Nhật ký thời sự hôm nay 24/5/2022
 

Cách đây đúng ba tháng, vào ngày 24 tháng 2, Nga đã tiến hành một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine.

Tổng thống Ukraine Zelensky ngày 23/5 cho biết, giao tranh ác liệt vẫn đang diễn ra tại khu vực Donbass. “Cuộc chiến khó khăn nhất hiện nay là ở Donbass. Nga đang tập trung tiến hành các hoạt động lớn ở Bakhmut, Popasna, Severodonetsk”, ông Zelensky tuyên bố trong bài phát biểu trước quốc gia.

82% người Ukraine tin rằng Ukraine không nên từ bỏ lãnh thổ vì hòa bình.


Cựu Hoa Kỳ Ngoại trưởng Henry A. Kissinger hôm thứ Hai cho biết Ukraine nên nhượng bộ lãnh thổ cho Nga để giúp chấm dứt cuộc xâm lược, cho thấy lập trường mà đại đa số người Ukraine chống lại khi cuộc chiến bước sang tháng thứ tư.

Phần Lan và Thụy Điển sẽ cử phái đoàn đến Ankara vào ngày 25/5 trong nỗ lực giải quyết việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối đơn xin gia nhập liên minh quân sự NATO của họ, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto cho biết hôm 24/5.

Ukraine với Nga cũng giống như Việt Nam đối với Trung Quốc. Trong thế kỷ đầu tiên sau khi người Việt tuyên bố độc lập (Ngô Quyền, 939), quân Trung Quốc cũng tính chiếm lại thuộc địa cũ nhiều lần.

Một chỉ huy quân đội Nga tên Adam Khamkhoev, cháu trai Thứ trưởng Quốc phòng Nga Yunus-Bek Yevkurov, đã thiệt mạng ở Ukraine vào đêm 21-5.

Hãng hàng không quốc gia Việt Nam – Vietnam Airlines – đang đứng trước nguy cơ bị hủy niêm yết trên thị trường chứng khoán TP HCM (HoSE) sau khi hãng này thông báo lỗ chín quý liên tiếp, lên đến khoảng 2,6 nghìn tỷ đồng (tương đương khoảng 104 triệu đô la), theo thông tin từ truyền thông Nhà nước Việt Nam.

Thống đốc California Gavin Newsom hôm thứ Hai khuyến cáo rằng ông sẽ ra lệnh nghiêm ngặt việc sử dụng nước trên toàn tiểu bang nếu các doanh nghiệp và người dân không cắt giảm lượng tiêu thụ nước của chính họ khi đối mặt với hạn hán nghiêm trọng.

Chính phủ Hoa Kỳ không rời mắt khỏi Trung Quốc, đối thủ cạnh tranh chính của họ. Trong chuyến công du đầu tiên tới Đông Á, tổng thống Hoa Kỳ Biden muốn phát triển chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tổng thống Erdogan nói Ankara sẽ sớm phát động chiến dịch quân sự mới ở Syria nhằm tạo vành đai an toàn ở khu vực do người Kurd kiểm soát.

Tòa án Ukraine vừa kết án tù chung thân người lính Nga 21 tuổi vào hôm thứ Hai, 23 tháng 5, vì tội sát hại một thường dân, ấn định bản án đầu tiên cho tội ác chiến tranh kể từ Moscow xâm lăng ba tháng trước.

Theo Korea IT News, Apple lựa chọn LG Innotek là nhà cung cấp camera selfie cho iPhone 14 ra mắt vào tháng 9 tới. Đây cũng là đối tác Hàn Quốc đầu tiên cung cấp linh kiện dạng này cho Apple. Ban đầu, công ty dự kiến hợp tác với một bên từ Trung Quốc hoặc Sharp và "để dành" LG Innotek cho iPhone 15 nhưng kế hoạch phải thay đổi đột ngột.

Chiều 24.5, Công ty TNHH MTV Quản lý và Khai thác đường ô tô cao tốc Hà Nội - Hải Phòng cho biết, sáng cùng ngày, trên tuyến đường này xảy ra vụ cháy ô tô nghiêm trọng.

Nhóm Bộ Tứ gồm Mỹ, Nhật, Ấn Độ và Australia công bố kế hoạch đầu tư ít nhất 50 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Chiều 24/5, Lý Nhã Kỳ cho biết quyết định đưa ra sau khi cô họp với êkíp 10 người gồm nhà thiết kế, stylist, chuyên gia trang điểm, làm tóc... Người đẹp nói lịch trình dày đặc, lệch múi giờ, khiến bản thân kiệt sức, sốt cao, viêm họng.

Đức có kế hoạch thay thế than của Nga bằng nguồn cung từ Nam Phi. Thủ tướng Olaf Scholz cho biết họ có kế hoạch từ bỏ hoàn toàn than # Nga vào cuối mùa hè này.

Cựu thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki đã chính thức sang đài MSNBC, nơi cô dự kiến ​​sẽ xuất hiện trên các chương trình truyền hình.

Ngô Nhân Dụng
Ukraine với Nga cũng giống như Việt Nam đối với Trung Quốc. Trong thế kỷ đầu tiên sau khi người Việt tuyên bố độc lập (Ngô Quyền, 939), quân Trung Quốc cũng tính chiếm lại thuộc địa cũ nhiều lần.
Theo lời Tướng Kyrylo Budanov, chỉ huy trưởng Tình báo Quân đội Ukraine nói với nhật báo The Wall Street Journal thì cuộc chiến sẽ chỉ chấm dứt khi nào Ukraine tái lập lại biên thùy năm 1991, là năm Ukraine tuyên bố độc lập khi Liên Xô tan rã. Muốn vậy, quân Ukraine phải chiếm lại hết các vùng đất đã bị Nga cướp từ năm 2014, gồm bán đảo Crimea và hai “nước Cộng Hòa Nhân Dân” ly khai trong vùng Donbas ông Vladimir Putin đã công nhận.
Tướng Budanov hy vọng Ukraine được viện trợ thêm các hệ thống Himars có thể bắn nhiều hỏa tiễn đủ loại, cùng với trọng pháo tầm xa và máy bay chiến đấu, để đấu với quân Nga. Điều này không chắc chắn. Vì Mỹ và các nước NATO không muốn quân Ukraine dùng các vũ khí mới này đánh thẳng vào nước Nga; là cách duy nhất nếu muốn đạt được mục tiêu của ông Budanov. Hiện quân Nga đã thất bại phải rút lui, ngưng bao vây thành phố Kharkiv, rút về vùng Donbas. quân. Theo ước tính của NATO, đến cuối tháng Ba, Nga đã mất 40,000 lính, bị thương, tử trận hoặc bị bắt. Nhưng ông Budanov biết Nga vẫn còn 93 tiểu đoàn chiến đấu, với khoảng 141,500 quân. Cuộc chiến có thể kéo dài cho đến khi ông Putin bị lật đổ.
Tướng Kyrylo Budanov, 36 tuổi là một trong những người quyết định chiến lược chống Nga của chính phủ Zelensky. Cơ quan tình báo GUR không những thâu lượm tin tức mà còn chỉ huy những toán biệt kích. Các điệp viên gài trong nước Nga theo dõi các hành động của ông Putin và giới lãnh đạo Nga. “Chúng tôi biết hết các kế hoạch của họ,” ông nói, “Putin đang lâm vào ngõ bí. Ông ta không thể thắng mà cũng không thể ngưng chiến.”
Sau khi thất bại không chiếm được thủ đô Kyiv và thành phố lớn thứ nhì Kharkiv, quân Nga tập trung vào việc bảo vệ các vùng đã chiếm được ở phía Đông và Nam Ukraine; chiếm thành phố Mariupol sau gần ba tháng vây hãm, nối liền được hai tỉnh ly khai với Crimea. Bộ trưởng quốc phòng Ukraine, ông Oleksii Reznikov nói với các đồng sự Âu châu rằng chiến cuộc đang bước vào giai đoạn cầm cự. Nga đang chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài, củng cố các địa điểm họ đã chiếm gần đây như vùng Kherson và Zaporizhya.
Trong mặt trận cầm cự bây giờ, trọng pháo đóng vai trò quan trọng, thay cho chiến xa. Quân đội Ukraine đã bắt đầu sử dụng các đại pháo 155 ly do Mỹ viện trợ. Quân Nga cố gắng vây hãm các lực lượng Ukraine đang chiến đấu trong vùng Donbas nhưng có vẻ không thành công. Thành tích đáng kể nhất của quân đội Nga là vẫn chưa phải rút về nước. Nhưng họ còn đứng vững được bao lâu là điều không biết chắn.
Tình báo các nước Tây phương thấy dấu hiệu nhiều lính Nga đã từ chối chiến đấu, theo Eliot Cohen, thuộc Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế ở Washington. Nhiều binh sĩ đi trốn, hoặc tự ý rút lui khi đụng trận. Tình báo quân sự Mỹ thấy Nga không thể phối hợp các chiến binh mới được đưa từ miền Đông hoặc từ Chechnya qua Ukraine. Cuộc chiến sẽ đi đến tình trạng bất phân thắng bại “nếu quân Nga cố thủ và thêm quân tiếp viện bù vào số tổn thất đáng kể.” Nhưng quân đội Ukraine tận dụng khả năng di động và ưu thế chiến thuật, họ chủ động chọn khi nào thì tấn công địa điểm nào.
“Chiến tranh nhiều khi là một cuộc chạy đua coi bên nào kiệt sức trước. Mặc dù cả hai bên đều khốn khổ nhưng bên nào đứng vững được lâu thì sẽ thắng; như năm 1918” khi Đại chiến Thứ nhất kết thúc.”
Michael Clarke, cựu giám đốc Royal United Services Institute, ở London thấy quốc hội Mỹ thông qua dự luật viện trợ ($40 tỷ đô la) chứng tỏ Mỹ sẽ giúp Ukraine đến cùng. Quân Ukraine trong vùng Donbas có thể chịu đựng được các cuộc tấn công của quân Nga, và sẽ phản công với các vũ khí mạnh hơn. Quân Nga có thể cầm cự nếu được tăng viện từ 150 ngàn đến 180 ngàn người. Số quân này cần được huấn luyện, đến cuối năm mới có thể ra mặt trận. Cohen nhận xét: “Trên căn bản, ông Vladimir Putin đã thất bại.”
Ông Putin có thể dùng vũ khí nguyên tử chiến thuật và vũ khí hóa học để thay đổi cuộc cờ hay không? Eliot Cohen nghĩ rằng nếu nhận được lệnh đó các tướng lãnh Nga sẽ cố tình trì hoãn. Muốn điều động vũ khí nguyên tử của Nga, cần ít nhất năm người đồng ý; chỉ một người cũng có thể ngăn cản.
Nhưng dùng vũ khí nguyên tử chiến thuật rất khó vì quân Ukraine không tập trung đông đảo trên một trận địa nào; trong khi các vũ khí hóa học và nguyên tử sẽ làm cho quân đội cả hai bên bị hại. Rất khó điều khiển vũ khí hóa học để tránh không giết quân mình.
Nếu ông Putin dùng bom đạn nguyên tử và hóa học, Mỹ và NATO sẽ không trả đũa với các thứ tương tự. Nhưng họ sẽ tiếp viện Ukraine với các vũ khí mạnh hơn, cấm vận kinh tế nặng nề hơn. Họ sẽ dùng biện pháp “cấm máy bay” (no-fly zone), đưa phi cơ chiến đấu ngăn chặn không quân Nga. Hạm đội Nga ở Hắc Hải có thể bị tấn công. Đó là điều họ sẽ không ngần ngại sử dụng nếu ông Putin bước qua lằn ranh cấm.
Cứ như thế, cuộc chiến Ukraine sẽ giằng co, kéo dài, không bên nào có thể toàn thắng, trong một, hai năm tới.
Nhưng chính phủ Ukraine có theo đuổi cuộc chiến cho đến khi chiếm lại được toàn thể vùng Donbas và Crimea, như Tướng Kyrylo Budanov chủ trương hay không?
Tổng thống Volodomyr Zelensky có thể chấp nhận một thắng lợi tối thiểu, là thu hồi lại những phần lãnh thổ do Kyiv kiểm soát trước ngày 24 tháng Hai, ngày Putin tiến quân.
Các tướng lãnh như ông Budanov có thể phản đối. Họ sẽ phải đối diện với thực tế, là một cuộc hành quân tấn công sẽ khó khăn gấp bội so với công cuộc phòng thủ mà quân Ukraine đã thắng lợi. Trong những vùng ở Donbas và Crimea, quân Nga đã củng cố vị trí từ khi chiếm đóng năm 2014, việc tái chiếm sẽ khó khăn. Hơn nữa, các nước Âu châu có thể muốn giữ thể diện cho ông Putin, không muốn khuyến khích ông Zelensky đánh tới cùng. Họ mong chấm dứt chiến tranh, còn người Ukraine mới muốn chiến thắng!
Người ta có thể chờ ông Putin sẽ bị lật đổ, như có nhiều dấu hiệu bất mãn trong nội bộ. Tuần này, Mikhail Khodaryonok, một đại tá hồi hưu, đã lên đài truyền hình “Kênh Số Một” thú nhận rằng cuộc “hành quân đặc biệt” ở Ukraine càng ngày càng tệ hơn” trong khi các nước Tây phương gia tăng tiếp viện cho Kyiv. “Điều quan trọng nhất đối với chúng ta,” Khodaryonok nói, “là cố thủ trên mặt quân sự cũng như chính trị. Nếu thất bại, lịch sử sẽ phê phán nặng nề, và chúng ta không thể biết chuyện gì sẽ xảy ra!”
Cũng trên “Kênh Số 1,” Igor Markov, một đại biểu quốc hội Ukraine theo Nga cũng thú nhận quân Nga có thể sẽ thất trận. “Chúng ta đang tranh đấu cho chính mạng sống của mình, và chỉ có một lựa chọn: Phải chiến thắng!” Markov lại nói tiếp, “Như tình hình hiện nay thì, tôi không biết làm thế nào để đạt mục đích đó.”
Số phận ông ông Vladimir Putin để cho dân Nga lo. Còn ông Volodomyr Zelensky, ông có thể học óc kiên nhẫn của người Việt Nam.
Ukraine với Nga cũng giống như Việt Nam đối với Trung Quốc. Trong thế kỷ đầu tiên sau khi người Việt tuyên bố độc lập (Ngô Quyền, 939), quân Trung Quốc cũng tính chiếm lại thuộc địa cũ nhiều lần. Năm 1076, quân nhà Tống tấn công, bị Lý Thường Kiệt chặn lại. Vua nhà Tống phải rút quân về sau khi thiệt hại quá nửa (phần lớn vì bệnh) nhưng vẫn chiếm đóng châu Quảng Nguyên (các vùng Cao Bằng, Lạng Sơn), đổi tên thành Thuận Châu. Không khác gì quân Nga đang chiếm Crimea và một phần vùng Donbas bây giờ, cũng đổi thành hai nước mới. Hai nước thương thượng, trao đổi tù binh, tặng quà qua lại, mãi đến năm 1084 nhà Tống mới trả lại châu Quảng Nguyên cho nước Đại Việt, sau chuyến đi ngoại giao của Trạng Nguyên Lê Văn Thịnh, Binh bộ Thị Lang (tương đương với chức thứ trưởng bộ quốc phòng).
Chắc ông Volodomyr Zelensky sẽ không phải chờ lâu đến 8 năm mới lấy lại được vùng Donbas. Thế giới bây giờ thay đổi nhanh lắm!

Hãng hàng không quốc gia Việt Nam – Vietnam Airlines – đang đứng trước nguy cơ bị hủy niêm yết trên thị trường chứng khoán TP HCM (HoSE) sau khi hãng này thông báo lỗ chín quý liên tiếp, lên đến khoảng 2,6 nghìn tỷ đồng (tương đương khoảng 104 triệu đô la), theo thông tin từ truyền thông Nhà nước Việt Nam.
Theo công bố tài chính quý 1 năm 2022 được Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines, HoSE, HVN) vừa công bố, doanh thu hợp nhất đạt hơn 11.600 tỷ đồng, tăng 55% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây cũng được coi là mức doanh thu cao nhất của hãng kể từ quý hai năm 2020 khi đại dịch COVID-19 bùng phát làm ảnh hưởng nặng nề đến ngành hàng không.
Truyền thông Nhà nước trích lời của đại diện Vietnam Airlines cho biết, kết quả kinh doanh quý một phản ánh rõ ảnh hưởng nặng nề của đại dịch kéo dài từ 2021 sang đầu năm nay, dù thị trường hàng không Việt Nam phục hồi khá nhanh. Bên cạnh đó, thị trường quốc tế ba tháng đầu năm gần như vẫn đóng băng, ảnh hưởng tiêu cực do xung đột Nga - Ukraine, giá nhiên liệu tăng cao đã khiến các hoạt động của hãng không thể khởi sắc.
Đại dịch đã khiến nhiều quốc gia phong tỏa, bao gồm Việt Nam, các chuyến bay quốc tế và nội địa bị hạn chế hoặc tạm dừng trong nhiều tháng. Kết quả là Vietnam Airlines đã ở trong tình trạng thua lỗ liên tiếp trong hai năm đại dịch cho đến cuối năm 2021 khi Việt Nam bắt đầu dỡ bỏ lệnh phong tỏa. Lỗ lũy kế của hãng đã lên đến 24,5 nghìn tỷ đồng tính đến ngày 31/3 năm nay, vượt qua mức vốn chủ sở hữu khoảng 2,16 nghìn tỷ đồng.

Tổng thống Joe Biden ngày 23/5 phát động kế hoạch để Mỹ giao tiếp kinh tế ở châu Á. Mười ba nước tham gia sẽ tìm cách thực thi các thỏa thuận của mình và quyết định liệu có cho Trung Quốc gia nhập hay không.
Ông Biden dành chuyến công du đầu tiên của mình tới châu Á để chính thức công bố Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vì sự Thịnh vượng (IPEF). Trước khi IPEF được công bố, các nhà chỉ trích đã phê bình rằng nó mang lại ít lợi ích cho các nước trong khu vực.
Tòa Bạch Ốc nói IPEF không miễn giảm thuế quan cho các nước tham gia, bao gồm Ấn Độ, Malaysia và Philippines, nhưng cung cấp một cách để giải quyết các vấn đề từ biến đổi khí hậu đến khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và thương mại kỹ thuật số.
“Tương lai của nền kinh tế Thế kỷ 21 phần lớn sẽ được viết ra ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương - trong khu vực của chúng ta”, ông Biden nói khi phát động sự kiện ở Tokyo. “Chúng ta đang soạn ra các quy tắc mới.”
Ông Biden muốn thỏa thuận này sẽ nâng cao các tiêu chuẩn về môi trường, lao động và các tiêu chuẩn khác trên toàn châu Á. Các nước tham gia IPEF gồm Mỹ, Úc, Brunei, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia, New Zealand, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam.
Các nước cần phải thương lượng về những tiêu chuẩn mà họ muốn tuân theo, cách thức thực thi, liệu các cơ quan lập pháp trong nước của họ có cần phê chuẩn hay không và làm thế nào để xem xét các thành viên tiềm năng trong tương lai, bao gồm cả Trung Quốc, các quan chức cho hay.
Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo cho báo giới biết IPEF đưa ra cho các nước châu Á “một giải pháp thay thế cách tiếp cận của Trung Quốc trong những vấn đề quan trọng đó.”
Trung Quốc đã tỏ ra không quan tâm đến việc tham gia IPEF. Một quan chức Mỹ nói, nhiều tiêu chuẩn mà Washington muốn có sẽ khiến một thỏa thuận như vậy trở nên không thể chấp nhận được đối với Bắc Kinh.
Cùng bị loại khỏi các cuộc đàm phán ban đầu là Đài Loan.
Cố vấn an ninh quốc gia của ông Biden, Jake Sullivan, nói với các phóng viên rằng Đài Loan sẽ không tham gia vào cuộc phát động của IPEF nhưng Washington đang tìm cách làm sâu sắc hơn các mối quan hệ kinh tế với hòn đảo tự trị mà Trung Quốc tuyên bố có chủ quyền.
IPEF, được giới thiệu ngày 23/5, là một nỗ lực nhằm cứu vãn một phần lợi ích của việc tham gia vào một hiệp định thương mại rộng lớn hơn giống như hiệp định mà ông Trump đã từ bỏ, hiện được gọi là Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ cho Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà trước kia được biết đến dưới tên TPP.
Vào tháng 9 năm ngoái, Trung Quốc đã nộp đơn xin gia nhập CPTPP. Khi Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida gặp riêng ông Biden ngày 23/5, ông cho hay đã nói với Tổng thống Mỹ là Washington nên tái tham gia thỏa thuận ấy.
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Katherine Tai cho biết hiệp định TPP mà Hoa Kỳ từ bỏ “cuối cùng là một thứ gì đó khá mong manh.”
Bắc Kinh dường như có cái nhìn mờ nhạt về IPEF.
Trung Quốc hoan nghênh các sáng kiến có lợi cho việc tăng cường hợp tác khu vực nhưng “phản đối các nỗ lực gây chia rẽ và đối đầu”, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị nói trong một tuyên bố. “Châu Á-Thái Bình Dương nên trở thành một vùng đất cho sự phát triển hòa bình, không phải là một đấu trường địa chính trị”.

