bởi lư do nầy, một số không ít người đă phải chịu đựng những bệnh liên hệ với trạng thái xót xa (bitterness)và phẫn hận (resentment).

4- Phải chi tôi vẫn c̣n giữ mối liên hệ với các bạn tôi.
I wish I had stayed in touch with my friends.
Thường các bệnh nhân không nhận biết được những ǵ các bạn già của họ có thể đem đến cho họ măi cho đế các tuần lễ chót trong đời. Khi họ ư thức được điều nầy th́ đă quá trễ để có thể t́m ra dấu vết của những người bạn cũ. Một số người v́ quá bận rộn trong cuộc sống riêng tư nên theo năm tháng họ để mất đi những người bạn quí.

5- Phải chi tôi tự cho phép ḿnh được hạnh phúc hơn.
I wish that I had let myself be happier.
Đây là lời tiếc nuối thường nghe nhất.
Phần đông bệnh nhân không ư thức rằng trong đời,vui sướng và hạnh phúc là một sự lựa chọn của mỗi người.

KẾT LUẬN
Chết là điểm cuối cùng trong chu tŕnh sanh lăo bệnh tử.
Chết chỉ là một việc rất tự nhiên mà thôi.
Xă hội có khuynh hướng vui mừng và hân hoan trước sự nhiệm mầu của sanh sản nhưng lại khắt khe chống đối sự chết. Tại sao? Tại v́ con người quá tham lam, dệt quá nhiều ước mơ và quá nhiều hy vọng chăng?

Nói theo Phật giáo, th́ chúng ta v́ tâm luyến ái nên cố bám víu vào cuộc sống, và v́ vô minh nên không biết đó là giả tạo, không có ǵ là thật cả!
Cố t́nh không bàn đến cái chết là cố t́nh không muốn biết đến lực lượng đông đảo bác sĩ, y tá, nhân viên điều dưỡng và thiện nguyện viên ngày đêm hy sinh, không quản ngại khó khăn, sát cánh bên nhau để giúp cho các bệnh nhân cuối đời có được những giây phút thoải mái trước khi họ thanh thản nhắm mắt ra đi./.
"Thân thể con người cũng như một yên ngựa,
phải biết rời bỏ khi đă tới cuối hành tŕnh "
Ibn Sina (Avicenne) (rf Dr Trịnh Nguyên Phước)

florida80 09-11-2020 20:46

Saturday, January 6, 2018
Làm Sao Để Áp Huyết Không Cao ? - BS Nguyễn Văn Hoàng
Mấy hôm nay "chiến đấu" với Đàm "cao máu" nên nhân tiện chúng tôi xin viết vài hàng phiếm luận về cao áp huyết. Có những kiến thức trong bài này vô cùng căn bản, nếu quư vị nào biết qua rồi xin miễn thứ cho. Bên dưới là một bài viết cũ, tựa đề là "Nhức đầu", nhưng cũng ít nhiều liên quan đến áp huyết".


Bây giờ chúng ta bắt đầu vào năm thứ nh́ của đại học y khoa, môn sinh lư học. Tuy sinh lư đây chỉ có nghĩa là cái nguyên lư của sự sống, không có nghĩ là "sinh lư" kiểu sương sương của pḥng the, nhưng cũng hứng thú vô cùng.

Đầu tiên, chắc ai cũng biết người Việt ḿnh thường nói áp huyết của một người là "mười lăm tám" (15/8) hay mười bảy chính (17/9), c̣n ở Úc th́ người ta nói 150/80, hay 170/90. Vậy các con số ấy là ǵ?

Lấy ví dụ áp huyết một người là 120/80, th́ có nghĩa là áp suất máu trong động mạch là 120mm thủy ngân và 80 mm thủy ngân, tức là có hai con số để đo áp suất trong động mạch, một số trên và một số dưới. Chúng tôi có xem qua tự điển trong google, họ ghi rằng systole là sự thu súc của trái tim, nó cũng "dễ hiểu" như nghe tiếng LaTinh. Thôi th́ ḿnh gọi số trên là systole (hay systolic blood pressure) và số dưới là diastole (hay diastolic blơd pressure) cho nó giống tiếng... Mỹ hơn tiếng La Tinh.

Coi vậy chớ không phải ai cũng biết tại sao áp huyết của ta lại có số trên, systole, và số dưới, diastole.

Số là trái tim chúng ta có hai th́, bóp vô và phồng ra. Khi tim bóp vô, máu phọt vào động mạch, khi tim phồng ra, th́ máu từ tĩnh mạch chảy vô tim, c̣n máu từ động mạch th́ không chảy ngược vô tim v́ các valve tim chận sự hút ngược máu từ động mạch.

Vây con số trên của áp huyết là áp suất của máu trong động mạch khi tim bóp vô, đẩy máu vào động mạch và số dưới là khi tim nhả ra, hay phồng ra. Khi máu được bơm vào động mạch, áp suất tăng cao, nên con số trên cao, c̣n khi tim nhả ra, không bơm vô động mạch th́ áp suất thấp xuống, nên ta có systole cao hơn diastole.

Bây giờ ḿnh t́m hiểu xem làm sao mà người ta đo máu, nguyên tắc để biết số trên và số dưới của áp huyết như thế nào.

