6h nghẹt thở chạy đua với tử thần cứu bệnh nhân có khối u to vượt mặt vỡ tung
 

'Khối u vỡ, nhét gạc chặt cầm máu nhanh' là y lệnh của bác sĩ phẫu thuật vừa dứt thì bác sĩ gây mê lại quát lên 'Buông tay, đặt nội khí quản, oxy tụt 80%'.

Monitor không ngừng báo động. Ekip bệnh viện chạy đua cứu sống cho 1 bệnh nhân đặc biệt mang khối u khổng lồ xâm lấn hoại tử toàn bộ mô xương hàm dưới đã nổ tung.

Chạy đua với tử thần

10 năm trước, bệnh nhân Lê Quang Khanh (54 tuổi, TP.HCM) được chẩn đoán mắc mắc khối u không rõ nguyên nhân ở vùng xương hàm dưới. Làm nghề xe ôm, sinh sống trong căn nhà trọ vỏn vẹn 10m2 nên người đàn ông này không đủ tiền chữa bệnh.


Khối u to bằng đầu 'ăn' mủn hết xương hàm dưới

Theo thời gian, bệnh diễn tiến nặng, khối u ngày càng phát triển choán hết cằm với trọng lượng nặng tới 1kg. Khối u luôn trong tình trạng căng tức, nhiều dấu hiệu hoại tử đã xuất hiện. Người đàn ông ấy đã không thể tiếp tục công việc chạy xe ôm.

Cách đây vài ngày, khối u bắt đầu lở loét. Bất ngờ vào ngày 24/6, dịch mủ không ngừng tuôn trào, bênh nhân nhập viện trong trong tình trạng khối u đã vỡ, dòng máu đỏ ồ ạt tuôn ra. Gần 100 miếng gạc y tế cũng không đủ để ngăn dòng màu tuôn xối xả.

Trước đó ít ngày, bệnh nhân cũng đã từng đến thăm khám tại bệnh viện với khối u to bằng đầu xâm lấn hoại tử toàn bộ mô xương hàm dưới sắp nổ tung. Không những thế bệnh nhân còn có nhiều bệnh nền kèm theo: tiểu đường nặng, suy thượng thận, phổi xơ hóa…căn bệnh lâu ngày bào mòn hết sức lực, lượng đạm trong máu quá thấp, thiếu máu nghiêm trọng..

Do đó, bệnh nhân chưa thể mổ ngay mà cần phải điều chỉnh ổn định để chuẩn bị cho một cuộc siêu phẫu.


Hình ảnh chụp phim cho thấy tổn thương của bệnh nhân

Trước sự cố bất ngờ vỡ khối u đã buộc ê kíp phải tiến hành cấp cứu gấp. Đúng 6h sáng ngày 24/6, TS.BS Nguyễn Phan Tú Dung - Tổng Giám đốc một Bệnh viện thẩm mỹ ở TPHCM ra y lệnh lập tức chuẩn bị ca phẫu thuật cấp cứu cho bệnh nhân.

Trước khi phẫu thuật, Bác sĩ Tú Dung thực hiện đo vẽ xác định trước các đường mạch máu, dây thần kinh để tránh ảnh hưởng đến bệnh nhân. Sau khi hoàn tất khâu chuẩn bị, ca phẫu thuật cấp cứu chính thức bắt đầu. Do khối u khổng lồ nằm chèn ngang cổ, một nhân viên điều dưỡng trong ê kíp buộc phải là điểm tựa đầu xuyên suốt tránh trường hợp bệnh nhân bị khó thở.

Ngay khi đặt dao đi những đường mổ đầu tiên, toàn bộ ekip đều nín thở vì không biết điều đang chờ đợi mình phía trước là gì. Khối u đã phát triển quá lâu, quá sức chịu đựng của một người bình thường. Bên trong khối u có thể chỉ là một khối máu đông khổng lồ, nhưng cũng có thể bầy nhầy mô thịt, thậm chí là xương hoại tử.

Nhưng đến khi cuộc đấu tranh tâm lý giữa việc cầm máu và đặt nội khí quản gây mê, thử thách mới thật sự bắt đầu.

“Đè mạnh cầm máu, không để chảy máu quá nhiều” – BS. Tú Dung, trưởng ê kíp phẫu thuật hô to.

“Đặt nội khí quản gấp trước khi quá muộn!” – ê kíp bác sĩ gây mê hồi sức liên tục yêu cầu điều dưỡng buông tay để tìm đường đặt nội khí quản trước khi quá muộn… Mạch máu nằm ngay vị trí trung tâm của hàm dưới, chèn vào tận khí quản của bệnh nhân. Một bên muốn đặt ống thở, một bên muốn cầm máu. Tất cả đều vì muốn cứu sống bệnh nhân.