Ứng cử viên Hùng Cao hôm thứ Bảy (21 tháng Năm) giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa tại khu vực bầu cử số 10. Ông Hùng Cao, một cựu sĩ quan Hải quân phục vụ suốt 25 năm và là ứng cử viên lần đầu, thành công đánh bại ứng cử viên được tài trợ tốt nhất với thành tích 8 năm phục vụ công ích – bà Jeanine Lawson đang giữ chức vụ Giám sát viên Quận Prince William.
Bà Lawson huy động được khoản tài trợ hơn 920,000 Mỹ kim – nhiều hơn gấp đôi số tiền mà ông Hùng Cao thu được – và nhận được sự ủng hộ từ bà Elise Stefanik, Chủ tịch Hội nghị đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Thế nhưng ông Hùng Cao, một người tị nạn Việt Nam, bằng cách tập trung tiếp xúc cử tri ở các cộng đồng thiểu số, đã nhận được khoảng 53% số phiếu bầu, trong khi đó bà Lawson nhận được khỏa 34% số phiếu.
Ông Hùng Ca o cho biết ông sẽ chú trọng vào các chính sách nhằm chống lại lý thuyết chủng tộc quan trọng, việc đóng cửa trường học liên quan đến đại dịch và đưa ra những cam kết về “quyền của cha mẹ” trong giáo dục.
Ứng cử viên Caleb Max, cháu trai của ông Frank Wolf, cựu dân biểu khu vực bầu cử số 10, nhận xét rằng ông Hùng Cao là một anh hùng thời chiến và là người Hoa Kỳ di dân thế hệ đầu tiên, do đó ông có thể kết nối với cộng đồng các dân tộc thiểu số và các cựu chiến binh. Ông còn là một người cha của 5 đứa con và có thể nói lên quyền của cha mẹ trong việc giáo dục con cái của họ.

Phần Lan và Thụy Điển sẽ cử phái đoàn đến Ankara vào ngày 25/5 trong nỗ lực giải quyết việc Thổ Nhĩ Kỳ phản đối đơn xin gia nhập liên minh quân sự NATO của họ, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto cho biết hôm 24/5.
Sự phản đối của Ankara đã trì hoãn lại hy vọng của Thụy Điển và Phần Lan rằng đây sẽ là một quá trình gia nhập nhanh chóng khi hai nước tìm cách củng cố an ninh sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.
“Chúng tôi hiểu rằng Thổ Nhĩ Kỳ có một số lo ngại về an ninh của riêng họ trước chủ nghĩa khủng bố”, Ngoại trưởng Haavisto nói trong cuộc thảo luận tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos. “Chúng tôi nghĩ rằng những vấn đề này có thể được giải quyết. Cũng có thể có một số vấn đề không liên quan trực tiếp đến Phần Lan và Thụy Điển mà liên quan đến các thành viên NATO khác”.
Thổ Nhĩ Kỳ nói Thụy Điển và Phần Lan chứa chấp những người có liên hệ với nhóm chiến binh của Đảng Công nhân người Kurd (PKK) và những người theo giáo sĩ Fethullah Gulen, người bị Ankara cáo buộc đã dàn dựng một âm mưu đảo chính năm 2016.
Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ xác nhận rằng các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu vào ngày 25/5.
Hôm 23/5, Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra 5 điều kiện để nước này ủng hộ việc Thụy Điển trở thành thành viên NATO, yêu cầu Thụy Điển dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm lệnh cấm vận xuất khẩu vũ khí, chấm dứt “hỗ trợ chính trị cho chủ nghĩa khủng bố”, loại bỏ các nguồn tài trợ khủng bố và ngừng hỗ trợ vũ khí cho PKK và các chi nhánh có vũ trang của lực lượng này ở Syria, theo một danh sách được ban giám đốc truyền thông của tổng thống công bố.
“Thụy Điển, nước đã nộp đơn xin gia nhập, dự kiến sẽ thực hiện các bước cơ bản và đưa ra những đảm bảo cụ thể về những lo ngại về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ”, Ban giám đốc cho biết trong tuyên bố.
“Kể từ năm 2017, đất nước chúng tôi đã yêu cầu dẫn độ các phần tử khủng bố PKK/PYD và FETO từ Thụy Điển nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi tích cực”, tuyên bố đề cập đến đảng chính người Kurd PYD của Syria và nhóm FETO của ông Gulen, ngoài PKK.
Một quan chức Ankara nói Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không lùi bước trong các cuộc đàm phán với Thụy Điển và Phần Lan trừ khi đạt được tiến bộ cụ thể để giải quyết những lo ngại về an ninh của Ankara, đồng thời nói thêm rằng họ không đàm phán riêng với Washington về các nước Bắc Âu.
“Có một số sáng kiến ngoại giao đang diễn ra”, Ngoại trưởng Thụy Điển Ann Linde cho biết trong một tuyên bố. “Chúng tôi không có bình luận gì thêm”.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan, người đã phản đối việc Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO, đã có cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo của hai quốc gia Bắc Âu vào thứ Bảy và thảo luận về những lo ngại của ông.
Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto cho biết cuộc hội đàm diễn ra “cởi mở và trực tiếp”.
Ông Erdogan cũng đã nói chuyện với người đứng đầu NATO Jens Stoltenberg hôm thứ Bảy, nói với ông rằng Ankara sẽ không phản ứng tích cực với các hồ sơ xin gia nhập NATO của Thụy Điển và Phần Lan trừ khi họ thể hiện rõ ràng sự hợp tác trong cuộc chiến chống khủng bố và các vấn đề khác.

Thứ được cho là xe chiến đấu bộ binh BMP-3 của Nga đã bị tiêu diệt bởi Lữ đoàn cơ giới hóa số 28 của Ukraine ở Oleksandrivka, #Kherson Oblast. Dù đó là gì, nát như tương sau 7 vụ nổ.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Ukraine </a>: What is claimed to be a Russian BMP-3 infantry fighting vehicle was destroyed by the 28th Mechanized Brigade of Ukraine in Oleksandrivka, <a href="https://twitter.com/hashtag/Kherson?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Kherson </a> Oblast. Whatever it was, it is not a thing anymore after 7 explosions.<a href="https://t.co/RglVc5LS2c">pic.twitter.com/RglVc5LS2c</a></p>&mdash; 🇺🇦 Ukraine Weapons Tracker (@UAWeapons) <a href="https://twitter.com/UAWeapons/status/1529135237850140672?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Đây là những ước tính chỉ ra về tổn thất chiến đấu của Nga tính đến ngày 24/5, theo Lực lượng vũ trang Ukraine.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">These are the indicative estimates of Russia’s combat losses as of May 24, according to the Armed Forces of Ukraine. <a href="https://t.co/0QyojhQkE8">pic.twitter.com/0QyojhQkE8</a></p>&mdash; The Kyiv Independent (@KyivIndependent) <a href="https://twitter.com/KyivIndependent/status/1528989118700605441?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Tổng thống Ukraine Zelensky ngày 23/5 cho biết, giao tranh ác liệt vẫn đang diễn ra tại khu vực Donbass.
“Cuộc chiến khó khăn nhất hiện nay là ở Donbass. Nga đang tập trung tiến hành các hoạt động lớn ở Bakhmut, Popasna, Severodonetsk”, ông Zelensky tuyên bố trong bài phát biểu trước quốc gia.
Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết thêm, các lực lượng Nga cũng đang chiến đấu không ngừng nghỉ để củng cố quyền kiểm soát các khu vực mà họ đã chiếm được ở Kharkov, Kherson, Zaporizhzhia... Ông nói thêm: “Nga đang tấn công một số khu vực và cũng đang tích lũy các nguồn lực. Họ cố gắng củng cố vị trí của mình”.

“Cuộc chiến sẽ rất khó khăn trong những tuần tới. Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc chiến đấu. Chiến đấu và chiến thắng để giải phóng các vùng đất và người dân của chúng tôi”, ông Zelensky khẳng định.

Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Anh cho biết, Nga đã tăng cường hoạt động ở Donbass khi tìm cách bao vây Severodonetsk, Lyschansk và Rubizhne để sớm giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Lugansk. Ukraine đã tiến hành chiến dịch phản công mạnh mẽ với các tuyến phòng thủ sẵn có. Tuy nhiên Nga đã đạt được một số thành công, một phần do tập trung sức mạnh của các đơn vị pháo binh.

Nếu giành được Severodonetsk thì toàn bộ tỉnh Lugansk sẽ nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Mặc dù đây chỉ là một phần trong chiến dịch kiểm soát toàn bộ Donbass mà Moscow đang thực hiện.

Tướng về hưu của Nga bị giết trên không phận của Ukraine.

Thiếu tướng Kanamat Botashev đã bị bắn hạ khi đang bay qua Luhansk Oblast, BBC Nga đưa tin. Botashev được cho là phi công cấp cao nhất của Nga thiệt mạng ở Ukraine.

****
EU miễn thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm của Ukraine trong một năm.

Động thái của Hội đồng Liên minh châu Âu nhằm hỗ trợ nền kinh tế Ukraine và giảm thiểu tác động của chiến tranh ở Nga.

****
EU phê duyệt khoản viện trợ quân sự trị giá 500 triệu euro cho Ukraine.

Trước đó, Liên minh châu Âu đã thông qua khoản viện trợ quân sự 1,5 tỷ euro khác cho Ukraine, nâng tổng số lên 2 tỷ euro.

****

Andrew 12 tuổi và Valentine sáu tuổi xây dựng các trạm kiểm soát và đào hào ở làng Stoianka, gần Kyiv. Hai cậu bé muốn trở thành những người lính khi lớn lên và hy vọng một ngày nào đó sẽ bảo vệ đất nước của mình.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Twelve-year-old Andrii and six-year-old Valentyn build checkpoints and dug trenches in the village of Stoianka, near Kyiv. The two boys want to be soldiers when they grow up and hope to defend their country one day <a href="https://t.co/rggI6RnfQC">pic.twitter.com/rggI6RnfQC</a></p>&mdash; Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1529135132669407233?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Ở Donbas, Nga chiếm được hai thị trấn, Ukraine chiếm lại một làng trọng điểm. Nga chuẩn bị tấn công gần Izium. Ukraine tiết lộ tổn thất quân sự tồi tệ nhất. Đan Mạch sẽ trang bị cho Ukraine tên lửa chống hạm Harpoon.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">DAILY REVIEW: In the Donbas, Russia captured two towns, Ukraine reclaimed a key village. Russia prepares offensive near Izium. Ukraine reveals worst military loss. Denmark is going to arm Ukraine with Harpoon anti-ship missiles.<a href="https://t.co/iCPk544pbT">https://t.co/iCPk544pbT</a> <a href="https://t.co/4Jl9SPeWGQ">pic.twitter.com/4Jl9SPeWGQ</a></p>&mdash; Euromaidan Press (@EuromaidanPress) <a href="https://twitter.com/EuromaidanPress/status/1529135132615053313?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Nga điều "Kẻ hủy diệt" BMP-T Terminator ra chiến trường
Các phương tiện chiến đấu BMP-T Terminator đã được triển khai tới tiền tuyến khốc liệt.
Bộ Quốc phòng Anh cũng đã ghi nhận việc triển khai các phương tiện trong một bản báo cáo vào tuần trước. Bản cập nhật cho biết sự hiện diện của "Kẻ hủy diệt" trên chiến trường.

Mặc dù là một hệ thống mới, nhưng số lượng xe Terminator còn hoạt động khá ít, vì thế chúng khó có thể trở thành nhân tố quyết định trong chiến dịch. Song, thiệt hại cho kẻ thù thì không thể xem nhẹ nếu chẳng may phải đối đầu với "Kẻ hủy diệt".

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Ukraine </a> - The name itself is awe-inspiring. BMP-T Terminator tanks have been spotted in the Donbass. And they would be the last, deadly, weapon deployed by the Russians in the war in Ukraine, but they are only a dozen: few to change the situation on the ground <a href="https://t.co/N2ZmrNiteb">pic.twitter.com/N2ZmrNiteb</a></p>&mdash; Polyestertime (@Polyestertime) <a href="https://twitter.com/Polyestertime/status/1528377667053027328?ref_src=twsrc%5Etfw">May 22, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Bản thân cái tên đã gây ấn tượng mạnh. Xe tăng BMP-T Terminator đã được phát hiện ở Donbass. Và chúng sẽ là vũ khí cuối cùng, chết chóc, được người Nga triển khai trong cuộc chiến ở Ukraine, nhưng chúng rất ít để thay đổi tình hình chiến trường.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Another SPOTREP on “The Terminator” BMP-T. I got it give to it, it’s gots some speed. The Terminator will need it 😏 <a href="https://t.co/HzmkCewNhV">https://t.co/HzmkCewNhV</a></p>&mdash; MAJ Michael Liscano Jr. (@jr_liscano) <a href="https://twitter.com/jr_liscano/status/1528346336172597248?ref_src=twsrc%5Etfw">May 22, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Một video được ghi lại từ một khu vực phía đông Popasna cho thấy một cặp BMP-Ts đang đi về phía tây ở thành phố Pervomais'k, với các bức ảnh khác cho thấy Kẻ hủy diệt cùng với các xe VDV BMD-2 và BTR-D gần Severodonetsk. BMP-T được đúc kết từ kinh nghiệm chiến đấu của Nga từ các cuộc chiến ở Chechnya, nơi môi trường đô thị dày đặc đã trở thành nghĩa địa cho các loại xe bọc thép và xe tăng truyền thống. Do đường ngắm ngắn và góc bắn thường nằm ngoài tầm với của một số tháp pháo.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Russia has deployed its only operational BMP-T 'Terminator' tank unit to the Donbas, the Ministry of Defence (MoD) has said <a href="https://t.co/gnsProQ5xK">https://t.co/gnsProQ5xK</a></p>&mdash; LBC News (@LBCNews) <a href="https://twitter.com/LBCNews/status/1528296406993326080?ref_src=twsrc%5Etfw">May 22, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Dù hoạt động độc lập hay hỗ trợ cho xe tăng, BMP-T có nhiều hệ thống vũ khí tầm ngắn để nhanh chóng chế áp vị trí của đối phương qua các góc bắn rộng, đặc biệt là chống lại kẻ thù ở độ cao trong các tòa nhà cao tầng.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/BMPT?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#BMPT</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Terminator?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Term inator</a> Model 2008 <a href="https://twitter.com/hashtag/tank?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#tank</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/fire?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#fire</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/support?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#support </a> tracked <a href="https://twitter.com/hashtag/armored?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#armored </a> vehicle Russia Technical Data Fact Sheet <a href="https://twitter.com/hashtag/3D?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#3D</a> View <a href="https://t.co/J56xksGkTT">https://t.co/J56xksGkTT</a></p>&mdash; Army Recognition (@ArmyRecognition) <a href="https://twitter.com/ArmyRecognition/status/1527725797678755843?ref_src=twsrc%5Etfw">May 20, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Moderna thử nghiệm vắc xin đậu mùa khỉ, Đức đặt mua 40.000 liều vắc xin từ Bavaria Nordic.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Moderna testing potential monkeypox vaccines <a href="https://t.co/g5PqpMUd0a">https://t.co/g5PqpMUd0a</a> <a href="https://t.co/XWNpdtMUDA">pic.twitter.com/XWNpdtMUDA</a></p>&mdash; Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1529146548227035137?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Theo hãng tin Reuters, Moderna đang thử nghiệm vắc xin tiềm năng chống lại bệnh đậu mùa khỉ trong các thử nghiệm tiền lâm sàng sau khi bệnh này lây lan ở Mỹ và châu Âu.

Moderna đã không trả lời ngay lập tức khi được đề nghị cung cấp thêm thông tin chi tiết về vắc xin đậu mùa khỉ.

Moderna từng thành công với vắc xin COVID-19 được cho hiệu quả nhất thị trường nên nhiều người hy vọng công nghệ sinh học Mỹ cũng làm được điều tương tự với vắc xin đậu mùa khỉ. 

Hôm 24.5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết đã có 131 người mắc bệnh đậu mùa khỉ và 106 trường hợp nghi ngờ khác kể từ khi ca đầu tiên được báo cáo vào ngày 7.5 bên ngoài các quốc gia châu Phi, nơi bệnh thường lây lan.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết đang trong quá trình tung ra một số liều vắc xin Jynneos để sử dụng cho các ca bệnh đậu mùa khỉ.

Các quan chức CDC cho biết có hơn 1.000 liều vắc xin, được phê duyệt tại Mỹ vào năm 2019, trong kho dự trữ quốc gia và dự kiến ​​mức đó sẽ tăng lên rất nhanh trong những tuần tới.

Do hãng dược Bavarian Nordic (Đan Mạch) sản xuất, Jynneos được phê duyệt ở Mỹ để sử dụng phòng chống bệnh đậu mùa và đậu mùa khỉ ở người lớn có nguy cơ cao từ 18 tuổi trở lên.

Các quan chức nói với các phóng viên rằng có hơn 100 triệu liều vắc xin đậu mùa cũ hơn, ACAM2000, có một số tác dụng phụ đáng kể. ACAM2000 trước đây được sản xuất bởi Sanofi và bây giờ do Savingent BioSolutions sản xuất.

CDC thông báo: “Chúng tôi đang hy vọng tối đa hóa việc phân phối vắc xin cho những người mà chúng tôi biết sẽ được hưởng lợi từ nó. Đó là những người đã tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ, nhân viên chăm sóc sức khỏe, những người tiếp xúc cá nhân rất gần và đặc biệt là những người có thể có nguy cơ cao mắc bệnh nặng".

Tuần trước, Bavarian Nordic cho biết đã ký hợp đồng với một quốc gia châu Âu không được tiết lộ để cung cấp Jynneos đối phó với các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ.

Hôm 21.5, chính phủ Đức cho biết đang đánh giá các lựa chọn tiêm vắc xin, trong khi Anh đã cung cấp chúng cho một số nhân viên y tế.

Ngày 24.5, Cơ quan y tế Pháp (HAS) khuyến nghị bắt đầu một chiến dịch tiêm vắc xin có mục tiêu để chống lại bệnh đậu mùa khỉ.

HAS khuyến cáo rằng ngay sau khi phát hiện một ca bệnh đậu mùa khỉ, nên tiêm vắc xin cho những người lớn đã tiếp xúc với bệnh nhân này và những ai có nguy cơ mắc bệnh.

Các nhân viên y tế đã tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ mà không có sự bảo vệ cá nhân cũng sẽ phải nhận một liều vắc xin, HAS nói thêm.