Không biết các vị thần y của phương Đông có ngón tay nhạy cảm thế nào, nhưng theo Tây học th́ nguyên lư của nó căn bản nhưng cũng khá ảo diệu.

Đầu tiên chúng ta nên biết sơ về hiện tượng turbulence, tức là sự náo động, lộn xôn, mất trật tự. Đôi khi bà con đứng cạnh một ḍng sông bát ngát, lượng nước trôi theo ḍng hàng ngàn thước khối mỗi giây, nhưng vẫn không nghe tiếng ầm ầm. Nhưng khi bà con mở một ṿi nước phông tên trong nhà, lượng nước chảy chỉ là hạt cát trong sa mạc so với ḍng sông, nhưng lại nghe x́ x́ rất lớn.

Tại sao vậy? Nhưng khi vặn rôbinê lỏng thêm một chút th́ lại không nghe x́ x́ ́ xèo như trước. Tại sao vậy?

Khi nước chảy trong ḍng sông những phân tử nước chảy trật tự, lớp trên theo trên, lớp dưới theo dưới, như ḍng xe chạy êm đềm trên xa lộ. Nhưng trong ống nước, khi từ ống lớn chảy qua cái ṿi nhỏ th́ ở chổ miệng ṿi nhỏ, các phân tử nước không c̣n được chảy lớp lang như trước mà những đứa ở phía ngoài bị chạm vào thành ở chỗ ống hẹp, khiến nó dội lại, cuộn lên cuộn xuống, va chạm lẫn nhau, như cả đoàn xe hơi đang chạy trên freeway 6 lane th́ không sao nhưng bỗng bị chui vô 1 lane, th́ cụng nhau chát chúa, tạo nên tiếng động.

Áp dụng nguyên tắc này, người ta bơm cái cuff (cái ṿng bơm hơi chung quang cánh tay khi đo máu) lên quá áp suất của máu. Lúc ấy đông mạch sẽ bị chẽn cứng lại, như kẹt xe, không có tiếng động ǵ cả. Rồi tư từ người ta giảm cáp suất trong cuff.

Đến một lúc nào đó th́ áp suất bên ngoài tương đương với áp suất bên trong động mạch, và rồi sau đó giảm tiếp, hơi thấp hơn áp động mạch một tí. Khi ấy, máu trong động mạch bắt đầu có cơ hội chui qua một lỗ nhỏ trong động mạch khi tim bóp lại, như đường 6 lane chui vào 1 lane, tạo nên hiện tượng turbulence của máu, nghĩa là các phân tử máu va chạm nhau, như nước chảy từ ống lớn chui qua lỗ nhỏ. Nó sẽ tạo ra tiếng "x́, x́", mỗi khi tim bóp vào, bơm máu. Tiếng x́ đầu tiên mà người đo máu nghe được chính là số bên trên của áp huyết, hay systole.

Tiếng x́ x́ đồng nhịp với sự co thắt của tim tiếp tục nhịp cho đến khi áp suất bên ngoài, tức là áp suất của cái cuff ṿng cánh tay ḿnh, giảm xuống đến mức độ bằng hoặc thấp hơn áp suất của động mạch khi tim phồng ra, hay nhả ra. Lúc ấy th́ hiện tượng đường 6 lane chui vô 1 lane không c̣n nữa, xe chạy thong thả trong 6 lane xuyên xuốt, không đụng ầm ầm, không có turbulence, và do đó không c̣n tiếng "x́ nữa. Tiếng x́ cuối cùng chính là diastole.

Người đo máu mắt th́ ngó cột thủy ngân, tai th́ nghe các tiếng x́ x́ (nhưng thường th́ nghe như "tục tục" hay "bịch , bịch"). Họ ghi nhận áp suất ở tiếng "bịch" đầu tiên, gọi là số trên, systole, và tiếng bịch cuối cùng, là số dưới, diastole.

Thế là xong phần nguyên lư đo áp huyết.

Vậy th́ áp huyết bao nhiêu là vừa?
Người ta thường nói 120/80 là trung b́nh. Các bà, các cô VN hay Á đông hễ thấy áp huyết 106/62, chẳng hạn, th́ xanh mặt.
"Ôi, tui thiếu máu", "ôi, tui bị áp huyết thấp, chóng mặt quá, nhức đầu quá"

Ngay cả nhiều BS cũng hát bè theo, "ồ áp huyết của chị hơi thấp"

Rầu thấy mồ luôn, chẳng thiếu máu cũng chẳng bị áp huyết thấp chi cả.

Thưa bà con, nhiệm vụ của trái tim là làm sao bơm máu đi châu thân, đến "tiền tuyến" hay mô ngoại vi như ngón tay, ngón chân, một cách hiệu quả. Con voi bự như cái đ́nh, ắt cần trái tim bơm rất mạnh, áp huyết cao, mới đẩy máu tới cái chóp đuôi của nó được. C̣n con chuột lắc th́ nhỏ xíu, có cần cái máy bơm khổng lồ với công suất của trái tim con voi, áp huyết của con voi chăng? Dĩ nhiên là không.

