WESTMINSTER - Hàng năm vào Tháng Tư, hầu hết người Việt tị nạn cộng sản khắp nơi trên thế giới lại có những buổi tưởng niệm đến ngày đau buồn 39 năm trước. Ủy Ban thực Hiện Đài tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam cũng đă hoàn tất một công tŕnh xây dựng được Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân không may mắn đến được bến bờ Tự Do tại Nghĩa Trang Peek Family, Westminster.
Chư tăng chùa Điều Ngự cùng Hội Đồng Liên Tôn cùng đồng hương làm lễ cầu siêu trước Tượng Đài Thuyền Nhân năm 2012. (H́nh: Nguyên Huy/Người Việt)
Đă từ bốn năm nay, sau ngày khánh thành tượng đài và được thành phố Westminster chấp thuận Ngày Thuyền Nhân vào tuần lễ cuối Tháng Tư hàng năm, Ủy ban Thực Hiện Đài Tưởng Niệm đă tổ chức những buổi lễ được hàng trăm đồng hương khắp nơi đến để cùng nhắc nhớ đến nỗi đau thương của cả dân tộc sau ngày 30 Tháng Tư, 1975.
Nỗi đau thương ấy cũng đă làm lương tâm thế giới xúc động và đă giang tay đón nhận hàng triệu người Việt trốn chạy khỏi chế độ cộng sản. Trong số hàng triệu người ấy đă có hơn nửa triệu thuyền nhân, theo ước lượng của cơ quan Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc HCR, không may mắn đến được bến bờ tự do đă phải hy sinh trong ḷng biển cả hay phải chịu nhục nhằn trước bọn hải tặc.
Năm nay, buổi tưởng niệm sẽ diễn ra vào lúc 2 giờ chiều ngày Chủ Nhật, 28 Tháng Tư trong khuôn viên nghĩa trang Westminster Memorial Park (Peek Family Funeral) trên đường Beach, Westminster.
Theo bà Ái Cầm, một thành viên trong Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài, cho biết th́ năm nay buổi lễ tưởng niệm cũng sẽ như mọi năm. Mọi người đến tham dự sẽ cùng các vị lănh đạo tinh thần các tôn giáo trong Hội Đồng Liên Tôn cùng Chư Tăng chùa Điều Ngự và chùa Diệu Pháp cử hành một buổi Lễ Cầu Siêu theo h́nh thức của các tôn giáo lớn của người Việt.
Bà Ái Cầm nói: “Buổi lễ tưởng niệm này đă được tổ chức từ 4 năm nay để tưởng niệm và cầu nguyện đến hàng trăm ngàn thuyền nhân, bộ nhân Việt Nam đă tử nạn trên đường t́m Tự Do, Nhân Phẩm và Nhân Quyền. Đồng thời buổi lễ cũng là để nhắc nhở và lưu truyền chứng tích Lịch Sử và Tâm Linh đến thế hệ mai sau về nguyên nhân sự hiện hữu của người Việt tại Hoa Kỳ cũng như tại các quốc gia tự do trên khắp thế giới.”
Theo ban tổ chức gồm nhà thơ Thái Tú Hạp, nhạc sĩ Việt Dzũng, Bác Sĩ Lê Hồng Sơn, nhà thơ Ái cầm, MC Minh Phượng, Giáo Sư Vân Bằng và Thu Thủy, cho biết th́ “buổi lễ tưởng niệm sẽ được yểm trợ bởi hầu hết các hội đoàn tổ chức tranh đấu trong cộng đồng người Việt tại Nam California hỗ trợ. Phía cựu quân nhân có Liên Hội Cựu Chiến Sĩ VNCH, Tập Thể Chiến Sĩ VNCH Trung Tâm Tây Nam, Hội Ái Hữu Cựu SVSQ Thủ Đức Nam Cali. Phía các hội đoàn có Hội Cựu Tù Quảng Nam Đà Nẵng, Hội Cựu Học Sinh Phan Thanh Giản Đà Nẵng. Tuổi trẻ có Tổng Hội Sinh Viên VN Nam California, Đoàn Thanh Niên Cờ Vàng. Giới nghệ sĩ có Ban Tù Ca Xuân Điềm, Câu Lạc Bộ T́nh Nghệ Sĩ. Bên tôn giáo có Hội Đồng Liên Tôn, có Tăng Đoàn chùa Điều Ngự và chùa Diệu Pháp, có mời Đức Giám Mục Mai Thanh Lương, Linh Mục Mai Khải Hoàn, có các giáo hữu Cao Đài và Phật Giáo Ḥa Hảo...