Theo WHO, dữ liệu cho thấy vắc xin được sử dụng để diệt trừ bệnh đậu mùa có hiệu quả chống lại bệnh đậu mùa khỉ lên đến 85%.

Đức đặt mua 40.000 liều vắc xin phòng bệnh đậu mùa khỉ

Đức đã đặt hàng 40.000 liều vắc xin từ Bavaria Nordic để sẵn sàng tiêm cho những người tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ nếu dịch bùng phát trở nên nghiêm trọng hơn, nhưng các quan chức đang cân nhắc các biện pháp phòng ngừa khác.

Phát biểu tại một cuộc họp báo hôm 24.5, Bộ trưởng Y tế Đức - Karl Lauterbach nói rằng các biện pháp như cách ly ít nhất 21 ngày được khuyến nghị cho những người mắc bệnh đậu mùa khỉ là đủ để ngăn chặn dịch bùng phát.

Ông Karl Lauterbach cho biết: “Nếu tình trạng lây nhiễm lan rộng hơn nữa, chúng tôi muốn chuẩn bị sẵn sàng cho việc tiêm vắc xin. Điều đó chưa được khuyến cáo vào thời điểm này nhưng có thể trở nên cần thiết”, đề cập đến chiến lược tiêm vắc xin cho người tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ.

Karl Lauterbach cho rằng việc bùng phát bệnh đậu mùa khỉ có thể kiềm chế được và không báo hiệu sự bắt đầu của một đại dịch mới, đồng thời nói can thiệp sớm có thể ngăn chặn mầm bệnh trong cộng đồng.

Lothar Wieler, người đứng đầu Viện Robert Koch về các bệnh truyền nhiễm của Đức, nói đến nay đã ghi nhận 5 ca bệnh đậu mùa khỉ ở Đức, tất cả đều là nam giới.

Một quan chức WHO hôm 23.5 cũng đưa ra hướng dẫn tương tự, nói rằng không cần tiêm vắc xin hàng loạt để phòng bệnh đậu mùa khỉ vì các biện pháp như vệ sinh và hành vi tình dục an toàn sẽ giúp kiểm soát sự lây lan.

Richard Pebody, người đứng đầu nhóm mầm bệnh có mức độ đe dọa cao tại WHO khu vực châu Âu, nói với Reuters rằng nguồn cung cấp vắc xin và thuốc kháng vi rút ngay lập tức tương đối hạn chế.

Richard Pebody cho biết các biện pháp chính để kiểm soát sự bùng phát là theo dõi tiếp xúc và cách ly, lưu ý rằng đây không phải là một loại vi rút lây lan rất dễ dàng và đến nay chưa gây ra bệnh nghiêm trọng. Ông nói thêm, vắc xin được sử dụng để chống lại bệnh đậu mùa khỉ có thể có một số tác dụng phụ đáng kể.

Rosamund Lewis, trưởng ban thư ký về bệnh đậu mùa thuộc Chương trình Khẩn cấp của WHO, nói trong một cuộc họp báo rằng các đột biến có xu hướng thấp hơn với loại vi rút này, dù việc giải trình tự bộ gen các ca bệnh sẽ giúp cung cấp thông tin hiểu biết về đợt bùng phát hiện tại.

Theo WHO, các đợt bùng phát dịch này không điển hình, xảy ra ở các quốc gia nơi vi rút đậu mùa khỉ không lưu hành thường xuyên. Các nhà khoa học đang tìm cách tìm hiểu nguồn gốc của các ca bệnh đậu mùa khỉ và liệu vi rút có đang biến đổi hay không.

WHO đang yêu cầu các phòng khám da liễu và chăm sóc sức khỏe ban đầu, cũng như các phòng khám sức khỏe tình dục, cảnh giác với các trường hợp có thể xảy ra.

WHO đã ghi nhận hơn 250 ca nhiễm bệnh đậu mùa khỉ đã được xác nhận và nghi ngờ, với mức độ lây lan theo địa lý là điều bất thường với căn bệnh thường lưu hành ở các khu vực Tây và Trung Phi nhưng hiếm gặp ở những nơi khác.

Nhiều nhưng không phải tất cả ca bệnh đậu mùa khỉ là ở nam giới quan hệ tình dục đồng tính, với WHO nhắm mục tiêu cụ thể là lây truyền qua đường tình dục.

Các quan chức cho biết vẫn còn quá sớm để nói lý do tại sao, nhưng nhóm nhân khẩu học này có thể muốn tìm kiếm lời khuyên y tế hoặc tiếp cận với kiểm tra sức khỏe tình dục.

Bệnh đậu mùa khỉ thường không dễ lây lan giữa người với người, nhưng nó có thể lây truyền qua tiếp xúc gần gũi giữa người với người hoặc tiếp xúc với các vật dụng mà bệnh nhân đậu mùa khỉ sử dụng, chẳng hạn như quần áo, giường hoặc đồ dùng.

Sóng cao đã phá vỡ tường chắn sóng của thành phố Semarang ở miền Trung Java, iNDONESIA khiến nước lũ dâng cao tới 2,1 mét, nằm trong số những mức cao nhất từng thấy trong khu vực trong nhiều thập kỷ
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">High waves breached the seawall of the city of Semarang in Central Java, causing floodwaters to reach 2.1 meters, among the highest levels seen in the area in decades <a href="https://t.co/yIQUiASVfP">pic.twitter.com/yIQUiASVfP</a></p>&mdash; Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1529146457609015297?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Nhà chức trách cho biết 11 người, trong đó có 8 người là phụ nữ, đã thiệt mạng trong các vụ tấn công xả súng đồng thời vào hai quán bar ở miền trung bắc Mexico.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Eleven people, eight of them women, were killed in simultaneous shooting attacks on two bars in north-central Mexico, authorities said Tuesday. <a href="https://t.co/rbeQzrtohr">https://t.co/rbeQzrtohr</a></p>&mdash; CBS News (@CBSNews) <a href="https://twitter.com/CBSNews/status/1529145305102438400?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

MEXICO CITY - Mười một người, tám trong số đó là phụ nữ, đã thiệt mạng trong các vụ tấn công xả súng đồng thời vào hai quán bar ở miền trung bắc Mexico, chính quyền cho biết hôm thứ Ba.

Các dấu hiệu viết tay để lại tại hiện trường vụ giết người cho thấy các vụ tấn công là một phần của sự cạnh tranh giữa hai tập đoàn ma túy đã chiến đấu để kiểm soát bang Guanajuato trong vài năm.

Cảnh sát thành phố Celaya cho biết các vụ tấn công xảy ra vào cuối ngày thứ Hai tại hai quán bar trên cùng một con phố. Họ cho biết 10 nạn nhân đã chết tại hiện trường, và một người khác được tuyên bố đã chết tại bệnh viện sau đó.

Cảnh sát xác nhận rằng có tin nhắn được để lại tại hiện trường, nhưng không xác nhận những gì họ nói. Nhưng những bức ảnh đăng trên mạng xã hội cho thấy những kẻ giết người đến từ băng đảng Santa Rosa de Lima. Các tin nhắn xuất hiện để cáo buộc chủ sở hữu quán bar ủng hộ băng đảng đối thủ Jalisco.

Các bức ảnh cho thấy phụ nữ - không rõ họ là nhân viên quán bar hay khách hàng - chất thành đống máu giữa các bàn. Một phần của một quán bar cũng đã bị thiêu rụi một phần.

Đức yêu cầu những người bị bệnh đậu mùa khỉ cách ly trong 21 ngày

Tổ chức Y tế Thế giới báo cáo có 92 ca nhiễm đậu mùa khỉ ở 12 quốc gia khác nhau, 28 trường hợp tiếp xúc gần đang được theo dõi. Bệnh nhân tập trung ở các nước Anh, Bồ Đào Nha, Thụy Điển, Italy, Tây Ban Nha, Pháp, Bỉ, Đức, Mỹ, Canada và Australia.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Germany telling people with monkeypox to isolate for 21 days <a href="https://t.co/2V7MGPjU55">https://t.co/2V7MGPjU55</a></p>&mdash; Newsweek (@Newsweek) <a href="https://twitter.com/Newsweek/status/1529144326688849922?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>


Đậu mùa khỉ cùng họ với đậu mùa. Các triệu chứng tiêu biểu bao gồm phát ban, sốt, đau nhức các cơ và đau đầu. Đậu mùa khỉ ít gây chết người hơn bệnh đậu mùa.

Điều khiến các chuyên gia hiện nay lo lắng là virus lây lan một cách bất thường tại những nơi nó không lưu hành trước đây. Có hai chủng đậu mùa khỉ phổ biến. Đầu tiên là chủng Congo, biểu hiện nặng hơn, tỷ lệ tử vong là 10%. Chủng thứ hai tập trung ở Tây Phi, ít nghiêm trọng, thường gây tử vong cho 1% người mắc bệnh. Hiện các bệnh nhân ở Anh mắc chủng đậu mùa Tây Phi.


Kể từ ngày 13/5/2022, các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ 12 quốc gia thành viên trên thế giới. Được biết, 12 quốc gia này không phải là vùng lưu hành của vi rút đậu mùa khỉ. Các cuộc điều tra dịch tễ vẫn đang được tiến hành, các trường hợp được báo cáo cho đến nay chưa ghi nhận có tiền sử du lịch đến các khu vực lưu hành bệnh. Tình hình đang tiến triển và WHO dự kiến sẽ có thêm nhiều trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ được xác định do việc giám sát mở rộng ở các nước không có dịch bệnh.


*Bệnh đậu mùa khỉ được xác định từ năm 1970 tại Châu Phi


Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh đậu mùa do vi rút truyền sang người từ động vật. Bệnh có các triệu chứng rất giống với những triệu chứng đã thấy ở bệnh nhân đậu mùa trước đây, mặc dù bệnh này ít gây bệnh nghiêm trọng hơn. Bệnh do vi rút đậu mùa khỉ thuộc giống Orthopoxvirus và thuộc họ Poxviridae gây ra. Có hai nhóm vi rút đậu mùa khỉ gồm nhóm Tây Phi và nhóm lưu vực Congo (Trung Phi). Tên bệnh đậu mùa khỉ bắt nguồn từ phát hiện ban đầu về vi rút trên khỉ trong phòng thí nghiệm ở Đan Mạch vào năm 1958. Trường hợp đầu tiên trên người được xác định là ở một đứa trẻ tại Cộng hòa Dân chủ Congo vào năm 1970.


*Bệnh lây qua tiếp xúc gần


Bệnh lây truyền từ người này sang người khác khi tiếp xúc gần với tổn thương, dịch cơ thể, giọt bắn đường hô hấp và các bề mặt bị nhiễm vi rút như chăn, ga, gối, đệm, ... từ người bệnh. Thời gian ủ bệnh của bệnh đậu mùa khỉ thường từ 6 đến 13 ngày nhưng cũng có thể từ 5 đến 21 ngày. Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ), triệu chứng phát ban liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ liên quan đến mụn nước hoặc mụn mủ nằm sâu, chắc hoặc cứng, các tổn thương có thể lõm xuống hoặc tụ lại và tiến triển thành vảy theo thời gian. Các triệu chứng biểu hiện thường bao gồm sốt, ớn lạnh, phát ban đặc biệt hoặc nổi hạch mới, … Bệnh đậu mùa khỉ thường tự giới hạn nhưng có thể nghiêm trọng ở một số người, chẳng hạn như trẻ em, phụ nữ có thai hoặc những người bị suy giảm miễn dịch do các tình trạng sức khỏe khác.


Tính đến ngày 21 tháng 5, thế giới đã ghi nhận 92 trường hợp được xác nhận mắc bệnh và 28 trường hợp nghi ngờ mắc bệnh đậu mùa khỉ đang được điều tra. Các trường hợp này ghi nhận tại 12 quốc gia bao gồm: Anh, Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha, Bỉ, Úc, Mỹ, … và đã được báo cáo cho WHO. Dựa trên thông tin hiện có, các trường hợp bệnh chủ yếu phát hiện ở những người nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM). Đến nay, không có trường hợp tử vong liên quan về bệnh này được báo cáo.


Qua đó, WHO đã đưa ra một số lời khuyên nhằm phòng ngừa và kiểm soát bệnh đậu mùa khỉ bao gồm:


-Phòng ngừa: Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh bao gồm tránh tiếp xúc da với da hoặc mặt đối mặt với bất kỳ ai có triệu chứng, thực hiện các biện pháp quan hệ tình dục an toàn, giữ tay sạch bằng nước và xà phòng hoặc dung dịch rửa tay có cồn. Đồng thời cần duy trì các biện pháp phòng ngừa lây truyền qua đường hô hấp.


-Phát hiện và chăm sóc: Bất kỳ ai có các biểu hiện nghi ngờ như phát ban không rõ nguyên nhân, sốt, nổi hạch, suy nhược, … cần liên hệ với cở sở y tế để được chẩn đoán xác định bệnh. Trong trường hợp nghi ngờ hoặc được xác nhận là mắc bệnh đậu mùa khỉ, người bệnh nên được cách ly cho đến khi các tổn thương của người bệnh đóng vảy và vảy bong ra. Trong giai đoạn này, bệnh nhân có thể được điều trị hỗ trợ để giảm bớt các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ. Bên cạnh đó, bất kỳ ai chăm sóc một người bị bệnh đậu mùa khỉ nên sử dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân thích hợp bao gồm đeo khẩu trang, lau chùi các đồ vật và bề mặt mà người bệnh đã chạm vào.


-Báo cáo: Bất kỳ các trường hợp nghi ngờ như phát ban liên quan đến du lịch phải được báo cáo ngay cho chuyên gia y tế, bao gồm thông tin về tất cả các chuyến du lịch gần đây, tiền sử tình dục và tiền sử chủng ngừa bệnh đậu mùa. Người dân và khách du lịch đến các quốc gia lưu hành bệnh đậu mùa ở khỉ nên tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng không phải người (chết hoặc sống) có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ và không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã.


Ngày 18/5/2022, CDC Hoa Kỳ cũng đã ghi nhận một trường hợp có kết quả dương tính với bệnh đậu khỉ sau khi du lịch từ Canada trở về Hoa Kỳ. CDC Hoa Kỳ đang kêu gọi các cơ sở y tế tại Mỹ cảnh giác với những bệnh nhân có biểu hiện phát ban nghi ngờ liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ.

Hết cho sớm hay là kéo dài đến 20, 30 năm sau thì cũng có ai sợ đâu! Thử hỏi đại xem dân của một nước thứ 3 nào khác xem họ có lo gì không? heheeh... Thử hỏi dân Cambodia, Spain, hay Norway China Australia India gì gì xem có ai đau khổ vì chiến tranh này chưa? Chẳng có ai cả.

Cho hai cu tèo này đập lộn tơi bời ra, đồng bào nhân dân thế giới sẽ phụ họa chửi bới tiếp dầu xăng lửa đạn vô giùm cho. Chỉ có mỗi đứa ngu @HonThienViet nó mới đần độn đòi USA phải quân sự đưa lính Mỹ vô đó lãnh đạn của Putin.

Còn bố Putin được Trump khen là thiên tài thông minh thì cứ dính chùm nguyên một cục ở trong đó đi là tốt nhất.

Quân Ukraine thì te tua là tất nhiên rồi, nhưng xem bảng ở trên thấy lính Nga chết cũng thảm thương.

Vậy chứ đố em bé đầu bò đần độn Hòn Thiến xem số lính của USA bị tử trận là bao nhiêu rồi, có biết không?

Đến hôm nay vẫn là ZERO hahaaaa...

Mà sao bé hòn thiến chưa xung phong sang đó làm lính đánh thuê để tăng con số lên thành ONE thử xem sao?

Đàn cuồng nhào vô đòi quân sự quân sẹo để trả thù những người lính không bầu cho Trump phải bị Putin tru diệt, ai ngờ cụ già Biden lại chơi America First. First là ưu tiên một, trước tiên là dân Mỹ phải nằm nhà cho chắc ăn chứ ngu gì nhào ra first!

Đây là những người lính Mỹ mà Trump đã ra lệnh cản không cho gửi phiếu bầu từ xa về, nhưng rồi phiếu vẫn về thì Trump lại gian lận cấm không cho đếm, nhưng rồi vẫn được đếm khiến cho Trump thua nhục nhã. Nên cha con nhà cuồng thù hận muốn giết họ đó.

Thôi chết cha rồi! Vaccine chống lại đậu mùa khỉ ??? Sao chống khỉ hoài vậy?

Vaccine kỳ trước đã gây ra mối thù thất cử ngất trời cao anti-vax anti-mask cho khỉ rồi, khiến cho khỉ chúa oán hận Moderna vô cùng tận.

Jan 6th kế tiếp thế nào bầy khỉ cuồng cũng kéo lên Capitol Hill leo qua leo lại đòi trả thù nữa.

Để xem phen này có khỉ cái nào bị an ninh bắn rụng hay không hahaaa...

Các công nhân đào bới đống đổ nát của một tòa nhà chung cư ở Mariupol đã tìm thấy 200 thi thể trong tầng hầm, chính quyền Ukraine cho biết hôm 24/5, khi ngày càng nhiều điều kinh hoàng được đưa ra ánh sáng trong thành phố đổ nát đã chứng kiến những đau khổ tồi tệ nhất của cuộc chiến đã kéo dài 3 tháng.
Petro Andryushchenko, cố vấn của thị trưởng cho biết các thi thể đang phân hủy và mùi hôi thối bao trùm cả khu phố. Ông không biết các thi thể được phát hiện từ khi nào, nhưng số lượng nạn nhân đã làm cho vụ việc trở thành một trong những cuộc tấn công chết chóc nhất được biết đến trong chiến tranh.
Trong khi đó, giao tranh ác liệt vẫn tiếp diễn tại Donbas, khu vực công nghiệp phía đông mà lực lượng của Moscow đang có ý định chiếm giữ. Quân Nga tăng cường bao vây, đánh chiếm Sievierodonetsk và các thành phố lân cận.
Mariupol đã bị pháo kích liên tục trong cuộc vây hãm kéo dài gần ba tháng kết thúc vào tuần trước sau khi khoảng 2.500 chiến binh Ukraine từ bỏ một nhà máy thép nơi họ đã cố thủ. Các lực lượng Nga đã chiếm phần còn lại của thành phố, nơi ước tính vẫn còn khoảng 100.000 người trong số 450.000 cư dân trước chiến tranh. Nhiều người trong số họ bị mắc kẹt trong cuộc bao vây với rất ít thức ăn, nước uống, lò sưởi hay điện.
Ít nhất 21.000 người đã thiệt mạng trong cuộc bao vây, theo các nhà chức trách Ukraine, những người đã cáo buộc Nga cố che đậy sự thật kinh hoàng bằng cách đưa vào các thiết bị hỏa táng di động và chôn người chết trong các ngôi mộ tập thể.
Trong cuộc tấn công vào Mariupol, các cuộc không kích của Nga đã đánh vào một bệnh viện phụ sản và một nhà hát nơi thường dân đang trú ẩn. Một cuộc điều tra của AP cho thấy gần 600 người đã chết trong vụ tấn công rạp hát, gấp đôi con số mà chính quyền Ukraine ước tính.
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, cáo buộc người Nga tiến hành “chiến tranh tổng lực” và tìm cách gây ra nhiều chết chóc và tàn phá nhất có thể cho đất nước của ông.