Tây y bắt nguồn từ người phương Tây, ông nào bà nấy như con voi, c̣n ḿnh th́ chỉ hơn con chuột lắc một chút. Con số 120/80 là trung b́nh cho người Tây Phương nhưng không phải như vậy mới là chuẩn. Người đàn bà, con nít, áp huyết thấp hơn như vậy là thường, chẳng bệnh hoạn ǵ cả. Chỉ khi nào áp huyết của ḿnh b́nh thường khoảng 145/95, nay bỗng tuột cái rẹt xuống c̣n 90/45, th́ lúc ấy mới có vấn đề.

Vậy th́ áp huyết bao nhiêu th́ gọi là cao, bao nhiêu là thấp?
Theo sách y, nếu con số trên từ 140 trở lên, hoặc con số dưới từ 90 trở lên th́ là áp huyết cao. Nhưng định nghĩa này chỉ có tính tương đối. C̣n nếu con số trên dưới 80, con số dưới dưới dưới 40 th́ thấp.

Câu hỏi kế tiếp của quư vị là sao áp huyết của tui là 178/67, vậy th́ cao hay thấp?

Số trên th́ cao, số dưới th́ dưới trung b́nh.

Đây là hiện tượng cao áp huyết thựng thấy ở người cao niên. Quư vị sẽ thấy cái gap, sự cách biệt giữa số trên và số dưới khá xa (nếu áp huyết 120/80 thi sự cách biệt giữa hai con số là 40mmHg (thủy ngân)), trong trường hợp áp huyết 178/ 67 th́ sự cách biệt đến 111mmHg, khác quá xa.

Tại sao như vậy?
Vấn đề không nằm ở trái tim mà ở động mạch. Khi ta c̣n trẻ, động mạch mềm, dễ co giăn. Khi tim bóp cái xịt, máu phọt ra, động mạch sẽ ch́u ư mà nở ra dễ dàng, do đó tuy khi tim đập áp huyết có cao hơn khi tim nhả ra, như không tăng quá cao.

Người già, động mạch của họ như cái ống nước cao su bị phơi nắng hàng mấy chục năm trường (như thôi, chớ đương nhiên động mạch th́ không phơi nắng được), nó so cứng lại, mất tính mềm dẽo, đàn hồi. Và thế là khi trái tim bóp cái xịt, động mạch không thèm nở ra, khiến ḷng mạch chật chội, áp huyết tăng cao. Nhưng khi tim nhả ra, không bóp máu, th́ động mạch dù sơ cứng cũng không ảnh hưởng đến áp suất v́ không bị máu bơm thêm vào.

Do sự sơ cứng của động mạch trong người già, quư cao niên thường có systole, con số trên cao, và cách biệt giữa số trên và dưới khá xa. Nói đây là bệnh cao áp huyết cũng được, nhưng nh́n hiện tượng cao áp huyết này như một lẽ thường của sự lăo hóa th́ cũng không sai. Hầu như, chỉ hầu như, đương nhiên già th́ bị.

Những người tập thể thao nhiều, đông mạch co giăn hoài, cộng với đời sống điều độ, th́ ít bị sơ cứng động mạch hơn. Ngày xưa người ta quan niệm áp huyết (systole) của một người già bằng với số tuổi của họ cộng với 100. Nghĩa là nếu cụ 75, có áp huyết 175 (số trên) là chuyện thường ngày ở huyện.

Quan niệm ấy vẫn đúng, nhưng nay người ta thấy rằng nếu làm áp huyết của cụ giảm xuốg th́ cụ sống lâu hơn một chút.

Vậy áp huyết hại ta như thế nào?
Rầu nhất hạng là người thường không hiểu về tác hại của áp huyết, hở mỗi chút là mỗi lo.

Áp huyết của một người, trong một ngày, lên xuống ́ xèo, không thể v́ một lần đo thấy 178/99 rồi xanh mặt chao dao, tưởng như ḿnh sắp đứt gân máu. Khi ta nóng giận, tức tối, đau đớn, khó chịu, thiếu ngủ, căng thẳng, áp huyết đều tăng.

Nhưng áp huyết cao chỉ có hại nếu nó cao trường kỳ. Nó sẽ làm hư hao động mạch. V́ bộ phận nào của ta cũng đều cần máu nuôi dưỡng, mạch dẫn đến cơ quan nào hư th́ cơ quan đó "dẹo niền" luôn. Mạch lên năo hư th́ tai biến mạch máu năo, tức là stroke, mạch dẫn đến (bắp thịt của) tim hư th́ bị nhồi máu cơ tim. Mạch dễn đến mắt hư thi... đui. Mạch dẫn đến dương vật hư th́... liệt. Đơn giản chừng ấy.

Vậy làm sao để áp huyết không cao?
Trước khi dùng thuốc th́ tập thể dục, thể thao, ăn uống vừa phải (ít chất mặn). Nếu áp huyết vẫn cao th́ uống thuốc. Quư vị nào muốn dùng thuốc cỏ, thuốc Nam, rau cần, vân vân th́ cứ dùng. Chúng tôi cho rằng các thứ thuốc Nam này cũng có dược tính nhưng liều lượng cần thiết, phản ứng phụ và hiệu nghiệm ra sao, chúng tôi không biết (và cũng KHÔNG CẦN BIẾT v́ chúng tôi chỉ cần uống một viên thuốc bằng ăn mấy bó rau).

