Gibbs

Ngày xưa người An Nam gọi các hoạt động giao thương là “buôn bán” bây giờ hội nhập gọi là “thương mại”.
Và gian lận thương mại là một phần tất yếu không thể thiếu trong các quan hệ giao thương “khôn ăn người, dại người ăn” chơi được thì chơi, không chơi được thì bỏ.
Một nguyên tắc bất di bất dịch trong thương mại là “buôn có hội, bán có phường” chỉ một mình một chợ đừng dại bước vào làm ăn, lỗ sặc tiết.
Đã vào hội, vào phường phải cộng sinh, thật thà với nhau, gian manh là họ húm vào đập chết.
Nhà máy xơ, sợi PVTEX do Công ty cổ phần Hóa dầu và Xơ sợi Dầu khí (PVTEX) làm chủ đầu tư, do 2 tập đoàn góp vốn cho dự án này là PVN (Tập đoàn dầu khí quốc gia Việt Nam và Vinatex (Tập đoàn dệt may Việt Nam), tổng mức đầu tư là 325 triệu USD (khoảng 8 nghìn tỷ đồng) nằm đắp chiếu là một ví dụ.
Lễ khởi công Nhà máy (3/2003) như một ngày hội của các công ty dệt may trong nước, bởi vì khi Nhà máy đi vào hoạt động, đạt 100% công suất, cho sản lượng 175.000 tấn xơ sợi mỗi năm, sẽ tạo nguồn cung ổn định và lâu dài giúp đáp ứng khoảng 40% nhu cầu nguyên phụ liệu của ngành Dệt may Việt Nam.
Việc sản xuất xơ sợi polyester sẽ góp phần khép kín chu trình sản xuất từ khâu đầu đến khâu sau của ngành dầu khí. Do đó, sản xuất xơ sợi polyester không chỉ có ý nghĩa quan trọng với ngành dệt may mà còn hỗ trợ cho sự phát triển của ngành dầu khí, một ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước
Mong muốn của những người trong ngành dệt may Việt Nam rõ ràng là duy ý chí và cực kỳ mơ hồ, vì chuỗi cung ứng của ngành dệt may toàn cầu thuộc về các thương hiệu nổi tiếng ở Mỹ và phương Tây.
Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam nằm trong chuỗi cung ứng đó.
Nhưng đừng nhầm lẫn Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ chỉ là một mắt xích trong chuỗi cung ứng về gia công, nhưng thương hiệu, thị trường, thiết kế mẫu mã… Công nghệ, kỹ thuật sản xuất, thiết bị máy móc để sản xuất ra xơ sợi đáp ứng thị hiếu khách hàng với mẫu mã luôn thay đổi …vẫn nằm trong tay các ông chủ Mỹ và phương Tây.
PVTEX không thuộc các nhà máy được bảo trợ, hay nằm trong hệ thống chuỗi cung ứng xơ sợi của các ông chủ này, muốn đi theo con đường riêng chết sặc tiết là điều không ngạc nhiên.
Trong một buổi họp do Bộ trưởng Bộ Công thương chủ trì nhằm cứu vãn tình thế của nhà máy PVTEX, có một ý kiến được đề xuất, đó là chuyển toàn bộ sản phẩm của PVTEX phục vụ cho lực lượng vũ trang.
Có nghĩa là quân đội, công an sẽ có trang phục từ vải nguồn gốc xơ sợi từ nhà máy PVTEX.
Nhưng ý kiến này có được Bộ Công thương đặt lên bàn bằng văn bản của thủ tướng chính phủ? Điều này chẳng ai dám khẳng định.
Và sau buổi họp, ngồi ở bàn nhậu, một quan chức trong Bộ công thương phán rằng, đừng có động chạm đến nhóm lợi ích trong quân đội, công an vì đây là cửa làm ăn của họ.
Không biết lời phán của vị kia đúng đến mức nào, nhưng PVTEX vẫn đang sống dở chết dở khi hoạt động cầm chừng do một doanh nghiệp tư nhân được chỉ định quản lý.
Chiến tranh thương mại nổ ra mang tính toàn cầu vì những ông lớn mâu thuẫn với nhau cũng chỉ vì những trò gian lận xuất hiện phá vỡ lòng tin.
Để xác lập lại dĩ nhiên phải đàm phán, những yếu tố đàm phán có khi lại không nằm trong những nguyên nhân thương mại thuần tuý, nó có thể xuất phát từ những động cơ chính trị, tham vọng áp đặt quyền thống trị, và các chủ thuyết liên quan đến các giá trị dân chủ, nhân quyền… sẽ dẫn đến đối đầu và phân cực.
Trong tình thế hỗn loạn việc thiết lập một chuỗi cung mới với những đối tác mới sẽ diễn ra, và việc chọn phe sẽ phải diễn ra ở bất kỳ quốc gia nào như một nhu cầu tất yếu.
Những diễn biến trên thực tế không khó hình dung, dù có vẻ phức tạp nhưng cực Mỹ và phương Tây vẫn liên kết với nhau, cực kia là khối các gia có chế độ độc tài.
Và cũng không ngạc nhiên có những quốc gia muốn tìm kiếm sự đồng thuận với cả hai bên.
Trong số đó có thể kể đến Ấn Độ, Brazil có thể đạt được lợi ích từ mối quan hệ trung dung này, vì tham vọng cũng như đặc thù thể chế chính trị nhà nước của họ không phức tạp.
Còn những nước nhỏ khác dĩ nhiên phải chọn phe.
Đấy là nhận định có tính nguyên tắc.
Việt Nam có vẻ không ngoại lệ vì vị thế của mình - một quốc gia cộng sản, bên cạnh Trung Quốc cũng không khó hiểu khi khó có thể tách ra đứng về cực Mỹ và phương Tây.
Và chiến tranh thương mại khó thay đổi được các quan hệ đã định hình vì sự bền vững của chế độ.

__________________