Tòa án Ukraine đã ra lệnh bắt giữ vắng mặt đối với cựu tổng thống Viktor Yanukovych, người bị cáo buộc phản quốc do ký thỏa thuận cho Nga thuê căn cứ quân sự.
Reuters đưa tin, văn phòng tổng công tố Ukraine cho hay, một tòa án ở Kyiv ngày 23/5 đã phát lệnh bắt giữ đối với cựu tổng thống Viktor Yanukovych do chính quyền của ông Yanukovych từng ký kết thỏa thuận mang tên "Thỏa thuận Kharkov", cho Nga thuê căn cứ hải quân ở Crimea năm 2010.
Thỏa thuận này cho phép Hạm đội Biển Đen của Nga đồn trú ở cảng Sevastopol, bán đảo Crimea. Kyiv cho rằng, thỏa thuận này đã tạo điều kiện cho Nga tăng số lượng binh sĩ ở Ukraine và sau đó là kiểm soát Crimea. Bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga năm 2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý mà Ukraine cho là phi pháp.
Theo cáo trạng của tòa án, hành động của ông Yanukovych là vi hiến và "làm tổn hại đến chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc phòng, an ninh kinh tế của Ukraine, tiếp tay cho thế lực nước ngoài". Ông Yanukovych hiện chưa bình luận về những cáo buộc này.
Ông Yanukovich giữ vị trí tổng thống Ukraine từ tháng 2/2010 đến tháng 2/2014 và được mô tả là một người có quan điểm thân Nga. Cuối năm 2013, sau khi ông hoãn ký kết các thỏa thuận thương mại và chính trị then chốt giữa Kyiv và Liên minh châu u (EU) "nhằm đảm bảo an ninh quốc gia" và để đổi lại khoản viện trợ 15 tỷ USD của Nga, các cuộc biểu tình đã nổ ra ở Kyiv cùng nhiều thành phố phía tây, rồi nhanh chóng biến thành bạo lực. Đến tháng 2/2014, ông bị lật đổ, phải rời khỏi đất nước. Ông được cho là đang sống lưu vong tại Nga.
Ông Yanukovych đã bị tòa án Ukraine kết án vắng mặt 13 năm tù vì tội phản quốc. Ông bị cho là đã gửi thư cho Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 3/2014 để đề nghị quân đội và cảnh sát Nga tham gia "lập lại trật tự ở Ukraine". Đến tháng 1 năm ngoái, các nhà điều tra Ukraine tiếp tục thông báo ông Yanukovych bị nghi phản quốc với Thỏa thuận Kharkiv.

Nga yêu cầu hỗ trợ vũ khí quân sự: Trung Quốc tảng lờ vì sợ “lộ” điểm yếu này ở Ukraine
Bình luận Xuân Trường • 20:04, 24/05/22
Khi cuộc chiến tại Ukraine đang trong thế trận giằng co tại khu vực Donbass, với lợi thế dường như nghiêng về phía Nga thì cũng là lúc chiến dịch của nước này bước sang ngày thứ 89. ​​Các chuyên gia nhận định, Nga có thể sớm cạn nguồn lực cho hoạt động tiến công. Thực tế ngay từ đầu tháng 3, có tin cho rằng Nga đã yêu cầu Trung Quốc “trợ giúp” quân sự, nhưng đổi lại là sự im lặng từ phía Bắc Kinh. Vì sao lại như vậy?
Nga kêu gọi giúp đỡ: Trung Quốc ‘không nghe không thấy’
Vào tháng 2, hai cường quốc Nga-Trung tuyên bố rằng họ đang bước vào mối quan hệ đối tác chiến lược "không có giới hạn", "không có vùng cấm" trong một thỏa thuận mà cả Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình nói rằng là để nhằm chống lại ảnh hưởng của Mỹ.
Tuy nhiên đã có những nghi ngờ rằng, mối quan hệ Nga-Trung vốn mang tính “vụ lợi” hơn là “bền vững”, mà cuộc chiến tại Ukraine đã phần nào phản ánh rõ nét hơn cách mà chế độ độc tài ĐCSTQ vẫn luôn thể hiện ở “đầu môi chót lưỡi”.
Tờ Politico cho biết, kể từ khi Nga tiến hành "chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine ngày 24/2, quân đội Nga đã có dấu hiệu đình trệ trong quá trình bao vây và chiếm cứ thủ đô Kiev khi vấp phải sự kháng cự của quân đội Ukraine được phương Tây hậu thuẫn. Lực lượng vũ trang Ukraine đã tiêu diệt máy bay chiến đấu, trực thăng và nhiều phương tiện khác của Nga.
Vì vậy chỉ hơn hai tuần sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào Ukraine, Nga đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thiết bị quân sự và các hỗ trợ khác. Điều này “cho thấy các nhà lãnh đạo quân sự Nga đánh giá rằng họ cần phải trang bị vũ khí đầy đủ để duy trì cuộc tiến công sau khi cố gắng tiến sâu hơn vào Ukraine”.
Trong khi ấy, CBSnews cho biết “yêu cầu từ Điện Kremlin gửi tới Bắc Kinh chủ yếu liên quan đến hỗ trợ tài chính, ngoài ra có cả hỗ trợ máy bay không người lái”. Tuy nhiên Trung Quốc và sau đó cả Nga đã bác bỏ thông tin trên.
Liệu có phải Nga đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp vũ khí quân sự trong đó có việc chuyển giao máy bay chiến đấu cho nước này, trong bối cảnh xung đột Ukraine ngày càng leo thang với sự hỗ trợ khí tài của Mỹ và NATO?
Thêm nữa, câu hỏi đặt ra là: Tại sao Trung Quốc lại thẳng thừng bác bỏ thông tin trên, dù cả ông Putin và Tập Cận Bình đã tuyên bố hai nước hợp tác “không giới hạn, không có vùng cấm” chỉ ít ngày trước khi Nga tấn công Ukraine?
Mặc dù Trung Quốc ám chỉ về việc không hỗ trợ Nga vào phút cuối với lý do e ngại các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây, nhưng có lẽ điều ĐCSTQ lo ngại hơn cả là thế giới sẽ phát hiện được các “lỗi” vũ khí của họ, đặc biệt là trong lĩnh vực hàng không với các tiêm kích chất lượng thấp?
Trung Quốc có xứng tầm lực lượng hàng không lớn thứ 3 thế giới?
Trung Quốc không ngừng khoe khoang về lực lượng hàng không của nước này, vốn được coi là lớn thứ 3 trên thế giới, với một loạt các chiến đấu cơ sừng sỏ như máy bay ném bom chiến lược, máy bay không người lái tàng hình cùng máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm.
Theo ước tính, Trung Quốc có khoảng 2,800 máy bay thuộc Không quân và Hải quân, không bao gồm máy bay không người lái và máy bay huấn luyện. Khoảng 2,250 chiếc trong số đó là máy bay chiến đấu chuyên dụng, bao gồm 1,800 máy bay chiến đấu. Trong số này, khoảng 800 chiếc được coi là máy bay phản lực thế hệ thứ tư.
Trung Quốc cũng đang nghiên cứu để xây dựng một lực lượng không quân tầm xa, bao gồm các máy bay J-16 và J-10. Trung Quốc cũng ca ngợi thành tựu đáng tự hào nhất của Lực lượng Không quân Giải phóng Nhân dân (PLAAF) là máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ năm - J-20 "Mighty Dragon. (Businessinsider).
Máy bay chiến đầu của Trung Quốc nhiều lần xâm phạm vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan (Ảnh: Getty Images).
Với sự tự tin này, Trung Quốc ngày càng táo tợn trong việc răn đe Đài Loan bằng các chuyến bay thị uy trên vùng trời hòn đảo này.
Ngày 11/5 vừa qua, Lực lượng phòng vệ Đài Loan cho biết trực thăng tấn công Z-10 tiên tiến của Trung Quốc lần đầu tiên đã vượt qua "đường trung tuyến" - ranh giới được ngầm hiểu là đường phân định eo biển Đài Loan. (Newsweek)
Cần lưu ý là, máy bay quân sự Trung Quốc hiếm khi vượt qua đường trung tuyến này. Duy nhất ngày 19/9/2020, biên đội tiêm kích J-10, J-11 và J-16 đã vượt qua đường trung tuyến, áp sát Đài Loan cùng thời điểm Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Keith Krach thăm hòn đảo. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên trực thăng quân sự Trung Quốc có hoạt động tương tự.
Còn nhớ ngày 1/9/2021, Trung Quốc ra Luật An toàn giao thông hàng hải Trung Quốc (MTSL), điều đó có nghĩa là các tàu thuyền nước ngoài khi tiến vào vùng biển do Bắc Kinh đơn phương tuyên bố chủ quyền đều phải khai báo thông tin với Trung Quốc. 4 ngày sau, ngày 5/9, Trung Quốc làm nổi sóng vùng trời trên eo biển Đài Loan, khi 19 chiến đấu cơ Trung Quốc xâm nhập vùng nhận diện phòng không phía Tây Nam của đảo Đài Loan.
Bức ảnh máy bay quân sự của ĐCSTQ quấy rối Đài Loan. (Do Bộ Quốc phòng Trung Hoa Dân Quốc cung cấp)
Có thể thấy, những hành động của Trung Quốc ngày càng dồn dập và táo bạo, bất chấp việc Mỹ cử nhiều tàu chiến thị uy tới biển Đông.
Nhưng có một bí mật ít ai biết, là trong suốt nửa đầu tháng 8/2021, chiến đấu cơ Trung Quốc hoàn toàn vắng bóng trên không phận Đài Loan. Vì sao? Đơn giản, eo biển Đài Loan trong những ngày đó có mưa. Và máy bay của Trung Quốc khó lòng tác chiến được.
Trung Quốc cũng đã từng phải chứng kiến nhiều vụ tai nạn máy bay khi tăng cường các cuộc diễn tập quân sự, nhằm thực hiện lời kêu gọi "nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu" của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Các cuộc tập trận thị uy, đặc biệt trong thời tiết khắc nghiệt sẽ càng phơi bày nhiều điểm yếu của không quân Trung Quốc mà quân đội nước này chưa thể khắc phục.
Vô tình tiết lộ điểm yếu chết người
Trong 13 ngày liên tiếp cuối tháng 7 và đầu tháng 8 năm 2021, khi Đài Loan có mưa lớn thì các chiến cơ Trung Quốc cũng bỗng dưng vắng bóng. Khi thời tiết quang đãng trở lại vào ngày 11/8, Vùng nhận dạng Phòng không của Đài Loan lại bị chiến đấu cơ Trung Quốc tới quấy rối.
Tại sao lại như vậy?
Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) vô tình tiết lộ, máy bay chiến đấu J-10 của Trung Quốc phải bảo dưỡng và làm sạch bằng cách dùng bọt biển để "rửa khô" khi hoạt động trong điều kiện mưa gió, nếu không nước sẽ thấm vào và gây rỉ sét các bộ phận.
Một sĩ quan quân đội Trung Quốc đứng bên cạnh giải thích: “Không thể rửa trực tiếp bằng nước như chúng ta thường rửa xe”, vì nếu nước thấm vào bên dưới sẽ dễ gây rỉ các bộ phận kim loại. (secretchina)
Nhà bình luận thời sự Hoàng Sáng Hạ (Huang Chuang-shia) cho biết, ông đã giải mã được vì sao trong 13 ngày mưa gió ở Đài Loan, máy bay quân sự của ĐCSTQ đã không tới quấy nhiễu. Có lẽ là do "chiến đấu cơ của Trung Quốc không thể chịu được thời tiết mưa gió”.
Ông cũng cho biết, trong tác chiến “cần phải tăng cường khả năng bay trong đêm", và ngay cả “bay trong mưa" mà cũng tiềm ẩn những rủi ro lớn cho chiến đấu cơ Trung Quốc, thì càng cho thấy lực lượng không quân nước này lộ quá nhiều lỗ hổng chí tử.
Loạt tai nạn phơi bày tử huyệt của không quân Trung Quốc
Các vụ tai nạn liên tiếp trong vài năm gần đây của chiến đấu cơ Trung Quốc không chỉ cho thấy do lỗi thiết kế, lỗi động cơ mà còn cả trình độ tay nghề yếu kém của phi công nước này.
Nhiều chuyên gia quân sự cảnh báo không quân Trung Quốc sẽ tiếp tục phải chứng kiến nhiều vụ tai nạn tương tự, khi lực lượng này gia tăng các cuộc diễn tập thị uy tại eo biển Đài Loan.
Chuyên gia quân sự Tống Trung Bình (Song Zhongping) cho rằng, sự cố động cơ và hệ thống điều khiển là nguyên nhân chính trong hàng loạt tai nạn chết người của chiến đấu cơ Trung Quốc như sau:
Tháng 6/2014, chiếc máy bay tiêm kích-ném bom JH-7 “Flying Leopard” đã bị rơi trong một nhiệm vụ huấn luyện ở tỉnh Chiết Giang.(scmp)
Ngày 15/5/2015, hai phi công của một máy bay hải quân đã thiệt mạng khi máy bay huấn luyện của họ rơi ở phía đông bắc Trung Quốc sau khi động cơ bị bốc cháy. (Economictimes)
Tháng 4/2016, phi công Zhang Chao 29 tuổi thiệt mạng sau khi tiêm kích J-15 bị hỏng cần điều khiển trong buổi tập hạ cánh trên tàu sân bay.
Ba tuần sau, cuối tháng 4/2016, một phi công thiệt mạng khi gặp phải vấn đề tương tự với một chiếc J-15 khác trong quá trình huấn luyện trên tàu sân bay. (scmp)
Tháng 11/2016, nữ phi công lái tiêm kích J-10 đầu tiên của Trung Quốc cũng chết thảm trong một buổi huấn luyện bay ở Hà Bắc (CNN)
Tháng 1/2018, ít nhất 12 thành viên phi hành đoàn thiệt mạng' trong vụ rơi máy bay quân sự trong cuộc tập trận ở Quý Châu (scmp)
Tháng 3/2019, một máy bay của hải quân Trung Quốc đã rơi trong quá trình diễn tập gần địa phận tỉnh Hải Nam và cả hai phi công đều tử nạn. (businessinsider)
8 ngày sau, tai nạn tiếp tục xảy ra tại cao nguyên Tây Tạng, khi một tiêm kích J-10 lao vào vách núi trong lúc huấn luyện bay thấp.
Tháng 3/2020, một trực thăng của Quân đội Trung Quốc đồn trú tại Hồng Kông đã bị rơi xuống khu vực Công viên Quốc gia Tai Lam.
Ngày 5/10/2020, một máy bay được cho là chiếc Chengdu J-10 đã đâm xuống đất khiến phi công Wang Jiandong tử nạn (taiwannews)
Tháng 3/2022 vừa qua, một máy bay chống ngầm Y-8 của Không quân Trung Quốc được cho là đã gặp nạn và mất liên lạc ở Biển Đông. (taiwannews)
Và gần đây nhất vào cuối tháng 4 vừa qua, một máy bay phản lực siêu thanh Hongdu JL-10 (hoặc có thể là L-15) đã bị rơi tại tỉnh Hà Nam, nối dài thêm vào danh sách sự cố. (eurasiantimes)
Có một thực tế là, những vụ tai nạn rơi máy bay chiến đấu của Trung Quốc không phải là sự kiện hiếm. Một quan chức không quân Trung Quốc thừa nhận, không chỉ máy bay nội địa chất lượng kém, mà phi công nước này cũng gần như không có kinh nghiệm bay trước khi nhập ngũ.
Vậy những lỗ hổng trong vũ khí của Trung Quốc, và việc ĐCSTQ ngoài mặt ủng hộ ‘đồng minh’ Nga trên mặt trận ngoại giao, nhưng lại ‘đâm sau lưng’ đồng minh đã diễn ra như thế nào?
Hàng ngàn tiêm kích J-10 và J-11 sẽ sớm bị loại?
Trong những năm gần đây, Trung Quốc sản xuất tiêm kích thế hệ 4 với tốc độ chóng mặt, nhưng có vẻ như vẫn chưa đủ để đảm bảo chiếm ưu thế.
Truyền thông của Trung Quốc gần đây công bố thông tin khiến người dân nước này cảm thấy nức lòng. Đó là số giờ tập luyện thường xuyên hàng năm của phi công lái tiêm kích thế hệ 4 như J-10 hay J-11 đã đạt con số 300 giờ bay, thay vì chỉ gần 100 giờ như trước, tức là ngang hàng với những cường quốc như Mỹ hay châu Âu.
Nhưng chưa kịp vui mừng thì không quân Trung Quốc tiếp tục lộ thêm điểm yếu chí tử nữa, khiến dư luận nước này không khỏi lo lắng. Đó là với tần suất bay như vậy thì tiêm kích J-10 hay J-11 do chính Trung Quốc sản xuất có thể trụ vững trong bao lâu?
Giới chức trách Mỹ phản ứng chậm chạp trước việc Bắc Kinh mua nhà sản xuất máy bay Mỹ, Trung Quốc đang thâu tóm một công ty thủy phi cơ của Mỹ chuyên sản xuất những chiếc máy bay tinh vi có cánh làm từ sợi carbon và có thể gập lại
Hiện nay, độ bền khung thân của tiêm kích do Mỹ, NATO sản xuất dao động trong khoảng 6.000 - 8.000 giờ bay. Nhưng tiêm kích Trung Quốc ngoài điểm yếu về tuổi thọ động cơ, thì tuổi khung thân của J-10 và J-11 là chỉ khoảng 1.500 - 2.000 giờ bay.
Tức là một tiêm kích mới sản xuất, với tần suất luyện tập dày đặc của phi công thì chỉ sau 5 - 7 năm là hết thời gian khai thác, phải đại tu sửa chữa hoặc bị loại biên.
Còn đối với những chiếc J-10 hay J-11 đã bay vài năm thì số giờ hoạt động còn lại sẽ ít hơn nữa. Như vậy, có thể thấy hàng loạt tiêm kích của Trung Quốc sẽ sớm phải về vườn.
Rõ ràng đối diện nguy cơ trên, Trung Quốc còn lâu mới đủ sức đe dọa vị thế thống trị của Không lực Hoa Kỳ.
Trung Quốc "cóp" nhái giỏi nhất, chất lượng vẫn thấp kém
Tuy nhiên, Trung Quốc thường xuyên ca ngợi các máy bay chiến đấu của họ là biểu tượng của sức mạnh quân sự. Máy bay chiến đấu của Trung Quốc từ lâu đã có một lỗ hổng chính: Khan hiếm động cơ chất lượng cao.
Trung Quốc nổi tiếng với khả năng "sao chép" tài tình công nghệ nước ngoài và đem áp dụng sản xuất vào các phiên bản nội địa. Hầu hết máy bay chiến đấu của Trung Quốc đều dựa trên những ý tưởng "đánh cắp" sở hữu trí tuệ từ phương Tây. Dù Trung Quốc đã nỗ lực chế tạo động cơ WS-10, là biến thể sao chép từ dòng Saturn AL-31F của Nga, nhưng dòng động cơ nội địa này vẫn chưa được tin tưởng nên phần lớn tiêm kích J-10 vẫn phải nhập động cơ của Nga.
Động cơ máy bay quân sự được sử dụng rộng rãi hiện nay tại Trung Quốc là WS-10 có thể chịu đựng mức nhiệt khoảng 1.470 độ C, và việc cải thiện có thể góp phần không nhỏ trong nâng cao công suất phát ra của động cơ. Trung Quốc đã dành nhiều năm để khiến động cơ WS-15 thiết kế dành cho chiến đấu cơ J-20 hoạt động hiệu quả, nhưng vẫn gặp vướng mắc với cánh quạt liên tục bị tăng nhiệt ở vận tốc cao. Do vậy, Không quân Trung Quốc buộc phải sử dụng động cơ do Nga sản xuất hoặc một phiên bản cải tiến của WS-10.
Kết quả là, việc không sản xuất được động cơ chất lượng cao đang ảnh hưởng đến nhận thức của các quốc gia khác về hình ảnh tô vẽ Trung Quốc như một đối tác quốc phòng đáng tin cậy. Và Thái Lan là một ví dụ khi không tin tưởng động cơ tàu ngầm do Trung Quốc sản xuất.
Ngày 12/4 vừa qua, asia.nikkei đưa tin rằng, Thái Lan đã đình chỉ hợp đồng mua tàu ngầm Trung Quốc. Theo thỏa thuận, động cơ của tàu ngầm phải được chế tạo tại Đức. Tuy nhiên các quy định luật pháp của Đức lại ngăn cản nước này không được phép cung cấp động cơ cho Trung Quốc. Vì vậy, để giữ nguyên hợp đồng với Thái Lan, Trung Quốc đã đề nghị đóng tàu ngầm với động cơ do Trung Quốc sản xuất, nhưng Thái Lan đã từ chối.
Hiển nhiên, vì những “lỗi’ nghiêm trọng đó khiến Trung Quốc không hỗ trợ vũ khí quân sự cho người Nga trên chiến trường Ukraine, hay còn một lý do nào khác?
Điểm nóng Ukraine: Mồi thử cho mối quan hệ “đồng minh” Nga- Trung
Vào tháng 3, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc là Vương Nghị đã gọi Nga là "đối tác chiến lược quan trọng nhất" đối với Trung Quốc, khi ông này phát biểu: "Dù bối cảnh quốc tế có nguy hiểm đến đâu, chúng ta sẽ giữ vững trọng tâm chiến lược và thúc đẩy sự phát triển của quan hệ đối tác toàn diện Trung - Nga trong thời kỳ mới ... Tình hữu nghị giữa hai dân tộc là sắt son." (AP)
Phân tích: Đề nghị đứng giữa hòa giải cho Nga và Ukraine, Bắc Kinh có tính toán gì?
Vào ngày 19/4, Trung Quốc tiếp tục trấn an người Nga rằng ĐCSTQ sẽ tiếp tục tăng cường “phối hợp chiến lược”. (Reuters)
Có thể thấy, Bắc Kinh luôn nhiều lần lên tiếng phản đối các lệnh trừng phạt của phương Tây, khẳng định sẽ duy trì giao thương bình thường với Nga, đồng thời từ chối lên án hành động của Moskva tại Ukraine. Nhưng đằng sau hậu trường cho thấy ĐCSTQ luôn “lật kèo”, phản ánh một liên minh dường như “lỏng lẻo”, thể hiện ở một số sự việc như sau:
Đầu tiên, Trung Quốc giảm nhập khẩu than của Nga trong những tháng gần đây, với 2,4 triệu tấn (tháng 3), 2,34 triệu tấn (tháng 2)... Trong khi vào năm ngoái, nhập khẩu hàng tháng của Trung Quốc không dưới 3 triệu tấn, đạt mức cao nhất là 5,32 triệu vào tháng 8/2021. Các nhà máy điện và nhà sản xuất thép của Trung Quốc được cho là đang săn lùng các lựa chọn thay thế cho than đá của Nga trong bối cảnh các lệnh trừng phạt của EU đối với Moscow gia tăng. (Reuters).
Tập đoàn Sinopec của Trung Quốc đã đình chỉ các cuộc đàm phán về hai khoản đầu tư lớn tại Nga, gồm dự án về hóa dầu tại Amur với nhà sản xuất hóa dầu lớn nhất của Nga là Sibur, và dự án liên doanh tiếp thị khí đốt với nhà sản xuất khí đốt Novatek vì lo ngại các công ty của Nga nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ. (Reuters)
Ít nhất 5 công ty Trung Quốc thông báo sẽ ngừng hoạt động đối với dự án LNG 2 ở Bắc Cực của Nga ở miền bắc Siberia vào cuối tháng 5. Arctic LNG 2 là một dự án quan trọng đối với chính quyền Putin, vì nó cung cấp chính cho 2 nước lớn là Trung Quốc và Nhật Bản. Arctic LNG 2 có tổng công suất sản xuất theo kế hoạch là 19,8 triệu tấn/năm, được cho là sẽ bắt đầu sản xuất vào năm sau, giờ đã bị “đắp chiếu”. Hẳn nhiên Putin sẽ không vui vì dự án mà ông đặt cược sau khi EU đang tiến tới cắt nguồn cung dầu khí, giờ bị đình trệ bởi chính ông “bạn thân” Trung Quốc. (SCMP)
Một điều nghiêm trọng nữa là dù là “đồng minh” của nhau, Trung Quốc vẫn “chơi hại” Nga như thường. Điển hình là các gián điệp của Trung Quốc đã nhắm mục tiêu tấn công các viện nghiên cứu về liên lạc vệ tinh, radar và chiến tranh điện tử của Nga.
Theo The New York Times, báo cáo của Check Point công bố hôm 19/5 hé lộ vào ngày 23/3, tức gần 1 tháng sau ngày Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine, các nhà khoa học và kỹ sư tại một số viện nghiên cứu và phát triển quân sự của Nga đã nhận được các email có vẻ như gửi từ Bộ Y tế Nga kèm theo một tài liệu gây tò mò: “Danh sách những người bị Mỹ trừng phạt vì xâm lược Ukraine”.
Thực tế, những email này do các tin tặc được chính phủ Trung Quốc bảo trợ gửi tới, kích thích người Nga tải xuống và mở một tài liệu chứa sẵn mã độc, cho phép tin tặc sao chép toàn bộ dữ liệu trong hệ thống máy vi tính của người bị tấn công.
Các viện nghiên cứu và phát triển quân sự Nga bị Trung Quốc nhắm tới đều thuộc về tập đoàn Rostec, một trong những tập đoàn công nghiệp quân sự lớn nhất và mạnh nhất của ngành quốc phòng Nga. Rostec chuyên nghiên cứu các hệ thống vệ tinh thông tin, radar và chiến tranh điện tử. Tập đoàn Rostec được biết đang nghiên cứu và phát triển các thiết bị có thể phá vỡ hệ thống nhận dạng và radar của kẻ thù.
Chiến dịch thâm nhập và ăn cắp dữ liệu quốc phòng của Trung Quốc nhắm vào Nga đã bắt đầu từ tháng 7/2021, trước khi Nga xâm lược Ukraine, nhưng các email lừa đảo hôm 23/3 vừa qua cho thấy tin tặc Trung Quốc đã nhanh chóng lợi dụng cuộc chiến tại Ukraine.
Các ngôi sao đại diện cho đêm tối, tượng trưng cho hắc ám, và năm ngôi sao ám chỉ đất nước bị chia năm xẻ bảy, không phải điềm lành.
Nỗ lực do thám Nga của Trung Quốc cho thấy sự phức tạp trong mối quan hệ giữa hai quốc gia chuyên chế mà ông Tập Cận Bình và ông Vladimir Putin mới tuyên bố là “hợp tác không giới hạn”. Thế nhưng quan hệ đó không ngăn ĐCSTQ sử dụng mọi thủ đoạn để trục lợi riêng, kể cả do thám và ăn cắp bí mật quân sự của “đồng đội”.
Đáng ngạc nhiên là, sau khi thực hiện một loạt các bước ‘phản’ Nga, Trung Quốc hiện đang âm thầm tăng cường mua dầu từ Nga với giá hời. Theo Reuters, động thái của Trung Quốc diễn ra một tháng sau khi nước này ban đầu cắt giảm nguồn cung từ Nga.
Theo ước tính nhập khẩu dầu từ Nga qua đường biển của Trung Quốc sẽ tăng gần như kỷ lục, với 1,1 triệu thùng /ngày vào tháng 5, so với chỉ 750.000 thùng/ngày trong quý 1/2022 và 800.000 thùng/ngày vào năm 2021. Tổng cục Hải quan Trung Quốc trước đó đã báo cáo rằng, nhập khẩu dầu của Nga sang Trung Quốc trong tháng 1-tháng 4 giảm khoảng 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 25,6 triệu tấn.
Những “cú lật kèo” của Trung Quốc có vẻ như đi theo một ‘lộ trình’ quan sát diễn biến tình hình trên chiến trường Ukraine: ĐCSTQ ngoài mặt ủng hộ ‘đồng minh’ Nga trên mặt trận ngoại giao, nhưng lại ‘đâm sau lưng’ Nga theo các lệnh trừng phạt của Mỹ và EU khi thấy Nga có vẻ ‘sa lầy’ trong cuộc chiến ở Ukraine. Tuy nhiên, với sự sụp đổ của thành phố cảng Mariupol hôm 16/5, và đà kiểm soát của Nga tại khu vực Donbass ở miền Đông Ukraine, Trung Quốc dường như đánh hơi được ‘món hời’?
Đây cũng là một đòn đau nhớ đời của Nga khi song hành cùng “người bạn’ là ĐCSTQ.

