Nguồn gốc của bóng đá và hành trình phát triển của môn thể thao vua
 

Từ cuju cổ đại đến World Cup hiện đại, hành trình của bóng đá là minh chứng cho sự phát triển không ngừng của tinh thần thể thao – nơi kết nối con người bằng cảm xúc, kỷ luật và tình yêu bóng tròn.

Không chỉ đơn thuần là một trò chơi, bóng đá đã trở thành hiện tượng văn hóa toàn cầu, là ngôn ngữ chung của hàng tỷ con người. Nhưng ít ai biết rằng lịch sử của môn thể thao này không bắt đầu trên những sân cỏ nước Anh vào thế kỷ 19, mà đã có dấu hiệu tồn tại từ hàng ngàn năm trước tại nhiều nền văn minh cổ đại.

Những trò chơi đá bóng đầu tiên trong lịch sử

Theo nhiều tài liệu lịch sử, hình thức chơi bóng đầu tiên được ghi nhận có thể bắt nguồn từ Trung Quốc cổ đại, vào khoảng thế kỷ thứ 2 hoặc 3 trước Công nguyên. Trò chơi này có tên là cuju (蹴鞠), trong đó người chơi sử dụng chân để đá một quả bóng da nhồi lông qua một lỗ nhỏ. Được chơi trong quân đội như một cách rèn luyện thể lực, cuju được FIFA công nhận là hình thức bóng đá lâu đời nhất thế giới.

Cùng thời gian đó, người Hy Lạp cổ đại chơi một trò chơi gọi là episkyros, và người La Mã cổ thì có harpastum – những trò chơi sử dụng cả tay và chân, với luật lệ khá khác biệt so với bóng đá hiện đại, nhưng đều phản ánh niềm yêu thích đối với các môn chơi có bóng.

Bên cạnh đó, người Nhật cổ có trò kemari, một hình thức đá bóng không cạnh tranh mà mang tính biểu diễn, còn tại châu Mỹ cổ đại, người Maya và Aztec từng chơi những trò chơi có sử dụng bóng cao su trong nghi lễ.

Bóng đá hiện đại hình thành từ nước Anh

Dù có nguồn gốc xa xưa, bóng đá hiện đại – với luật lệ, quy tắc và hệ thống thi đấu rõ ràng – thực sự được định hình tại Anh quốc vào thế kỷ 19. Thời kỳ này, nhiều trường học và tổ chức tại Anh phát triển các trò chơi dùng bóng riêng biệt, mỗi nơi một luật, dẫn đến nhu cầu thống nhất.

Năm 1863, một cột mốc quan trọng được thiết lập khi Hiệp hội Bóng đá Anh (The Football Association – FA) ra đời tại London. Tại đây, những quy tắc đầu tiên của bóng đá hiện đại được soạn thảo, phân biệt rõ ràng giữa bóng đá và bóng bầu dục. Đây được xem là năm khai sinh chính thức của bóng đá hiện đại.

Từ Anh, bóng đá nhanh chóng lan rộng ra khắp thế giới theo chân các thương nhân, thủy thủ và người Anh di cư. Môn thể thao này nhanh chóng chiếm được cảm tình của hàng triệu người, đặc biệt tại Nam Mỹ và châu Âu.

Sự trỗi dậy toàn cầu của môn thể thao vua

Năm 1904, FIFA (Liên đoàn Bóng đá Thế giới) được thành lập nhằm điều phối các hoạt động bóng đá quốc tế. Từ đây, những giải đấu quy mô toàn cầu như World Cup – lần đầu tổ chức tại Uruguay năm 1930 – đã chính thức đưa bóng đá lên đỉnh cao của sự yêu mến toàn cầu.

Ngày nay, bóng đá không chỉ là môn thể thao phổ biến nhất thế giới, mà còn là biểu tượng văn hóa, tinh thần và niềm đam mê của hàng tỷ con người. Từ những đứa trẻ chơi bóng trên đường phố đến các ngôi sao sân cỏ tại các giải đấu lớn, bóng đá đã vượt qua mọi rào cản để trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống nhân loại.

VietBF@ sưu tập