VietBF - Số người chết vì Covid-19 ở Mỹ đã vượt quá 200,000 người theo đúng dự đoán hồi tháng 3/2020

U.S. Covid-19 death toll surpasses 200,000
A prediction made in March — unfathomable at the time — has come to pass.
Một dự đoán đưa ra hồi tháng 3 - điều mà không ai có thể tin được vào thời điểm đó - đã thành sự thật.

https://www.vietbf.com/forum/attachm...1&d=1600576029

Sáng sớm ngày 30 tháng 3, bà Tiến sĩ Deborah Birx đã bước lên trước ống kính quay hình đặt trên bãi cỏ của Nhà Trắng và đưa ra một dự đoán đáng báo động về con siêu vi khuẩn Coronavirus, vào thời điểm đó mới khiến chưa tới 3,000 người mất mạng ở Mỹ.
"Nếu chúng ta đồng lòng thực hiện mọi thứ, gần như hoàn hảo nhất, chúng ta có thể nằm trong giới hạn từ 100,000 đến 200,000 ca tử vong," bà Birx khi đó đang là điều hành viên của lực lượng đặc nhiệm chống coronavirus của Nhà Trắng, đã nói với cô Savannah Guthrue trong chương trình truyền hình "Hôm nay" của toà báo Tin Tức NBC.
"Chúng ta hoàn toàn không muốn thấy điều đó xảy ra," bà nói, trước khi bị cô Guthrie ngắt lời.
"Tôi hiểu, nhưng bà đã làm tôi hết hồn," Guthrie nói. "Vì những lời bà nói có vẻ như đó là trong tình huống tốt nhất."
"Tình huống tốt nhất," bà Guthrie nói, "là khi 100 phần trăm người dân Mỹ cùng thực hiện chính xác những gì họ được yêu cầu."
Vào ngày thứ bảy vừa qua, dự đoán của bà Birx đã trở thành sự thật, khi con số người tử vong vì Covid-19 ở Mỹ đã vượt quá 200,000.
Các chuyên gia như ông Tiến sĩ Tom Frieden, cựu giám đốc của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, CDC, đã nói rằng điều này đã có thể không cần xảy ra.
"Mấy chục ngàn người đã có thể không phải mất mạng nếu nước Mỹ có những phản ứng hiệu quả hơn," ông Frieden nói, hiện ông đang là chủ tịch của hội Quyết tâm Cứu Mạng Sống, một tổ chức khai sáng về sức khoẻ công cộng toàn cầu.
Ông Michael Osterholm, giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu và Chính sách về Bệnh Truyền nhiễm của Viện Đại học Minnesota, cho biết rằng dự đoán của bà Birx hồi tháng 3 là "hoàn toàn nghiêm túc". Ông nói rằng đó là lúc cần phát triển và thực hiện các dự án nhằm ngăn chặn hoặc ít nhất làm chậm lại sự lây lan của con siêu vi khuẩn này.
Điều đó đã không xảy ra lúc đó, và cũng vẫn chưa xảy ra từ khi đó. "Kế hoạch quốc gia của chúng ta đâu?" Osterholm hỏi. "Tại sao bao lâu rồi mà chúng ta vẫn chưa có một kế hoạch như thế?"
"Chặng đường trước mắt chúng ta còn dài lắm," ông nói thêm.
Thật thế, đất nước chúng ta còn phải đối mặt với nhiều thử thách để vượt qua đại dịch này, bao gồm cả việc đồng thuận trong các vấn đề căn bản nhất. Người dân Mỹ vẫn còn đang đối chọi với việc phải đeo khẩu trang, với vấn đề con siêu vi này có nghiêm trọng không, và với mức độ nào là an toàn để mở cửa cho các doanh nghiệp cũng như để tiếp tục các hoạt động nhất định.
Nói tóm lại, 100 phần trăm người dân Mỹ - kể cả các quan chức chính phủ - vẫn chưa hoàn toàn thực hiện chính xác những gì được yêu cầu.
