VietBF - Các nước đồng minh đang làm mất lòng ông Putin

Các nước đồng minh truyền thống của Moscow ở vùng Trung Á đang âm thầm thực hiện các hành động có khả năng gây ra mất lòng người đứng đầu Nga, ông Putin, theo Aljazera.

Tổng thống của Kazakhstan, ông Kassym-Jomart Tokayev, từng phát biểu với câu châm ngôn nổi tiếng: "Mối bang giao tốt với các nước láng giềng chính là sự bảo đảm sự an toàn".

Tuy nhiên, những gì ông đang thực hiện ở đây có thể làm căng thẳng nghiêm trọng hơn giữa mối bang giao của Kazakhstan với nước láng giềng hùng mạnh Nga.

Ông Tokayev đã chỉ thị cho chính phủ của mình ra tay giúp đỡ hàng chục ngàn người Nga tràn vào đất nước của ông, vì cuộc huy động động viên hỗn loạn và quy mô lớn cho cuộc chiến xâm lược ở Ukraine.

Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết, có gần 100,000 người Nga đã đến Kazakhstan kể từ ngày 21 tháng 9, khi Tổng thống Nga Putin ra tuyên bố huy động thêm quân số.

Ông Tokayev nói: "Phần lớn họ phải ra đi vì tình thế thật vô vọng. Chúng tôi phải chăm sóc và bảo đảm an toàn cho họ".

Những người Hồi giáo ở Trung Á là nguồn lao động lớn di cư đến Nga trong nhiều thập niên trước đây. Đã có những báo cáo tiêu cực về chủ nghĩa bài ngoại ở Nga, cũng như những lời phàn nàn về hoạt động của giới cảnh sát Nga đối với họ. Chính phủ nước này đã nghiêm cấm công dân mình gia nhập vao quân đội Nga, nếu không muốn bị kết án tù đến 10 năm.

Ngược lại Trung Á cũng là nơi sinh sống của rất nhiều người dân tộc Nga, những người có cha ông của họ đã từng di cư tới đây vào thời kỳ liên bang Xô Viết.

Hôm thứ Hai, Bộ Ngoại giao Kazakhstan cho biết, họ sẽ không công nhận "cuộc trưng cầu dân ý" ở các khu vực Ukraine bị chiếm đóng.

Vào tháng 6 vừa qua, Tổng thống Tokayev đã thản nhiên nói với Tổng thống Nga Putin rằng, chính phủ của ông sẽ không tuân theo Moscow trong việc công nhận "nền độc lập của các tổ chức ly khai ở Donetsk và Luhansk của Ukraine".

Bộ Nội vụ Kazakhstan cho biết, họ sẽ chỉ dẫn độ những người Nga nào bị đưa vào danh sách truy nã quốc tế của Interpol mà thôi.
Ông Marat Akhmetzhanov, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho biết thêm: "Việc tìm kiếm người Nga được tiến hành bởi các Văn phòng tuyển quân, là không có căn cứ pháp lý nào để bĩ dẫn độ".

Số lượng người Nga đến Kazakhstan đang tăng lên theo từng giờ. Kazakhstan cho phép người Nga đi qua biên giới của mình mà không cần trình ra hộ chiếu nước ngoài. Chủ yếu họ đến qua đường biên giới trên đất liền có đường biên giới chung trải dài 7,644 km.

Theo các chuyên gia giám sát biên giới, có hàng ngàn ô tô và xe buýt đã bị mắc kẹt tại 10 cửa khẩu biên giới, và thời gian chờ đợi tăng lên từ ba giờ thành ba ngày.

Vé máy bay là thứ mà người Nga không thể có được hiên nay cho dù giá vé cao ngất trời. Các khách sạn, ký túc xá và nhà nghỉ tư nhân ở miền Bắc Kazakhstan chật cứng đến mức, chủ một rạp chiếu phim ở thành phố biên giới Oral đã gây xôn xao dư luận, khi ông cho phep những người Nga vô gia cư được ngủ miễn phí trong khuôn viên rạp.

Mặc dù Kazakhstan có tỷ lệ dân số gốc Nga lớn nhất ở Trung Á, hầu hết những người mới đến đều coi đây là nơi trú ẩn tạm thời, cho đến khi họ tìm được vé máy để bay đến các quốc gia khác.

Các lệnh trừng phạt của phương Tây đã hạn chế số lượng các hãng hàng không ở Nga, khiến giá vé tăng lên chóng mặt.

Giới chức phụ trách vấn đề di cư, ông Aslan Atalykov cho biết: "Khả năng người Nga sử dụng các sân bay của chúng tôi để di chuyển tiếp, là một trong những lý do khiến cho người nhập cư đến rất đông".

Trang web Orda.kz đưa tin, trích dẫn con số dữ liệu của Bộ Nội vụ Kazakhstan, cho biết, hai phần ba trong số 100,000 người mới đến đã rời bỏ đi, và chỉ khoảng có 8,000 người nhận được mã số thuế cần thiết để mở tài khoản ngân hàng hoặc nhận giấy phép cư trú tạm thời.

Một số người chạy đến Uzbekistan, quốc gia đông dân nhất Trung Á nằm ở phía nam Kazakhstan và tuyệt vọng tìm kiếm chỗ ở.
Nhưng giới chức trách Uzbekistan đã thận trọng hơn nhiều so với Kazakhstan.

Tổng thống Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev không ủng hộ hay phản đối chiến tranh. Ông đã sa thải ngoại trưởng Abdulaziz Komilov, vì hồi tháng 3, ông này từng nói rằng Tashkent không công nhận các tổ chức ly khai. Nhưng cuối cùng, không có 1 quốc gia Trung Á nào công nhận các nước "cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk và Luhansk".

Sự im lặng của Uzbekistan do sự lo ngại rằng Nga có thể trục xuất ít nhất hai triệu người di cư lao động Uzbekistan đang làm việc tại nước này.

Điện Kremlin thường dùng đến việc giam giữ và trục xuất hàng loạt người di cư lao động từ các quốc gia thuộc Liên Xô cũ, như một công cụ để gây ra sức ép với chính phủ của họ.

Các giới chức phụ trách di cư Kyrgyzstan không có báo cáo cụ thể số lượng người Nga nhập cảnh vào quốc gia của họ sau ngày 21 tháng 9, nhưng một nhóm có tên "Chào mừng đến với Kyrgyzstan" trên Telegram, có số thành viên tăng lên nhanh chóng và tự hào có hàng ngàn thành viên mới.