Cuộc tập trận chung với máy bay ném bom chiến lược của Nga và Trung Quốc ở Đông Á hôm 24/5 cho thấy mối quan hệ sâu sắc của hai nước, một quan chức cấp cao của chính quyền Hoa Kỳ nhận định.
Bộ Quốc phòng Nga trước đó xác nhận cuộc tuần tra chung kéo dài 13 giờ trên biển Nhật Bản và Hoa Đông với sự tham gia của các máy bay ném bom chiến lược Tu-95 của Nga và Xian H-6 của Trung Quốc.
Nga nói các máy bay của không quân Nhật Bản và Hàn Quốc đã bám theo các máy bay phản lực của Nga và Trung Quốc trong một phần cuộc tập trận.
Sự kiện này đánh dấu cuộc tập trận chung đầu tiên của Trung Quốc và Nga kể từ khi Moscow xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, theo quan chức Mỹ, và nó diễn ra ở phần cuối của chuyến công du của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới khu vực.
“Chúng tôi cho rằng điều đó cho thấy Trung Quốc tiếp tục sẵn sàng liên kết chặt chẽ với Nga, kể cả thông qua hợp tác quân sự”, quan chức Hoa Kỳ nói, đồng thời cho rằng các hành động như vậy phải được lên kế hoạch từ trước.
Quan chức này nói thêm rằng: “Trung Quốc không rời xa Nga. Thay vào đó, cuộc tập trận cho thấy Trung Quốc sẵn sàng giúp Nga bảo vệ phía đông trong khi Nga chiến đấu ở phía tây”.
Quan chức chính quyền cấp cao nói cuộc diễn tập máy bay ném bom cho thấy Nga sẽ sát cánh với Trung Quốc trong các tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Không rõ liệu các cuộc tập trận có được lên kế hoạch trùng với chuyến công du đầu tiên tới châu Á của ông Biden trên cương vị tổng thống hay không. Trong chuyến đi, tổng thống Mỹ đã thăm các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản, và có cuộc họp thượng đỉnh trực tiếp lần thứ hai với lãnh đạo Bộ Tứ, bao gồm Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia.
Ông Biden nhấn mạnh trong chuyến đi, một phần nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực, rằng Hoa Kỳ sẽ sát cánh với các đồng minh và đối tác của mình để thúc đẩy một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và cởi mở.
Bắc Kinh và Moscow tuyên bố quan hệ đối tác “không có giới hạn” chỉ vài tuần trước khi Tổng thống Nga Vladimir Putin xâm lược Ukraine, và Trung Quốc đã từ chối lên án động thái này.
Hai nước đã tiến hành các cuộc tập trận như vậy trong quá khứ, bao gồm hoạt động mà Nga nói là cuộc tuần tra trên không tầm xa chung đầu tiên của họ trong khu vực vào năm 2019. Vào tháng 8, họ đã tổ chức các cuộc tập trận quy mô lớn ở Trung Quốc với sự tham gia của hơn 10.000 quân.
Các quan chức Mỹ cho biết vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy Bắc Kinh đã hỗ trợ vật chất cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine, một động thái mà họ cảnh báo có thể kích hoạt các biện pháp trừng phạt tương tự đối với Trung Quốc giống như các biện pháp nghiêm khắc mà Washington và các đồng minh đã thực hiện chống lại Moscow.

Phạm Phú Khải
Nga từ một chế độ cường quyền tương đối rộng mở phần nào (open authoritarianism) nay chuyển dần sang chế độ độc tài khép kín, theo Economist.
Cuộc bầu cử tại Phi Luật Tân vào đầu tháng Năm vừa qua cho thấy thông tin nắm vai trò quyết định. Ai điều khiển hay ảnh hưởng được truyền thông, có khả năng dùng nó để định hình suy nghĩ của người dân, thì tranh thủ được lá phiếu và tiếp tục thao túng dư luận.
Ferdinand Marcos Jnr. tại Phi Luật Tân chắc đã học khá nhiều cách đối phó với truyền thông từ những guồng máy, chế độ và cá nhân độc tài trong một thế kỷ qua: từ Adolf Hitler đến Joseph Stalin, từ Vladimir Putin đến Tập Cận Bình thời nay.
Bài “Màn trình diễn của Putin” (The Putin Show) trên tạp chí The Economist ngày 17 tháng Năm cho thấy Putin, hơn ai hết, hiểu rất rõ vai trò then chốt của truyền thông trong việc ảnh hưởng, định hình, chuyển hóa và quyết định quyền lực của mình lúc vừa mới lên làm Tổng thống Nga năm 2020, cho đến nay.
Khi Putin lên thay thế Boris Yeltsin, ông thay đổi một chút bàn làm việc của tổng thống. Nơi thường đặt bút, Putin thay thế vào đó bộ điều khiển TiVi từ xa (remote control). Tân Tổng thống Nga mê mẫn truyền thông, dành thời gian cuối ngày để xem những thông tin tường trình về mình. Một trong những điều đầu tiên Putin ban hành là đưa nguyên hệ thống truyền hình dưới sự điều khiển của điện Kremlin, bao gồm NTV, một kênh truyền hình độc lập do một nhà tài phiệt Nga sở hữu, vì kênh này có một chương trình châm biếm Putin có tên Kukly, tức những con rối (Puppets).
Hơn hai thập niên nắm quyền trong tay, Putin bây giờ là người điều khiển con rối (puppet master). Nhà nước Nga, mà đứng đầu mọi sự là Putin, kiểm soát tất cả các kênh truyền hình, báo chí, truyền thanh của nước này. Kremlin cung cấp cho những chủ bút và nhà sản xuất metodichki, tức những hướng dẫn về những gì cần phổ biến và cách làm thế nào. Với thế hệ trẻ chuyển sang trực tuyến, Economist cho rằng “Điện Kremlin tìm cách kiểm soát cuộc trò chuyện ở đó, dựa vào các mạng xã hội và nơi tổng hợp tin tức, chặn hoặc phá hoại các phương tiện kỹ thuật số không hợp tác và tràn ngập các phương tiện phổ biến, chẳng hạn như ứng dụng Telegram, với nội dung được nhà nước phê duyệt. Tuyên truyền từ lâu đã ủng hộ chế độ của ông Putin. Bây giờ nó tiếp sức cho cỗ máy chiến tranh của ông ta.”
Từ khi tiến hành cuộc xâm lăng Ukraine, 24 tháng Hai đến nay, luật kiểm duyệt cấm trích dẫn các nguồn không chính thức (tức những gì không thuộc nhà nước hay được nhà nước cho phép). Đến độ ai gọi chiến tranh là “chiến tranh” là một tội phạm. Nhiều phương tiện truyền thông mạng quốc tế, và một số cơ quan truyền thông độc lập còn sót lại, đã không còn hoạt động hay phải tạm ngưng.
Nếu trước đây tuyên truyền tại Nga mang tính thụ động, nuôi dưỡng tính tiêu cực, tạo nghi ngờ về thực tế và nản lòng những ai muốn tham gia chính trị, thì bây giờ truyên truyền nhắm đến tranh thủ vận động sự ủng hộ của đông đảo người dân. Thông điệp đưa ra là vì Nga đang bị tấn công cho nên chiến thắng là cách duy nhất.
Bài trên Economist dẫn chứng một số sản phẩm truyền thông tiêu biểu trong ngày mà người dân Nga sử dụng. 8g sáng mở báo sẽ thấy gì; 11:30g sáng mở mạng xã hội VK phổ biến nhất tại Nga sẽ thấy gì; 6g chiều lái xe thì sẽ nghe gì trên truyền thanh; 9g tối mở TiVi ra thì sẽ xem các hội luận/talk show bàn về những gì.
Bài báo nêu một trường hợp thú vị. Mikhail Katsurin, một chủ nhà hàng ở thủ đô Kyiv, khi thức dậy thì nghe thấy tiếng nổ vào ngày 24 tháng 2. Vài ngày sau, anh gọi cho cha mình, người đang sống ở một thị trấn nhỏ ở Nga. Anh Katsurin nhớ lại: “Tôi gọi và nói: ‘Bố, họ bắt đầu ném bom chúng ta, Nga xâm lược Ukraine.’” Ông ấy nói, “Không có Misha, đó là tất cả tuyên truyền của Ukraine - trên thực tế đó là một hoạt động hòa bình và các anh hùng Nga đang cứu con khỏi Chủ nghĩa Quốc xã.”
Một người tiêu thụ những thông tin như thế qua một ngày thì chắc cái nhìn về cuộc chiến Nga – Ukraine sẽ khác hẳn với một người không tiêu thụ những thông tin này.
Còn nếu tiêu thụ ngày này qua tháng nọ, và nhiều năm trời, hay cả đời, những gì trong đầu họ trở thành thực tế. Nó trở thành một phần, nhiều phần, hay toàn phần sự thật tùy theo mức độ sử dụng và tùy theo tư duy của mỗi cá nhân. Không có óc phán xét (critical thinking) thì những gì họ nhận mà không gạn lọc trở thành tin thật, tin tưởng và sau cùng là niềm tin khó di dịch.
Cho nên không có gì lạ nếu người dân tại Trung Quốc, Việt Nam, Bắc Hàn, Lào, và nhiều quốc gia tại Trung Đông, Nam Mỹ và châu Phi vẫn cứ tin vào các lãnh đạo độc tài, dù họ nói dối ra rả hàng ngày.
Ian Garner, một học giả chuyên về lịch sử và tuyên truyền của Nga, đã viết hai bài trên Foreign Policy trình bày những nhận định về cách Putin nói riêng và nước Nga nói chung đã tuyên truyền và muốn thay đổi lịch sử như thế nào. Bài viết trên Foreign Policy của Garner đầu tháng Ba nhận định rằng “Bộ máy tuyên truyền của Nga đang thất bại trước Ukraine”.
Tôi nghĩ rằng nhận định của Garner tuy đúng vào lúc đó nhưng dường như hơi vội. Vì cũng vào đầu tháng Ba, khi mạng truyền thông xã hội Tây phương như Facebook, Twitter, Instagram, YouTube v.v… bắt đầu hạn chế các tài khoản nào có xu hướng ủng hộ Kremlin và giảm thiểu nạn tin giả, thì Putin và quốc hội Nga đã ra tay để thông qua luật trừng phạt những ai phát tán “tin giả”, nhất là liên quan đến chiến tranh Ukraine. Án tù có thể lên đến 15 năm. Nhiều người nhận định rằng đạo luật này dường như làm ra để hình sự hóa quá trình độc lập của truyền thông. Các cơ quan truyền thông ngoài nước như BBC phải ngừng hoạt động tạm thời và các cơ quan trong nước, như bài trên Economist trình bày ở trên, cũng phải chấp nhận chung số phận.
Nga từ một chế độ cường quyền tương đối rộng mở phần nào (open authoritarianism) nay chuyển dần sang chế độ độc tài khép kín, theo Economist.
Nhưng vấn đề chính vẫn là ý thức của dân Nga. Tuy chế độ xiết chặt thông tin và hình sự hóa nó để ngăn cấm họ đưa tin bất lợi cho chế độ, người Nga dù sao vẫn có rất nhiều phương tiện độc lập để họ cập nhật thông tin nếu muốn. Telegram là phương tiện khá phổ biến. YouTube vẫn còn cập nhật được.
Yếu tố quyết định sau cùng có lẽ vẫn là dân trí và dân khí. Vấn đề là bao nhiêu người dân quan tâm và ý thức đủ để tự tìm kiếm thông tin ngoài luồng, không chính thức nhưng lại đa chiều, rộng mở và khả tín hơn?
Ở nhiều khía cạnh, ngay cả dưới thời Putin cầm quyền trên hai thập niên qua, truyền thông Nga vẫn đa dạng và rộng mở hơn Việt Nam và Trung Quốc. Theo chỉ số tự do truyền thông của tổ chức Phóng viên Không Biên giới RSF năm 2022 thì Nga có chỉ số 38.82 trên 100 điểm, đứng hạng 155; Trung Quốc 25.17, đứng hạng 175; Việt Nam, khá hơn Trung Quốc một bậc, 26.11, hạng 174.
Những ai quan tâm đến tình hình Việt Nam cần theo dõi các chính sách của Putin hiện nay. Các chế độ chuyên quyền độc tài thường học hỏi lẫn nhau, đọc và học từ những sách vở bài bản của nhau. Như thế nó giúp cho chúng ta nhìn ra được sách lược của kẻ chuyên quyền chuyển sang độc tài, và ngược lại, và xã hội dân sự nói chung giới truyền thông độc lập nói riêng cần làm gì để đối phó với những chủ trương và sách lược này.