Không thể để bệnh nhân rơi vào nguy kịch hơn, bác sĩ Tú Dung chỉ đạo ê kip tiến hành úp Mass bơm oxy qua miệng trước, dùng gạt chèn ép cầm máu, nhanh tay đặt ngay nội khí quản. Nhưng rồi ê kip gây mê lại tá hỏa vì không thể tìm thấy đường vào thanh môn (đường thở) của bệnh nhân, do khối u nặng gần 1kg đã chèn ngang.

E kíp gây mê hồi sức gồm hai bác sĩ chuyên môn phải căng mắt, dùng tất cả trí lực và nhãn lực để cảm nhận để nhanh chóng tìm đường đặt nội khí quản nhanh nhất. Bệnh nhân không thể chờ lâu hơn được nữa.

Ngay lúc này, một thành viên trong ekip phẫu thuật bất ngờ hô to: “Nâng huyết áp, nâng oxy”. Chỉ số Spo2 (oxy máu) đã tụt xuống từ 90% xuống 60%, HA tụt từ 90/60 mmHg xuống 60/40mmHg..và điện tim mờ dần. Dấu hiệu sinh tồn của bệnh nhân đang hết sức nguy kịch.

Nhưng khổ nỗi ê kíp vẫn chưa thể đặt nội khí quản để nâng oxy. Màn hình monitor báo động liên tục vì oxy tụt liên tục.

Ngay lúc cả ê kíp cảm giác như rơi vào bế tắc nhất, tiếng kêu của trưởng khoa gây mê Hồi sức như giải tỏa mọi căng thẳng: “Tìm ra rồi…”. Cuối cùng, ê kíp gây mê hồi sức đã tìm được đường vào thanh môn để đặt nội khí quản thành công.

Những tia hy vọng đã bắt đầu le lói.

Trong một khoảnh khắc, cả phòng phẫu thuật chỉ còn nghe thấy tiếng thở đều đặn của bệnh nhân, toàn bộ ê kíp không ai bảo ai đều nín thở, hàng chục đôi mắt nhìn chăm chăm vào các chỉ số trên máy monitor, cầu mong các chỉ số Spo2 trên 80%, HA nhích lên 70/50. Mãi đến khi các chỉ số Spo2, HA trở lại bình thường, ê kíp mới trút được một phần gánh nặng.

Bác sĩ Tú Dung nhanh chóng bảo điều dưỡng tiêm trực tiếp (bolus) ngay dịch truyền, tiêm thẳng Adrenaline… 4-5 điều dưỡng đồng thời hỗ trợ tiêm truyền cho bệnh nhân! Phải truyền với tốc độ nhanh nhất.

Bác sĩ Tú Dung dù đang trong ca mổ, vẫn mau chóng liên hệ với các bệnh viện đa khoa hỗ trợ 4 đơn vị máu vì hiện tại bệnh nhân đã mất máu quá nhiều.


Kíp mổ đã chạy đua với tử thần giành giật sự sống cho bệnh nhân

Ngay khi đảm bảo mọi dấu hiệu sinh tồn đều bình thường, cả ê kíp tiếp tục bước vào hành trình kiểm soát cầm máu.

Bác sĩ Tú Dung và ê kíp phẫu thuật cũng bắt đầu thăm dò, căng mắt để cắt lọc từng khối hoại tử, cắt bỏ từng đoạn xương thối rữa, gắp nhặt từng mô tuyến nước bọt vỡ vụn. Bóc tách tận khí quản, các mạch máu lớn vùng cổ, sợi thần kinh mặt đều lộ rõ. Cẩn thận và tỉ mỉ chính là tôn chỉ lúc này.

Phòng mổ ngập trong một vũng máu đỏ tươi. Bác sĩ Tú Dung và ê kíp phẫu thuật lại tiếp tục căng não lựa chọn cắt lọc những mô hoại tử cần cắt, né tránh những dây thần kinh, cơ mạch máu. Vì chỉ cần một đường cắt sai, hậu quả sẽ cực kỳ nghiêm trọng. Bệnh nhân có thể liệt mặt cả đời, hoặc thậm chí là mất mạng tức thì.

Sau 4 giờ căng thẳng, toàn bộ ê kíp như trút đi một nửa áp lực khi đã hoàn tất loại bỏ khối mô hoại tử xen lẫn vụn xương bên trong khối u.

Ròng rã suốt 6 tiếng đồng hồ, ca đại phẫu cấp cứu đầu tiên cho bệnh nhân Lê Quang Khanh đã thành công vượt mong đợi. Hiện tại, bệnh nhân đã hoàn toàn hồi phục, hồng hào đặc biệt khối u khổng lồ đeo bám suốt 10 năm cũng đã chính thức được loại bỏ.

BS Tú Dung cho biết, bệnh nhân vẫn còn phải trải qua những cuộc đại phẫu tiếp theo nhưng ông và bệnh viện sẽ hỗ trợ tốt nhất cho người bệnh có hoàn cảnh hết sức éo le này.