Nguyên nhân vụ nổ sân bay Crimea: Bí ẩn chưa có lời giải?
 

Bí ẩn về nguyên nhân vụ nổ sân bay Crimea. Về loạt vụ nổ ở căn cứ Saki trên bán đảo Crimea, hàng loạt giả thuyết được đưa ra như đây là đòn tấn công hoặc sự cố do bất cẩn, nhưng chưa có câu trả lời rõ ràng.

Bộ Quốc phòng Nga cho biết kho bom đạn tại sân bay Saki trên bán đảo Crimea phát nổ hôm 9/8, gây ra loạt vụ nổ lớn và khẳng định sự cố không phải do hỏa lực của quân đội Ukraine. "Vi phạm nguyên tắc an toàn phòng cháy chữa cháy là nguyên nhân gây ra các vụ nổ", cơ quan này thông báo.

Giới chức và các nhà phân tích phương Tây đưa ra nhiều giả thuyết trái ngược nhau về lý do gây ra loạt vụ nổ này, nhưng điều chắc chắn là không quân hải quân Nga đã chịu thiệt hại tương đối đáng kể sau sự việc.

Ảnh vệ tinh thương mại do công ty Planet Labs công bố hôm 10/8 cho thấy phần lớn thiệt hại tập trung ở khu vực phía tây nam căn cứ, nơi có sân đỗ và các ụ đất bảo vệ máy bay, trong khi cơ sở hạ tầng chủ chốt của sân bay không chịu ảnh hưởng.

"Nguyên nhân dẫn tới vụ nổ chưa được làm rõ, nhưng những đám khói hình nấm gần như chắc chắn bắt nguồn từ các vụ nổ ở 4 điểm tập kết đạn dược không được che chắn. Ít nhất 5 cường kích Su-24 và ba tiêm kích đa năng Su-30 đã bị phá hủy hoặc hư hại nặng trong sự việc", Bộ Quốc phòng Anh cho biết hôm 12/8.

Mykhailo Podolyak, trợ lý Tổng thống Ukraine Volodymyr Zekensky, cho rằng các vụ nổ có thể do sự yếu kém của Nga hoặc do một cuộc tấn công du kích.

Các nhà phân tích tại công ty tư vấn khủng hoảng Cavell Group đánh giá những hố lớn ở khu đỗ máy bay có thể là hậu quả của đòn tập kích do đặc nhiệm hay du kích Ukraine tiến hành, nhưng "phần lớn dấu hiệu cho thấy đây là một cuộc tấn công tên lửa".

"Cuộc tấn công căn cứ Saki rất táo bạo và hiệu quả khi gây thiệt hại cho lực lượng tham chiến, đồng thời giáng đòn mạnh vào tâm lý binh sĩ và dân thường Nga", công ty này nhận định.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ thừa nhận rằng họ không thể đưa ra nhận định chắc chắn về nguyên nhân gây nổ, đồng thời cho rằng giới chức Nga cũng có nhiều cách giải thích khác nhau.

"Các câu chuyện trái ngược được đăng trên truyền thông, mạng xã hội Nga cho thấy Bộ Quốc phòng Nga đang có nhiều giả thuyết và đều chia sẻ chúng công khai, hoặc Điện Kremlin chưa điều phối được chiến dịch thông tin sau sự cố", ISW đánh giá.

Yuri Podolyak, blogger nổi tiếng trong lĩnh vực quân sự Nga, cho rằng "đây là một vụ tấn công khủng bố" và chỉ trích những biện pháp bảo đảm an toàn tại căn cứ Saki.

"Tôi nghĩ đây là hậu quả kết hợp giữa hành động phá hoại và bất cẩn. Đạn dược và nhiên liệu phát nổ khi các nhà kho bị tấn công. Chúng chỉ nằm cách khu dân cư vài trăm mét và được đặt ở nơi trống trải. Điều này đặt ra câu hỏi là chỉ huy đơn vị tại đây nghĩ gì khi làm như vậy, tại sao lại có thể cất trữ vũ khí như vậy?", Podolyak viết trên kênh Telegram với hơn 2,2 triệu người theo dõi.

Rybar, blogger quân sự Nga với hơn 600.000 người theo dõi, cho rằng vụ nổ không bắt nguồn từ đòn tấn công tên lửa. "Hàng loạt du khách và cư dân Novofedorivka không thấy tên lửa nào bay tới. Video hiện trường cũng không cho thấy quả đạn nào lao xuống căn cứ", Rybar nhận xét.

Một trong những giả thuyết được đưa ra là trực thăng mang bom hạng nhẹ đã kích nổ đạn dược và nhiên liệu, dẫn tới loạt vụ nổ dây chuyền tại sân bay. Không có bằng chứng nào ủng hộ kịch bản này, dù trực thăng Ukraine từng nhiều lần vượt biên giới và tập kích kho xăng dầu trên lãnh thổ Nga.

"Sự thiếu trách nhiệm của lực lượng đóng tại sân bay cũng là một khả năng. Từng xảy ra những trường hợp tương tự ở Syria, khi binh sĩ địa phương bất cẩn và gây ra hư hại với máy bay", Rybar nêu quan điểm.

Bộ Quốc phòng Anh cho rằng 8 máy bay bị phá hủy chỉ là một phần rất nhỏ so với lượng chiến đấu cơ Nga có thể triển khai cho chiến sự tại Ukraine, nhưng nhấn mạnh Saki là căn cứ chủ chốt trong hoạt động hỗ trợ hải quân Nga tại Biển Đen.

"Năng lực không quân hải quân của Hạm đội Biển Đen đã bị suy giảm đáng kể. Loạt vụ nổ nhiều khả năng sẽ buộc quân đội Nga đánh giá lại những nguy cơ họ phải đối mặt, nhất là khi bán đảo Crimea từng được coi là khu vực hậu phương an toàn", Bộ Quốc phòng Anh cho hay.

VietBF@ sưu tập