Các nhà bán lẻ lớn báo động về lạm phát khi giá tăng cao ảnh hưởng lợi nhuận
Tom Ozimek
Thứ hai, 23/05/2022
Một số nhà bán lẻ lớn không đạt được kỳ vọng của Wall Street trong tuần này với những cách biệt lớn, trong khi phần lớn trong số gần 150 nhà bán lẻ Hoa Kỳ đã báo cáo thu nhập quý đầu tiên đến nay đều đã đề cập rõ ràng đến vấn đề lạm phát, khi giá cả tăng cao thắt chặt lợi nhuận.
Dữ liệu của Refinitiv cho thấy, trong số 145 nhà bán lẻ đã báo cáo thu nhập quý đầu tiên cho đến nay, 138 nhà bán kẻ cảnh báo về các vấn đề chuỗi cung ứng và 127 nhà bán lẻ đề cập đến lạm phát.
Walmart, Target, và Kohl’s nằm trong số những nhà bán lẻ lớn nhất đã báo cáo thu nhập trong tuần này thấp hơn nhiều so với dự báo của Wall Street, nêu bật tác động của tỷ lệ lạm phát cao nhất trong 40 năm lên tâm lý người tiêu dùng và lợi nhuận doanh nghiệp.
Niềm tin của người tiêu dùng trong tháng Năm giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2013, theo dữ liệu mới nhất từ ​​cuộc khảo sát tâm lý người tiêu dùng của Đại học Michigan.
Bà Joanne Hsu, giám đốc cuộc khảo sát, nói rằng lạm phát luôn đứng đầu trong suy nghĩ của người tiêu dùng, và những người được hỏi đã đề cập đến vấn đề này xuyên suốt cuộc khảo sát.
Bà nói: “Đánh giá của người tiêu dùng về tình hình tài chính hiện tại của họ so với một năm trước là ở mức thấp nhất kể từ năm 2013, với 36% người tiêu dùng quy lý do đánh giá tiêu cực của họ cho lạm phát. Trạng thái mua hàng đối với đồ lâu bền chạm mức thấp nhất kể từ khi vấn đề này bắt đầu xuất hiện trong các cuộc khảo sát hàng tháng vào năm 1978, một lần nữa chủ yếu là do giá cao.”
Lo lắng về lạm phát gia tăng và lãi suất tăng đã ảnh hưởng đến chứng khoán Hoa Kỳ trong năm nay, với chỉ số S&P 500 và Nasdaq ghi nhận tuần thua lỗ thứ bảy liên tiếp trong tuần này, chuỗi giảm dài nhất kể từ khi bong bóng dot-com vỡ cách đây hai thập niên.
Các tín hiệu nguy hiểm từ Walmart và các nhà bán lẻ khác trong tuần này đã làm tăng thêm lo ngại về nền kinh tế.
Giám đốc Tài chính của Walmart, ông Brett Biggs, cho biết trong hội nghị báo cáo thu nhập của công ty rằng khách hàng đã chọn các giải pháp thay thế rẻ hơn và tránh hoàn toàn việc mua hàng tốn kém.
Ông Biggs nói, “Quý đầu tiên là một trong những giai đoạn khó khăn nhất liên quan đến sự gián đoạn chuỗi cung ứng, tăng chi phí và lạm phát cao liên tục.”
Ông nói thêm: “Chúng tôi đã không thể giải quyết hoàn toàn hoặc chuyển qua tăng giá một số [mặt hàng] và việc này đã ảnh hưởng đến lợi nhuận nhiều hơn dự kiến,” trong khi Walmart công bố lợi nhuận hàng quý giảm 25%, đây là lần đầu tiên nhà bán lẻ lớn nhất quốc gia không đạt được kỳ vọng trong năm quý.
Mặc dù Target công bố doanh số bán hàng khởi sắc trong quý đầu tiên, nhưng nhà bán lẻ này đã chứng kiến ​​lợi nhuận của mình giảm 52%.
Giám đốc điều hành Target, ông Brian Cornell cho biết trong một hội nghị báo cáo lợi nhuận rằng công ty phải đối mặt với chi phí cao bất ngờ trong suốt quý, yếu tố tăng nhanh hơn giá bán lẻ.
Trong khi ông Cornell trích dẫn các xu hướng tăng trưởng dài hạn “đáng khích lệ” cho thấy “khả năng phục hồi liên tục của người tiêu dùng Mỹ,” ông nói rằng khách hàng lo lắng về tác động của giá cao đối với sức mua của họ.
Ông nói, “Không có gì đáng ngạc nhiên, khi chúng tôi nói chuyện với khách, họ thường bày tỏ lo ngại về một loạt các điều kiện thay đổi nhanh chóng, từ địa chính trị đến lạm phát cao và dai dẳng mà họ đang trải qua, đặc biệt là về thực phẩm và năng lượng.”
Dữ liệu của chính phủ cho thấy tiền lương danh nghĩa, chưa điều chỉnh theo lạm phát, đã tăng 5.5% trong năm tính đến tháng Tư. Nhưng tốc độ tăng giá tiêu dùng 8.3% nhanh hơn trong cùng thời kỳ có nghĩa là tiền lương thực tế điều chỉnh theo lạm phát thực sự đã giảm 2.8%, khiến nhiều gia đình Mỹ bị giảm lương trên thực tế.
Chuỗi cửa hàng bách hóa Kohl’s viện dẫn tình trạng lạm phát tăng vọt khi công bố lợi nhuận điều chỉnh giảm 92%.
Giám đốc điều hành của Kohl’s, bà Michelle Gass, cho rằng chi phí vận chuyển hàng hóa và lương cao hơn cũng như nhu cầu về quần áo giảm là nguyên nhân dẫn đến sự thâm hụt trên.
Ông Dennis Dick, một nhà giao dịch tại Bright Trading LLC có trụ sở tại Las Vegas, nói với Reuters: “Tình hình này hơi giống với ngày tận thế bán lẻ. Đó là Walmart [vào thứ Ba] và mọi người đều đã nghĩ chuyện đó chỉ xảy ra một lần.”
“Bây giờ Target có lợi nhuận thấp hơn [dự kiến] nhiều hơn nhiều so với Walmart, Target sợ rằng người tiêu dùng không mạnh mẽ như mọi người nghĩ.”
Chi tiêu của người tiêu dùng là động lực chính của nền kinh tế Hoa Kỳ, chiếm khoảng 2/3 tổng sản phẩm quốc nội.
Ông Tom Ozimek là người có kiến thức chuyên môn sâu rộng về lĩnh vực báo chí, bảo hiểm tiền gửi, tiếp thị và truyền thông cũng như đào tạo cho người trưởng thành. Lời khuyên về việc viết lách hay nhất mà ông từng nghe là từ Roy Peter Clark: ‘hãy nhắm trúng mục tiêu của quý vị’ và ‘hãy để lại điều thú vị nhất ở sau cùng.’
Bản tin có sự đóng góp của Reuters

Mùa xuân 2020 Trung Quốc tự hào tuyên bố là nền kinh tế đầu tiên trên thế giới « sang trang » dịch Covid-19 trong lúc các nhà máy tại Âu, Mỹ phải đóng cửa vì virus corona. Gần đúng hai năm sau, biến thể Omicron len lỏi vào những thành trì công nghiệp, vào những thành phố giàu có nhất của Trung Quốc. Chính sách Zero Covid của Bắc Kinh đẩy nền kinh tế thứ hai toàn cầu đến « bên bờ vực thẳm » ?
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường thông báo hàng loạt các biện pháp hỗ trợ kinh tế khắc phục hậu quả Covid gây nên và chính phủ nỗ lực « duy trì ổn định kinh tế, bởi đây là một vấn đề gắn liền với ổn định trong xã hội ».

David Baverez, một nhà đầu tư Pháp đã hoạt động từ 10 năm nay tại Hồng Kông trên đài truyền hình France 24 hôm 12/05/2022 vừa qua nhận định : « Hiện tại khoảng 5 % dân số Trung Quốc bị phong tỏa nghiêm ngặt và kèm theo là những tác động về kinh tế nghiêm trọng bởi vì đó là những vùng tạo ra đến 30 % của cải cho đất nước. Hệ thống vận chuyển tại Trung Quốc bị tê liệt gây nhiều ách tắc ».

Dồn dập những « báo động đỏ »
Thông tín viên Stéphane Lagarde của RFI tại Bắc Kinh đưa ra thêm một số thông tin khác cụ thể hơn như là một chuỗi nhà hàng ở Bắc Kinh đã phải đóng cửa 20 % các chi nhánh ; các doanh nghiệp sa thải nhân viên vì không ký thêm được hợp đồng ; những toán công nhân tại những khu vực ở thủ đô Trung Quốc còn chưa bị phong tỏa khoanh tay ngồi nhìn và chờ đợi được giao công việc.

Bắc Kinh chưa bị phong tỏa toàn bộ nhưng từ nhiều tuần qua dân cư ở đây đã chuẩn bị tâm lý cũng như Thượng Hải.

Các số liệu gần đây nhất của Tổng Cục Thống Kê Trung Quốc cho thấy chỉ số bán lẻ trong tháng 4/2022 giảm 11 % so với cùng thời kỳ năm ngoái. Chỉ số thất nghiệp tăng mạnh, cao gần bằng so với đỉnh điểm Covid-19 hồi tháng 2/2020 khi mà Vũ Hãn bị phong tỏa hoàn toàn. Sản xuất công nghiệp tụt giảm mạnh.

Lĩnh vực địa ốc lún sâu vào khủng hoảng : thêm một đại tập đoàn mua bán nhà đất của Trung Quốc là Sunac mất khả năng thanh toán gần 30 triệu đô la nợ đáo hạn của tháng 4/2022. Các hợp đồng mùa bán nhà giảm 39 % so với cùng thời kỳ năm ngoái trong lúc mà địa ốc là một trong những động lực tăng trưởng của Trung Quốc.

Thêm vào đó là hình ảnh hàng ngàn tàu chở hàng ách tắc tại hải cảng lớn như Thượng Hải, Thâm Quyến hay Hồng Kông – ba trong số 10 bến cảnh lớn nhất của thế giới, hàng loạt các nhà máy phải đóng cửa hay chỉ hoạt động tối thiểu. Theo thẩm định của giới chuyên gia Trung Quốc, sau một tháng bị phong tỏa nghiêm ngặt, hoạt động tại thành phố Thượng Hải giảm 40 % so với hôm 28/03/2022.

Trong bối cảnh đó Trung Quốc đã dự báo một tỷ lệ tăng trưởng thấp nhất từ thập niên 1990 tới nay, là 5,5 %. Giới trong ngành đồng thanh cho rằng ngay cả mục tiêu khiêm tốn này cũng khó có thể đạt được.

David Baverez : « Mục tiêu 5,5 % hoàn toàn ngoài tầm tay của Bắc Kinh. Chúng tôi đang chuẩn bị công bố báo cáo về thực trạng kinh tế Trung Quốc và dự phóng là GDP nước này chỉ tăng khoảng 2 % mà thôi và có thể là còn thấp hơn một chút. Dù vậy điều quan trọng là kinh tế có thể bị sa sút nhưng đà phục hồi của Trung Quốc vẫn có thể tăng lên mạnh trong 6 tháng cuối năm nhờ Bắc Kinh đẩy mạnh đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Nhưng khoản đầu tư đó không đem lại lợi nhuận và đó là cả một vấn đề đối với Trung Quốc ».

Tiêu thụ, xuất khẩu : cả hai đầu máy cùng bị hỏng
Giáo sư kinh tế đại học Paris I-Panthéon-Sorbonne bà Anne Sophie Alsif phân tích thêm : « Tôi cũng cho là sẽ khó duy trì được tăng trưởng 5,5 %, nhất là trong bối cảnh mà những khách hàng lớn của Trung Quốc như là Mỹ và Châu Âu cũng đang gặp khó khăn, phải đối mặt với lạm phát và đang chuẩn bị siết chặt chính sách tiền tệ. Thêm vào đó là những thách thức tồn tại từ đại dịch Covid-19 làm xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu … Dù vậy kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại, có thể không đạt được mục tiêu 5,5 % nhưng đó không phải là một sự sụp đổ, và cũng không phải là một sự hoảng loạn ».

Nhà kinh tế Jean Paul Chang, cũng trên đài truyền hình France 24 nhấn mạnh đến quyết tâm của Bắc Kinh triệt để bài trừ Covid bất chấp những hậu quả tai hại về kinh tế, ngay cả trong trường hợp đối với một thành phố có trọng lượng lớn như Thượng Hải : « Kịch bản Vũ Hán cách nay hai năm tái diễn. Nhưng đây không phải là quyết định do chính quyền hốt hoảng trước làn sóng dịch lần này. Trái lại Trung Quốc tiếp tục áp dụng các biện pháp cứng rắn, gây trở ngại cho một thành phố lớn như Thượng Hải trong các sinh hoạt hàng ngày. Hậu quả theo là tăng trưởng suy giảm mạnh trong quý 2 năm nay. Điều đó đã được thấy rõ ngay từ cuối tháng 4. Chỉ số trong hoạt động của ngành công nghiệp đã sụt giảm mạnh. Lĩnh vực dịch vụ mất đến 7 điểm trong vỏn vẹn một tháng. Đương nhiên điều này sẽ ảnh hưởng đến mức độ tăng trưởng của cả năm. Thí dụ như hồi 2020, quý 1 cũng rất tệ hại nhưng rồi Trung Quốc vẫn giữ được tỷ lệ tăng trưởng cho cả năm là 3,3% »

Tuy vậy Jean Paul Chang cảnh báo, chủ trương zero Covid của Bắc Kinh đang hủy hoại động cơ hiệu quả nhất để đem về tăng trưởng là tiêu thụ nội địa trong lúc mà xuất khẩu gặp khó khăn : « Trong quý 1 năm nay, GDP Trung Quốc tăng thêm 4,8 % , trong đó 3,3 % có được là nhờ tiêu thụ nội địa ; 1,3 % là nhờ đầu tư và chỉ có 0,2 % là nhờ xuất khẩu. Tiêu thụ do vậy là động lực tạo ra tăng trưởng cho Trung Quốc. Thế nhưng trong quý hai, các đợt phong tỏa liên tiếp khiến tiêu thụ giảm mạnh, thất nghiệp tăng lên và đương nhiên là sẽ đè nặng lên tỷ lệ tăng trưởng trong cả năm ».

Tại nơi được mệnh danh là công xưởng của thế giới thì hàng loạt các nhà máy đã phải đóng cửa. Là nguồn xuất khẩu hàng hóa cho thế giới nhưng các hải cảng lớn đang bị tê liệt, tàu bè trong thế « nội bất xuất, ngoại bất nhập ».

Thêm vào đó là những tác động phụ từ chiến tranh Ukraina tràn sang đến tận các nhà máy Trung Quốc như giải thích của chuyên gia kinh tế Jean Paul Chang : « Những rối loạn trong chuỗi cung ứng xuất phát từ Covid-19, điều đó vẫn còn tính thời sự và vẫn ảnh hưởng đến tất cả các quốc gia chứ không riêng gì Trung Quốc. Kế tới là những căng thẳng về địa chính trị và hậu quả kèm theo là giá năng lượng, nguyên liệu bị đẩy lên cao. Trung Quốc cùng chung số phận với tất cả các nền kinh tế khác trên địa cầu. Trung Quốc nhập khẩu từ dầu khí đến nguyên liệu của các quốc gia khác, nên giá thành các mặt hàng sản xuất tại Trung Quốc cũng sẽ đắt hơn. Xuất khẩu của Trung Quốc cũng bị tác động lây ».

Trung Quốc mất điểm với giới đầu tư nước ngoài
Báo tài chính Anh Financial Times (ngày 20/05/2022) trích dẫn thăm dò của Phòng Thương Mại Châu Âu tại Bắc Kinh cho thấy 23 % trong số hơn 1.800 thành viên của cơ quan này cho biết có ý định đi khỏi Hoa Lục và 77 % đánh giá« Trung Quốc không còn hấp dẫn như xưa ».

Có nhiều yếu tố giải thích cho sự « đổ vỡ » đó giữa các doanh nhân châu Âu và Trung Quốc. Về ngắn hạn ngày nào mà Bắc Kinh còn duy trì chính sách zero Covid, thì vẫn còn rủi ro các nhà máy lại bị đóng cửa, nguy cơ các hoạt động giao thương bị gián đoạn. Nhiều doanh nhân nản lòng.

Bên cạnh đó, tại một quốc gia mà hơn một nửa các doanh nghiệp đã được đặt dưới sự lãnh đạo của Nhà nước và nửa còn lại càng lúc chính quyền càng can thiệp nhiều hơn là một trở ngại không nhỏ.

Giáo sư Anne Sophie Alsif, đại học kinh tế Paris I-Panthéon-Sorbonne cho rằng, chính sách của ông Tập Cận Bình gần đây muốn thâu tóm kinh tế tư nhân là gáo nước lạnh dội lên các dự án đầu tư nước ngoài : « Trung Quốc là một nền kinh tế tập trung mà ở đó Đảng và Nhà nước định đoạt tất cả. Chúng ta đừng nên quên điều này bất luận là những hệ quả về mặt kinh tế có ra sao đi chăng nữa. Thái độ quyết đoán và mang tính « tập trung » đã được kiểm chứng qua những quyết định của Trung Quốc từ việc tiêm chủng cho đến việc xử lý đại dịch Covid. Trái lại thì phương Tây luôn lý luận dưới lăng kính của những « được, thua ». David Baverez bồi thêm : mọi người lo kinh tế đen tối, đói kém. Ông Tập Cận Bình muốn rằng sau này sử sách viết lại rằng, Covid cướp đi hơn một triệu sinh mạng ở Hoa Kỳ, nhưng Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của ông, chỉ có « vài ngàn người chết vì virus corona ».

Thế giới vẫn cần Trung Quốc
Về câu hỏi liệu rằng nền kinh tế thứ hai toàn cầu có đang đứng bên « bờ vực thẳm » hay không, trước mắt, những khó khăn kinh tế của Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh cuộc đọ sức về thương mại Mỹ -Trung vẫn kéo dài. Mùa thu này là một cột mốc chính trị hết sức quan trọng đối với cả chính quyền của tổng thống Joe Biden lẫn chủ tịch Tập Cận Bình : Bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ và Đại Hội Đảng ở Trung Quốc. Vì những tính toán chính trị ở trong nước, đấy có thể là cơ hội để Mỹ-Trung Quốc xuống nước một chút, làm lành lại với nhau hay không ? Bắc Kinh cần khởi động lại cỗ máy xuất khẩu và sản xuất. Washington cần hàng rẻ của Trung Quốc để hạ nhiệt lạm phát.

Giáo sư Philippe Le Corre giảng dậy tại trường thương mại Pháp ESSEC lưu ý : « Thực tế là thế giới vẫn cần Trung Quốc » hơn nữa, « bản thân người dân Trung Quốc vừa chịu khó, vừa giỏi xoay xở, có đầu óc kinh doanh với nhiều sáng kiến ». Đó có thể là một lá chủ bài giúp Trung Quốc vượt qua được thử thách kinh tế lần này. Tác động của Omicron về phương diện chính trị hay đối với tương lai sự nghiệp của ông Tập Cận Bình là một chuyện khác.

