Thoát tội khi quân, một học giả Mỹ được phép rời Thái Lan sau nhiều tuần trong lao lý
 

Chính phủ Thái Lan vừa quyết định cho chấm dứt vụ truy tố hình sự đối với học giả người Mỹ Paul Chambers với cáo buộc đã xúc phạm đến Hoàng gia Thái.
https://photo.znews.vn/w960/Uploaded...0404141748.jpg
Paul Chambers, giảng viên và cố vấn về các vấn đề quốc tế tại Đại học Naresuan ở Phitsanulok, và là bình luận gia nổi tiếng về các vấn đề dân sự và quân sự. (Ảnh: Bangkok Post)

Ông Paul Chambers, 58 tuổi, giảng viên về khoa chính trị học, đã rơi vào tình trạng "mắc kẹt về pháp lý" kể từ khi ông bị bắt hồi tháng trước vì cáo buộc đã vi phạm luật khi quân, một trong những điều luật nghiêm khắc nhất trên thế giới. Vụ bắt giữ khiến cho ông này bị mất việc, visa llàm việc bị hủy bỏ và hộ chiếu bị tịch thu.

"Tôi thấy nhẹ nhõm khi mọi việc đã được giải quyết. Tôi luôn tôn trọng Hoàng gia Thái Lan và bất cứ ai quen biết tôi đều hiểu rằng cáo buộc này hoàn toàn sai sự thật và xuất phát từ những tố cáo ẩn danh trong quân đội", ông Chambers chia sẻ trong bản thông cáo được tổ chức Global Reach cho công bố ra.

Đây là tổ chức bất vụ lợi chuyên giúp giải cứu công dân Mỹ bị giam giữ ở nước ngoài, và đã phối hợp cùng gia đình của ông Chambers trong suốt thời gian vừa qua.

Ông Chambers đã đến Thái Lan lần đầu tiên vào năm 1993 với vai trò tình nguyện viên của Tổ chức Hòa bình (Peace Corps). Dù hiện nay ông đã trở về Mỹ, ông khẳng định "vẫn sẽ duy trì những tình bạn quý giá với người dân Thái Lan".

Luật khi quân của Thái Lan quy định mức án lên đến 15 năm tù cho hành vi được cho là phỉ báng, xúc phạm hoặc đe dọa Quốc vương Maha Vajiralongkorn và các thành viên thân cận trong Hoàng gia. Điều này đã khiến cho luật này thường bị các tổ chức quốc tế và chính phủ phương Tây chỉ trích là quá hà khắc.

Cáo buộc đối với ông Chambers bắt nguồn từ một đoạn "mô tả ngắn" (blurb) được đăng tải trên website của một Viện Nghiên cứu nước ngoài, giới thiệu về hội thảo học thuật trực tuyến mà ông này là diễn giả. Đoạn mô tả này đã bị quân đội Thái Lan, vốn có tư tưởng bảo hoàng, xem là có dấu hiệu xúc phạm đến Hoàng gia.

Công tố viên từng quyết định cho đình chỉ vụ án hồi đầu tháng 5 này, nhưng cảnh sát đã kháng nghị. Tuy nhiên, Tổng chưởng lý Thái Lan trong tuần này đã bác bỏ đơn kháng cáo, khép lại hoàn toàn vụ việc, theo luật sư Wannaphat Jenroumjit, người đại diện pháp lý cho ông Chambers.

"Vụ án này đã chính thức kết thúc", bà Jenroumjit xác nhận, đồng thời cho biết nhóm luật sư đang tiếp tục kháng cáo về việc hủy bỏ visa làm việc của ông Chambers.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ đã bày tỏ mối lo ngại sâu sắc về vụ bắt giữ ông Chambers, cho rằng đây là ví dụ cho thấy "những lo lắng lâu dài của chúng tôi về việc cho áp dụng luật khi quân tại Thái Lan".

Theo nhóm hỗ trợ pháp lý Thai Lawyers for Human Rights nơi cùng tham gia bảo vệ ông Chambers, kể từ năm 2020 đến nay, đã có hơn 280 người đã bị truy tố theo luật khắt khe này.

Một đảng từng chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử năm 2023 cũng đã bị giải thể chỉ vì dám vận động để sửa đổi điều luật khi quân, vốn được Hiến pháp Thái Lan quy định rằng Quốc vương phải được "tôn kính và bất khả xâm phạm".

Cảnh sát xuất nhập cảnh Thái Lan xác nhận hộ chiếu của ông Chambers đã được hoàn trả lại và ông này đã rời khỏi nước này vào sáng 29/5.

"Tổng chưởng lý đã quyết định đình chỉ vụ án, nên hồ sơ đã được cho khép lại", Thiếu tướng Sarawut Khonyai, chỉ huy trưởng cảnh sát xuất nhập cảnh khu vực miền Bắc Thái Lan, cho biết chuyện này với hãng tin Reuters.