Vụ ám sát nhà khoa học Iran: Đâu là toan tính của Tehran?
 

Theo các chuyên gia phân tích, Iran sẽ không ngay lập tức trả đũa vụ xả súng nhằm vào nhà khoa học hàng đầu nước này do lo ngại hành động vội vã có thể sẽ kích động phản ứng quân sự quyết liệt từ Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Donald Trump.

https://www.intermati.com/forum/atta...1&d=1606838415
Các chuyên gia phân tích cho rằng, Iran sẽ không ngay lập tức trả đũa cho vụ ám sát nhà khoa học hàng đầu hôm 27/11. (Nguồn: New York Times)
Iran sẽ không vội vàng trả đũa
Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã tuyên bố sẽ “trả đũa” vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh- một vụ ám sát mà ông và các nhà lãnh đạo Iran khác đã đổ lỗi cho Israel.

Tuy nhiên, một số nhà ngoại giao và phân tích nói rằng họ không nghĩ Iran sẽ nhanh chóng trả đũa vụ xả súng được lên kế hoạch tỉ mỉ hôm 27/11 vừa qua nhằm vào nhà khoa học 59 tuổi Mohsen Fakhrizadeh - nhân vật quân sự cấp cao thứ hai của Iran bị ám sát trong năm nay.

Iran sẽ chờ thời cơ trả thù cho cái chết của ông Fakhrizadeh, người được coi là cha đẻ của chương trình hạt nhân bí mật của Iran, vì lo ngại hành động vội vã có thể sẽ kích động phản ứng quân sự quyết liệt từ Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Donald Trump.

Các nhà lãnh đạo Iran cũng có thể sẽ xem xét liệu hành động trả đũa có làm phức tạp kế hoạch tái khởi động quan hệ ngoại giao với Iran của chính quyền Mỹ tương lai của ông Joe Biden hay không.

Ông Jonathan Schanzer thuộc Tổ chức Bảo vệ các nền Dân chủ, một nhóm nghiên cứu có trụ sở tại Washington, nói: “Sẽ là một tính toán sai lầm lớn đối với chính quyền Biden nếu Iran thực hiện một cuộc tấn công nào đó hoặc tham gia vào các hoạt động bạo lực rõ ràng là do chế độ gây ra”.

Ông nói thêm, cuộc tấn công đó thực sự là sai lầm nếu "mục tiêu chính" của Tehran là thoát khỏi chiến dịch "gây áp lực tối đa" đang được chính quyền Trump, Israel và các đồng minh của Mỹ ở Vùng Vịnh theo đuổi chống lại Iran.

Ông Biden đã nói rằng ông muốn khôi phục thỏa thuận quốc tế năm 2015- Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA)- do cựu Tổng thống Barack Obama đàm phán, chứng kiến Iran cắt giảm chương trình hạt nhân để đổi lấy việc gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Ông Trump đã đơn phương từ bỏ thỏa thuận do Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Quốc đồng ký kết, ủng hộ một chiến dịch "gây áp lực tối đa" chống Iran.

Ông Antony Blinken, người được đề cử làm Ngoại trưởng của chính quyền Biden, cho biết tại một hội nghị hồi tháng 8 vừa qua rằng ông hy vọng thỏa thuận hạt nhân có thể được đàm phán lại để trở thành một hiệp định “mạnh mẽ hơn và lâu dài hơn”.

Nhưng ông Schanzer cảnh báo "sự hối thúc trả thù" có thể sẽ mạnh mẽ, đặc biệt là khi chỉ còn vài tuần nữa là đúng tròn một năm Mỹ ám sát tướng hàng đầu Iran Qassem Soleimani, chiến lược gia quân sự quan trọng nhất của Iran và là nhà chiến thuật trong chiến dịch lâu dài của Tehran nhằm mở rộng ảnh hưởng của người Shi'ite và Iran trên khắp Trung Đông.

Chiếc xe của ông Soleimani đã bị trúng đạn trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ khi nó đang di chuyển gần sân bay Baghdad. Các quan chức Mỹ nói rằng ông ta bị nhắm mục tiêu vì đứng đằng sau các vụ tấn công vào các nhà ngoại giao và nhân viên quân sự Mỹ và đang âm mưu tiến hành các vụ tấn công tiếp theo.

Đã có những cảnh báo đáng sợ từ Iran sau vụ ám sát ông Soleimani, một động thái mà David Petraeus, một cựu tướng quân đội Mỹ, cho là có "hậu quả nghiêm trọng hơn" so với việc tiêu diệt Osama bin Laden hoặc thủ lĩnh tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) Abu Bakr al-Baghdadi.

Iran đã đưa ra những lời đe dọa rằng Mỹ sẽ phải đối mặt với “sự trả thù khủng khiếp khiến họ phải hối hận về quyết định của mình”. Một số nhà phân tích cảnh báo vụ sát hại này có thể khiến toàn bộ khu vực trở nên tồi tệ.

Nhưng người Iran đã thận trọng trong phản ứng của họ. Vài giờ sau khi chôn cất Soleimani vào ngày 7/1/2020, quân đội Iran đã thực hiện một cuộc tấn công tên lửa nhằm vào hai căn cứ của Iraq có lính Mỹ nhưng không có người nào thiệt mạng, một phần vì Mỹ và Iraq đã biết trước, theo các nguồn tin của Mỹ và Ả rập vào thời điểm đó. Một chỉ huy Iran cho biết Tehran không có ý định giết bất kỳ ai.

Ông Trump nói vào ngày hôm sau: "Iran dường như đang trở lại tình trạng bình thường, đó là một điều tốt cho tất cả các bên liên quan". Các nhà ngoại giao phương Tây cho rằng Iran thận trọng trong phản ứng của mình vì họ lo ngại một cuộc phản công dữ dội của Mỹ có thể nhắm vào các thành viên trong ban lãnh đạo Iran.