Vì sao Mỹ khó cấm người Trung Quốc mua nhà đất?
 

Theo như dự luật cấm người Trung Quốc mua nhà đất cũng hướng tới các công dân thuộc một số quốc gia khác như Iran, Nga và Triều Tiên nhưng sau đó đã phải rút do nhận nhiều phản đối, nhưng thách thức pháp lý khiến Mỹ khó cấm người Trung Quốc mua nhà đất bởi chúng nhắm vào một quốc gia cụ thể thay vì cấm đầu tư nước ngoài vốn là tiêu chuẩn ở nhiều quốc gia.

Truyền thông Mỹ hồi tháng 2 đồng loạt đăng tải thông tin các bang như Texas, Florida và Arkansas đang xem xét một dự luật có thể ngăn chặn người Trung Quốc mua bất động sản, viện dẫn lý do an ninh. Dự luật này cũng hướng tới các công dân thuộc một số quốc gia khác như Iran, Nga và Triều Tiên nhưng sau đó đã phải rút do nhận nhiều phản đối.

Dự luật này nếu được thông qua sẽ ngăn người Nga, Iran và Triều Tiên sở hữu bất động sản ở các bang nói trên nhưng mục tiêu chính dường như là nhằm vào người Trung Quốc.

Dự thảo luật đã được bà Lois Kolkhorst, một thượng nghị sĩ cấp bang thuộc đảng Cộng hòa ở Texas, đệ trình vào tháng 11-2022.

Các nhà phân tích cho biết những luật như thế không phải điều hiếm thấy trên thế giới. Một số chính phủ đã đề xuất các biện pháp trực tiếp hoặc gián tiếp cấm người nước ngoài mua nhà hoặc bất động sản nhằm kiềm chế giá nhà đất tăng vọt. Canada, Thụy Sĩ, Đan Mạch, Singapore, Campuchia và nhiều quốc gia khác đã ban hành lệnh cấm hoàn toàn hoặc một số hình thức hạn chế đối với việc mua nhà của người nước ngoài.

Có điều, các quốc gia ban hành luật này nhằm áp dụng cho tất cả công dân nước ngoài chứ không nhắm tới riêng bất cứ nhóm nào.

Giáo sư luật học Michael Byers tại ĐH British Columbia - Mỹ nhận định dự luật của các bang Texas, Florida và Arkansas chỉ nhắm tới công dân Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên là vi hiến.

"Điều bất thường về các đề xuất của Texas, Florida và Arkansas là chúng nhắm vào công dân của một quốc gia cụ thể mà cụ thể là người Trung Quốc" - giáo sư Michael Byers nhấn mạnh - "Nếu được thông qua thành luật nó cũng bị coi là phân biệt đối xử và vi phạm hiến pháp Mỹ. Nó cũng vi phạm quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới".

Còn theo giáo sư Sing Tien Foo, tại khoa bất động sản Đại học Quốc gia Singapore, bất kỳ lệnh cấm đầu tư nào, đặc biệt là lệnh cấm có động cơ chính trị, sẽ không có lợi cho cả hai quốc gia mà còn cho thương mại toàn cầu.

Từ đó, các chuyên gia kết luận phía Mỹ sẽ khó ban hành lệnh cấm công dân Trung Quốc mua bất động sản ở Mỹ do vi hiến và vi phạm các nguyên tắc của kinh tế thị trường và luật thương mại quốc tế.

Theo Hiệp hội Môi giới bất động sản quốc gia Mỹ (NAR), người Trung Quốc đang đứng đầu danh sách công dân nước ngoài mua nhà ở Mỹ trong năm thứ 10 liên tiếp.

NAR ghi nhận các nhà đầu tư Trung Quốc đại lục, đặc khu hành chính Hồng Kông và đảo Đài Loan (Trung Quốc), đã chi 6,1 tỉ USD để mua bất động sản tại Mỹ trong vòng 12 tháng tính đến tháng 3-2022. Con số này tăng 27% so với một năm trước đó, cao hơn mức chi của công dân bất cứ quốc gia nào khác.

Căng thẳng Mỹ - Trung leo thang dồn dập trong những năm qua và nóng lên trong thời gian gần đây sau khi Washington bắn rơi một khí cầu của Bắc Kinh. Mỹ cáo buộc đây là khí cầu do thám và chỉ trích Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh nói nó là thiết bị dân sự bay lạc và cho rằng Mỹ đang phản ứng thái quá.