Vitamin tổng hợp giúp tăng miễn dịch, cải thiện năng lượng và hỗ trợ thai kỳ, nhưng không phải ai cũng cần sử dụng hằng ngày.
Trong nhịp sống hiện đại, không ít người lựa chọn bổ sung vitamin tổng hợp mỗi ngày với kỳ vọng tăng cường sức khỏe. Thực tế, khoảng 1/3 người Mỹ đă đưa vitamin tổng hợp và khoáng chất (MVM) vào thói quen chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, liệu điều này có thực sự cần thiết?
Không phải ai cũng cần vitamin tổng hợp
Vitamin tổng hợp là thực phẩm bổ sung chứa hỗn hợp nhiều loại vitamin và khoáng chất, thường có dạng viên nén, kẹo dẻo hoặc dung dịch. Chúng được thiết kế để bổ sung thêm dinh dưỡng trong khẩu phần ăn, đặc biệt hữu ích với người có nguy cơ thiếu hụt dinh dưỡng như người cao tuổi, người biếng ăn, phụ nữ mang thai hoặc người có chế độ ăn hạn chế.
“Đối với phần lớn mọi người, vitamin tổng hợp không bắt buộc. Nhưng trong một số trường hợp như người già, người bệnh hoặc mang thai th́ MVM có thể hỗ trợ đáng kể”, chuyên gia dinh dưỡng Kelsey Lorencz (Graciously Nourished) cho biết.
Tăng cường miễn dịch, nhưng không phải là phép màu
Nhiều người sử dụng vitamin tổng hợp để tăng cường miễn dịch. Các chất như vitamin C, D và kẽm đóng vai tṛ quan trọng trong hệ miễn dịch. Thiếu các chất này có thể khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh hơn.
Một nghiên cứu trên 42 người lớn tuổi chia ngẫu nhiên thành hai nhóm dùng MVM và giả dược trong 12 tuần cho thấy, nồng độ vitamin C và kẽm trong máu nhóm dùng MVM tăng lên, nhưng không có cải thiện rơ rệt về chức năng miễn dịch.
Có thể gây rối loạn tiêu hóa nếu dùng sai cách
Uống vitamin tổng hợp mỗi ngày cũng tiềm ẩn nguy cơ rối loạn tiêu hóa, nhất là nếu chứa liều cao các dưỡng chất như sắt, magie, vitamin C hay kẽm. Những triệu chứng thường gặp gồm buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
Chuyên gia dinh dưỡng Melissa Mitri khuyến cáo: “Hăy chọn loại vitamin có hàm lượng gần 100% nhu cầu khuyến nghị hằng ngày (RDA), tránh sản phẩm vượt mức cần thiết. Điều này giúp hạn chế tác dụng phụ và giảm nguy cơ quá tải dinh dưỡng.”
Nếu bạn bị thiếu hụt vitamin, việc bổ sung MVM có thể giúp cải thiện năng lượng. Một nghiên cứu trên 82 người trưởng thành khỏe mạnh cho thấy: Nhóm dùng MVM trong một tháng có mức tiêu hao năng lượng cao hơn khi vận động, giảm mệt mỏi tinh thần ở nữ giới và tăng chuyển hóa carbohydrate ở nam giới.
Đặc biệt, bổ sung MVM cũng có thể giúp tăng mức ferritin, chỉ số dự trữ sắt, từ đó cải thiện t́nh trạng mệt mỏi do thiếu sắt.
Hỗ trợ thai kỳ khỏe mạnh
Vitamin tổng hợp trước khi sinh là lựa chọn không thể thiếu trong thai kỳ. Chúng chứa axit folic, sắt, DHA, choline và iốt, các vi chất thiết yếu giúp hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh.
Theo khuyến nghị từ Học viện Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), phụ nữ nên bổ sung vitamin trước và trong suốt thai kỳ để ngăn ngừa thiếu máu, đái tháo đường thai kỳ và rối loạn thần kinh ở trẻ.
Tăng cường chức năng năo và cải thiện tinh thần
Một nghiên cứu trên hơn 2.600 người trưởng thành trong ba năm cho thấy, nhóm dùng MVM hàng ngày có cải thiện đáng kể về chức năng điều hành, liên quan đến trí nhớ, sự tập trung và khả năng lập kế hoạch.
Ngoài ra, vitamin nhóm B và men vi sinh trong MVM c̣n giúp giảm lo âu và trầm cảm, hỗ trợ giấc ngủ. “Vitamin D liều cao cũng cho thấy tiềm năng cải thiện triệu chứng lo âu”, nghiên cứu tổng quan cho biết.
Những lưu ư quan trọng trước khi dùng MVM
Trước khi bắt đầu bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, bạn nên tham khảo ư kiến bác sĩ. Mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng và t́nh trạng sức khỏe khác nhau, việc tự ư bổ sung có thể dẫn đến phản ứng phụ hoặc tương tác thuốc.
Nếu bạn là người ăn chay hoặc thuần chay, hăy lưu ư nguy cơ thiếu sắt và vitamin B12. Theo chuyên gia Lorencz, nên ưu tiên chọn loại vitamin có chứa vitamin D3 và sắt, hai dưỡng chất quan trọng nhưng không phải MVM nào cũng có.
Uống vitamin tổng hợp mỗi ngày có thể mang lại lợi ích như tăng năng lượng, cải thiện tinh thần, hỗ trợ miễn dịch và thai kỳ. Tuy nhiên, hiệu quả phụ thuộc vào t́nh trạng sức khỏe và chế độ ăn của mỗi người. Không nên xem MVM như “thần dược”, mà cần kết hợp cùng lối sống lành mạnh và chế độ ăn cân bằng. Quan trọng nhất, hăy lắng nghe cơ thể và sự tư vấn của bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chế độ bổ sung nào.