Nếu ai đó quan niệm rằng uống dược thảo sẽ không bị phản ứng phụ, không bị "nóng", tốt hơn thuốc tây, th́ trước khi kết luận, xin điều nghiên qua một ít thống kê xem người xưa dùng thuốc cỏ có ít bị tai biến mạch máu năo, nói nôm nay là trúng gió, có ít bị nhồi máu cơ tim, có sống dai hơn người dùng thuốc Tây thời nay không.

Tóm lại, quan niệm của chúng tôi vô cùng đơn giản.

Thứ nhất, không ai tránh được bệnh và chết (trừ phi chết bắt đắc kỳ tử), nên khỏi cần lo lắng về bệnh tật, chắc chắn nó sẽ đến với ta. Không lo cũng bệnh mà lo th́ càng... dễ bệnh hơn.

Thứ hai, khi cái xe của chúng tôi bị hư, v́ không biết về cơ khí, tôi giao phó nó cho anh thợ hay kỹ sư. Bệnh nhân cũng nên có thái độ này đối với sức khỏe của ḿnh, giao cho BS lo. Tiếc là trong đời hành y của tôi, số người Việt không giỏi tiếng Anh mà có quan niệm và thái độ điềm tĩnh này chiếm KHÔNG ĐẾN 10%, chưa chắc đến 5%.

Kết quả là áp huyết của họ cao v́ lo lắng những chuyện không đáng lo.

Cuối cùng, chúng tôi quan niệm người ta bệnh trầm kha và chết mỗi ngày, ḿnh vẫn dửng dưng. Nếu khi ḿnh bệnh mà ḿnh lo lắng thái quá th́ vừa chứng minh ḷng vị kỷ, vừa tổn tâm hao trí. Đời sẽ mất vui.

BS Nguyễn văn Hoàng

florida80 09-11-2020 20:48

Lợi Ích Của Xoa Bóp Bàn Chân - Bác Sĩ Đ́nh Thuấn

àn chân có mối liên quan mật thiết tới lục phủ ngũ tạng, ảnh hưởng tới sức khỏe của con người. Thí dụ : Mu ngón chân út có liên quan đến bàng quang, mu ngón chân thứ hai có liên quan đến dạ dày, ngón thứ tư có liên quan đến gan, ngón chân cái có liên quan đến gan, t́, ḷng bàn chân có liên quan đến thận...

Xoa bóp hai bàn chân không những thúc đẩy máu cục bộ lưu thông, cải thiện việc trao đổi chất dinh dưỡng, làm cho cơ, xương, khớp mềm mại, dẻo dai, mà c̣n làm thông kinh hoạt lạc, tăng cường sức đề kháng và chống các bệnh tật của toàn thân.

Khi day hoặc bấm các huyệt vi ở bàn chân c̣n có tác dụng chữa được bệnh, pḥng bệnh, kéo dài tuổi xuân và tăng thêm tuổi thọ...

Sau đây là kỹ thuật xoa bóp bàn chân giúp bạn đọc tham khảo, áp dụng:
Xoa bóp gan bàn chân

Tư thế ngồi, chân trái đặt lên trên đầu gối chân phải, tay trái giữ bàn chân, tay phải áp sát vào gan bàn chân xoa và xát theo chiều dọc bàn chân 20 lần, làm từ nhẹ đến mạnh, từ chậm đến nhanh. Bàn chân sẽ nóng dần lên là tốt.

Sau đó dùng hai ngón tay cái và trỏ bóp nhẹ các ngón chân, bóp dần xuống đến gót khoảng 5 phút. Dùng ngón tay trỏ day ấn vào huyệt dũng tuyền (giữa gan bàn chân). Sau đó để đầu ngón tay cái vuông góc với gan bàn chân, ấn vào thấy tức là được, day nhẹ nhàng huyệt theo chiều kim đồng hồ. Huyệt này có tác dụng hạ huyết áp, bổ thận, chữa đau lưng mỏi gối.


Xoa bóp mu bàn chân

Tư thế ngồi, chân trái co lại, gấp đầu gối, bàn chân để áp bằng trên ghế. Dùng ḷng bàn tay phải áp lên mu bàn chân, tay trái xoa dọc lên khớp cổ chân 20-30 lần. Sau đó dùng ngón tay cái và trỏ (hai tay) bóp nhẹ các ngón day vào kẽ ngón chân 5 phút, ấn dọc lên mu chân theo từng ngón, sau đó vỗ nhẹ lên mu chân.

Tiếp đó dùng ngón cái ấn lên huyệt giải khê (giữa nếp lằn cổ chân), huyệt thái xung (giữa kẽ ngón 1, 2 dịch lên 2 đốt ngón tay), huyệt túc lâm khấp (giữa kẽ ngón 4, 5 dịch lên 2 đốt). Mỗi lần ấn khoảng 1 phút cho mỗi huyệt.

Thay đổi hai chân, xoa bóp khoảng 20 phút mỗi lần trong ngày. Ngày làm hai lần. Ngoài ra kết hợp đi bộ. Nên đi chân đất và giẫm vào những ḥn sỏi nhỏ, có tác dụng như ấn vào huyệt ở vùng gan bàn chân.