Một dự đoán đáng lo ngại khác
Nhiều nhà chuyên gia đang nói đến một dự đoán đáng lo ngại khác: sự bùng phát số lượng các ca lây nhiễm sắp tới trong mùa thu và mùa đông, kết hợp với sự mệt mỏi đang gia tăng vì việc ngăn cách xã hội và những số liệu đo lường y tế công cộng, có khả năng dẫn đến hơn 415,000 ca tử vong ở Mỹ trước tháng 1 năm sau, dựa trên nghiên cứu của Viện Đo lường và Đánh giá Y Tế, IHME, của trường Đại học Washington.
Dự đoán này được đưa ra ngay cả khi các bác sĩ đang dần trở nên thành thạo hơn trong việc điều trị các bệnh nhân và các ca thử nghiệm lâm sàng đang tìm ra cách chữa trị với các loại thuốc như remdesivir và dexamethasone. Và trong lúc đại dịch lây lan, nó len dần vào trong dân số của những người trẻ hơn, khoẻ hơn, những người ít có khả năng chết vì Covid-19 hơn.
Các dự báo của Viện IHME hoàn toàn không phải là bất dịch. Giám đốc Viện IHME, ông Tiến sĩ Christopher Murray, một giảng viên đại học ngành khoa học đo lường y tế của Trường đại học Washington nói rằng, sự thay đổi trong cách xử sự của con người, chẳng hạn như việc gia tăng các tuân thủ đeo khẩu trang có thể làm giảm con số đó một cách đáng kể. Thế nhưng theo kinh nghiệm của các quốc gia khác trên thế giới, khi đại dịch đang hoành hành, sự thản nhiên của công chúng là một vấn đề thật sự đáng lo.
"Chúng tôi nhận thấy vấn đề lớn đó xảy ra ở nhiều nơi tại Châu Âu, nơi mà sự thiếu cảnh giác đã dẫn đến một sự gia tăng to lớn," ông Murray nói. Mô hình của Viện IHME là một trong những mô hình hiện đang được Trung tâm CDC dùng để theo dõi quá trình tiến hoá của đại dịch, nhưng nó cũng đã phải chịu nhiều sự hoài nghi. Các mô hình như vậy thường mang theo nhiều mức độ không chắc chắn cao, và nó đã bị chỉ trích từ đầu về việc đánh giá thấp số lượng tử vong trên toàn quốc. Vào tháng 4, chẳng hạn, mô hình của Viện IHME dự báo rằng số tử vong ở Mỹ tính tới tháng 8 có thể sẽ là 69,415 người, mặc dầu sự dự đoán đó bao gồm một phạm vi rộng những lỗi không chắc chắn từ buổi đầu của đại dịch. Ông Murray nói rằng mặc dù mô hình này vẫn đang được điều chỉnh thường xuyên để cung cấp những tình huống chính xác hơn nhưng đa số các nhà nghiên cứu trong cộng đồng mô hình đã cảnh báo nhiều tháng trước đó rằng đại dịch này có thể cho một con số tử vong rất nghiêm trọng.
Với cách nhìn nhận đó, ông Murray nói, đã khiến cột mốc 200,000 người tử vong trở nên đầy thất vọng hơn.
"Rõ ràng đó là một bi kịch càng lúc càng thấy sầu thảm hơn," ông than. "Nó giống như đang nhìn thấy một đoàn tàu trật đường ray mà người ta cứ cố bám víu vào một niềm tin rằng nó không đến nỗi tệ vậy đâu."