U ám triển vọng kinh tế khắp toàn cầu vì chiến tranh Nga - Ukraine
Bình luận Thanh Đoàn • 16:51, 24/05/22
Chiến tranh Nga - Ukraine được cho là đã thúc đẩy giá năng lượng và lương thực lên cao, lạm phát bùng phát khắp toàn cầu, tăng trưởng đình trệ. Các nền kinh tế lớn nhất nhì thế giới đều đón nhận tin tức kinh tế tháng sau tiêu cực hơn tháng trước.
Các tổ chức quốc tế, các trung tâm nghiên cứu liên tục hạ dự báo triển vọng tăng trưởng toàn cầu, dập tắt hy vọng phục hồi kinh tế mạnh mẽ sau đại dịch.
Hạ dự báo tăng trưởng nhưng thực tế có thể còn tệ hơn
Gần đây nhất, Liên Hợp Quốc (ngày 18/5) đã hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu 2022 từ 4% xuống còn 3,1%. Lý do là tổ chức đưa ra là cuộc xâm lược Ukraine của Nga thúc đẩy giá lương thực, hàng hóa và năng lượng toàn cầu lên cao, gia tăng sức ép lên lạm phát, ảnh hưởng tới khả năng phục hồi kinh tế toàn cầu sau đại dịch.
Các tổ chức khác như Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng thế giới (WB) cũng hạ triển vọng kinh tế toàn cầu với lý do tương tự.
Báo cáo Tình hình kinh tế thế giới và Triển vọng của Liên Hợp Quốc cho biết, sự sụt giảm trong triển vọng tăng trưởng được dựa trên triển vọng kinh tế đầy mầu xám của các nền kinh tế lớn nhất thế giới bao gồm Mỹ, Trung Quốc và Liên minh châu Âu cũng như phần lớn các nước phát triển khác như Nhật Bản, Úc và các nước đang phát triển.
Dù vậy, việc giảm dự báo tăng trưởng còn có thể tiếp tục nếu cuộc chiến ở Ukraine tiếp tục leo thang hoặc giả xuất hiện các diễn biến mới về dịch bệnh hay khả năng được mùa trong ngành nông nghiệp. Theo Báo cáo của LHQ, tăng trưởng kinh tế chậm và cuộc chiến ở Ukraine vốn đang khiến giá thực phẩm và phân bón gia tăng sẽ ảnh hưởng nặng nề tới các nước đang phát triển, gia tăng tỷ lệ nghèo và mất an ninh lương thực.
Niềm tin tiêu dùng của Mỹ bị xói mòn vì lạm phát
Chỉ số niềm tin tiêu dung của Hoa Kỳ đã giảm xuống 59,1 vào tháng 5/2022, giảm 6 điểm so với tháng trước đó, thấp nhất kể từ tháng 8/2011. Chỉ số niềm tin tiêu dùng của Mỹ vừa công bố vào tháng 5/2022 thấp hơn nhiều so với kỳ vọng là 64 điểm của thị trường.
Niềm tin tiêu dùng bị xói mòn ở Mỹ vì lạm phát tăng cao, thị trường lo ngại phản ứng chậm chạp của Cục dự trữ liên bang Mỹ về lãi suất cơ bản chưa thể kiềm chế đáng kể đà tăng của lạm phát.
Tỷ lệ lạm phát kỳ vọng bình quân trong năm tới của Mỹ là 5,4%, tiếp tục gần mức cao nhất trong bốn thập kỷ. Ngoài ra, chỉ số điều kiện mua hàng hóa lâu bền, đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi cuộc khảo sát bắt đầu vào năm 1978.
Trung Quốc suy thoái, dự trữ ngoại tệ thấp nhất kể từ 2016
Số liệu công bố vào ngày 16/5 của Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho thấy, sản xuất và đi lại bị gián đoạn kéo dài do các biện pháp kiểm soát Covid-19 nghiêm ngặt đã làm cho hàng loạt chỉ số kinh tế của Trung Quốc suy thoái trong tháng 4. Cụ thể, doanh số bán lẻ tháng 4 tại nước này đã giảm đến 11,1% so với cùng kỳ năm ngoái, mức giảm lớn nhất kể từ tháng 3/2020. Sản xuất công nghiệp giảm 2,9% (tháng 3 tăng 5%), mức thấp nhất kể từ tháng 2/2020, trái ngược với kỳ vọng tăng nhẹ 0,4%.
Bên cạnh tình trạng tiêu dùng và sản xuất ảm đạm, đồng nhân dân tệ (CNY) mất giá mạnh. Để cứu vãn tình thế, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã phải bán ngoại tệ dự trữ để chặn đà mất giá của đồng CNY khiến dự trữ ngoại hối của nước này giảm mạnh nhất kể từ cuối năm 2016, với mức giảm 68 tỷ USD, còn 3,12 nghìn tỷ USD. Dự trữ ngoại hối của nước này đã giảm 130 tỷ USD trong 3 tháng đầu năm, sau khi tăng 33,6 tỷ USD trong cả năm 2021.
Không chỉ trên thị trường tiền tệ, thị trường bất động sản (BĐS) của Trung Quốc đang rơi vào chu kỳ lạnh sâu; doanh số bán hàng trong tháng 4 của 100 doanh nghiệp BĐS hàng đầu Trung Quốc đã giảm tới 50% so với cùng kỳ, giá nhà ở bắt đầu giảm nhanh ở 80 thành phố lớn trên khắp đất nước.
Kinh tế suy thoái đã đè nặng lên thị trường việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp dựa trên khảo sát trên toàn quốc của Trung Quốc đã tăng lên 6,1% vào tháng 4/2022, mức cao nhất kể từ tháng 2/2020 và cao hơn mục tiêu của Bắc Kinh đề ra năm 2022 là dưới 5,5%.
Lạm phát, khủng hoảng giá năng lượng đang đè nặng lên Châu Âu
Hơn bất cứ châu lục nào khác, Châu Âu là nơi chịu ảnh hưởng tiêu cực nhất của cuộc chiến ủy nhiệm ở Ukraine. Lạm phát giá năng lượng ở các nền kinh tế này đang đẩy các hộ gia đình vào hoàn cảnh khốn đốn. Theo một bài báo từ BBC, nhiều hộ gia đình của Anh đã phải cắt giảm các thiết bị điện và sưởi ấm để tiết kiệm chi phí. Lạm phát của Anh đã tăng cao nhất trong 40 năm qua.
Chỉ số mở rộng đơn hàng sản xuất PMI của nền kinh tế chung Châu Âu vào tháng 5/2022 hiện đang dần bị thu hẹp, thấp nhất trong 18 tháng qua; hiện ở mức 54,4 điểm (giảm xuống từ mức 55,5 điểm vào tháng 4/2022).
Không như bất kỳ dự báo và kỳ vọng đầy ánh sáng về kinh tế cuối năm 2021 của các tổ chức quốc tế, bóng mây u ám của tăng trưởng, lạm phát, khủng hoảng năng lượng và lương thực đang ngày một đè nặng lên nền kinh tế toàn cầu; thông tin sau tiêu cực hơn thông tin trước.

Nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng được các lãnh đạo Đảng ca ngợi là người “tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân; kiên định chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng; nêu cao phẩm chất đạo đức cách mạng của người đảng viên, gương mẫu, không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu vươn lên”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu như vậy khi trao Huy hiệu 55 năm tuổi Đảng cho ông Nguyễn Tấn Dũng hôm 24/5 tại Hà Nội.
Ông Nguyễn Tấn Dũng từng giữ chức Thủ tướng hai nhiệm kỳ từ năm 2006 đến 2016. Trong những năm thuộc nhiệm kỳ thứ 2, ông bị chỉ trích vì những thất bại trong quản lý kinh tế ở Việt Nam với việc hàng loạt Tổng công ty Nhà nước vốn được mệnh danh như những quả đấm thép của Việt Nam làm ăn thua lỗ, tình trạng lạm phát và tăng trưởng kinh tế trì trệ.
Một loạt những quan chức Chính phủ thân cận của ông Dũng sau khi ông rời chính trường sau Đại hội Đảng 12 năm 2016 đã bị kỷ luật, thậm chí đi tù với những cáo buộc tham nhũng hoặc cố ý làm trái quy định của Nhà nước mà trường hợp điển hình là cựu Ủy viên Bộ Chính trị, cựu Bí thư TPHCM Đinh La Thăng.
Ông Nguyễn Tấn Dũng cũng thoát án kỷ luật tại Hội nghị Trung ương 6 ĐCSVN hồi năm 2012. Nhưng giới chức ĐCSVN chỉ dám gọi ông là đồng chí X một cách công khai.

Khách quốc tế "đóng băng", hàng không Việt chật vật trở lại bầu trời
 

Thị trường khách Nga bị "đóng băng" do xung đột Nga - Ukraine, trong khi đường bay giữa Việt Nam với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc… vẫn chưa được kích hoạt mạnh mẽ do dịch Covid-19.
Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho biết, hai năm 2020-2021, thị trường hàng không Việt Nam sụt giảm mạnh với mức giảm lần lượt là 42,1% và 80% so với năm 2019.

"Các hãng hàng không Việt Nam phải chật vật, xoay xở, thực hiện mọi giải pháp mang tính tự vận động cũng như được sự hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước để duy trì hoạt động" - ông Thắng cho hay.
Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong tháng 4/2022, vận chuyển hành khách bằng đường hàng không tăng 45% so với tháng trước và tăng 40,5% so với cùng kỳ năm trước. Khách đến bằng đường hàng không đạt hơn 170.000 lượt người, chiếm 88,6% lượng khách quốc tế đến Việt Nam, gấp gần 4 lần so với cùng kỳ năm trước.

Mặc dù vận chuyển hành khách bằng đường hàng không 4 tháng đầu năm 2022 tăng 26,3% về vận chuyển và tăng 36% về luân chuyển so với cùng kỳ năm 2021 nhưng vẫn giảm 16,9% và giảm 44,7% so với cùng kỳ năm 2019 (khi chưa có dịch Covid-19).

Ông Bùi Minh Đăng - Phó Trưởng phòng Vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam - cho hay: Hiện tại, các hãng hàng không Việt Nam cũng như quốc tế đã khôi phục phần lớn các đường bay đến các thị trường truyền thống. Tuy nhiên, lượng khách quốc tế chủ yếu vẫn là khách công vụ, thăm thân, kinh doanh, mà lượng khách du lịch, nguồn khách chính của ngành hàng không vẫn còn rất hạn chế.

"Các thị trường du lịch lớn của Việt Nam như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan vẫn chưa được kích hoạt mạnh mẽ do các quốc gia này vẫn duy trì các biện pháp chống dịch ở những mức độ khác nhau, chưa tạo điều kiện cho du lịch quốc tế. Thị trường khách Nga bị đóng băng do xung đột Nga - Ukraine. Nhiều khả năng, lượng khách quốc tế đến năm 2024 mới có thể phục hồi hoàn toàn" - ông Bùi Minh Đăng nói.

Nguồn tin trong nước

Một tay súng đã giết chết 14 trẻ em và một giáo viên tại một trường tiểu học ở Uvalde, Texas, Gov. Greg Abbott nói. Nghi phạm 18 tuổi cũng bị giết.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Breaking News: A gunman killed 14 children and a teacher at an elementary school in Uvalde, Texas, Gov. Greg Abbott said. The 18-year-old suspect was also killed. <a href="https://t.co/5zJTcrL1NK">https://t.co/5zJTcrL1NK</a></p>&mdash; The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1529204916589408256?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>


Một thanh niên đã xả súng vào một trường tiểu học ở thị trấn Uvalde (bang Texas, Mỹ), khiến 14 học sinh trong độ tuổi 7-9 và một giáo viên thiệt mạng.
Ngày 24-5 (giờ Mỹ), Thống đốc Greg Abbott của bang Texas (Mỹ) cho biết một thanh niên đã xả súng vào một trường tiểu học Robb ở thị trấn Uvalde thuộc bang này, khiến 14 học sinh và một giáo viên thiệt mạng. Nghi phạm sau đó đã bị bắn chết, theo hãng tin Reuters.

Theo ông Abbott, nghi phạm thực hiện vụ xả súng được xác định là Salvador Ramos, 18 tuổi, và người này đã hành động một mình.

"Anh ta đã bỏ lại xe và vào trường tiểu học Robb Uvalde với một khẩu súng lục, và anh ta cũng có thể có một khẩu súng trường, nhưng điều đó chưa được xác nhận, theo báo cáo gần đây nhất của tôi" - ông Abbott nói thêm.

Nghi phạm sau đó đã bị các cảnh sát phản ứng nhanh tại hiện trường bắn chết. Hai nhân viên cảnh sát cũng đã bị trúng đạn, song ông Abbott cho biết vết thương của họ không nghiêm trọng.


"Anh ta đã bắn chết người một cách khủng khiếp, không thể hiểu nổi, 14 học sinh và một giáo viên. Ramos - kẻ xả súng, bản thân hắn đã chết và người ta tin rằng các lực lượng phản ứng nhanh đã bắn hắn ta" - ông cho biết thêm.

Theo ông Pete Arredondo - cảnh sát trưởng của Sở Cảnh sát Uvalde cho biết các trẻ em thiệt mạng trong vụ xả súng chủ yếu ở độ tuổi từ 7-9.

Bệnh viện Đại học San Antonio cho biết trên Twitter rằng họ đã tiếp nhận hai bệnh nhân từ vụ xả súng ở Uvalde, một trẻ em và một người lớn. Cả hai bệnh nhân, một phụ nữ 66 tuổi và một bé gái 10 tuổi đều đang trong tình trạng nguy kịch.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã lên kế hoạch phát biểu trước quốc dân về vụ xả súng, theo thông tin từ Nhà Trắng.

Đài CNN tường thuật là tay súng đã lái xe đến Trường tiểu học Robb và mang theo một khẩu súng trường cùng một khẩu súng ngắn khi bước vào ngôi trường này.

Trường tiểu học Robb giảng dạy hơn 500 học sinh, với nhiều em có hoàn cảnh khó khăn về kinh tế, từ lớp 2 tới lớp 4. Lãnh đạo nhà trường đã kêu gọi các phụ huynh không đến đón con cho đến khi họ đếm đầy đủ số học sinh trong trường.

Theo Đài ABC News, đây là vụ xả súng tại trường học gây chết chóc nhất trong lịch sử bang Texas. Vụ việc xảy ra khoảng 4 năm sau khi một tay súng bắn chết 10 người tại Trường trung học Santa Fe ở khu vực Houston.

Trên mạng xã hội Twitter, ông Ted Cruz, thượng nghị sĩ của bang Texas, cho biết ông và vợ "đang cầu nguyện cho những đứa trẻ và gia đình các em trong vụ xả súng kinh hoàng ở thành phố Uvalde".
Cảnh sát đã hiện diện dày đặc bao quanh Trường tiểu học Robb vào chiều 24-5 (giờ địa phương) sau vụ xả súng. Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden đã được cung cấp thông tin về vụ xả súng này, trong bối cảnh máy bay Không lực 1 đang đưa ông trở về Mỹ sau chuyến công du châu Á dài 5 ngày.
Theo báo Le Figaro, các vụ nổ súng ở nơi công cộng xảy ra gần như hằng ngày ở Mỹ và tội ác liên quan súng đạn đã gia tăng nhanh ở các đô thị lớn như New York, Chicago, Miami và San Francisco, đặc biệt kể từ khi xảy ra đại dịch COVID-19 từ năm 2020.

George Soros đã nói trong Diễn đàn Davos rằng cuộc xâm lược của # Nga ở #Ukraine có thể là khởi đầu của Thế chiến III, vì vậy cách tốt nhất để phương Tây giữ cho nền văn minh tự do là đánh bại lực lượng của Vladimir Putin.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">George Soros said during the Davos Forum that <a href="https://twitter.com/hashtag/Russia?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Russia</a>'s invasion in <a href="https://twitter.com/hashtag/Ukraine?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Ukraine </a> may have been the beginning of World War III, so the best way for the West to keep civilization free is to defeat Vladimir Putin's forces. <a href="https://t.co/ykpTtxB4wW">pic.twitter.com/ykpTtxB4wW</a></p>&mdash; NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1529242120153927682?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Vụ thảm sát ở Uvalde, Texas, giết chết 14 học sinh và một giáo viên, là vụ xả súng chết chóc nhất tại một trường tiểu học kể từ vụ xả súng ở trường tiểu học Sandy Hook năm 2012 khiến 20 học sinh lớp một và 6 người lớn ở Newtown, Connecticut thiệt mạng.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">The massacre in Uvalde, Texas, which killed 14 students and a teacher, is the deadliest shooting at an elementary school since the shooting at Sandy Hook Elementary School in 2012 that killed 20 first graders and six adults in Newtown, Connecticut. <a href="https://t.co/cmFmNfTdGG">https://t.co/cmFmNfTdGG</a> <a href="https://t.co/5hfl3cGJkS">pic.twitter.com/5hfl3cGJkS</a></p>&mdash; The New York Times (@nytimes) <a href="https://twitter.com/nytimes/status/1529230790084681728?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

ISIS âm mưu ám sát George W. Bush bị phá vỡ
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">FBI foiled terror plot to kill George W Bush <a href="https://t.co/wngfYBz390">https://t.co/wngfYBz390</a></p>&mdash; BBC News (World) (@BBCWorld) <a href="https://twitter.com/BBCWorld/status/1529203879719620609?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Một người bị tình nghi thuộc Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã lập mưu ám sát cựu Tổng thống George W. Bush, đến tận thành phố Dallas để quay phim xung quanh nhà của ông Bush, theo tạp chí Forbes hôm nay 24.5.
Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) cho hay cơ quan này đã phát hiện âm mưu ám sát nói trên thông qua hai người đưa tin bí mật và việc giám sát tài khoản của nghi phạm trên ứng dụng nhắn tin WhatsApp, theo Forbes.

Nghi phạm, ở thành phố Columbus, thủ phủ của bang Ohio, nói muốn ám sát ông Bush vì cảm thấy cựu lãnh đạo này có trách nhiệm cho cái chết của nhiều người Iraq và phá hủy đất nước này theo sau chiến dịch quân sự của Mỹ năm 2003, theo đơn xin lệnh truy bắt của FBI.

Nghi phạm lên kế hoạch ám sát ở Mỹ từ năm 2020 và có hồ sơ xin tị nạn đang chờ giải quyết, theo đơn xin lệnh truy bắt của FBI, được nộp vào ngày 23.3 và được mở niêm phong trong tuần này tại một tòa án liên bang ở Ohio.

Các đặc vụ liên bang đã dùng hai người đưa tin bí mật để điều tra âm mưu ám sát cựu Tổng thống Bush. Trong số đó có một người tuyên bố hỗ trợ có được giấy tờ nhận diện và nhập cư giả, và người thứ hai giả là khách hàng của một người đưa người nhập cư trái phép, sẵn sàng chỉ trả hàng ngàn USD để đưa gia đình sang Mỹ.

Trong tháng 11.2021, nghi phạm tiết lộ với một nội gián của FBI về âm mưu ám sát ông Bush và đã hỏi người đưa tin bí mật là liệu có biết cách có được hồ sơ nhận diện giả của cảnh sát và/hoặc FBI để hỗ trợ cho việc ám sát hay không và liệu có thể đưa nhóm người tham gia âm mưu ám sát sau khi kế hoạch hoàn tất hay không, theo đơn xin lệnh truy bắt của FBI.

Còn người tình nghi đưa người trái phép nói rằng ông ta muốn tìm và ám sát một cựu tướng Iraq đã hỗ trợ người Mỹ trong cuộc chiến tranh Iraq và là người mà ông cho là đang sống ở Mỹ với danh tính giả, theo các nhà điều tra.
Có tới 7 người trong nhóm tham gia kế hoạch ám sát sẽ được đưa đến Mỹ để nhằm vào cựu Tổng thống Bush, theo cuộc nói chuyện được mô tả trong đơn xin lệnh truy bắt nghi phạm của FBI và công việc của nghi phạm là xác định vị trí và giám sát những nơi ở và/hoặc văn phòng của ông Bush, và tìm cách có được súng cùng xe để dùng trong vụ ám sát.

