Chế xe cổ - nghề độc ở Hà thành
 

Bằng nghề chế những "xác" xe cổ lỗ sĩ thành xe đẹp như mới, phục vụ niềm đam mê của dân chơi xe, cái tên “Thọ xe lam” đã trở nên nổi danh trong giới xe cổ Hà thành.


Ông Thọ xe lam đã bước vào tuổi 60, với hiệu sửa xe nhỏ nằm trên đường Nguyễn Thái Học. Ít ai biết ông từng là sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội, nhưng do hoàn cảnh khó khăn, ông đã phải nghỉ học giữa chừng và sang làm ở Xí nghiệp sửa chữa xe máy Hà Nội để lo cho gia đình. <table style="width: 500px;" class="cke_show_bord er" align="center" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody> <tr> <td></td> </tr> <tr> <td style="text-align: center;">Những bộ phận của xế cổ được tân trang và chờ lắp ráp.</td> </tr> </tbody> </table> Thời kì đó, Xí nghiệp xe máy Hà Nội chuyên sản xuất các loại xe lam, xe ba bánh cho các tỉnh thành trên cả nước. Công nhân của xí nghiệp được học, đào tạo từ các chuyên gia đến từ Nga và Đức về xe máy.
Ông Thọ cho biết: “Vào những năm 1996-1997, thị trường bắt đầu hạn chế sử dụng xe lam, xe ba bánh. Tôi nghỉ việc và ấp ủ dự tính mở một hiệu sửa xe máy nhỏ”.
Ban đầu khi mới vào nghề, nguồn "xác" xe của ông là từ những người đi châu Âu như Đức, Bỉ, Hà Lan về nước bán lại. Ông cho biết, ở đây họ không sử dụng nhiều nên xe còn khá mới. Ở những nước như Philippines, Lào, Campuchia…, tuy gần nhưng thường là xe đã sử dụng lâu năm nên hỏng hóc khá nặng, các chi tiết phải bỏ đi rất nhiều. Việc “dựng” xe phải mất khá nhiều công sức. Trung bình, mỗi chiếc xe đầy đủ phụ tùng phải mất tới gần 3 tháng để hoàn thành. Còn với những chiếc chưa đầy đủ, việc tìm kiếm và chế tác thời gian sẽ lâu hơn rất nhiều.
Bên cạnh tay nghề còn là chữ “tín”. Ông Thọ xe lam bảo ông rất coi trọng điều này và chia sẻ: “Tết vừa qua có một khách hàng là giám đốc một ngân hàng ở Hà Nội đặt làm chiếc xe Bobilet với giá 40 triệu. Sau ba tháng hoàn thành, chuẩn bị bàn giao thì có người đến xem và rất ưng ý đòi mua bằng được, sẵn sàng trả giá tới 50 triệu. Số tiền ấy với tôi là rất lớn nhưng chữ tín còn quan trọng hơn rất nhiều”. Bobilet là dòng xe có từ trước những năm 1975, và ở Hà Nội nay chỉ còn lại bốn người thợ có thể chế lại được từ máy đến tất cả các bộ phận của xe.
<table style="width: 500px;" class="cke_show_bord er" align="center" border="0" cellpadding="1" cellspacing="1"> <tbody> <tr> <td></td> </tr> <tr> <td></td> </tr> <tr> <td></td> </tr> <tr> <td></td> </tr> <tr> <td style="text-align: center;">Những bộ phận của chiếc xe được phục hồi nguyên bản và mới.</td> </tr> </tbody> </table> Cửa hàng sửa xe nhỏ nhưng lượng xe tập trung lúc cao điểm có đến hơn 100 chiếc đủ chủng loại, càng cổ đời "sâu" thì giá tiền sẽ càng đắt. Tại đây, chiếc giá rẻ nhất cũng khoảng 10 triệu, nhưng với chiếc cổ và nguyên bản thì giá lên tới hơn 100 triệu.
Khách đông nên cả trăm chiếc xe ông "chế" trước Tết đã được khách "rước" đi hết. Hiện tại, cửa hiệu chỉ còn khoảng 20 xe.