200,000 người đó lẽ ra không phải chết
Đối với những người thân yêu của những người đã chết đó, sự thản nhiên đó "giống như những cú đá vào răng mỗi ngày." Cô Nicole Hutcherson từ thành phố Goodlettsville của tiểu bang Tennessee, đã bị Covid-19 cướp đi người cha ruột, ông Frank M. Carter, 82 tuổi, vào tháng 4. Hutcherson kể rằng từ ngày đó, mọi người xung quanh cô cứ hỏi nhau rằng đại dịch có thật không (nó có thật) hoặc gợi ý là cha cô có thể đã quá yếu hay đang bị bệnh trước khi bị nhiễm siêu vi đó (ông ấy không có). "Cha tôi có thể đấu lại bất kỳ cậu thanh niên 30 tuổi nào," cô Hutcherson kể. "Mọi người hoàn toàn không hiểu được đây là một vấn đề lớn."
Giáo sư E. Wesley Ely, một giáo sư y khoa và chăm sóc nguy cấp từ Trung tâm Y tế trường đại học Vanderbilt ở Nashville, Tennessee, gọi số 200,000 ca tử vong này là "điểm chuẩn của sự đau thương."
Ông nói, "200,000 người này không nghĩ rằng họ sẽ qua đời trong năm nay." Covid-19 đã cướp đi sinh mạng của người ta ở mọi lứa tuổi, mọi sắc dân, và mọi đảng phái chính trị. Họ bao gồm một kĩ thuật viên cấp cứu y tế kỳ cựu của Sở Cứu Hoả New York, một mục sư ở Texas, một y tá ở South Carolina. Nhiều trẻ em đã chịu thua với những biến chứng viêm hiếm gặp của chứng bệnh MIS-C. Các tiểu bang hiện đang có những con số tử vong hằng ngày do Covid-19 lớn nhất là California, Florida và Texas. Đến nay tiểu bang có tổng số ca tử vong cao nhất là New York, với hơn 33,900 cả kể từ ngày thứ bảy vừa qua.
Cơn "sóng thần" Covid-19
Bác sĩ Hugh Cassiere tưởng như anh đang đối diện với một cơn "sóng thần" với số lượng bệnh nhân nhiễm Covid-19 nặng khi thành phố New York đang ở đỉnh điểm của bệnh dịch hồi tháng 3 và tháng 4. Anh dẫn đầu nhóm chăm sóc chuyên Covid-19 của Bệnh viện Đại học North Shore, một phần của Trung tâm Y tế Northwell ở Long Island. Siêu vi khuẩn Coronavirus đã gây biết bao thử thách cho cả các bác sĩ ICU kỳ cựu nhất. "Mỗi ngày đều có vô số cái chết xảy ra cho dù anh có cố gắng đến đâu," Cassiere kể. "Điều đó làm chúng ta cạn lực, đuối cả về mặt chuyên môn và tinh thần."
Thế nhưng không phải bệnh nhân nào cũng có thể đến kịp ICU. Joyce Brown Wigfall, một y tá trong ngành khoa sản ở Forest Hills, New York, bắt đầu phát bệnh ngày 30 tháng 3, vào cái ngày bà Birx nói về 200,000 ca tử vong.
Hôm đó, bà Wigfall, 67 tuổi, cảm thấy yếu sức và khó thở khi đi bộ lên cầu thang - những triệu chứng bất thường cho một người đàn bà đã nuôi lớn 5 người con trai, rất thích các lớp tập Zumba, vừa mới hoàn tất tấm bằng thạc sĩ y tá điều dưỡng với chuyên ngành về khả năng lãnh đạo, và đang bắt đầu theo đuổi tấm bằng tiến sĩ.
"Tôi rất tự hào về mẹ tôi," người con trai 33 tuổi của bà Wigfall, Eric Brown, kể lại.
Trong vòng một tuần từ ngày ngã bệnh, bà Wigfall được chẩn đoán là đã nhiễm Covid-19, nhưng bà cảm thấy mình đủ khoẻ để có thể hồi phục tại nhà. Anh Brown kể rằng mẹ của anh vẫn giữ liên lạc với các đồng nghiệp của bà từ xa, và vào ngày 12 tháng 4, bà còn nói rằng bà đã có thể trở lại làm việc. Thế nhưng ngày 13 tháng 4, sức khoẻ của bà giảm xuống thật nhanh. Bà qua đời chỉ trong vài giờ sau đó. Sự ra đi của bà đã để lại một sự hụt hẫng không thể tả.
