Các cuộc không kích mà Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh thực hiện đă "không phá hủy được khả năng hạt nhân của Iran", Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Mỹ cho biết khi Hội nghị thượng đỉnh NATO khai mạc vào ngày 25/6 tại The Hague (Hà Lan).
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh Getty
Cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran “không tiêu diệt được chương tŕnh hạt nhân” của Tehran mà chỉ làm chậm lại vài tháng – theo đánh giá ban đầu của Cơ quan T́nh báo Quốc pḥng Mỹ (DIA) ngày 24/6.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh lệnh ngừng bắn mong manh giữa Iran và Israel bắt đầu có hiệu lực, do Tổng thống Donald Trump làm trung gian.
Đánh giá t́nh báo: Iran vẫn giữ được chương tŕnh hạt nhân
Ba nguồn tin tiết lộ với Reuters rằng, cuộc tập kích bằng bom xuyên hầm ngày 21/6 của Mỹ đă không phá hủy kho uranium làm giàu của Iran, và chỉ làm tŕ hoăn chương tŕnh vài tháng. Hai cơ sở bị bịt kín lối vào nhưng không bị sập hoàn toàn – trái ngược với tuyên bố cứng rắn trước đó của ông Trump.
New York Times cho biết, một số quan chức Israel tin rằng Iran vẫn giữ được các cơ sở làm giàu bí mật pḥng trường hợp bị tấn công. Báo cáo của DIA xác nhận ba cơ sở hạt nhân – Fordo, Natanz và Isfahan – chịu thiệt hại từ trung b́nh đến nặng, trong đó cơ sở Natanz bị phá hủy nặng nhất.
Tuy nhiên, Nhà Trắng bác bỏ báo cáo của DIA là “hoàn toàn sai”.
Căng thẳng leo thang rồi lắng xuống
Ngày 23/6, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố nước này đă “loại bỏ hai mối đe dọa sống c̣n: hủy diệt hạt nhân và 20.000 tên lửa đạn đạo từ Iran".
Cuộc chiến kéo dài 12 ngày bắt đầu từ cuộc tập kích bất ngờ của Israel hôm 13/6, phá hủy nhiều cơ sở hạt nhân và giết chết nhiều tướng lĩnh cấp cao của Iran.
Tehran đáp trả bằng các loạt tên lửa bắn vào Israel, khiến 28 người chết – lần đầu tiên hệ thống pḥng thủ của Israel bị xuyên thủng bởi tên lửa Iran.
Cùng ngày, cả Iran và Israel đều ra tín hiệu kết thúc không kích – sau khi Trump công bố ngừng bắn từ 5h sáng GMT.
Ông Trump làm trung gian bất đắc dĩ
Một quan chức Nhà Trắng tiết lộ Trump đă trực tiếp trao đổi với Thủ tướng Netanyahu và chỉ đạo các quan chức liên lạc với Tehran. Qatar đóng vai tṛ chủ chốt khi Thủ tướng Sheikh Mohammed bin Abdulrahman gọi điện và thuyết phục Iran chấp thuận ngừng bắn.
Tuy nhiên, cả hai bên đều cáo buộc nhau vi phạm lệnh ngừng bắn. Iran tố Israel vẫn tiếp tục oanh tạc sau giờ hẹn, trong khi Israel xác nhận tấn công radar gần Tehran v́ tên lửa Iran bắn sau thời điểm lệnh ngừng có hiệu lực.
Hy vọng mong manh
Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tuyên bố Iran “kết thúc chiến tranh trong chiến thắng vĩ đại” và thể hiện thiện chí với Mỹ, sẵn sàng giải quyết bất đồng – trong đó có cuộc điện đàm với Thái tử Saudi Mohammed bin Salman.
Người dân cả hai nước đều có dấu hiệu nhẹ nhơm. Một người dân Iran nói: “Chiến tranh đă kết thúc. Lẽ ra không nên bắt đầu”.
Trong khi đó, một người Israel chia sẻ: “Nhà tôi đă bị phá hủy. Tôi hy vọng lệnh ngừng bắn này là khởi đầu mới".
VietBF@ sưu tập