BS. Đ́nh Thuấn

florida80 09-11-2020 20:51

Hỏi Đáp Y Học: Thu Xếp Cuối Đời - BS Hồ Văn Hiền

Một thính giả gởi thư hỏi:
“Nhờ các bác sĩ và chuyên gia tư vấn để có định hướng tốt nhất cho sau này:
Nếu tuổi già yếu lại mang phải các bệnh tật nan y không làm chủ ḿnh được, như tai biến, đột quỵ, liệt người v.v. hoặc lẫn, th́ ngay bây giờ c̣n khỏe, tỉnh táo phải sắp xếp và có định hướng thế nào để đừng làm khổ con cháu, người thân trong thời gian cuối đời lỡ bị như vậy.

Xin thành thật cảm ơn nhiều về các lời khuyên tư vấn”

Bác sĩ Hồ Văn Hiền trả lời:

Thu xếp cuối đời
Trong chuyện ngụ ngôn của La Fontaine, một người nông dân già sắp chết kêu con cái đến và dặn rằng không được bán miếng ruộng v́ có một kho tàng được chôn đâu đó trong miếng đất. Con cái do đó đào xới quanh năm và trở nên giàu có. Câu kết luận là "sự làm việc mới là kho báu". Đấy là một lối thu xếp cuối đời đơn giản nhất, có thể là ư nghĩa nhất. Có lẽ cũng v́ vậy mà những nhà tỷ phú ở Mỹ không để phần lớn tài sản lại cho con cái.

Tuy nhiên trên thực tế, ở Mỹ, một xứ nhiều luật lệ và rất nhiều luật sư, người già sắp ra đi c̣n phải quyết định, thu xếp nhiều thứ để "ra đi êm thắm", vừa ư ḿnh, đồng thời để lại di sản (estate), những nguồn lợi cho người thừa kế, ít gây rắc rối, gánh nặng cho con cái, mà bị đánh thuế càng ít càng tốt. Ví dụ, nếu chẳng may trước khi ra đi cần phải chăm sóc lâu dài như tắm rửa, ăn uống, tại nhà ḿnh hoặc trong viện, ở Mỹ có thể rất đắt đỏ. Những ai từng nghĩ đến mua bảo hiểm "săn sóc dài hạn" (Long-term Care Insurance) từ lúc ḿnh c̣n mạnh giỏi th́ đây là một biện pháp kịp thời. Sau đây là một số giấy tờ người già ở Mỹ nên chuẩn bị. Ở Việt Nam chắc đơn giản hơn, nhưng thu xếp trước vẫn hơn. Nếu không thu xếp trước, con cái hay người phối ngẫu có thể bị đặt trong t́nh trạng khó giải quyết.

Chỉ thị trước về săn sóc sức khoẻ (Advance Health Care Directive) (AHCD).
Đây là một tài liệu có tính cách pháp lư trong đó chúng ta chỉ định một người khác quyết định thay thế ḿnh về các vấn đề sức khoẻ lúc ḿnh không c̣n khả năng, không đủ tỉnh táo để tự quyết định cho chính ḿnh. C̣n gọi là “Di chúc [cho lúc c̣n] sống” (Living Will), hay “Giấy uỷ quyền lâu dài về chăm sóc sức khoẻ” hay uỷ quyền săn sóc sức khoẻ” (Durable Power of Attorney for Health Care or Health Care Proxy).
Mục đích:
- Tránh cho người thân phải quyết định khó khăn lúc đang vào hoàn cảnh bối rối.
- Quyết định có dùng ống thông khí quản (tracheal intubation), máy thở (ventilator, respirator), nuôi bằng ống thông vào bao tử (ống có thể đi qua mũi và xuống thực quản để vào dạ dày [nasogastric tube] hay đi trực tiếp vào dạ dày qua một lỗ nhân tạo từ ngoài da bụng vào dạ dày [gastrostomy tube]), dùng thuốc giảm đau, hiến tặng bộ phận cơ thể (organ donation), trong lúc người bệnh mê man, không tỉnh táo.
- Nếu không có giấy này, bác sĩ, toán cấp cứu (EMT), nhà thương, những người đang tập sự y khoa ở Mỹ sẽ tự động áp dụng theo quy chế những biện pháp có khi "anh dũng" (heroic measures) để hồi sinh bệnh nhân, mặc dù có dấu hiệu bệnh nhân đă chết ở mức năo (brain dead). Gia đ́nh có thể phải quyết định và ư mỗi người sẽ mỗi khác, và sau này sẽ có thể có những trách móc, hiềm khích, ân hận trong con cái, hay giữa con cái và người cha hay mẹ c̣n sống sót.
- Ở Mỹ mỗi tiểu bang có mẫu hơi khác nhau, nhưng mẫu của bang này vẫn hiệu lực cho bang khác. Bác sĩ có thể cung cấp mẫu này. Người ta khuyên người nào trên 18 tuổi cũng nên làm, lúc ḿnh đang c̣n tỉnh táo, chỉ cần hai ba người chứng, không cần phải thị thực. Có thể thay đổi bất cứ lúc nào nếu ḿnh đổi ư.

POLST:
Hiện nay, ở một số tiểu bang, c̣n áp dụng một tài liệu gọi là "Y lệnh về các chữa trị để giữ bệnh nhân sống" (POLST=Physicians Orders for Life Sustaining Treatment) thay thế cho "lệnh không hồi sinh" hay DNR (Do Not Resuscitate) hay DNR trước đây.

