Mai Thanh Hải - Buổi sáng giáp Tết, sương đặc quánh thị trấn biên giới Mường Khương (Lào Cai).
Lạnh đến cứng cả chăn bông, kèm với cái mệt đờ đẫn sau cả đêm nhích từng mét đường trơn tuột, sén quánh những bùn đất do mưa phùn, từ Tả Gia Khâu ra được "Thủ đô Mường Khương", khiến người cứ lịm đi, chả thèm để ư đến tiếng ồn ào chợ phiên bên ngoài cái nhà nghỉ 120.000 VND/người, tồn tại duy nhất trong thị trấn.
Chỉ bật tỉnh dậy khi mùi lá dong luộc bánh chưng, thơm nức mùi nếp mới - lá chín len lỏi qua khe cửa, luồn vào chăn và lay lay lỗ mũi, vốn rất... thính ăn của ḿnh. Chết rồi! Tết!..
Tung chăn, rón rén như mèo Tôm vào nhà tắm, xè xè hứng ṿi nước lạnh hơn kem Tràng Tiền mùa đông cho tỉnh táo và hớt hải đắp ú hụ lên người những quần dài quần ngắn, áo sơ mi áo len áo khoác, trèo lên xe về Hà Nội.
Không về sớm bây giờ, chắc đón giao thừa giữa đường quá.
Nếu không, cũng chả có thời gian mà về thăm quê quán, ông bà và sắm sang cho vợ con cái Tết nghèo nàn.
Cu Nghĩa - Đạo diễn người tṛn quay, nh́n trước nh́n sau toàn thấy bụng bự, thấy ḿnh méo xệch hớt hải, cứ xoa bụng nhăn nhó: "Không ăn ǵ hở anh?"
Thôi! Kiếm chỗ nào ăn bụi dọc đường vậy. Cho đỡ sốt ruột!..
Mà đúng là sốt ruột thật, ngồi trên xe cứ nhấp nhổm nh́n xuống hun hút vực phía dưới. Ở đó là miền xuôi, là Bản Phiệt, là Bảo Thắng rồi đến Phố Ràng, về Yên Bái, tới Hà Nội...và ở đó là gia đ́nh, người thân đang chờ ḿnh về, sau liên tục nhưng chuyến đi dài lên rừng - xuống biển. Ở đó, cả tháng nay con gái ốm lay lắt, hết loại kháng sinh này đến kháng sinh khác. Sốt ruột đến nóng ruột, chả c̣n thấy đẹp từng cành mận xúm xít những hoa, trắng gầy mỏng mảnh dọc đường đi; không đầu óc nào ngắm nụ đào chúm chím, ràn rạt quay tránh gió bắc, càng làm ửng lên những triền đồi biên giới đang nồng nàn nhựa sống...
Xe qua Bản Lầu, con đường 4D huyết mạch, đang thở dài đổ dốc xuống đồng bằng, bỗng nghẹn lại, khựng mắc giữa đông đặc màu sắc, dáng người, hàng hóa, xe cộ.
Trời ạ!. Chợ Tết vùng biên của bà con, mỗi tuần chỉ họp vài lần, dành cho bà con từ xa tít núi cao, sâu hút rừng thẳm đi bộ cả đêm ra mua mua bán bán. Phiên này, h́nh như là phiên cuối trong năm, dành cho những người sắm Tết. Cả năm cắm mặt, gục đầu ở noi rừng xa núi thẳm, chỉ để dành mua sắm, để tự an ủi về 1 tương lai tươi sáng - no đủ - ấm êm mấy ngày Tết...
Thôi! Đừng nhấn c̣i làm đồng bào sợ. Đừng cố len lỏi làm cả chợ mất vui. Dừng lại 1 chút để cùng chia sẻ nỗi nhọc nhằn tạm vơi bớt trong háo hức chờ Tết. Ngồi với nhau vài phút, chung niềm hy vọng ngày mai sáng sủa, khi nụ cười hy vọng đọng đầy trên má môi người ǵ - trẻ nhỏ...
Chỉ cần thế thôi, cũng đủ để cảm nhận: Mùa Xuân thực sự đă về, từ chợ Tết ven đường biên.
---------------------------------------------------------------------------------------------
 |
| Miến dong cho vào gùi |
 |
| Quà chợ đường biên chỉ là bánh cuốn |
 |
| Hàng thịt lợn |
 |
| Xe khách ngang qua cũng chở cành đào rừng |
 |
| Lâu ngày gặp lại |
 |
| Chúng ḿnh cùng ăn bánh cuốn Mường Khương nhé! |
 |
| Cu Nghĩa tranh thủ tác nghiệp |
 |
| Trắng nhiều hơn đỏ - xanh |
 |
| Chịn dép đi chơi Tết |
 |
| Trẻ con nhưng thích băng đĩa |
 |
| Cây cải mọc trong chợ |
 |
| Xe tải ngang qua ḱa |
 |
| Bà giao mỗi đứa giữ 1 cây mía |
 |
| 3 đôi ủng vượt qua mọi lầy lội |
 |
| Có chăn mới rồi nên phải ăn ḿ tôm thôi |
 |
| Hương và nến |
 |
| Theo mẹ đi chợ |
 |
| Chọn khăn với áo |
 |
| Ai mua bếp kiềng đây |
 |
| Bánh rán nóng hổi, vừa thổi vừa ăn |
 |
| Thử áo mới |
 |
| Các cô giáo cắm bản, ở lại trực trường nên đi xem người ta sắm Tết |
 |
| Bỏng gạo ngon quá, mà tần ngần v́ chẳng c̣n tiền mua |
 |
| Ế hàng v́ toàn bán... đồ Tàu |
 |
| Có thau nhựa, lại thèm... hạt hướng dương |
 |
| Lá dong gói bánh đang chờ người mua |