Lịch sử về quyền phá thai ở Hoa Kỳ
 

11/30

Trong gần nửa thế kỷ, phá thai đã là một quyền hiến định ở Hoa Kỳ. Nhưng ngày thứ Tư (1/12), Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ sẽ tiến hành xét xử một vụ kiện ở Mississippi trực tiếp thách thức Roe v. Wade.

Kể từ Roe v. Wade, Hoa Kỳ đã có nhiều phán quyết tuyên bố rằng phụ nữ có quyền để phá thai trong tam cá nguyệt đầu (trimester) của thai kỳ khi thai nhi không thể tồn tại bên ngoài tử cung. Nhưng với việc phá thai đã được chính trị hóa, và hiện trở thành vấn đề tranh cãi toàn quốc, việc nhìn lại lịch sử của quyền này là cần thiết.

Vào đầu những năm 1970s, khi gần một nửa các tiểu bang thông qua luật cải cách phá thai, phản ứng dữ dội từ công chúng cũng có nhưng không đáng kể. Như ông George Frampton, phụ tá thẩm phán, nhận xét vào lúc đó việc phá thai không phải là một vấn đề chính trị hay ý thức hệ lớn. Thực tế, các thẩm phán năm 1973 chủ yếu là những người bảo thủ.

6 thẩm phán tối cáo pháp viện lúc bấy giờ là những người được bổ nhiệm bởi tổng thống đảng Cộng hòa, bao gồm cả thẩm phán theo đạo Công giáo duy nhất của tòa án. Và 5 người nói chung là bảo thủ, theo định nghĩa vào thời điểm đó, trong đó có 4 người do Tổng thống Richard Nixon bổ nhiệm. Cuối cùng, tòa án đã bỏ phiếu với tỷ lệ 7-2 rằng phá thai là một vấn đề riêng tư do một phụ nữ quyết định trong tam cá nguyệt đầu của thai kỳ. Nhưng giờ đây, tại sao phá thai lại là một vấn đề gây tranh cãi ở Hoa Kỳ mà không phải ở nhiều quốc gia khác, nơi phá thai ngày nay là hợp pháp?

Giáo sư Mary Ziegler cho biết vấn đề phá thai đã được giải quyết thông qua các biện pháp dân chủ tại nhiều quốc gia. Ở hầu hết các quốc gia đó, việc phá thai, với một số ngoại lệ, phải được thực hiện sớm hơn, vào tuần 12, 15 hoặc 18 của thai kỳ. Ngoài ra, không giống như ở Hoa Kỳ, bảo hiểm y tế của hầu hết các quốc gia đó bảo đảm khả năng tiếp cận phá thai dễ dàng.

Theo bà Ziegler, phá thai ở Hoa Kỳ đã trở thành một vấn đề chính trị. Điều này khiến vấn đề dễ gây nên tranh cãi, khi các chính trị gia dùng nó để đưa vào chiến dịch vận động tranh cử để kiếm tiền, kiếm phiếu, nơi vấn đề sẽ được đưa ra để phân tích và tranh luận.