Trước đây lúc bác sĩ ghi y lệnh vào hồ bệnh nhân DNR có nghĩa là nhân viên điều trị sẽ không can thiệp nếu tai biến ǵ xảy ra đe doạ tính mạng bệnh nhân (như nghẹt thở, tim đập rối loạn, heart attack, stroke) v́ bệnh nhân đă tỏ ư muốn như vậy lúc c̣n tỉnh táo hay gia đ́nh đă quyết định như vậy. Tuy nhiên, có thể bệnh nhân đă hiểu lầm nghĩ rằng nếu một khi dùng máy thở th́ sẽ phải dùng máy thở suốt đời c̣n lại, trong lúc có hoàn cảnh chỉ cần đặt ống thở, dùng máy thở trong một giai đoạn để giúp vượt qua khó khăn nhất thời, sau đó sẽ tự thở được. Trường hợp này, DNR sẽ ngăn cản nhân viên bệnh viện không dùng ống thở và máy thở mặc dù có thể cứu bệnh nhân qua cơn khó khăn được.

POLST là y lệnh, của bác sĩ kư, sau khi bàn luận với bệnh nhân về những ǵ có thể xảy ra và những biện pháp mà người cấp cứu có thể áp dụng cho bệnh nhân, áp dụng cho những người mắc một bệnh có thể chết bất cứ lúc nào. Những người khác không thay đổi POLST được. Nếu không có POLST, toán cấp cứu y tế (Emergency Medical Team, EMT) theo quy định phải áp dụng các biện pháp CPR (bóp tim, bơm phổi để hồi sinh), giữ bệnh nhân c̣n sống bằng mọi cách, giữ bệnh nhân sống cho đến khi bàn giao cho pḥng cấp cứu. Nếu có POLTS, EMT mới có cơ sở pháp lư để không làm những việc trên.

Ngoài ra, nên nghĩ đến những giấy tờ khác như:
Giấy uỷ quyền về tài chính (Durable Power Attorney for Finances):
Chỉ định người thay thế ḿnh quyết định về tiền bạc (sử dụng tiền ở nhà băng lúc cần, giới hạn là bao nhiêu nếu có giới hạn, quyết định buôn bán, cho mướn bất động sản, cổ phiếu/stocks, trả nợ cho ḿnh...), lúc ḿnh vắng mặt hoặc bất lực không thể quyết định được.

Di chúc (Last Will and Testament)
Di chúc quyết định tài sản/ di sản được chia ra như thế nào, có thể viết tay hay dùng mẫu on-line. Người ta khuyên nếu trị giá trên 100,000 đô la hay tài sản phức tạp nên nhờ luật sư xem lại và hướng dẫn. Một người “thi hành di chúc” (will executor) sẽ được chỉ định và việc phân phối tài sản sẽ qua sự giám sát của toà án gọi là "probate court".

Trust:
Nếu muốn tránh thủ tục rườm rà, tốn kém của probate court, người ta có thể lập nên một cái "living trust" (trust= tín thác, uỷ thác), là một thực thể riêng biệt sở hữu hết tài sản của ḿnh, do ḿnh kiếm soát (trustee) cho đến khi ḿnh không c̣n tỉnh táo hay chết, th́ qua tay của một người khác do ḿnh chỉ định (successor trustee). Trong revocable trust, bản thân có thể thay đổi, điều khiển bất cứ phần nào của trust. Trong irrevocable trust (không thể đảo ngược), muốn thay đổi phải cho những người thừa kế (beneficiary) biết. Có những trút đặt biệt đễ dành tiền cho từ thiện, dành tiền bảo hiểm trả (ínsurance trust), dành tiền cho đời cháu mà không qua đời con (generation skipping trust). Những chuyện này thuộc lănh vực của luật sư, ở đây chúng ta chỉ nhắc sơ qua mà thôi.

Trên đây là những điều áp dụng ở Mỹ. Luật pháp mỗi nơi mỗi khác. Tuy nhiên chúng ta có thể nghĩ đến những biện pháp đơn giản hơn như:
- Tụ họp con cháu và dặn ḍ rành mạch ư muốn của ḿnh.
- Gia đ́nh cũng nên tế nhị thăm ḍ ư muốn của cha mẹ, người thân của ḿnh về việc hậu sự.
- Chỉ định một người nào đó quyền quyết định về săn sóc cho ḿnh lúc bệnh trạng tới cuối đường.
- Viết rơ ràng ư muốn của ḿnh trên giấy trắng mực đen, kư tên có người chứng (di chúc).
- Soạn sẳn các giấy tờ nhà đất, ngân hàng, bảo hiểm thu xếp có thứ tự và giao cho người tín cẩn lúc cần thiết.
- Hỏi ư luật sư nếu cần.
Chúc quư vị thính giả may mắn.

Bác sĩ Hồ Văn Hiền

florida80 09-11-2020 20:57

Tác Hại Khôn Lường Khi Nhịn Tiểu


T́m khắp các pḥng trong nhà vẫn không nh́n thấy cô ấy, sau đó phát hiện thi thể cô ấy mặc bộ đồ ngủ nằm trên sàn pḥng tắm, hơi thở, và nhịp tim đều đă đứt.

