2 'việc lớn' của Tổng thống Putin tại APEC
 

Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ phải trả lời vụ máy bay MH17 với Thủ tướng Úc Tony Abbott, và cuộc trò chuyện thắt chặt thêm quan hệ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Sáng 9.11, Tổng thống Nga Putin đã đến Bắc Kinh. Đây là chuyến đi nằm trong khuôn khổ Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC). Ông Putin sẽ bận rộn với cuộc họp được tổ chức tại Bắc Kinh trong 2 ngày 10 và 11.11. Mặc dù vậy, có hai "việc lớn" đang chờ đợi vị lãnh đạo 62 tuổi này.

“Nói thật” với người Úc

Cả ông Putin lẫn Thủ tướng Úc Tony Abbott đều sẽ tham dự cuộc họp lãnh đạo nền kinh tế trong khu vực kể trên. Nhưng theo AAP, họ sẽ có buổi gặp riêng vào thứ Ba 11.11 để nói về vụ máy bay mất tích MH17.

<table align="center"> <tbody> <tr> <td>
</td> </tr> </tbody> </table> Những thông tin trước đó cho thấy cuộc trò chuyện “ngắn gọn” này sẽ hứa hẹn căng thẳng. Ông Tony Abbott hôm 8.11 nói thẳng rằng: “Với cương vị là Tổng thống Nga, ông Putin nợ chúng tôi, nợ toàn nhân loại và công lý phải được thực hiện”.
Trong vụ bắn rớt máy bay MH17 của hãng hàng không Malaysia, có 38 người Úc đã thiệt mạng, trong khi Nga bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm liên đới. Trước sức ép từ người dân và các đảng đối lập, bản thân ông Tony Abbott cũng tỏ ra cứng rắn trong vấn đề này.
Đài SBS dẫn tin từ AAP cho biết, Đảng Lao Động tại Úc nghi ngờ vào mức độ thành thật trong những câu nói được chờ đợi từ ông Putin tới đây. “Putin sẽ không cho chúng tôi biết sự thật, nhưng ít ra ông Abbott cũng phải đặt câu hỏi trước đã” – lãnh đạo Đảng Lao Động Úc Bill Shorten khẳng định.
Bên cạnh đó, Bill Shorten cũng cho rằng bản thân Tony Abbott cũng phải làm cách nào đó tác động đến ông Putin về vấn đề hòa bình tại Ukraine. Nga vừa qua nhận nhiều chỉ trích từ phương Tây sau vụ tranh chấp khu vực Crimea với Ukraine.

Thắt chặt quan hệ với Trung Quốc

Không đơn giản Tân Hoa Xã đăng một chùm ảnh rất ấn tượng về Vladimir Putin trong thời điểm ông bước xuống sân bay ở Bắc Kinh. Thái độ có phần niềm nở của Trung Quốc cho thấy, ông Putin là nhân vật được Trung Quốc đánh giá rất quan trọng tại dịp tổ chức APEC này.

<table style="height:318px; width:471px" align="center"> <tbody> <tr> <td>
</td> </tr> </tbody> </table> AFP cho biết chuyến đi của ông Putin sẽ có trọng điểm ở cuộc nói chuyện với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Và hai ông đã có cuộc tiếp xúc đầu tiên tại APEC vào Chủ nhật 9.11, với hàng loạt thoả thuận trị giá nhiều tỉ USD đã được ký.
Theo đánh giá của hãng tin này, ông Putin và ông Tập là những người có quan hệ rất tốt với nhau. Họ có cùng quan điểm về nhân quyền, về Mikhail Gorbachev, về các vấn đề chính trị và “một mối quan hệ cá nhân ngày càng chặt chẽ phản ánh lợi ích chung của hai bên”. Và cả Moscow lẫn Bắc Kinh đều bước vào APEC với những áp lực ngoại giao hết sức nặng nề.
Nga chịu chỉ trích từ phương Tây vì lệnh trừng phạt Ukraine trong cuộc tranh chấp Crimea, bên cạnh những vấn đề nhân quyền như việc đối xử với người đồng tính. Trong khi đó, Trung Quốc vướng vào cuộc tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng như Nhật Bản, Việt Nam và Philippines, và là đối tượng của cuộc biểu tình tại Hồng Kông – AFP phân tích.
Sự “đồng cảnh ngộ” này xem ra là điểm khiến Nga và Trung Quốc dù muốn dù không cũng phải liên kết chặt chẽ với nhau. “Tình hình đang đẩy hai nước tiến tới mối quan hệ gần gũi hơn, khi họ đều gặp áp lực rất nặng nề, Nga ở Ukraine và Trung Quốc ở Hồng Kông” – Vladimir Yevseyev, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính trị độc lập ở Moscow cho biết.

<table style="height:344px; width:481px" align="center"> <tbody> <tr> <td>
</td> </tr> </tbody> </table> Theo thống kê được AFP dẫn, đây là lần thứ 10 ông Putin và ông Tập gặp gỡ kể từ khi ông Tập đắc cử hồi tháng 3 năm ngoái. Giới quan sát có cùng cảm nhận rằng họ khá hợp nhau.
“Ông Putin hiểu ông Tập hơn (so với người tiền nhiệm Hồ Cẩm Đào), tầm nhìn của họ giống hệt nhau. Ông Tập có xu hướng đối đầu nếu cần thiết, điều này hoàn toàn thoải mái như suy nghĩ của ông Putin” – Yevseyev nói thêm.
Bên cạnh những quan điểm về chính trị, ông Putin và ông Tập cũng khởi sắc trong quan hệ kinh tế. Theo Yevseyev, khi châu Âu cắt giảm thị trường khí đốt của Nga do bất đồng, Trung Quốc là sự thay thế hoàn hảo. Hồi tháng 5 năm nay, sau một thập kỷ đàm phán Nga và Trung Quốc đã ký thỏa thuận khí đốt dài 30 năm, trị giá 400 tỉ USD.
Một "cuộc chơi", một sự xích lại cần thiết giữa hai thế lực lớn, rõ ràng là điều tối quan trọng mà ông Putin hướng đến.