Theo như thẩm phán New York mới đây vừa từ chối hủy bỏ bản án của tổng thống đắc cử về một vụ án tiền bịt miệng khiến ông Donald Trump trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm hoặc cựu tổng thống đầu tiên mang danh một tội phạm bị kết ám, làm cho ông Donald Trump trút những lời chỉ trích gay gắt và cay đắng lên thẩm phán này.
Ông Donald J. Trump, xuất hiện tại phiên ṭa h́nh sự ở New York vào tháng 5, đă bị kết tội làm giả hồ sơ kinh doanh để che đậy vụ bê bối t́nh dục. Ảnh: New York Times.
Ông Donald Trump đă chỉ trích gay gắt thẩm phán Juan Merchan ở New York, người vừa từ chối hủy bỏ bản án của tổng thống đắc cử về một vụ án tiền bịt miệng khiến ông trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm hoặc cựu tổng thống đầu tiên mang danh một tội phạm bị kết án, Guardian đưa tin hôm 17/12.
Tổng thống đắc cử đăng tải một bài dài trên nền tảng mạng xă hội Truth Social của ḿnh, dùng những lời lẽ mạnh bạo như "rối loạn tâm thần" và "tham nhũng" để lên án ông Juan Merchan sau khi vị thẩm phán bác bỏ lập luận của ông Trump rằng một phán quyết của Ṭa án Tối cao gần đây đă vô hiệu hóa vụ án h́nh sự của ông ở New York.
"Theo một lệnh hoàn toàn bất hợp pháp và loạn thần, Quyền thẩm phán Juan Merchan, người mang mối mâu thuẫn sâu sắc, tham nhũng, thiên vị và vô năng, đă hoàn toàn không tôn trọng Ṭa án Tối cao Mỹ và quyết định lịch sử về Quyền miễn trừ của ṭa án này", ông Trump, người sẽ trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1/2025, viết trên Truth Social.
Tổng thống đắc cử lên án ông Merchan - một thẩm phán dày dạn kinh nghiệm đă xét xử nhiều vụ án phức tạp trong 17 năm tại ṭa - là một “phe phái cấp tiến” và cáo buộc ông thảo ra “một ư kiến chủ ư, bất hợp pháp, vi phạm hiến pháp của chúng ta và nếu được chấp nhận, sẽ là hồi kết của nhiệm kỳ tổng thống như chúng ta đă biết”.
Ông Merchan đă bác bỏ đơn của ông Trump xin lật ngược bản án vào tháng 5/2023 - do bồi thẩm đoàn tại ṭa án ở Manhattan đưa ra - trong phán quyết dài 41 trang được đưa hôm 16/12. Ông viết rằng “hành vi làm giả hồ sơ kinh doanh mang tính cá nhân rơ ràng của Trump không gây nguy cơ xâm phạm thẩm quyền và chức năng của nhánh hành pháp”.
Quyết định từ ông Merchan là một đ̣n giáng vào chiến lược pháp lư của các luật sư của Trump, những người đă yêu cầu ông hủy bỏ bản án ngay sau khi Ṭa án Tối cao ra phán quyết vào tháng 7/2023 rằng các tổng thống - bao gồm cả ông Trump - được miễn trừ truy tố rộng răi đối với các hành động thực hiện trong quá tŕnh đương nhiệm, ngay cả khi họ vi phạm pháp luật.
34 bản án của ông Trump về tội làm giả hồ sơ kinh doanh liên quan đến các khoản thanh toán được thực hiện trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 cho Stormy Daniels - một ngôi sao phim người lớn - để mua sự im lặng về một cuộc trao đổi t́nh dục đă diễn ra theo cáo buộc của cô nhưng ông Trump phủ nhận.
Mặc dù các hành vi phạm tội diễn ra trước khi ông Trump trở thành tổng thống, các luật sư của ông đă viện dẫn ư kiến của Ṭa án Tối cao để lập luận rằng một số bằng chứng không phù hợp đă được tŕnh bày tại phiên ṭa, bao gồm biểu mẫu tiết lộ tài chính của tổng thống và lời khai từ các trợ lư Nhà Trắng của ông.
Tuy nhiên, thẩm phán Merchan, trong phán quyết của ḿnh, dường như chấp nhận lập luận của các công tố viên rằng bằng chứng từ những năm ông Trump làm việc tại Nhà Trắng chỉ là "một phần nhỏ" trong vụ án. Ông gọi bất kỳ lời khai nào được nộp nhầm là "vô hại khi xét đến bằng chứng phạm tội áp đảo".
Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump công kích thẩm phán Merchan, người thậm chí từng đặt biệt danh là "một kẻ ghét Trump chính hiệu".
Trong phiên ṭa xét xử vào tháng 5/2023, ông Trump đă không thành công khi yêu cầu thẩm phán Merchan rút lui khỏi vụ án, viện dẫn khoản đóng góp 35 USD mà ông đă đóng góp cho đảng Dân chủ vào năm 2020, bao gồm 15 USD cho chiến dịch của Tổng thống Joe Biden.
Nhóm pháp lư của ông Trump cũng chỉ ra rằng con gái ông, Loren Merchan, là chủ tịch của một công ty chuyên về quảng cáo kỹ thuật số và gây quỹ cho các khách hàng của đảng Dân chủ, bao gồm ông Biden và Adam Schiff, một thành viên của Quốc hội và là thượng nghị sĩ mới đắc cử bị ông Trump gọi là "kẻ thù bên trong" trong chiến dịch của ḿnh.
Thẩm phán Merchan đă áp 10 lệnh cấm phát biểu đối với ông Trump trong phiên ṭa - hành động bị tổng thống đắc cử "kể tội" trong bài đăng hôm 17/12.
"Merchan không tôn trọng Hiến pháp đến mức ông ta vẫn duy tŕ lệnh cấm phát biểu bất hợp pháp đối với tôi, Tổng thống của các bạn và Tổng thống đắc cử, chỉ để tôi không thể vạch trần những xung đột bất hợp pháp và gây mất tư cách của ông ta và gia đ́nh ông ta", ông viết.