Các bác sĩ cho biết cô ấy có khả năng do nín tiểu quá lâu rồi bất ngờ đi tiểu, gây ra sự hưng phấn quá mức cho thần kinh, và bàng quang thông khoái quá nhanh, khiến tụt huyết áp, nhịp tim đập mạnh, suy năo do đó gây ra tiểu tiện ngất. Tuy nhiên, sau khi ngất xỉu, không được điều trị kịp thời dẫn đến cái chết đột ngột.

Căn cứ vào việc đi vệ sinh khoảng 6-8 lần trong một ngày, cuộc sống của hầu hết mọi người có khoảng 2-3 năm là dành thời gian trong nhà vệ sinh. Cùng với thời gian tắm, th́ thời gian trong nhà vệ sinh thậm chí c̣n lâu hơn như vậy, nhưng bạn có biết? Pḥng tắm là nơi gây ra rủi ro cao nhất trong ngôi nhà.
Trong thực tế, nhà vệ sinh đă trở thành địa điểm có tỷ lệ tử vong cao nhất nơi mà các nhân viên cứu cấp thường ra vào nhiều nhất.

1. Đứng dậy đột ngột gây chóng mặt do bệnh tim mạch và mạch máu năo cũng do bệnh nhân ngồi xổm nhà vệ sinh quá lâu, đứng dậy nhanh chóng sau khi bài dịch có thể gây trào ruột, thiếu máu năo, chóng mặt, hoa mắt, té ngă và những người lớn tuổi dễ bị tổn thương. Ngoài ra, bệnh nhân huyết áp cao th́ buổi sáng huyết áp sẽ tăng cao hơn, nhiều người có thói quen thức dậy là vào nhà vệ sinh để ruột bài tiết, v́ vậy nhà vệ sinh là nơi thường xảy ra tai nạn nhiều nhất.

2. Bài tiết dùng lực có khả năng gây đột tử khi khí lực dồn vào đột ngột, cơ bụng và cơ hoành co rút mạnh mẽ, do đó làm tăng áp lực ổ bụng, làm cho huyết áp tăng đột ngột có thể dẫn đến đột quỵ, tiêu thụ oxy của cơ tim tăng đột ngột có thể gây đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim và rối loạn nhịp tim, nghiêm trọng hơn có thể gây đột tử.

3. Sau khi nín tiểu quá lâu rồi đi tiểu đột ngột dễ dẫn đến việc ngất xỉu và nghiêm trọng hơn là nguy cơ bị đột tử. Khiến các dây thần kinh phế vị trở nên quá hưng phấn, và bàng quang bài quá nhanh, máu thông xuống, khiến tụt huyết áp, co thắt nhịp tim, suy năo, và gây ra tiểu tiện ngất. Sau khi ngất, nếu bệnh nhân không được điều trị y tế kịp thời có thể đe dọa tính mạng.

4. Độ ẩm khi ở trong nhà tắm quá lâu ảnh hưởng đến năo do đó khi vào nhà tắm nên mở quạt hút. Hơn nữa cũng nên hạn chế thời gian trong nhà vệ sinh, dễ gây thiếu oxy cho năo và tim.

5. Nước lênh láng sàn gạch trơn tạo điều kiện khiến cho người ta dễ bị trượt ngă nhất ở nhà vệ sinh. Nếu bạn vô t́nh bị ngă, khó tránh dễ bị găy xương và các trường hợp nguy hiểm khác, người già mắc bệnh tim, một khi bị ngă dễ gây đau thắt ngực, cần phải ngay lập tức đến bệnh viện để cấp cứu.

6. Đồ gia dụng trong nhà vệ sinh khá nhiều, cũng gây ra nhiều nguy cơ. Nếu pḥng vệ sinh không thông gió tốt, việc sử dụng máy nước nóng nhiều khả năng gây ngộ độc khí. Không ít những bài báo đă từng nói về điều này ...

7. Mọi người thực sự hăy nên chú ư! Tuyệt đối đừng nín tiểu! Không có việc ǵ đáng gấp rút hơn việc này!
Đặc biệt trước khi đi ngủ phải đi vệ sinh luôn nhé, đừng nín tiểu để rồi hậu quả khó lường!