"Mẹ tôi là trung tâm của cả gia đình. Mẹ là hòn đá bất di bất dịch," anh Brown nói. "Tôi rất tức giận về sự thật là chúng ta vẫn chưa có một kế hoạch rõ rệt nào để đưa đất nước của chúng ta trở lại "bình thường," theo bất kỳ nghĩa gì của nó. Vẫn chưa có cách nào để chúng tôi có thể trở lại cuộc sống mà tôi đã có trước ngày 30 tháng 3."
Con đường khó đoán
Vẫn còn nhiều ẩn số về việc con siêu vi khuẩn này sẽ tiến hoá như thế nào trong mùa thu và mùa đông tới, đặc biệt đối với vấn đề đổi mùa sẽ ảnh hưởng đến sự lây lan trong cộng đồng, khi khí hậu lạnh sẽ kéo mọi người vào nhà. Tuy vậy các chuyên gia nhấn mạnh rằng duy trì cảnh giác vẫn là cách tốt nhất để ngăn chặn và ngăn ngừa sự bùng phát không thể kìm chế được.
Một nhóm nghiên cứu tại Trường Đại học Northeastern ở Boston đã tạo ra một mô hình cung cấp các dự đoán thuộc tiểu bang và trên toàn quốc, tối đa 4 tuần trong tương lai - tương tự như dự báo thời tiết. Quá bốn tuần, có quá nhiều ẩn số để mô hình này được chính xác, theo lời ông Alessandea Vespignani, giám đốc Viện Kết nối Khoa học của Northeastern. Ngoài các số liệu ra, ông Vespignani vẫn quả quyết rằng có nhiều chiến lượt nhất định đã được chứng minh, nếu theo sát, sẽ giúp làm giảm con số các ca bệnh và tử vong trong tương lai.
"Cơn bão đến rồi sẽ đi. Chúng ta không thể làm gì về điều đó," Vespignani nói. "Nhưng với một trận đại dịch, chúng ta có thể chuyển hướng của nó."
Các phương cách để làm thế không phải là mới mẻ gì, nó bao gồm việc mang khẩu trang, thực hành thói quen vệ sinh sạch sẽ như rửa tay thường xuyên và đi chích ngừa, ông ta nói.
Trong những ngày tháng sắp tới, việc quản lý các yếu tố có thể kiểm soát được sẽ rất quan trọng, đặc biệt vì đa số các nhà khoa học đang lo ngại một đợt sóng lây nhiễm mới sẽ đến trong mùa thu và mùa đông, cùng lúc với mùa cúm.
"Mùa đông sắp đến, và một đợt sóng truyền nhiễm khác cũng sẽ đến, vì thế chúng ta cần phải có một kế hoạch để đối phó với nó," Sen Pei, một nhà trợ lý nghiên cứu khoa học tại Đại Học Columbia phân tích, ông có nhiều công trình nghiên cứu công phu về các mô hình Covid-19. "Nếu không, chúng ta sẽ còn nhìn thấy nhiều người chết nữa."

Dự đoán từ mô hình của IHME rằng số ca tử vong do Covid-19 của nước Mỹ sẽ tăng gấp đôi trước tháng 1 năm sau, đến con số 415,000, không phải là không thể được, các chuyên gia nói. Cassiere, từ Y tế Northwell, cảnh báo rằng, "tôi nghĩ chúng ta sẽ dễ dàng chạm mức 400,000."

Biên dịch:Phan Kim Khanh
Theo:
https://www.nbcnews.com/health/health-news/u-s-covid-19-death-toll-surpasses-200-000-n1240034