Tưởng niệm tại Tượng Đài Thuyền Nhân. (H́nh: Nguyên Huy/Người Việt)
Kể về những nỗ lực của Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài Thuyền Nhân, nhà thơ Thái Tú Hạp và bà Ái Cầm có lần cho biết: “Đây là tâm nguyện của hai vợ chồng chúng tôi khi vượt thoát được chuyến vượt biển trong đó 13 người đồng hành của chúng tôi trên chiếc thuyền mong manh mang hơn 240 người giữa biển khơi gió băo đă phải hy sinh v́ ḷng khao khát tự do mà không đến được bến bờ như chúng tôi. Ngay khi tạt được vào khu vực đảo Hải Nam, chúng tôi đă nguyện phải làm một lễ Cầu Siêu lớn để chia sẻ sự đau thương mất mát của những người vượt biển t́m tự do. Măi cho đến năm 1997 chúng tôi mới làm được điều này th́ được đồng hương lại thúc đẩy 'Hăy cố gắng xây dựng một Tượng Đài để tưởng niệm chung.' Được sự hỗ trợ của bạn bè thân hữu trong đó có các nghệ sĩ Minh Phượng, Việt Dzũng, Chí Thiện, Khúc Minh của Radio Bolsa, rồi sau đó là Bác Sĩ Lê Hồng Sơn và phu nhân Thu Thủy và Giáo Sư Vân Bằng... chúng tôi đă nỗ lực vận động để thực hiện một Tượng Đài Thuyền Nhân tại nơi thủ đô của người Việt tị nạn. Sau rất nhiều nỗ lực không thiếu những gian lao, chúng tôi đă được Ban Giám Đốc Nghĩa Trang Westminster thuận cho dựng tượng đài trong khuôn viên của nghĩa trang, chiếm một khu đất khá lớn ngay góc hai con đường Bolsa và Hoover thuộc thành phố Westminster.”
“Điều khiến chúng tôi rất cảm động là Ban Giám Đốc Nghĩa Trang đă chịu hầu hết phí tổn xây cất tượng đài trong một hồ nước khá rộng tượng trưng biển khơi với những bia đá lớn xung quanh ghi khắc danh tánh những thuyền nhân không đến được bến bờ tự do. Danh sách này mới được khoảng trên 5,000 do các gia đ́nh nạn nhân gửi đến cho chúng tôi thực hiện trên những bia đá này, cùng tượng đài bằng vật liệu vĩnh cửu. Ban Giám Đốc Nghĩa Trang cũng hứa sẽ bảo quản khu tượng đài măi măi, cho đến khi nào nghĩa trang này không c̣n nữa,” nhà thơ Thái Tú Hạp và bà Ái Cầm nói tiếp.
Qua bốn lần tổ chức tưởng niệm tại đây, nay th́ cộng đồng người Việt khắp nơi hầu như đều biết đến khu vực tượng đài này. Bên những bóng cây palm, h́nh ảnh những rặng dừa trên những bến băi tự do mà thuyền nhân thường tấp vào được tại các nước Đông Nam Á, là một tượng đài gồm bốn thuyền nhân, một cụ già, hai vợ chồng trẻ và một em bé tượng trưng cho các thế hệ thuyền nhân đă đi t́m tự do trong suốt hơn 10 năm trời. Cả bốn h́nh tượng này như rất mong manh trên sóng nước nhưng lại rất vững mạnh trong những cử chỉ níu giữ được vào một tương lai tự do.
Tượng Đài đă gây xúc động không ít cho những ai đến thăm và cũng không thể bỏ qua những hàng danh sách thuyền nhân kém may mắn. Nhiều người khi đă ḍ t́m được tên tuổi thân hữu của ḿnh, không khỏi bàng hoàng nhớ lại cảnh xưa người cũ mà trong ḷng niềm xúc động dâng tràn.
Mỗi cuối Tháng Tư hàng năm, một lần đến dự lễ tưởng niệm tại Tượng Đài Thuyền Nhân là lại thêm một lần nghĩ đến tội ác của những kẻ được cho thắng cuộc.
Nguyên Huy/Người Việt