Theo Trí Thức Trẻ/******

florida80 09-14-2020 00:17

Điều ǵ xảy ra khi bạn ăn xong th́ đi ngủ ngay?
Thiên Lan
Thiên Lan

1 2 3 4 5
00:15 - 14/09/2020 0 THANH NIÊN ONLINE

Dân gian có câu 'căng da bụng chùng da mắt' quả không sai! Mọi người có xu hướng hễ ăn xong là buồn ngủ và chỉ muốn ngủ ngay. Nhưng thật ra, ngủ ngay sau khi ăn no liệu có tốt không?
Mọi người có xu hướng hễ ăn xong là buồn ngủ và chỉ muốn ngủ ngay /// Ảnh minh họa: Shutterstock
Mọi người có xu hướng hễ ăn xong là buồn ngủ và chỉ muốn ngủ ngay
ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Ngủ hoặc thậm chí chỉ nằm xuống, ngay sau khi ăn xong, có thể gây ra một số hậu quả thực sự không tốt cho cơ thể.
Không chỉ tích tụ mỡ, việc đi ngủ ngay sau khi ăn c̣n có nhiều tác hại. Khi đó, cơ thể buộc phải làm việc nhiều để tiêu hóa thức ăn xuống dạ dày nên dễ gây ra vấn đề về tiêu hóa và thậm chí tăng nguy cơ đột quỵ.
Có thể bạn cũng đă từng gặp khó chịu trong giấc ngủ. Nhưng bạn có biết rằng, việc ngủ ngay sau ăn chính là thủ phạm?
Sau đây là những tác hại của việc ngủ ngay sau khi ăn, theo Bright Side.
1. Gặp vấn đề về tiêu hóa
Thông thường, dạ dày chứa a xít - được tạo ra để tiêu hóa thức ăn.
Nếu ngủ ngay sau khi ăn, thức ăn trong dạ dày sẽ không được tiêu hóa đúng cách.
Cơ thể chỉ tiêu hóa tốt nhất khi cơ thể ở tư thế đứng hoặc ngồi thẳng.
Nếu nằm xuống, quá tŕnh tiêu hóa thức ăn và hấp thu chất dinh dưỡng sẽ không được tối ưu.
Lực hấp dẫn - khi ngồi hoặc đứng, giúp kéo ḍng chất dịch a xít đi xuống.
Khi nằm, a xít không chảy xuống được, sẽ trào ngược qua dạ dày đến thực quản và các bộ phận nhạy cảm của hệ tiêu hóa. Điều này có thể dẫn đến chứng ợ nóng, cảm giác đau rát ở ngực hoặc cổ họng.
2. Chất lượng giấc ngủ bị ảnh hưởng
Nếu ăn no rồi ngủ ngay, quá tŕnh tiêu hóa toàn bộ thức ăn sẽ tiếp tục tiếp diễn trong khi ngủ.
Có thể là do tâm trí hoạt động nhiều hơn trong giai đoạn trao đổi chất, khiến ngủ không sâu giấc.
Cũng có thể do các triệu chứng của chứng ợ nóng phá giấc ngủ của bạn, theo Bright Side.
Khoa học giải thích tại sao ăn xong không được nằm ngay?1
Nếu ăn no rồi ngủ ngay, quá tŕnh tiêu hóa toàn bộ thức ăn sẽ tiếp tục tiếp diễn trong khi ngủ. Có thể là do tâm trí hoạt động nhiều hơn trong giai đoạn trao đổi chất, khiến ngủ không sâu giấc

ẢNH: SHUTTERSTOCK

3. Dễ gặp ác mộng hơn

Quá tŕnh trao đổi chất được kích hoạt do thức ăn chưa tiêu hóa hết, sẽ khiến năo bộ hoạt động nhiều hơn, dẫn đến dễ bước vào giấc ngủ mơ (REM).
V́ vậy, nếu bạn gặp những giấc mơ sống động hoặc gặp ác mộng trong khi ngủ, hăy cố gắng đừng ngủ ngay sau khi ăn, theo Bright Side.
4. Có thể tăng cân
Đi ngủ ngay sau khi ăn khiến cho cơ thể không có đủ thời gian để đốt cháy calo từ bữa ăn. V́ vậy, cho dù bạn rất buồn ngủ sau khi ăn no và buồn ngủ rũ rượi, nhưng tốt nhất không nên ngủ liền, nếu không muốn âm thầm tăng cân.
5. Tăng nguy cơ đột quỵ
Nghiên cứu, được tŕnh bày tại Đại hội Hiệp hội Tim mạch châu Âu năm 2011, cho thấy ngủ ngay sau khi ăn có thể làm tăng nguy cơ bị đột quỵ.
Cụ thể, kết quả cho thấy, so với những người đi ngủ trong ṿng một giờ sau bữa tối, những người đợi từ 60 - 70 phút ít bị đột quỵ hơn 66%. Những người đợi từ 70 - 120 phút, có nguy cơ bị đột quỵ thấp hơn 76%. Sau 2 giờ, ít có sự khác biệt, theo Hellodoktor.
Có thể chứng trào ngược a xít xảy ra khi ngủ ngay sau ăn có thể làm tăng t́nh trạng ngưng thở khi ngủ, có thể gây đột quỵ.
Hoặc do hệ tiêu hóa làm việc quá mức, làm tăng huyết áp, tăng lượng đường trong máu và mức cholesterol, có thể gây ra đột quỵ.
Nên đợi bao lâu sau khi ăn, mới nên đi ngủ?
Cần phải chờ đến khi tất cả thức ăn trong dạ dày di chuyển xuống ruột non rồi hăy đi ngủ.
Theo các nhà dinh dưỡng, thời gian này cũng khá lâu, khoảng 3 giờ, và ít nhất là 2 giờ, thậm chí chỉ cần chờ 1 giờ đă có thể giảm nguy cơ đột quỵ, theo Hellodoktor.
C̣n việc ngủ trưa có thể thay thế bằng một hoạt động giải trí nhẹ nhàng nào đó, nhưng nhớ đừng nằm, theo Bright Side.


All times are GMT. The time now is 07:20.
Page 11 of 68 « First 78910 11 121314152161 Last »

VietBF - Vietnamese Best Forum Copyright ©2006 - 2024
User Alert System provided by Advanced User Tagging (Pro) - vBulletin Mods & Addons Copyright © 2024 DragonByte Technologies Ltd.

Page generated in 0.21526 seconds with 8 queries