Sau khi đến Dallas cùng với người đưa tin tức bí mật để quay phim về chỗ ở của ông Bush, nghi phạm còn quay thêm Viện Nghiên cứu George W. Bush, theo các đặc vụ liên bang.

Hiện chưa có cáo buộc nào được đưa ra đối với nghi phạm và hiện không rõ người này có bị bắt hay chưa, theo Forbes. Bộ Tư pháp Mỹ cũng như văn phòng của cựu Tổng thống Bush chưa có phản hồi về thông tin liên quan từ Forbes.

Vụ việc trên cho thấy các nhà điều tra liên bang Mỹ tiếp tục theo dõi các mối đe dọa từ IS dù tổ chức này đã bị các chiến dịch quân sự và tình báo Mỹ làm suy yếu nghiêm trọng trong những năm gần đây, theo Forbes.

Người đứng đầu Ủy ban # Châu Âu, Ursula von der Leyen, cho biết châu Âu sẽ hoàn toàn từ bỏ nhiên liệu hóa thạch của # Nga và sẽ không bao giờ quay trở lại.
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr"><a href="https://twitter.com/hashtag/Europe?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Europe</a> will completely abandon <a href="https://twitter.com/hashtag/Russian?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Russian </a> fossil fuels &quot;and will never return to them,&quot; said the head of the <a href="https://twitter.com/hashtag/European?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Europe an</a> Commission, Ursula von der Leyen. <a href="https://t.co/IhPNWEfimG">pic.twitter.com/IhPNWEfimG</a></p>&mdash; NEXTA (@nexta_tv) <a href="https://twitter.com/nexta_tv/status/1529089102489993216?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">&quot;Why are we here?&quot; Sen. Murphy presses fellow senators in emotional speech after Texas elementary school shooting.<br><br>&quot;I am here on this floor, to beg, to literally get down on my hands and knees and beg my colleagues ... find a way to pass laws that make this less likely.&quot; <a href="https://t.co/ts4VnbTJRH">pic.twitter.com/ts4VnbTJRH</a></p>&mdash; MSNBC (@MSNBC) <a href="https://twitter.com/MSNBC/status/1529216145957523458?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Thành phố New York chia tay chiếc điện thoại công cộng cuối cùng
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">New York City bid farewell to its last public payphone <a href="https://t.co/DeMyzNirKy">pic.twitter.com/DeMyzNirKy</a></p>&mdash; Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1529238312493326337?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Tuần trước, Hạ viện đã thông qua một khoản Chi phí bổ sung khẩn cấp cung cấp 28 triệu đô la để cung cấp cho FDA các nguồn lực cần thiết để giải quyết tình trạng thiếu sữa công thức cho trẻ em và giúp đảm bảo rằng nó không bao giờ xảy ra nữa.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Last week, <a href="https://twitter.com/HouseDemocrats?ref_src=twsrc%5Etfw">@HouseDemocrat s</a> passed an Emergency Supplemental Appropriation providing $28 million to give the FDA the resources needed to address the baby formula shortage and help ensure that it never happens again. 192 Republicans shamefully voted against it. <a href="https://t.co/cSOu5hmPx4">pic.twitter.com/cSOu5hmPx4</a></p>&mdash; Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) <a href="https://twitter.com/SpeakerPelosi/status/1529162702660435969?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Elon Musk một lần nữa rơi khỏi câu lạc bộ 200 tỷ USD
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Elon Musk has once again fallen out of the $200 billion club <a href="https://t.co/AikHSOfymI">https://t.co/AikHSOfymI</a></p>&mdash; Bloomberg (@business) <a href="https://twitter.com/business/status/1529214115847225344?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>
Elon Musk một lần nữa rơi khỏi câu lạc bộ 200 tỷ USD.

Musk, người giàu nhất thế giới, đã chứng kiến ​​tài sản của mình giảm 5,4% vào thứ Ba, xuống còn 192,7 tỷ USD khi cổ phiếu của Tesla Inc. giảm gần 7%.

Jeff Bezos của Amazon.com Inc. đứng thứ hai với 127,8 tỷ đô la.

Musk, 50 tuổi, lần cuối cùng xuống dưới ngưỡng 200 tỷ USD vào tháng 3. Nhưng thị trường đã nhanh chóng phục hồi, nâng giá trị tài sản ròng của anh ấy lên 288 tỷ USD vào ngày 4 tháng 4. Đó cũng là ngày mà Musk tiết lộ rằng đã mua lại khoảng 9% cổ phần của nền tảng truyền thông xã hội Twitter Inc.

Trong chuyến công du tới Nam Phi, nơi có quan hệ lịch sử với Moscow, Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói rằng việc đứng về phía Nga trong cuộc xung đột Ukraine là điều "không thể chấp nhận được"
<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">During a trip to South Africa, which has historic ties with Moscow, German Chancellor Olaf Scholz said that siding with Russia over the Ukraine conflict is ‘unacceptable’ <a href="https://t.co/EOD8s48ESf">https://t.co/EOD8s48ESf</a> <a href="https://t.co/g0OX8kq0o0">pic.twitter.com/g0OX8kq0o0</a></p>&mdash; Reuters (@Reuters) <a href="https://twitter.com/Reuters/status/1529235796053483521?ref_src=twsrc%5Etfw">May 24, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Nguyễn Quang Duy
Ứng cử viên độc lập Lê Đài (Lê Thị Trang Đài), một người Việt tị nạn cộng sản, vừa giành được ghế dân biểu khu vực Fowler, chiến thắng một chính trị gia lãnh đạo đảng Lao Động, cựu Thủ hiến tiểu bang New South Wales, cựu Thượng Nghị sĩ Liên Bang bà Kristina Keneally.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Saturday is <a href="https://twitter.com/hashtag/ElectionDay?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Ele ctionDay</a>. This election YOUR VOTE MATTERS. You have a choice to choose a local independent representative who will be there for you beyond the election cycles. <a href="https://twitter.com/hashtag/Vote1DaiLe?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Vote 1DaiLe</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/DaiLe1ofUs?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#DaiL e1ofUs</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/WeThePeopleOfFowler?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Et fw">#WeThePeopleOfFowler</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/StandingUpForUs?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw"> #StandingUpForUs</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/auspol2022?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#ausp ol2022</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/DaiLeforFowler?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw"># DaiLeforFowler</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/VoteLocal?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#VoteL ocal</a> <a href="https://t.co/EgvJVCTuXN">pic.twitter.com/EgvJVCTuXN</a></p>&mdash; Dai Le MP Independent Member for Fowler (@dai_le) <a href="https://twitter.com/dai_le/status/1527243083628351488?ref_src=twsrc%5Etfw">May 19, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Fowler là một khu vực an toàn của đảng Lao Động nên đây là chiến thắng của cử tri lao động phản kháng lại hệ thống chính trị của đảng Lao Động và một bài học cho chúng ta cùng suy ngẫm.
Đơn vị bầu cử “an toàn” của đảng Lao Động
Khu vực Fowler nằm phía tây nam thành phố Sydney là một khu vực đa văn hóa, đa sắc tộc với trên một nửa dân số là di dân, trên 15% là người gốc Việt và chỉ trên 10% là có cả cha lẫn mẹ sinh ra tại Úc.
Người di dân lại thường bỏ phiếu cho đảng Lao Động, nên các dân cử của đảng Lao động thay nhau nắm giữ khu vực này từ khi được thành lập vào năm 1984 đến nay.
Vì là đơn vị bầu cử an toàn nên các dân cử đảng Lao Động chỉ lo phục vụ chính sách “Đảng”, hơn là quan tâm đến nguyện vọng của cư dân địa phương, còn đảng Tự Do không thèm để ý đến khu vực này.
Tỷ lệ thất nghiệp tại Fowler cao gần gấp đôi mức trung bình của cả nước, mức lương do đó thấp hơn so với mức lương trung bình toàn nước Úc, có cư dân phải làm đến hai, ba công việc bán thời gian mới đủ trang trải cuộc sống vô cùng khó khăn.
Fowler là một khu vực nghèo, kém an ninh và chậm phát triển, giới tiểu thương trong khu vực không được đảng nào thực sự quan tâm nâng đỡ. Nhà thương, trường học, đường xá, cảnh sát, các phục vụ công cộng đều thua kém các khu vực khác trong vùng.
Không riêng khu vực Fowler, hầu hết các khu vực có đông di dân và đông người Việt sinh sống đều cùng chung hoàn cảnh chính trị, kinh tế và xã hội.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">This election is not about fighting for the survival of one political party or another. This election is about the growth, the investment, and the focus on one thing only – that is the people and the families of Fowler.<a href="https://twitter.com/hashtag/MakeFowlerIndependent?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5 Etfw">#MakeFowlerIndependent</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/Vote1DaiLe?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#Vote 1DaiLe</a> <a href="https://twitter.com/hashtag/VotePeopleNotParties?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5E tfw">#VotePeopleNotParties</a> <a href="https://t.co/BoRNSvSHp8">pic.twitter.com/BoRNSvSHp8</a></p>&mdash; Dai Le MP Independent Member for Fowler (@dai_le) <a href="https://twitter.com/dai_le/status/1526382237830332419?ref_src=twsrc%5Etfw">May 17, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Không phục vụ đảng phái chính trị
Bà Lê Đài từ Sài Gòn đi tỵ nạn cùng gia đình năm 1975 khi mới 7 tuổi, và ở Hong Kong 4 năm trước khi đến Úc năm 1979. Bà có chồng người Úc và một con trai. Gia đình bà luôn sống trong khu vực Fowler.
Học xong trung học bà đi làm cho một tờ báo địa phương, rồi trở thành ký giả cho đài ABC, đi học lại và tốt nghiệp ngành Chính trị tại Đại Học Macquarie.
Trong cuộc bầu cử bổ túc cho khu vực Cabramatta năm 2008, bà Lê Đài ứng cử đại diện cho đảng Tự Do giúp đảng này tăng số phiếu +21.8% so với cuộc bầu cử năm 2007, nhưng vẫn thua ứng cử viên đảng Lao Động.
Trong kỳ bầu cử định kỳ tiểu bang New South Wales năm 2011, bà Đài tiếp tục tranh cử đại diện đảng Tự Do tăng thêm +5.1% số phiếu, nhưng vẫn không đủ phiếu để đánh bại ứng cử viên đảng Lao Động.
Năm 2012, bà Đài ứng cử độc lập và đã thắng cử Nghị Viên Hội Đồng Thành Phố Fairfield.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Early Voting has started. As you head to the polling booth, I ask you to consider your vote carefully. This election YOUR VOTE MATTERS. You have the choice to choose a local representative who will be there for you beyond the election cycles. Visit: <a href="https://t.co/eLp7Sv5oPI">https://t.co/eLp7Sv5oPI</a> <a href="https://t.co/bsyYudw1XG">pic.twitter.com/bsyYudw1XG</a></p>&mdash; Dai Le MP Independent Member for Fowler (@dai_le) <a href="https://twitter.com/dai_le/status/1523868163762491392?ref_src=twsrc%5Etfw">May 10, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Đến năm 2016, bà Đài bị đảng Tự Do cấm tham gia đảng 10 năm vì đã tự động thành lập một liên danh độc lập tranh cử ghế Thị trưởng Fairfield, thách thức ứng cử viên được đảng Tự Do ủng hộ.
Năm 2017, bà Đài đã vận động Hội Đồng Thành Phố Fairfield thông qua Nghị Quyết công nhận cờ Vàng là biểu tượng của người Việt tự do.
Năm 2019, bà Đài tiếp tục tranh cử đại diện khu vực Cabramatta, bà đạt được số phiếu hơn ứng cử viên đảng Tự Do và các đảng khác, nhưng vẫn thua số phiếu của ứng cử viên đảng Lao Động.
Năm 2021, bà Đài được bầu làm Phó Thị Trưởng thành phố Fairfield.
Mỗi lần thất cử, bà Đài lại gặt thêm những kinh nghiệm để bước vào tranh cử dân biểu liên bang 2022 với khẩu hiệu “Tôi sẽ ở Quốc Hội để phục vụ BẠN, chứ không phải phục vụ bất kỳ đảng phái chính trị nào.” (I will be there to serve YOU, and not any political parties.)


<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Happy Lunar New Year to all who follows the Lunar Calendar. Fact: the Lunar New Year is celebrated by people of Vietnamese, Korean and Chinese backgrounds 😍. It’s the year of the Tiger. The Tiger will bring good omen with its strength, fearlessness and determination. 🧧🧧🧧 <a href="https://t.co/SbbPwPpCBU">pic.twitter.com/SbbPwPpCBU</a></p>&mdash; Dai Le MP Independent Member for Fowler (@dai_le) <a href="https://twitter.com/dai_le/status/1488260366094442497?ref_src=twsrc%5Etfw">January 31, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Làn sóng phản đối bên trong đảng Lao Động
Người xứng đáng để đại diện đảng Lao Động ra tranh cử lần này là luật sư Lê Tú, một người trẻ làm việc trong văn phòng dân biểu Chris Hayes, được chính ông Hayes đề cử thay ông tranh ghế Fowler và được sự ủng hộ của cơ sở đảng tại địa phương.
Nhưng cô Lê Tú đã bị Ban lãnh đạo đảng Lao Động gạt sang một bên để nhường chỗ cho cựu thủ hiến New South Wales, cựu Thượng nghị sỹ Kristina Keneally.
Mặc dù là một chính trị gia chuyên nghiệp lãnh đạo đảng Lao Động bà Keneally sinh sống tại Scotland Island, khu vực bờ biển giầu có ở phía bắc của thành phố Sydney, cách đơn vị Fowler đến hơn 2 giờ lái xe.
Bà được đảng Lao Động “thả dù” xuống đơn vị Fowler để đưa vào Hạ Viện và Nội Các Lao Động với chức vụ bộ trưởng bộ Nội Vụ, một vai trò vô cùng quan trọng coi cả Cơ Quan Tình Báo Úc (ASIO) và Cảnh Sát Liên Bang.
Bà Keneally là “kẻ xa lạ” thuộc tầng lớp quý tộc khác xa với giới cử tri lao động nghèo, đa sắc tộc, đa văn hóa đơn vị Fowler.
Kinh nghiệm chính trị và kiến thức lãnh đạo tiểu bang và liên bang bà có thừa nhưng sự gần gũi với cử tri sắc tộc và khả năng lãnh đạo hạ tầng hầu như không có.
Bà là người “từ trên trời rơi xuống”, là người của “Đảng” chứ không phải là người của Dân, một người của phe cánh hữu của đảng Lao Động, được lãnh tụ đảng đưa về cai trị dân sắc tộc.
Năm 2016, chính dân biểu Chris Hayes cũng là nạn nhân của phe cánh trong đảng Lao Động. Khi ấy tôi đang đại diện cho Khối 8406 Úc Châu chúng tôi đã cùng nhiều tổ chức khác vận động để ông Chris Hayes không bị thuyên chuyển sang 1 đơn vị bầu cử khác, nhường ghế Fowler cho một dân biểu trẻ cánh hữu thuộc thành phần lãnh đạo.
Tình trạng bè cánh, phản dân chủ của giới lãnh đạo đảng Lao Động đã tạo ra một làn sóng công khai phản đối tại đơn vị Fowler, chính ông Chris Hayes đã lên tiếng kêu gọi cử tri Fowler dồn phiếu cho ứng cử viên địa phương.
Cử tri làm cách mạng
Bà Lê Đài một chính trị gia cơ sở (grassroots), xuất thân từ quần chúng sắc tộc, và bản thân là người tị nạn cộng sản đã nhân cơ hội xin phép dân biểu Chris Hayes để lấy hình ảnh và lời kêu gọi cử tri “dồn phiếu cho ứng cử viên địa phương” của ông làm bích trương tranh cử.
Để cứu bồ trước ngày bầu cử Thủ lãnh đảng Lao Động ông Anthony Albaneses đã thân chinh đến đơn vị Fowler vận động cho bà Kristina Keneally. Nhưng không thể cứu vãn tình thế 18.6% cử tri lao động đã từ chối bỏ phiếu cho bà Keneally.
Bà Lê Đài còn được đảng Tự Do và đảng Đoàn Kết Nước Úc (United Australia) cho phiếu, nên với hơn 99.98% phiếu đã kiểm, bà nhận được ít nhất 52.32% tổng số phiếu, trong khi ứng cử viên đảng Lao Động Kristina Kneally chỉ được 47.68% phiếu.
Bà Lê Đài thắng cử nhưng chiến thắng của bà từ một cuộc cách mạng “quần chúng nổi dậy” chống lại tình trạng bè cánh, phản dân chủ của giới lãnh đạo đảng Lao Động.
Từ nay đơn vị Fowler sẽ không còn là ghế an toàn Lao Động nữa, từ nay tiếng nói của cử tri sẽ được các đảng chính trị và chính quyền lắng nghe.
Người chiến thắng cũng chính là các đảng viên đảng Lao Động tại cơ sở Fowler, vì đây là một bài học đắt giá cho tầng lớp lãnh đạo đảng Lao Động họ không được coi thường các cộng đồng và cử tri gốc sắc tộc cũng như thành viên đảng bộ địa phương.
Bà Lê Đài thực sự thắng cử bằng sức mình, bằng lá phiếu của cử tri, thay vì dựa vào “Đảng” để cuối cùng làm công bộc phục vụ trả ơn “Đảng”, là bài học cho tất cả những ai quan tâm, và muốn tham gia vào chính trường Úc.

<blockquote class="twitter-tweet"><p lang="en" dir="ltr">Party for <a href="https://twitter.com/dai_le?ref_src=twsrc%5Etfw">@dai_le</a> is going off as she looks set to win Fowler. <a href="https://twitter.com/hashtag/ausvotes?src=hash&amp;ref_src=twsrc%5Etfw">#ausvot es</a> <a href="https://t.co/WA6gCmKzxf">pic.twitter.com/WA6gCmKzxf</a></p>&mdash; Paul Brescia (@pwbrescia) <a href="https://twitter.com/pwbrescia/status/1527984557336588289?ref_src=twsrc%5Etfw">May 21, 2022</a></blockquote> <script async src="https://platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script>

Chính trị Úc cần thay đổi…
Ở Hạ Viện, đảng Lao Động được 76 ghế vừa đủ ghế để thành lập chính phủ đa số, Liên Đảng Tự Do Quốc Gia chỉ được 55 ghế, đảng Xanh được 4 ghế, 2 đảng nhỏ 2 ghế, độc lập được 10 ghế, còn lại 4 ghế chưa rõ kết quả.
Trong cuộc bầu cử 2022, Liên Đảng Tự Do Quốc Gia mất -5.7% chỉ còn 35.7 % tổng số cử tri ủng hộ, trong khi đảng Lao Động mất -0.5% chỉ còn 32.8 % tổng số cử tri ủng hộ. Như vậy, đảng Lao Động thắng cử và cầm quyền nhưng đại diện cho chưa tới 1/3 tổng số cử tri Úc.
Khuynh hướng cử tri Úc bầu cho các ứng cử viên độc lập và các đảng nhỏ càng ngày càng trở nên rõ nét.
Bầu cử 2022 có tới 10 dân biểu độc lập và tất cả đều là phụ nữ, nó cho thấy nữ giới Úc đã nhận thức được các đảng chính trị không còn đại diện cho tiếng nói và quyền lợi của cử tri và của nước Úc.
Xét cho cùng nước Úc cần thay đổi hệ thống chính trị, cần một thể chế cộng hòa, cần một hiến pháp mới, một hệ thống bầu cử mới mà người cầm quyền phải thực sự đại diện cho đại đa số cử tri.
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi
24/05/2022